Historisch Archief 1877-1940
7 Juli '23. - No. 2402
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
Op den Economiscben Uitkijk
Alweer: liet departementale" plan (1)
,,Het zal de moeite waard zijn, dit alles te
blijven volgen," schreef ik in het nr. van 3
Maart, waarin ik een en ander meedeelde
over liet departementale plan", zijnde het
plan, door Mr. H. W. roenevekl, Chef der
Afdeeling Arbeidersverzekering aan Mr.
Aalberse's departement, in de N. Rolt. Crt.
van October '22 ontvouwd als schema voor
eene algeheelc reorganisatie van onze sociale
verzekering. En inderdaad is het de moeite
waard, op deze merkwaardige geschiedenis
te blijven letten. Sedert ik in Maart 1.1. hier
over schreef, is er een en ander nieuws in
deze zaak gekomen: de openbaarmaking van
het praeadvies, door Commissie XI uit den
Hoogen Raad van Arbeid aan dat college uit
gebracht, en: de interpellatie van den heer
Duys in de Tweede Kamer op 29 Juni 1.1.
Maar om de beteekenis van dit nieuws in het
licht te stellen, moet ik toch even in de ge
schiedenis terugtreden.
Laat mij echter vooraf nog eens erop wijzen,
welk een buitengewoon moeilijk en belangrijk
werk zulk eene algemeene herziening van onze
sociale verzekering is. Geweldig moeilijk:
de man, die dit onderneemt, moet'niet alleen
de groote lijnen van dat werk voor zich zelf
hebben vastgesteld en daaraan vasthouden,
maar hij moet bovendien de techniek van deze
eigenaardige verzekering" zoozeer
beheerschen, dat hij er zeker van is ook te kunnen
bareiken wat hij zich voorstelt, vooral wanneer
hij streeft naar bezuiniging, vereenvoudiging
en unificatie". Die techniek is zeer ingewik
keld; de kennis daarvan, het inzicht daarin
wordt wel niet zonder diepgaande studie (ook
detailstudie) verkregen. En dat zulk eene
reorganisatie van onze sociale verzekering
buitengewoon belangrijk is, behoef ik dat nog
aan te tooncn? De wijze, waarop deze ver
zekering in haar verschillende geledingen
wordt geregeld en uitgevoerd, grijpt zoo ver
in allerlei verhoudingen, spreidt zoo wijd in
onze staats- en volkshuishouding, dat eene
reorganisatie, eene herziening wel tot de
allergewichtigste vraagstukken van wetgevenden
aard mag worden gerekend. Zou er iemand met
eenig begrip van de zaak zijn, die de groote
moeilijkheid en het groote belang van dit
werk ontkent?
Nu heeft minister Aalberse dit werk op zich
genomen. In het vorig kabinet hatl hij
over het volvoeren van die taak reeds iets
gezegd. Naar de premier" in de Tweede
Kamer meedeelde (14 November 1922),
is Mr. Aalberse, die om persoonlijke redenen
wel liever uitgetreden was, in het Kabinet
toch overgegaan, omdat hij dit groote werk
wilde volbrengen. Wat begrijpelijk is. Onder
zulk een zware karwei zijn schouders te zetten,
te streven naar het totstandbrengen van zulk
een oeuvre".... men kan zich denken dat
die gedachte de gezonde eerzucht prikkelt
van een man, die zich tegen de moeilijkheden
opgewassen rekent.
Maar. . . .! Maar dan moet ook blijken, dat
die man weet wat hij wil, dat hij zijn koers
heeft bepaald en in die richting stuurt; de
grondgedachte zal d;m bij hem vaststaan;
straks komt hij tot detail-vragen, heeft reke
ning te houden met allerlei bijzondere eischen,
zal wel concessies moeten doen omdat hij de
starre lijn niet overal kan doortrekken, doch
de lijn heeft hij vooraf vastgesteld en hij volgt
haar, overal door heel het werk heen, zooveel
mogelijk. Zijn lijn volgt hij en daarom draagt
het werk zijn stempel en zijn naam, zal als
zijn werk voortleven.
Vraag: waar is bij deze voorgenomen her
ziening de lijn van Mr. Aalberse, van den man,
die aanbleef om dit werk te doen? In het No.
van 3 Maart wees ik reeds op het feit, dat niet
een plan van den Minister naar den Hoogen
Raad van Arbeid om advies gezonden was,
maar een plan van Mr. Groencveld. Waar is,
zoo vroeg ik, onder dit alles des Ministers
plan gebleven? Doch ik vraag nu: was er een
plan van den Minister? Is er ooit een plan van
den Minister geweest?
Deze vragen zijn ook door den heer Snoeck
Henkemans in de Tweede Kamer gesteld op
19 Juni 1.1. bij de behandeling van de
interpeliatie-Duys 1). En het antwoord van den
heer Snoeck Henkemans was: het
plan-Groeneveld is niet het plan van den Minister, kan
dat niet zijn, want het druischt in tegen het
politiek verleden van den Minister en Mr.
Aalberse zou in de Volksvertegenwoordiging
de verdediging van het plan-Groeneveld niet
op zich kunnen nemen. Maar wat is dan uw
plan, Minister? vroeg de heer Sn. H.; welke
groote lijnen hebt gij voor u zelf getrokken en
hoe ziet gij dit werk der reorganisatie voor
u? 2). Waarop de Minister feitelijk niets
heeft geantwoord, alleen eraan herinnerd
heeft dat hij reeds sedert geruimen tijd zijn
gedachten over de volvoering van deze taak
had laten gaan. 3). Hoe hij zich nu voorstelde
te handelen en wat de grondgedachte van de
reorganisatie zoude zijn? Wel, het
planGroeneveld was immers door Commissie XI
uit den Hoogen Raad van Arbeid onderzocht
en binnenkort zou de Raad in zijn geheel zijn
advies vaststellen. Nu, als de Minister dat
advies ontvangen had, dan zou de basis be
paald worden, waarop dit Kabinet de geheele
sociale verzekering wenscht op te bouwen. .4)
Er was dus, gelijk ook de heer Snoeck Hen
kemans constateerde, geen plan van den Mi
nister. Er zal er een zijn, wanneer de Hooge
Raad van Arbeid hem gezgd heeft hoe dit
college over het plan van Mr. Grocneveld
denkt
Ik voor mij wil wel zeggen, dat verbijsterend
een niq^ te sterk woord is voor dc'n indruk
dien deze wonderlijke geschiedenis bij mij
wekt. Geef ik er mij nog eens rekenschap van,
wat het beduidt zulk een werk te ondernemen
en bedenk ik dan, dat d; man, die het onder
nam, daarvoor tegen zijn zin 'minister is ge
bleven en hoor ik daarna dat hij daarbij
de kat uit de boom kijkt," geen eigen lijn
ziet, maar over tot plan" en schema" ge
worden couranten-artikelen advies gaat halen
om dan op dat kompas in zee te gaan,.. . ja,
dan vind ik deze methode" vooreen wetgever
en regeerder verbijsterend !
Voordat ik nog een en ander opmerk over
dat advies en zijn beteekenis (dit in een vol
gend nummer), zou ik hier nog even het spel
der parlementaire tijdrekenkunde willen be
drijven. Mr. Aalberse heeft, ook op 19 Juni
in de Tweede Kamer, weer, als zijn over
tuiging uitgesproken dat dit werk in drie
jaar voltooid kan zijn: n jaar voor de vast
stelling van de hoofdlijnen, n voor de
uitwerking van die lijnen aan het Departe
ment en dan nog n voor de behandeling
van de aangelegenheid in de Volksvertegen
woordiging. Het valt mij buitengewoon moei
lijk, deze blijmoedige verwachting des Mi
nisters te declen. Laat ons zien: het praead
vies van Commissie XI uit den Hoogen Raad
JAC. URLUS
HAVANA 18 Ct. SIGAAR bij
HATTIHU Co?Rembrandtpl. Umstelstr.
van Arbeid is verschenen. Die Raad zal in
de laatste Juli-dagen zijn advies vaststellen.
Alsdan kan de fameuse basis" worden ge
legd en kan de Afdeeling Arbeidersverzekering
aan het werk tijgen. Aan welk werk ! Aan de
samenstelling van een ontwerp of een reeks
ontwerpen, aan de redactie van heel een
samenstel van artikelen,waarinde ongevallen-,
de ziekte-, de ouderdoms- en invaliditeits
verzekering zullen worden gecodificeerd, aan
de samenstelling ook van eene uitvoerige
memorie van toelichting.... Doch het zij
zoo, laat ons aannemen, dat deze geweldige
arbeid in den volgenden zomer gereed is.
Zullen dan de Tweede en de Eerste Kamer
het klaar spelen, in n zittingsjaar dit alles
af te doen? Een onmogelijk" kan hier niet
worden uitgesproken, maar is hier plaats voor
een waarschijnlijk", laat staan voor een
overtuiging"? Men kent den beruchten
tragen gang onzer parlementaire machine.
Een zittingsjaar is zoo kort. Er zal ook
ander werk te doen zijn. Ook zonder obstruc
tie is verijdeling zoo gemakkelijk.
En is de man-zonder-plan zóó krachtig,
dat hij straks het Parlement in deze naar zijn
hand zal zetten?
S M I S S A H R T
1) Handelingen Tweede Kamer. bl/..
2640.
2) t. a. p. blz. 2047.
3) t. a. p. bl/. 2053.
4) t. a. p. hlz. 2054.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll llllllllllllllllllllllUlllllllllllllllllllllll Illllllllllllllll
K TWENTSCHE BUK
iiiiiiiiiiiniiiiitiiiiiiiiiiiii
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIiillMIUIIIIIIIMHM
.OHïUfrfflBHiALKAS
. , .« . , » ,. n , , L , , iKMI1 Minimi Zfl-22, imitirdiii
Amsterdam, Rotterdam, 's-8rav»nhag«, Oerd^cht, trwht, Zaandam. Rente voor |den , d |to
Bittert kapitaal f35900000.?B«serv«n: circa f 12.000.030.
ten volle aansprakelijk voor verbintenissen van:
B. W. BLIJDENSTEIN<SCo., 55-56 Threadneedlestreeft London E.C.
B. W. BLIJDENSTEIN Junior, Enschede.
LEDEBOER & Co., Almelo.
Rekening-Courant met Rentevergoeding.
In- en Verkoop Wissels op Binnen- en Bultenl., Vreemde Munt, Coupons.
Incasseering op Binnen- en Buitenland.
Rembou rscredie ten.
In en Verkoop Effecten.
Bewaring van Waarden. Safe D epos! t s.
Verzekering tegen verlies bl] uitloting van fondsen.
Voorschotten op Fondsen en Goederen.
Credieten aan Handelaren en Industrleelen bij hare afdeellng
CREDIETVEREENIGINO, tenzij tegen borgstelling, crediethypotheek
a! andere zekerheid, hetzij in blanco.
Rente voor DEPOSITO'S
Direct opvorderbaar
TIen dagen opzegging
. l
Een maand opzegging ?
Drie maanden opzegging. . . 3
Zes maanden ..... 3i | zegging wordt i %
Een jaar ..... 4 j minder rente vergoed.
Voor andere termijnen, zoomede voor grootere bedragen
volgens overeenkomst.
______ \1I1%
_ p/4fl
Een maand vast , . l op nader overeen te komen
voorwaarden.
Vanaf den dag der
opMaatschappij voor Hypothecair Crediet in Nederland
Maatschappelijk Kapitaal f 2.000.000.
Uitstaande Leeningen . . 19.535.900.
. Pandbrieven. 18.889.600.
Reserves 1.197.720.
Hoofdkantoor: te 's-G RAVENHAGE, NASSAULAAN 23.
Bijkantoor: te UTRECHT, BOOTHSTRAAT 15.
De Maatschappij stelt beschikbaar:
4i% en 5% PAIDBIIEVEI TEBt» BEU1SXOEIS In itukUt «u f 1.000.-,
f 500.- n f 100.-, HET YEIPLIGHTE IUIUIKSCHE UITIOTIK. uiviniindi IB2J.
Dl Dlrutlt:Mr. D, VAN HOUTEN. Mr. J. D. TEN BRUQ8EN CATE
Hypotheekbank voor Amerika
'8-GRAVENHAGE
60 Pandbrieven
Opeischbaar na 10 jaar a pari.
met l dag opzegging IJ^ pCt.
Bedr. tot ? 20.000 terst. betaalb.
met 10 dagen opzegging l % pCt.
Voor andere termijnen op nader
overeen te komen voorwaarden.'
Open en gesloten bewaargeving
volgens Reglement. i
SAFB DEPOSIT INRICHTING
geopeadi
opWerkd.v.83/4V.m.tot4'/jUurn.m.
op Zaterdagen en Beursvacantle- j
dagen des morgens v. S'/.i tot 12 uur,'
Loketten van ?2.50 per maand
(? 10.?per Jaar) en hooger te huur j
voor bij de Directie bekende ot
geïntroduceerde personen.
De bekende
ALL-RISK-POLIS
van de Excess" geeft de meest
volledige dekking in alle
geTallen vun schade.
Modelpollssen en tarieven
aan te vragen bij:
J. Berm. Sehröder,
lleerengr. 12 i/l 28, Amsl.
Telefoon N. 329.
Levensverzekering Maatschappij
flrribem
verzekerd bedrag: ruim 70 millioen gulden
lEDElLilDSCIIE lUia-IUntllfTII
Gestort Kapitaal f 80,000,000.?.
Statutaire Reserve f 19,769,180.?.
Buitengewone Reserve ... f 22,660,000.?.
Hoofdkantoor: AMSTERDAM. Agentschappen te ROTTERDAM en VGRAVENHAGP,
RENTE VOOR DEPOSITO'S:
IV, %
, 2 %
Direct opvorderbaar
l maand vast ot opzegging . .
3 maanden vast ol opzegging. . . 3 %
6 »» tt ? ? ? 3Vj %
12 ... 4Vi %
Voor andere termijnen en groote bedragen nader overeen te komen,
Hypotheekbank
's-G RAVEN H A GE Anna Paulownastraat 97.
TRUSTEB'I IN ACCOUNTANTSCONTROLE
5Vi /o Hypotheekbrieven tegen 100 %
Opel»chh»»f 4 pari n* W /aren.
Directie: K. B. ABBINO. D. VAN OORBT.
Sluit Uwe
Glas ver zekering1
hl] dB
Nederlandsche Phoenix
Speciaal tanief voor Woonhuizen
VORSTJW1 & Co
Prinsengracht 197 Amsterdam
BinnenL Vaart Risico Sociëteit.
Tilif. N. 10281.7321 Amsterdam, Heerengracht 260.
VERZEKERINGEN op alle Blnnenwateien van Neder
land, België, Dultschland Frankrijk, enz.
VERZEKERINGEN op Schepen, Schuiten en Stoom
boot en.
VERZEKERINGEN op Koopmansgoederen, Huisraad, Inboedels,
enz. geladen In Schepen, Booten enz.
VERZEKERINGEN te LAND door gefec! Europa pei ipoor,
Wagens, enz.
VERZEKERINGEN per POST enz. op E f f e « t e n,
Bankpapieren, Edelgesteenten, enz. door geheelEuropa,
naar en van Amerika, naar en van Oost-en West-Indien, enz.
VERZEKERINGEN op PASSAGIERSOOEUEREN. De schade
In de Hotels enz. wordt vergoed. All risks verzekeringen.
te ROTTERDAM
Directie:
Mr.H. H.C. CASTSNBIJK en
I. MOSSELMAN
De Bankgeeft onder controli
van het Algemeen Admini
stratie- en Trustkantooi
5% Pandbr. tegen 95%.
Nederlandsche Bank voor Zuid-Afrika
London AMSTERDAM
389 Keizersgracht - Telef. Noord 85
Pretoria
Rottd Hfpoltuskbafik tooi
Opgericht In 1864
Vohaakend MiitichippeljjK Kapltul f5.000.OQI
Verstrekt geld op eerste hypo
theek. Voorinl. wende men zich tot
het kantoor der Bank, Ged. Bierha
ven 25 te R'dam of tot hare Agenten
in de hoofdplaatsen des Rijks.
De Dir.Mr.W.v.RossuM.Mr.TH.
REEPMAKER, Mr. N. P. C. v. WIJK.
D B AMSTERDAMMER
Weekblad voor Nederland
kost slechts (10.?per J aai
CORRESPONDEREN EN AGENTEN IN ALLE BANKPLAATSEN
IS ZUID-, OOST- EN WEST-AFRIKA
OVERMAKEN VAN GELD PER KABEL EN PER BRIEF
EINAKCIEERING VAN EXPORT EN ALLE ANDERE RANK/AKEN
L
O/
/O
5 '/
ZUIDER
HYPOTHEEKBANK
pCt.
Pandbrieven
a 99V2 pCt.
Algemeene Hypotheekbank
HEERENGRACHT 416 - TELEFOON 74 N.
5 pCt. PANDBRIEVEN
Slet verplichte jaarlljksche nitloting.
Dt Prcsldent-Commlssarlu n. nir.H,t. Mr. R. POUW
F. TH. EVEIAID Dt Ulrtau- Hr.l.l.ïANTOUlOl VAK DEI KOOG
Directie t
[Mr.AUG.L.HEIJBROEK
|Mr. K. A. NEDERLOF
\
91
EEN POLIS bij de
AMSTERDAMSCHE
GEEFT VOLKOMEN ZEKERHEID
Sóliede grondslagen-Yoorzichfig beheer.
Groofe openbaarheid.
Yrviagf jaarverslag. - A'dam.Ti.Spiegeisfraai-17.
Oe Hollandsche Voorschotbank
HAARLEM, KRUISWEG 70
De Bank verstrekt gelden tot
^lk bedrag met een minimum van
f 1000.?op zakelijk onderpand
en onder borgtocht, met in
pandgeving eener polis van levensver
zekering van gelijk bedrag, en
verkoopt 6% schuldbrieven in stuk
ken van ? 1000.?, ? 500.?en
f 100.?tegen den koers van 99%.
De Haarlemsclie Hypotheekbank
Directie: Mr. A. S. MIEDEMA& P.H. CRAANDIJK
Kapitaal f2.500.000 Reserves 1510239
Hypotheken f24.299.910 Pandbr. f 24.079.300
SpCl. Paodbneiflo tegen laakten Amstetdamschen Beuiskoers.
Hypotheekbank
5 pCt. Pandbrieven
a 971 nCt
~
51, pGt. Pandbrieven
a WO pCt.
Directie:~tAt. S. J. VAN ZYST Mr. J. F. VERSTEEVEN
/2
INSULAIRE
HYPOTHEEKBANK te ZIERIKZEE
98y4% 100
Vermeerdering in 1922
ruim 725 duizend gulden.
Totaal in omloop:
ruim II millioen gulden.
J H VIO n Bi/i
Illnstratiednik-papler van de Firma C, G. A. CORVEY, Keizersgracht 255, Amsterdam, Tel. M. 1202 en 585