21 Juli '23. - No. 2404 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Op den Economischen Uitkijk Alweer: liet departementale" plan (II, slot) Commissie XI uit den Hoogen Raad van Arbeid heeft dan aan dit college praeadvies uitgebracht over de door Minister Aalb-rse aan het plan-üroeneveld ontleende vraag punten. Dit praeadvies is gedagteekend 9 Juni 1.1. Zonder de bijlagen telt het boekje 64 bladzijden. De Commissie heeft ongeveer 7 maanden over dit stuk gedokterd. De Hooge Raad zelf krijgt 8 weken om zijn oordeel vast te stellen. Laat mij allereerst pro memorie" de slot sommen meedeelen. Commissie XI (t.w. haar meerderheid) wil eenheid der verzekerden; zij wil niet ziekteverzorging door het ziekengeld uitkeerend orgaan, maar krachtens afzonder lijke regeling; ongevallen worden tijdens een duur van b.v. 2 maanden als ziektegevallen beschouwd; de medische behandeling gaat dan uit van het ziekenfonds, wordt bekos tigd door den ongeval-risico-drager. Voor in validiteitsverzekering worde de eenheidsrente ingevoerd; niet meer individueele doch collectieve verzekering, ook voor ziekte. Voor ongevallen-en ziekteverzekering moeten gelijk gerechtigde openbare en. bijzondere organen zorgen; van de laatste worde slechts n vorrn toegelaten. Geen meerderheid was te vinden in zake de organen voor invaliditeits verzekering: uitsluitend overheidsorgaan of ook hier daarnaast bijzondere? De meeningen waren verdeeld. Ziedaar, zoo zegt de Commis sie, conclusies waarin zooveel goeds ligt, dat op dien grondslag wetsontwerpen ge maakt kunnen worden. Eerst na kennis,,neming van deze uitgewerkte voorstellen kan, meent zij, een definitief oordeel over de hervorming in haar geheel worden uitge sproken". Dit slotzinnetje kenschetst heel dit werk. Het geheele stuk is in en uit". Men levert historische beschouwingen en betoogt, dat dit of dat in de lijn der historische ontwik keling" ligt, hetgeen daarna een andere men" vierkant ontkent. De meerderheid redekavelt en een minderheid spreekt haar tegen en is maar niet te overtuigen. De opdracht der invoering aan openbare n bijzondere organen, over welke opdracht een meerderheid het eens was, berust voor verschillende leden" dier meerderheid op een compromis". Vol komen eenstemmigheid over eenig enkel punt is nauwelijks of niet verkregen. Als in een voorloopig verslag der Tweede Kamer zijn er onderscheidenen", zeer velen," velen", is er zelfs een lid" met bijzondere opvattin gen en beschouwingen, die alle elkaar door kruisen en weerspreken, ook wel langs elkaar heen gaan. De boven weergegeven conclusies zijn dan ook niet met algemeene stemmen genomen en niet voor alle was er een zelfde meerderheid Maar, zeide Commissie XI, deze conclusies zijn goed genoeg om ze in wetsontwerpen uit te werken en als dat ge beurd is, nu, dan kan men een definitief oordeel" vellen; voorloopig zou wat ons be treft, de Regeering alvast in deze richting de zaak kunnen opzetten.... Daar hebt ge dan nu (voorzoover de Hooge Raad dit advies" overneemt) het stuk, waarop Minister Aalbcrse wacht om vast te stellen, wat voor dit Kabinet zal zijn de basis, waarop zij de geheele sociale ver zekering wenscht op te bouwen" ! Een betoog, neen, een reeks van betoogen vol onderling strijdige meeningen; een advies" zonder strakke lijn; een stel conclusies van wisse lende meerderheden; een opeenstapeling van redeneeringen en beschouwingen, waarin gij tevergeefs zoekt naar aanwijzingen, die u het vertrouwen zouden geven dat de leden hier aan het woord" in de moeilijke materie doorkneed waren, de techniek beheerschten, de practische gevolgen van hun stellingen duide lijk voor zich zagen. Ik ben" zoo vertelde de heer Snoeck Henkemans in de Tweede Kanier op 19 Juni U. ik ben met de bestudeering van het advies van Commissie XI tot op de helft genaderd. Heel duidelijk is het niet en veel houvast heeft men er niet aan en zal ook de Minister er niet aan hebben". (N.B. de Minister, voor wien dit stuk de basis moet zijn !) En de Heer Duys liet bij dezelfde ge legenheid zich aldus uit: Wanneer de heer Rutgers den indruk moest meedeelen, dien hij in de Commissie XI heeft opgedaan, dan zal hij, om in den stijl van zijn partij te blijven, kunnen spreken van een Baby,, Ionische spraakverwarring. De Minister zelf heeft de discussies meegemaakt, en ik feli,, citeer hem, dat hij daarna nog zoo gezond in ons midden is kunnen terugkeeren ! Hulde verdient degene, die dit rapport heeft moeten samenstellen uit het gewirwar van meenin,,gen van menschen, die, na elkander fel in de haren te zijn gevlogen, elkander verbaasd aankeken, als zij bemerkten ten slotte gelijk te stemmen. Alleen door de vreemde manier, waarop menig vraagpunt was geredigeerd. De leden der Kamer, die meenen, dat zij door dit rapport eenigszins wegwijs worden wat de Commissie XI bedoelt, zullen zich deerlijk vergissen. Dat is niet alleen mijn opinie, maar ook de heer Wittert van Hoogland heeft het in de Eerste Karner gezegd; de heeren Rutgers en Smeenk knikken be, .vestigend; trouwens, ten aanzien van wat ik hier zag bestaat een communis opinio". Deze blik in de keuken" is zeer leerzaam; wij zien hierin onzen indruk bevestigd, dat dit advies" geen houvast geeft, geen waarde heeft in den zin waarin een weloverwogen, zakelijke bestudeering van het uiterst inge wikkeld vraagstuk door daarmede vertrouw de, practische menschen hebben zou. En zoo strekt ook dit stuk niet tot meerdere glorie van het college, dat als Hooge Raad van Arbeid" door den Minister (onder zijn voor zitterschap) geroepen wordt hem de stem der praktijk" te doen liooren over allerlei moei lijke punten op het gebied van sociale wet geving ---De stem der praktijk" ! In het no. van 14 April wees ik er op, hoezeer mannen, die dit beoordeelen konden, den Hoogen Raad van Arbeid door het gehalte zijner leden wraakten als een lichaam, dat die stem zou doen hooren. Aanleiding tot die afwijzing was toen de ar beid van CommissieX Il.welke zoo allerstevigst theoretiseerde over de bindendverklaring van collectieve arbeidsovereenkomsten. Maar Commissie XI heeft de reputatie van het lichaam niet gered. Hoe zou zij ook! Denk u den Minister Aalberse met deze commissie aan het werk: acht ambtenaren (onder wie een lid der Eerste Kamer), vier werkgevers vertegenwoordigers; vijf arbeiders-vertegen woordigers (waarvan l tevens Kamerlid); drie (of met dien eene mee: vier) leden der Tweede en n lid (of zie boven twee Duin en Daal" Ctntnif wwarmd. Vatte wmhtafeli, tand- en wirai-witir leden) der Eerste Kamer; ten slotte een socio loog en een vertegenwoordiger van zieken kassen. Maar nu begrijpt ge toch wel, hoe dit gezelschap van 23 deskundigen onder leiding van den Minister de stem der praktijk zal doen hooren ! Het merkwaardigste (en het meest teekenende wellicht) in deze 64 bladzijden vol advies is een der alinea's, waarmede de be schouwingen over de organisatie worden inge leid. Men leest daar (blz. 43): Enkele leden ,voegen hier aan toe, dat zij zich bij de vor,ming en het uitspreken van hun oordeel als ,lid der Commissie uitsluitend hebben laten ,leiden door overwegingen van wetenschap,pelijken en principieelen aard. Zij achten ,het echter niet uitgesloten, dat zij later op ,grond van practische en politieke 1) over,wegingen aan een eenigszins gewijzigden .organisatievorm devoorkeur zouden geven". Deze hyper-naieve, uiterst beminnelijke open hartigheid sluit alle misverstand uit. De tegenstelling tusschen overwegingen van wetenschappelijken en principieelen aard" aan den eenen en practische en politieke over wegingen" aan den anderen kant is kostelijk. Men behoeft niet te vragen, welk karakter de aan politieke overwegingen vastgekoppelde practische" zullen hebben; deze heeren be doelen zeker, dat het practisch zal kunnen zijn, de wetenschap en de principes bij ge legenheid te doen wijken voor de politiek. Ziehier óók een stem van de praktijk" ! Maar van welk eene praktijk ! Wij hebben, zoo zeggen deze leden, in de commissie ons door wetenschap en principes laten leiden, maar gij begrijpt toch zeker ook wel, dat wij later daaraan niet willen vastzitten; later heeft allicht de politiek ons te pakken en dus.... Veroordeelt n zoodanig zinnetje niet heel het advies" en de geheele Commissie, die in haar verslag dit voorbehoud duldde? Het is dikwijls moeilijk, een satyre niet te schrijven. S M i s s A E R T 1) Cursiveering natuurlijk van mij ! H.S. J.S.MEUWSEN, Hofl. A'DAM-R'DAM-DEN HAAO DE BESTE HOEDEN IN HOLLAND De stad op den berg. Rome door Roornschen. Baarn, Hollandia-drukkerij. Een boek door negen bekende katholieken geschreven met het doel te getuigen voor het Katholieke geloof. Negen opstellen van waarde hier en daar zich verheffend tot. een wijd vergezicht, soms ook diepgaand in de gronden der menschelijke ziel. In de inleiding leest men: De onderwerpen en medewerkers zijn naar een vast plan gekozen en dat plan was geen ander dan een veelzijdig beeld te vormen van het Katholicisme. Daarom wordt achter eenvolgens een kijk gegeven op de redelijkheid van wereldbeschouwing, de zedelijkheid van individueel zieleleven en van georganiseerde samenleving, de heiligheid objectief in de liturgie en subjectief in de mystiek, de eenheid in de gemeenschap tusschen de volken, de schoonheid in eeredienst en kunstwerken, de vrijheid in een verscheiden groei van karak ters. De schrijvers zijn Dr. (phil. et theol.) J. Hoogveld; Dr. (litt.) Jac. van Ginneken S.J.; Dom. H. P. Louwerse O.S.B.; Lr. (theol.) Jos. van Wely O.P.; Ir. L. J. M. Feber; Pater Jac. Schreurs; Henri .Hermans; Jhr. Pieter van der Meer de Walcheren; Dr. (litt.) Gcrard Brom. In het stuk van Dr. Hoogveld, waar hij de gronden der bekeeringen tot het Katholicisme zoekt op te sporen, zegt hij: Rijker dan de werkingen der natuur zijn de roerselen der ziel en ontelbaar daarom de wegen, waarlangs God de zielen tot zich trekt, zooals de bekeeringspsychologie leert. Is de lezing van Schopenhauer, Darwin, Tolstoi zelfs van Renan voor meerderen niet het begin geweest van hun opgang, terwijl zij voor zoovelen de daemon ten ondergang werd?" Ik weet niet of de invloed van deze mannen ooit eene bekeering tot het katholiscisme heeft teweeg gebracht. Ik ben zelfs eenigzins verwonderd over deze uitspraak. Wanneer Rette vertelt, dat hij door de lezing van Dante in het bosch van Fontainebleau de waarheid van hetKathoJicisme plotseling inzag, ben ik geneigd hem eerder bij te vallen, dan ik het hier dr. Hoog veld zou willen doen. Niettemin wil ik hem gaarne gelooven op den grond, dat de zoo even genoemde auteurs de problemen van het Katholicisme dikwijls zeer nabij komen. Maar Renan? Bij deze ben ik zeker het moeilijkst te overtuigen en ik acht hem juist de gevaar lijkste voor iedereen, omdat hij niet altijd scherp afgebakende lijnen geeft. Van hoog idealistisch streven en stemming geeft het opstel Schoonheid en Kunst van Pieter van der Meer de Walcheren blijk. Kunst", zegt hij zit in het hart der Kerk, haar wezen bergt loi'ter schoonheid. De uiterlijke straling daarvan kan wel gedurende eenigen tijd, vele jaren zelfs.... schuil gaan onder de kakelbonte leelijkheid van versieringen, wan smakelijke geschenken en operamuziek. Zij blijft de zuivere diamant van schoonheid." Ook de andere opstellen zijn niet zonder belang. Dat van Gerard Brom trekt een parallel tusschen Gezelle en Schaepman. Dat van Pater Jos v. Wcly O. P. over de Katholieke mystiek, alhoewel hier en daar wat wijdloopig, bevat eenige bladzijden van beteekenis. Ook Feber komt gode voor den dag met zijn stuk Wereldkerk en Missie evenals Dr. van Ginniken en Henri Hermans. Niettegenstaande de goede qualiteiten van dit boek, had ik gaarne een meer persoonlijk en ingaand accent gewenscht, dan de veel vuldige algemeene beschouwingen, die hier worden gegeven. Ik mis het individueele. Het is alsof een van de verschillende mede werkers of mogelijk een buitenstaander, dezen auteurs heeft gecommandeerd tot een collectieven opmarsen. Zij hebben zich niet verzameld uit spontanen aandrang. De kalmte en gelatenheid waarmede daar door wordt betoogd, heeft een zekere voornaamheid, doch zal menigen lezer niet genoeg wakker schudden om hem aan te sporen den berg te beklimmen en de stad niet alleen uit het dal te leeren kennen. Ter verduidelijking van mijne bedoeling het volgende: Toen ik onlangs voor de eerste Teekening voor de Amsterdammer" door D. Blanes SIMON DUQLIE de nieuwe voorlezer van de Portugeesch Israël. Gemeente iiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiilliimiiiiluMi iiftiiiiiniiiiiiiittiilitiiiiililltlliiiiiiiill UNIE BANK voor NEDERLAND en KOLONIËN AMSTERDAM en ROTTERDAM Agentschappen in Nederland: 's-GRAVENHAGE. TILBURG» LEEUWARDEN, OISTERWIJK» DDENHOUT, LOGHEM en BORCULO. Agentschappen in Indië: BATAVIA, SOERABAYA, SEMARANG, BANDOENG, ME DAN en WELTEVREDEN 12 oer* 12 cent Sigaar maal een veel geroemd half myslisch half ascetisch werk van een Franschniaii uit (Je vorige eeuw ter hand nam vond ik er wel vele schoone reeksen van volzinnen in. Ook was er een clement van mystiek, doch het geheel was een voortdurend betoog, dat zelfs hier en daar aan Bossuet deed denken. Ik zocht een weger van waarheden, iemand dien het niet te doen was om op den lezer indruk te maken, voor wien niet Ue lezer het voornaamste was, maar het min of meer gewichtige der zaak zelve. En zoo legde ik dezen fijnen spreker ter zijde en nam met meer voldoening l'Introfluction a la Vie devote" van Saint Francais de Sales ter hand, waarin een meer persoonlijke bewegingskracht de gedachten doet wentelen. Toch zal ik niet j ontkennen, dat er nog steeds veel lezers zijn, < die het meer oratorische niet versmaden. E K E N s DE TWENTSGHE BUK Amsterdam. Rotterdam, 's-drawnltagt, Dordrecht, Utrecht, Zaandam. ?»s,tort kapitaal f 35.500 000.?Rasurvte: eircaf 12.000.000.ten volle aansprakelijk voor verbintenissen van: B. W. BLIJDENSTEIN&Co., 55-56 Threadneedlestreet London E.C. B. W. BLIJDENSTEIN Junior, Enschede. LEDEBOER & Co., Almelo. Rekening-Courant met Rentevergoeding. In- en Verkoop Wissels op Binnen- en Bulten!., Vreemde Munt, Coupuns. Incasseering op Binnen- en Buitenland. Rembou rscredie ten. In en Verkoop Effecten. Bewaring van Waarden. Safe Depesïts Verzekering tegen verlies bij uitlotlng van fondsen. Voorschotten op Fondsen en Goederen. Credieten aan Handelaren en Industrieelen bij hare afdeellng CREDIETVEREEN1GING, tenzij tegen borgstelling, crediethypotheek ef andere zekerheid, hetzij in blanco. &*nt$ voo? DEPOSITO'S Direct opvorderbaar t TIen dagen opzegging l Een maand vast , . l op nader overeen te komen Een maand opzegging l voorwaarden. Drie maanden opzegging. . . 3 % j Vanaf den dag der Zes maanden 3J } zegging wordt J Een jaar ... 4 J minder rente vergoed. Voor andere termijnen, zoomede voor grootere bedragen volgens overeenkomst. miniiiii'iimiiiiiiiiiiiimiiiiii ONTTASG- et BITAALKAS ioaiiüsifgi! 20-22, Renteverg. voor gelden a deposito j met l dag opzegging pCt . | . Bedr. tot ? 20.000 terst. betaalb. met 10 dagen opzegging 1*4 pCt. Voor andere termijnen op nader overeen te komen voorwaarden. Open en gesloten bewaargeving volgens Reglement. WEPOSIT INRICHTING geopead : opWerkd.v.83/.v,m.tot41/:,uurn.m. op Zaterdagen en Beursvacantiedagen des morgens v. 83/i tot 12 uur. Loketten van ?2.50 per maand i (? 10.?per jaar) en hoogerte huur ! voor bij de Directie bekende of geïntroduceerde personen. opo/ Ai bük lum los, C), Lim. Hoofdagentschap: J Berm. SehïMep, Heerengr. 124?128, A'DAM. Telefoon 40329. Z\\ geeft dekking voor alle denk bare schade. De beschikbare waarborgen der Maatschappij bedragen meer dan ? 4,500.000. Het bedrag der tot nu aan Nederlandsche Auto-bezitters betaalde schaden overschrijdt ? 200.000 Onze voorwaarden zijn bonafide; modelpolissei worden op aan vrage gaarne verstrikt. Gestort Kapitaal f 80,000,000.?. Statutaire Reserve f 19,769,180.?. Buitengewone Reserve ... f 22,660,000.?. Hoofdkantoor: AMSTERDAM. Agentschappen te ROTTERDAM en 'i-QiUVENHAai. RENTE VOOR DEPOSITO'S: Direct opvorderbaar , l maand vast ol opzegging . 3 maanden vast ol opzegging. " IB t» 9t tt ' '2 ,i ii n ? 2 3 % % 1% % Voor andere termijnen en groote bedragen nader overeen te komeo. Maatschappij voor Hypothecair Crediet in Nederland Maatschappelijk Kapitaal f 2.000.000. Uitstaande Leeningen . . 19.535.900. Pandbrieven. 18.889.600. Reserves 1.197.720. Hoofdkantoor: te 's-Q RAVENHAQE, NASSAULAAN 23. Bijkantoor: te UTRECHT, BOOTHSTRAAT 15. De Maatschappij stelt beschikbaar: 4è% en 5% PiüDBIiEVE» TEGEK BEUSSKOERS In itukkii m f 1.000.-, f 500.- in f 100.-, MET EIPLICHTE IUIU1XSCHE UITLOTIKS, unvinuodi 1923. Dl Oiraetii:Ur. D, VAK HuliFtN. Ui J. 0. TEN BRUGGEN C&TE. Sluit Uwe Qlasirer zekering* bij de Mederlandsche Phoenix Speciaal tarief roor Woonhuizen VORSTJWS & Co Prinsengracht 197 Amsterdam Levensverzekering Maatschappij flrnbem verzekerd bedrag: ruim 70 millioen gulden B»esiddiitie Hypotheekbank 's-GRAVEHHAGE Anna Paulownastraai 97. TRUSTEE'! IN ACCOUNTANTSCONTROLE y2 /0 Hypotheekbrieven tegen 100 % 4 par*/ na 1O Directie: K. E. ABBINQ. D. VAN OORBT, e Haarhsche Hypotheekbank Directie: Mr. A. S. MIEDEMA & P. H. CRAANDIJK Kapitaal f 2.500.000 Reserves f 510.239 Hypotheken 24.299.910 Pandbr. f24.079.300 SpCl. Pandbriefin tegen laatstee Jkmsterdamschen Beurskoers. De Hollandsche Voorschotbank HAARLEM, KRUISWEG 70 De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag met een minimum van f 1000.?op zakelijk onderpand en onder borgtocht, met in pandgeving eener polis van levensver zekering van gelijk bedrag, en verkoopt 6% schuldbrieven in stuk ken van ? 1000.?, ? 500.?en ? 100.?tegen den koers van 99%. tooi HiéadinU Opgericht In 1864 VtltiBkand MntithippelüK Kipltnl I5.000.00C Verstrekt geld op eerste hypo theek. Voor inl. wende men zich tot het kantoor der Bank, Ged. Bierha ven 25 te R'dam of tot hare Agenten in de hoofdplaatsen des Rijks. De Djr.Mr.W.v.RossuM.Mr.TH. REEPMAKER, Mr, N. P. C. v. WIJK. Binnenl. Vaart Risico Sociëteit. Amsterdam, HeenmgT&eM 860 Tel. t 48O22 (4 lijnen) 43822 (4 lijnen) VERZEKERINGEN op alle Blnnenwateien van Neder land, België, Duitschland Frankrijk, enz. VERZEKERINGEN op Schepen, Schuiten «n Stoombotten VERZEKERINGEN op Koopmansgoederen, Huisraad, Inboedels, enz. geladen In Schepen, Booten enz. VERZEKERINGEN te LAND door geheel Eurrpa pst spoor, Wagens, enz. VERZEKERINGEN per POST enz. op Efle«ten, B a n kpapieren, Edelgesteenten, enz. door geheelEuropa, naar en van Amerika, naar en van Oost- en West-IndiSn, enz. VERZEKERINGEN op PASSAG1ERSOOEDEREN- De schade In de Hotels enz. wordt vergoed. All risks verzekeringen. te ROTTERDAM Directie: Kt.H. H.C. CASTBNBIJK M I. MOSSELMAN De Bank geef t onder contrOli van het Algemeen Admini stratie- en Trustkantooi 5% Pandbr. tegen 95%. EEN POLIS bij de AMSTERDANSCHE" GEEFT VOLKOMEN ZEKERHEID Söliede grondslagen -Voorzichtig beheer. Groofe openbaarheid. Vraagt jaarverslag. - A'dam.Ii.Spiegeisfraaf117. lllustratiedruk-papier van de Firma C. G. B. CORVEY, Keizersgracht 555, Amsterdam, Tel. 41202 en 40555