De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1923 7 juli pagina 9

7 juli 1923 – pagina 9

Dit is een ingescande tekst.

7 Juli 23. - No. 2402 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VüR NEDERLAND CHARIVARIA Onze teekenaars Het tooneelspel zou staan in het 0" van de geestelijke voornaamheid". (N. R. C.) We staan in dezen merkwaardigen zomer in het <$ van het nulpunt". (H. P.) Zij staan in het (? van eenvoud en goede gezindheid". (H. D.) Dit alles staat in het rf van onver mijdelijke bezuiniging". (O. H. C.) Hotel Ouin en Daal" BL22T Csntrul «irwarmd. Yiiti wasehtafeli, koud- in warm-watir HET UITBLIJVEN VAN DE ROTTERDAMSCHE BURGEMEESTERSBENOEMING Teekenlng voor De Amsterdammer" door Joh. Braakensiek buitenland door een juichende menigte van het station naar huis is gebracht." (H. D.) Onze tooneelspelers Men zal zich herinneren welk een groote rol de automobiel in den oorlog gespeeld heeft, een rol welke wel heel sterk gedemonstreerd werd," enz. (N. C.) ,,De socialisten zullen zich niet te vreden stellen met een rol die beneden hun kracht is. Tegenover hen kan de politiek een rol spelen. De per soonlijkheid speelt hier een voornamen rol." (O. H. C.) Hij bleek van meening, dat het luchtverkeer geen rol van beteekenis in ons economisch leven speelt." (N. R. C.) Indiëspeelt op 't oogenblik geen rol in de afneming van zilverniunt." (H. D.) Verbetering. De heer Lokker is niet voor het eerste, maar tseede gedeelte geslaagd." (N. R. C.) Deze poging tot verbetering daarentegen is voor het eerste, maar niet voor het tweede gedeelte geslaagd. De vliegdiensten," dreigt de O. H. C., zullen heel wat ontlasting geven aan het verkeer op den weg." Gisteren heeft dr. Severijn de kinderen thans gedoopt." (N. R. C.) En overmorgen is er eergisteren een huise lijk doopfeestje. ,,Thosc desirous of learning English quickly, easy and practically, should ? call on Mr. B." (Adv. Tel.) After all, English seems an casily language. De heer Colijn achtte dit selbstverstandlich." (H. D.) Dit is ten minste eerlijk, 't Gebruikelijke monster is vanzelfsprekend. Bijvoorbeeld: Waar wij, vanzelfsprekend, is dit een zuiver persoonlijk oordeel, hem, Querido, onzen allergrootsten levenden proza schrijver achten. Het onderhoud liep zoo vanzelfsprekend eenvoudig." (O. H. C.) Zij drongen samen om de redevoe ringen te aanhooren." (Ned. ///.) Dit is weer eens iets nieuws en wel de moeite waard te opnemen. Mededeelingeti die nadere bevestiging behoeven Het was tijdens de opvoering van La belle Fennière, dat de kleine ter wereld kwam, en op de tooneelplanken hare eerste schreden deed." (Hou. Lelie) Een van de pakken is in een ledige spoorwagen teruggevonden." (N. R. C.) Aangehouden is een Javaan, ver dacht van diefstal van een machinist der D. S. M. uit de Javastraat." (Deli-Ct.) Moclit nog Vader Willein leven, en beleven dezen stond! Het vischcollege Het Baarsje hield heden een wedstrijd op vvitvisch. Er werd met veel animo gevischt." (O. H. C.) Moeskops is de eenige Nederlander van niet-vorstelijken bloede (Nee? Cliar.) die na een terugkeer uit het TAALVERWOESTING 10. -isch tegen -iek De uitgang -isch, die in Germaansch-Nederlandsche woorden hinderlijk staat, moest ook uit de Romaansche zooveel mogelijk geweerd worden. Deze toch werden in het goede Nederlandsch op -iek gevormd. Gaandeweg is die kloeke slotklank vervangen door den slappen sisser -isch en tegenwoordig kent deze wijze van taalontsieringgeen perken meer. t*» Ik wil toegeven, dat de uitgang -isch reden heeft, als hij kan dienen om het adjectief van het substantief te onderscheiden : dialectisch-dialectiek, panisch-paniek, plastisch-plastiek, symbolisch-symboliek. Even zeer is de vorm met -isch aannemelijk, als hij verschil in beteekenis heeft gekregen met den ouden op -iek. Zoo bijv. de doublet ten fysiek-fysisch,komiek-komisch, organiekorganisch, kritiek-kritisch, diplomatiek-diploinatisch. Hier helpt -isch tenminste aan zekere taaiverrijking mede. Goed en wel, althans wanneer men bij het schrijven dit verschil in het oog wilde houden, maar dit geschiedt ook al niet ernstig meer en -iek moet dan altijd de minste zijn tegenover dien indringer. Met uitzondering dan van de bovenge noemde gevallen diende men het suffix -iek te handhaven, want het heeft niet alleen de oudste brieven, rnaar ook overtreft het in klanksterkte het temende -isch. En waarlijk, het hedendaagsch Nederlandsch heeft niet zooveel volluidende klanken te verliezen. Wat gebeurt echter nu? Om strijd bant men -iek uit en haalt men den parvenu in. Electriek, fantastiek, retoriek behooren tot de vele, dia 't hebben afgelegd. Juridiek is in een hoek ge worpen. Specifiek is bezig te verdwijnen voor den driedubbelen sisser specifisch, heraldiek voofjieraldisch. Fanatiek, pacifiek, satiriek, klassiek, mystiek, identiek, tyranniek enhierHet muurbloempje iiiiiifiiiiimiiiiim minimum archiek wankelen. Metriek is dank zij zijn ver binding met stelsel" nog niet verloren.' Maar politiscli heeft zich ingeschoven bij aardrijks kunde" en wordt door waanwijzen geprotegeerd bij gebeurtenissen". Voor statistieke gegevens halen de professoren van het vak den neus op: statistisch daar zweren ze bij. Welk een geleerde wansmaak. Heer Nolens, hoed ons voor een Katholische staatspartij ! Publische meening, ontwaak ! Sympathiek en antipathiek voldoen a! lang niet meer aan de gekunsteldheid van onze schrijvers. Verwey: zonder dat wij den ver tolker kenden, lazen wij den sympathischen arbeid" (sic: arbeid i. p. v. boek!) Kloos: zelfs de aanraking is mij antipathisch". In den superlatief luidt dat: de meest sympathische, 't meest antipathisch. O Hollandsch, gij zijt bij uw gelauwerden wel geborgen ! geen schuld aan deze dwaze vertooning, zoo ik hoor: de uitgever, leeraar aan het Ke'.uiemer Lyceum, heeft haar op zijn geweten. C u. F. H A j K (Wordt vervolgd) INDISCHE'GLÏMWORMPJES (Geïmporteerd door H. VEEKSEMA) * * * Toegift. Te Amsterdam is een Johan Smit's fonds gevormd. Goed zoo, maar n zwaluw.. De eerste aflevering is verschenen van een Tydschrift voor het Onderwys in de Aardrykskunde. Een schoone presentatie: Grieksche y -- Holl. ij. De redactie heeft echter Indische Stations. Er bestaat een groot verschil tusschen Indische en Europeesche stations. Een Indisch station schijnt voor de inlanders te zijn een blijvende plaats op aarde. Voorde Europeanen zijn spoorwegstations slechts trans-ito plaat sen. De inlanders daarentegen brengen er heele dagen door. 's Ochtends vroeg reeds trekt de gansene kampong uit om eenige leden, die op reis gaan, weg te brengen. Deze reizigers wachten op het station een trein af die hun lijkt; hun begeleiders wachten het vertrek van dien trein af. In dien wachtenstijd hurkt alles neer, tusschen andere wachtenden. Met aandacht wordt het voor en tegen van verschillende treinen overwogen. Komt er eindelijk een, die in hun smaak valt, dan stappen zij daarin. Om hun kamponggenooten bekommeren zij zich verder niet. Het is hun gelijk welken trein zij nemen, want hun spoorkaartje reikt nooit verder dan de eerste stopplaats buiten de plaats, waar zij afreizen. De d e e l e m a n. De deeleman is een kleine break op twee wielen. Niet te dikke Europeanen kunnen er met hun drieën in, maar een moet dan naast den voerman zitten; voor de gezelligheid kan hij echter met zijn gezicht naar zijn tochtgenooten gaan zitten. Maar zware Europeanen zijn er ongelukkig aan toe. Wanneer zij hun voet achter op de step zetten, bekruipt hun steeds de angst het paardje in de lucht te zien schieten. Behoed zaam kruipt de voerman zoover mogelijk naar voren om het evenwicht te herstellen. Meestal gelukt hem dit. Doch de deeleman rijdt onveranderlijk achter zwaarhangend. En bij lederen kuil in den weg vreest de zware inzitter het paardje in de lucht te zien, en zichzelf naar de aarde te voelen bonzen. Jarenlang hebfcen taalkundigen naar de afkomst van het woord deeleman" gezocht. Tot men in de stoffige archieven den naam van een overleden Bataviaschen rijtuigver huurder Deeleman vond. ............... " "" .......... " .......... "" .......... ' ? ...... ............... ?" . ..... . ...... , ......... u. DE JUBILEUMWEDSTRIJDEN VAN DE KONINKLIJKE NEDERLANDSCHE AUTOMOBIEL CLUB Teekeningen voor de ,, Amsterdammer" door B. van Vlijmen r r HF T OP GI M VAN DE E MOT t E. ' ?'^'.?^?lA^'--*-.- , V-5 C H A FT T y D..

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl