Historisch Archief 1877-1940
18 Aug. ;23. - No. 2408
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VUUR NEDERLAND
DE NIEUWE MINISTER VAN FINANCIEN
Teekening voor de Amsterdammer" van Joh. Braakensiek
Koninklijke luchtvaart Maatschappij
Van Amsterdam of Rotterdam
naar
INLICHTINGEN:
DEN HAAG. K.L.M., Heerengracht 13.
AMSTERDAM, Passagebureau K.L.M.,
Leidscheplein.
ROTTERDAM, American Express Cy.,
Beursplein?Zuidblaak
en de Reisbureaux.
niet inbegrip van vrij vervoer naar en van
de vliegvelden en 15 K-G. bagage per persoon.
Onze kunstcritici
,,De Engelsche geest op zijn best
is van een seigneuraal dedaigneuze
allure vol paradoxale excessen en
aanfluitende tarting." (H.P.)
En daar zag men het spel van de
non, die zich gelijk Beatrys uit een
klooster laat wegloopen." (Hbl.)
Paderewski speelt.... Onze oogen
zijn nu gewend aan de duisternis. Men
zoekt de handen van den meester, als
vogels in het donker. Men ziet ze:
ze loopen heen en weer, ze snellen voort
achter elkander aan, verdwijnen in de
mouwen, komen weer terug, en
streelen, en slaan, en zweven nu en dan als
in aanroeping omhoog. Toch zijn de
gebaren zeldzaam, over 't algemeen.
Het lichaam verroert niet. Het hoofd,
nauwelijks, wendt zich naar het publiek
<if buigt om laag. Is hij schoon, deze
man? Is hij aangenaam om te zien,
deze virtuoos? Niemand denkt eraan,
zich de vraag te stellen. Er is geen
grootheid in zijn houding. Er is zelfs
een weinig kilte in zijn gebaar. Ik tel
niet mee, denkt hij, wanneer de
meesters leven onder mijn vingers.
De noten glijden en wellen,
verzwijmen en ranken als door tooverslag
opgroeiende bloemen omhoog."
(Hüjstctd)
De duizendkunstenaar: Nu zal ik niet alleen dit kistje voltooveren, maar er ook nog een vloot
uit te voorschijn brengen."
luimiiimiiimim
iiiiiiimiiiiiiiiliii
GHARIVARIA
Onze tooneetspelers
De vormen spelen nu alleen een
rol in het bouwen van een coloristisch
evenwicht." (Elsev.)
De rol van den tandenborstel."
(Hbl.)
FEUILLETON
KATTEKWAAD
door
ALIE SMEDING.
Het geld, het bezit speelt telkens
een rol." (N.R.C.)
Wij begrijpen niet dat zoo iemand
in de journalistiek nog een rol speelt."
(Tel.)
Daarnaast moet de pancreas echter
nog een andere rol vervullen." (O.H.C.)
Haarlem heeft daarin nooit een
rol van beteekenis gespeeld." (H.D.)
Onze teekenaars
De verkiezingen zullen wel in het
ff staan van het voor of tegen van het
drankverbod." (U.D.)
Het Nederlandsche spoorweg-ver
keer staat in het rf der belangstelling."
(Ing. in de N.R.C.)
't Zal er in 't rf van het modernisme
staan." (O.H.C.)
iiimniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
iiiiiiiiu iiiiiniiiiii i
Het late licht droop blinkend langs de
stemmige koordfranjes van de gordijnen,
en de doodsche kamer was opeens rood van
avondgloed.
Met een ongeduldige ruk verschoof Jan
Brunt zijn stoel, trok zijn schrift uit de zonne
schijn en pende weer naarstig door.
Maar Joop Dreese's aandacht brak. Het
was nu ineens ook of de kleine letters van het
studieboek als zwarte wormpjes door-een
wriemelden. Gemelijk besefte hij zijn zwakte.
Jee, jee, hoe lang was hij nu al niet aan de
betere hand ?" Hij leunde zwaarder op
het krakende tafelblad, zuchtte
Brunt keek even op, geïrriteerd door het
pieperig gesteun van de tafel, in de flanken
van zijn magere neus kwamen diepe rimpels,
haastig schreef hij door.
Een loome stilte vloeide als een moeheid
door heel het huis, het jagend-drukke leven
van de groote stad, verzwakte in de achter
straat, tot een vaag vermoeden.
Met zijn tengere meisjesachtige handen
schutte Joop zijn oogen af, om zijn mond
schoof een glimlach, hij soesde over zijn liefste
collega-van-school: Mejuffrouw Elizabeth San
ders. Die lieve, lieve meid ! Ze zou er geen
oogenblik aan denken, nu hij griep had,
hoogstens 'n briefje verwachten, 'n briefje
met 'n felicitatie, en nou...." Door een
kier in zijn vingers keek hij naar de keurig
in vloei verpakte doos met bonbons op de
schoorsteenmantel. Een diepe gloed maakte
zijn oogen warm. Hij voorzag Beppie's ver
rassing, de manier waarop zij haar mooie
blonde hoofd over het pakje zou buigen, de
gracieuze gebaartjes van haar kleine witte
handen, haar aandacht voor het briefje-op-de
doos, haar glimlach.
Zoo leuk, van Joop' Dreese " Zijn
gemijmer verinnigde. Vier en twintig
was ze dan nou vandaag, maar mooi en jong
nog als 'n bakvischje van zeventien "
Er kropen lichtjes in zijn oogen, speelsch tikte
hij met een potlood een marschje op het
tafelblad. Als hij eerst maar beter was "
In Jan Brunt's neus trokken de rimpels
dieper, spinnig gluurde hij over de knoppels
van zijn gespannen vuist naar Joop. ,,'n
Ellende, als je zoo'n jonge coquette onder
wijzeres op school kreeg...." Hij trok een
mok-lip. Beppie, 'n vlakke ziel, zoo'n echte
vrouwelijk-bekrompen voorkeur voor knap..
Natuurlijk Dreese's mooie gezicht deed 't "
Het ontging Jan dat hij werkte. Vlak voor
zijn starende blik schoof Bep's mooie fijne
kopje met de blauwe glans-oogen, de
lieveglimlach Nou ja, mooi, lief , wat gaf
hem dat?, 't was toch al zoo goed als beklon
ken met Joop en haar." Zijn lippen werden
dun, een felle afgunst gloeide in hem op, en
ineens hinderde hem. weer erger het marschje
op de tafel. Hij gooide zijn penhouder neer,
en wierp zich met een grommige geeuw ach
terover in zijn stoel. Hè-è."
Joop lette er volstrekt niet op, hij glimlach
te droomerig, tuurde strak voor zich uit....
Geniepig kneedde Jan toen van vodjes
papier een hard knoedeltje, mikte en trof
doel, hij grijnsde.
Joop greep naar zijn neus. Zeg, ben je
nou gek", stoof hij op, en lachte dadelijk weer.
Werk jij zoo?", hij duwde zijn boek een
heel eind van zich af, stak zijn armen met een
zwaai in de hoogte.
Kerel, ja ! Ik heb ook zin om gijn te maken,
om wat geks te doen, wat ongelooflijk geks,
als ik maar wist wat "
Zijn naief-blij gezicht en zijn jool-oogen
ergerden Jan. Hij stopte de handen diep
in zijn broekzakken, zijn brilleglazen kregen
een koude glans. Ja, jij,"praattehij stuursch,
jij natuurlijk ! Luiheid is des duivels oor
kussen, man, luiheid leidt tot...."
Joop schaterde. Dominee !" Hij schopte
barbaarsch tegen de glimmende tafelpoot,
kwam in een uitgelaten stemming. Het gereed
maken van Bep's pakje en het schrijven van
de verjaringsbrief, had hem heelemaal uit
zijn saaie daagsche gedoe gehaald, uit zijn
hevig vervelend bestaan van bijna herstelde.
Kattekwaad....", prakkezeerde hij weer,
dat verleer je ook, als men 't niet geregeld
bijhoudt".
Hij kwam overeind, drentelde door de kamer
en bleef even stil bij de chiffonnière, snoof
stilverrukt de zoete reuk van een boeketje hya
cinthen in. Gut, zoo innig-lief van dat kleine
Beppe-kind.... die schattige attentie van
dat tuiltje, morgen weer 'n eindje van de
stelen afknippen moesten nog lang frisch
blijven." Toen hij zich omwendde, haakte hij
met zijn kapotte pantoffelzool ergens in vast,
dollend trapte hij er tegen, het waren een paar
sokken van Jan Prediker", joolde hij, slor
digheid is des duivels, hoor !" Tusschen duim
en vinger pakte hij het stelletje op, trok er
een vies gezicht bij. Als jij nou nog n keer
je vuile bullen laat rondzwerven in onze piek
fijne salon, dan dan hang ik je op aan je
bretels".
Opeens, over de tafel heen, slingerde hij
de dingen, in Jan's strakke gezicht. Vuilpoets!
Niks geen wonder dat jij geen meisje kan krij
gen !" Er was een wreede triumf in zijn lachje.
Jan's gezicht werd glimmerig van nijd,
hij zei niets, maar hij glimlachte valsch.
Joop lette er niet op, hij tuurde de straat in :
de mooie zonnige dag versmeulde in schemer,
alles werd dof. Kon je nou ook maar bij
Bep wezen vanavond", bepeinsde hij, al
de collega's zijn er natuurlijk, Jan inclusief..
Enfin, morgen, Woensdagmiddag zou ze
wel komen met haar Moe, bedanken...."
Een lach brak zijn gemijmer. Hij keek om,
grinnikte meteen weer.
Er lag een listige vroolijkheid op Jan Brunt's
gezicht, hij had de kapotte sokken over zijn
handen geschoven: de zolen waren er bijna
uit, de hielen ook. Zeg", dolde hij, tusschen
drie lachbuien in, nou ga ik er 's 'n pakje
maken'! Doe ik deze fijne sokken in ! En dan
aanstonds aanstonds in de schemer keil ik
't presentje op straat, kijken we achter
achter de gordijntjes hier, wie er zich mee
verrijkt."
Joop stond krom van de lach. Vadertje, ik
ik zal je helpen, hoor! Je bent toch 'n toffe
kerel, vadertje !" Hij had een jongensachtige
pret over Jan's inval, rommelde
ijverigzoekend in de wanhopige wanorde van zijn
kast, en vond tusschen oude studieboeken en
vuile boorden, een mooi rose doosje, er kwam
hem ook nog een gebloemd vloei van een
chocolaterie in de handen en een rolletje
lint.
In een ominezien hadden ze het pakje
gereed, en het zag er keurig uit, haast net
zoo mooi als het pakje op de schoorsteen.
Geef hier", zei Joop," dan zal ik't netjes
midden op de straat mikken."
Jan verwierp. Ben je dol kerel, nog niet,
't is veel te daggig. Even wachten."
Ze begonnen goedaardig te bakkeleien,
en er kwam een vroolijke vertrouwelijkheid
tusschen hen, maar Jan's spleet-oogen waren
arglistiger dan te voren Hij dwaalde
doelloss door de kamer en vertelde droog
komisch een bak. Joop staarde naar buiten,
hij luisterde lachend. De straatlantaarns
floepten op en de hel-witte vlammetjes
flonkerden een lange blinkende lichtlijn door
de dunne schemer. Toe vent", hitste hij,
laten we 't nou doen, zeg, als je 't nou
niet "
Er werd getikt.
De hospita kwam binnen om de tafel te
dekken. De dagen korten leelijk," zei ze.
En of", gaf Joop toe, is 't nou schemer
buiten of is 't nou geen schemer buiten?"
Schemer natuurlijk", constateerde de Juf
frouw in een lach.
Oh zóó !" Joop knikte voldaan, opeens
dacht hij ook weer aan zijn doos bonbons.
H'm ja, wil U nou aanstonds 't pakje even
laten bezorgen bij Juffrouw Sanders op de
Bergweg? 't Staat op de schoorsteen."
De juffrouw had de doos al beet. Zeker
meneer."
Vooral met de complimenten van Meheer
Dreese", zei Jan vinnig-nadrukkelijk.
Weifelend knikte de Juffrouw. Zeker me
neer."
Joop negeerde Jan's uitval. U hebt 'n
schiterende doos uitgezocht", complimenteerde
hij, ,,'n enorm dure hè? maar 'n
prachtding."
Vin' U niet?", de Juffrouw lachte gevleid,
'n piek en piekfijne."
Toen ze heen was, zei Jan: Nou allons,
daar gaat ie".Hij schoof het raam op, en weerde
goedig-bezurgd Joop's naderkomen. Toe man,
ga jij nou uit de tocht, hè?" Met een zwak
plofje viel het pakje op het verschemerde
plaveisel, het raam ging weer toe.
Joop en Jan hurkten grinnekend achter de
gordijnen, verdrongen elkander stoeierig.
Vooruit kerel", kibbelde Jan, ik de beste
plaats, 't benne mijn sokken."
Joop viel overzij, hiklachte. En 't is mijn
doosie nog wel", praatte hij dwaas-grienerig,
en mijn vloeipampier, en mijn rolletje...."
Ze dolden.
Ineens schoten ze weer recht overeind, gluur
den.
Kittige stapjes klonken er op in de stille
straat, er kwam een dametje aan.
Haar slank figuurtje wierp een spitse scha
duw voor haar uit. Zij naderde rap, haar
kralen taschje glinsterde in het licht, haar
witte mantel-kraagje fladderde. Rakelings
liep ze langs het pakje heen.
Hèzonde", zei Jan.
Joop schaterde gesmoord. Die schopt haar
fortuin met de voet."
Achter de. veerend-vlugge dames-stapjes,
sleepten dadelijk weer de schnifelpasjes van
een oud vrouwtje aan. Sluik, spits, en donker,
kwam ze uit de schemer te voorschijn. Zij
droeg een hoedje met grappig rechtopstaande
veertjes, en de lange franje van haar omslag
doek fladderde. Voortdurend keek zij voor
zich neer op de weg, haar rug was erg gebo
gen, haar hoofd ook.
Tuk", voorspelde Jan.
Joop grinnikte. St je dobber, kerel."
Het vrouwtje liep uiterst langzaam. In een
ordentelijke bezadigde regelmaat gingen haar
ouëvoeten.... Opeens boog ze haar hoofd
dieper, en het was of ze inplaats van met haar
oogen, met haar stakerige hoede-veertjes keek.
Ze zag het pakje. Verspiederig stuntelde ze
er op af, bleef er weifelend bij stil en keek,
schichtig-verkennend naar de dof-donkere
ramen in de dubbele huizen-rist, toen,
verwonderlijk-snel, bukte ze zich en griste het
pakje op, bezag het vluchtig, en moffelde
het haastig onder haar omslagdoek. Jachtig
dribbelde ze door, ze probeerde zelfs op een
draf je te loopen, maar verzwikte haar rechter
voet. Haar doek wapperde, en haar hoedje
zakte op haar linkeroor. Als een hinkende
schaduw hobbelde ze de straat uit.
Joop en Jan hadden er een baldadige pret
over.
De gelukkige vindster", schaterde Joop,
van 'n paar zeldzaam fijne ajour-sokken!
Prosit! Daar drink ik 'n pekelharing op leeg !"
Jan kwam niet tot bedaren, grolde telkens
weer los in een stuipachtige lach-bui. Gut,
gut, ik kan niet meer", hijgde hij, en de
tranen liepen hem over de wangen, weer kreeg
hij een lach-aanval.
Zijn pret was nog grooter dan Joop's pret..
Het werd een lange vervelende middag,
die andere dag.
Joop drentelde ongedurig heen en weer,
in zijn leelijke pensionkamer, en telkens keek
hij uit het raam de straat op. Nog nooit had
Verrassende mededeelingen
Het werk wordt door werkloozen
uitgevoerd." (Hbl.)
De afneming van electrischen
stroom in de gemeente neemt meer en
meer toe." (Tw. Zond. bl.)
Vanafheden is de administratie
gevestigd: Utrechtsche Jaagpad Lei
den." (Stijl)
Voor schade aan de eigendommen
van deze inrichting toegebracht, is
ieder aansprakelijk." (Haag&che badinr)
iiiiiiiiiimiiini
iiiiiiiiiitiiiiiin
NIEUWE PUZZLE
a) b ' (c
De .... e-mode.
,,Zijn verschijning was niet alleen
een aangename maar ook uit zakelijk
oogpunt een hoogst welkome."
(Veilingbode)
,,De heele vertooning is een quasi
gevaarlijke Deze sensatie is een
hoogst aangename." (Op de Hoogte)
Deze strijd is waarlijk een felle
geweest. De initiatiefgedachte van
den uitgever was een gelukkige."
(H.P.)
Het tweede cijfer van het quorient is 2
grooter dan het aantal cijfers waaruit het
quotiënt bestaat.
Hoe groot zijn a, b en c?
Het aangevoel
Om hern recht zuiver aan te voelen,
moet men hem zielsverwant zijn."
(O.H.C.)
Het den Haag, waarin Couperus
groeide, en dat geen ander romancier
zoo heeft aangevoeld als hij." (Vad.)
Een innig aanvoelende vertolkster."
(O. H. C.)
De grenzen zijn gaan vervloeien
in de aanvoeling der massa." (Zei.)
OPLOSSING DER
CHR1STENENTURKEN-PUZZLE
De Kapitein stelde zijn volk aldus op :
4 C, 5 T, 2 C, l T, 3 C, l T, l C, 2 T,
2 C. 3 T, l C, 2 T, 2 C, l T. = 30.
Goede oplossingen zonden Mej, H. te Rot
terdam, Ir. H. L. V. te Delft, T. v. L. te
Hattem. M. A. T. te Gouda, C. v. S. te A'dam.
Prijswinnaar Mej. Hendriks, Bergweg No.
306A te Rotterdam.
de stilte hem zoo beklemd. Hij voelde zich
een gevangene.
De straat lag in een zomerig-milde
zonnegloed, er speelden een paar kinderen, verweg
ratelde een rijtuig.
Werktuigelijk luisterde hij er naar, slikte
zenuwachtig.
Jan was gaan wandelen en de Juffrouw
deed boodschappen in een buurtwinkel. Er was
geen enkel gerucht in het gansche huis, alleen
in de kamer, de broze tik van de klok.
Joop's oogleden trilden toen hij naar de
wijzerplaat keek. Kwart voor vier", overlegde
hij tobberig. Bep had er allang kunnen wezen
of dan tenminste 'n briefje kunnen sturen
bij verhindering." Hij bekeek zich in de spiegel,
haalde zijn zakkammetje door zijn verwilderde
kuif, en strikte zijn das nog 's over, zijn onder
lip trok.
Ze kan nog best komen", peinsde hij be
moedigend, haar Moeder heeft misschien op
't laatste nippertje belet gekregen...."
Hij trachtte te fluiten, maar het wou niet,
hij bladerde in een boek maar hij Jas niet.
De benedendeur sloeg zwakjes toe, op de
trap hoorde hij de bedaarde stap van de Juf
frouw, ze liep de gang over en tikte.
In Joop's gespannen blik glansde een ver
wachting op. Ja?"
De hospita reikte hem een kleine blauwe
envelop aan. Net zoo gebracht", zei ze.
In een brutale haast rukte Joop haar
het couvert uit de vingers: het was een brief
van Beppie Sanders, hij zag het dadelijk.
Verhinderd", dacht hij teleurgesteld, tee
der bekeek hij dan toch het adres en bijna
schroomvallig opende hij de envelop. Maar
al-lezend werden zijn oogen star en zijn ge
dachten schemerig, zijn mond sloeg open
en hij verbleekte. ,,Hè? Wat nou? Bep kwaad?
Kwaad op hem? Onverzoenlijk kwaad?"
Hij las weer. ,,Je hebt me schandelijk
beleedigd, gecompromitteerd met je banale vul
gaire grap. Het is al heel weinig gentlemanlike
zoo'n paar vieze vodden, met naam en
compliment aan een dame te zenden. Ik
wil nooit meer een woord met je spreken, en
als je me briefjes met laffe verontschuldi
gingen stuurt, krijg je ze ongeopend terug... ."
Joop trachtte te denken, te combineeren.
Vodden? Vieze vodden?" Opeens als een
vuurpijl in nacht-zwart flikkerde een gedachte
aan Jan Brunt in hem op. Heer in de Hemel !
Die.... ? Zou die zoo gemeen .... ? Of of
had de Juffrouw misschien 't verkeerde
weggepakf?" Zijn handen beefden en zijn
knieën knikten, hij kreunde, roote goden !
Beppie, die mooie, lieve, schattige, charmante
Beppie --- die 't pakje met de sokken, Beppie
--de ouëvieze kapotte stinksokken van Jan en
dan dan dat wijf van de straat, die de fijne
kostbare doos met bonbons en 't briefje...."
Beverig viel hij neer in zijn stoel, slap, wan
hopig
Tusschen zijn geklemde tanden verkruimelde
hij een leelijk woord....