De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1923 1 september pagina 9

1 september 1923 – pagina 9

Dit is een ingescande tekst.

l Sept. 23. - No. 2410 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND CHARIVARI A Mocht nog vader Willem leven, en be leven dezen stond !" Aldus besloot Dr. Boutens zijn rede bij de opening van de tentoon stelling van Letterkunde. Toen wij hem dat hoorden zeggen, kwamen ons als vanzelve de woorden op de lippen: Mocht nog vader Willem leven, en beleven dezen stond !" De koninklijke familie heeft er niet over te klagen dat zij te hooghartig wordt bejegend. De koninklijke familie wordt aan verschil lende 4eiders der padvinders voorgesteld," schrijft het Panorama. Jeutfchlanb. 2>eutfcbfanb ueber 2llle3! Volzomer." (Auto-leven) Het hoogseizoen dreigde een mis lukking te worden." (Tel.) De in ombouw zijnde bruggen." (N. R. C.) De Berliner lllustrierte bracht de vorige week twee straatbeelden." Aanpasselijkheden Aangepast aan gewijzigde biolo gische kennis is dit vraagstuk ter hand genomen." (Gr.) Past men zich niet aan, dan raakt men achteraf." (O. H. C.) De koning heeft zich aangepast aan den volksaard." (N. C.) Dit getuigt van een zich aanpassen aan den ingegrodden gang van za ken." (O. H. C.) Op de glibberige paden Op commercieel gebied was hij breed. En van dat breede bracht hij een stuk mee naar het politieke tournooiveld." (Stand). Wat toen moest verzwegen om zijn kieschheid te ontzien, dat mag nu gezegd." (HU.) ....kan gedrukt, zal gelezen en moet mooi gevonden. Er moet daar gelezen: Even wei nig moet teruggedeinsd." (N. K. C) Maar 't moest daar niet geschreven. Want vlieger Vincke, een flinke, jonge Duitsche kwam ons reeds tege moet, met een brandende cigaret in den mond." (O. H. C.) In Duitschland schijnen ze die dingen dus niet te pruimen. Verrassende mededeelingen Medewerking van welbekende kunstschilders, die teekeningen zullen maken ten koste van het steuncomit voor beeldende kunstenaars." (Adv. E. M. I. T.) 1CORN1 VANÓLU/6 DER GEHEELE WQDN INRICHTING DEN HAAG NGORDEINDE I62 Nodorl. Munt Hollmntlm bomto IO canto 9lg»ar CORRESPONDENTIE H. te H. Ik zag met genoegen, dat gij Laurillard's versje, waaruit blijkt, dat hij u is voorgegaan in uw strijd tegen fnaf, hebt ge plaatst. Dat gij ook in uw vechten tegen ger manismen een beroemden voorganger hebt gehad, blijkt uit het volgende versje van Beets, 1848. Gij hebt mij, lieve Buren, Uw toonstuk niet te sturen, Ik zing niet gaarne op Duitsch, Houdt, daar gij mij door 't oor boort Met Uw afgrijselijk voorwoord, Uw liedertafels thuis, Verlost mij van de daadzaak, Waarover ik mij kwaadmaak, Gewis niet zonder grond ! En wijs, om mij te grieven, Niet heen naar de omloopsbrieven, Die gij mij onlangs zondt, Och, dat de Nederlanden, Toch sporeloos verbanden, Wat voortgaat uit Uw huis, In plaats van door te voeren, Wat burgeren en boeren, Tot schande strekt en kruis, Ons Neerduitsch was welluidend, Zoo lang gij 't niet beduidend, Met valsche klanken schondt, Ons Neerduitsch was verstandig, Zoo lang men 't niet onhandig, Verplooide naar Uw mond, Ons Neerduitsch zal slechts leven; Zoo lang wij 't niet vergeven, Met vruchten van Uw grond. TAALVERWOESTING 13. ANGSTVERTROKKEN HANDQEKNOOPT Het deelwoord, dat een handeling uitdrukt, sluit door middel van een voorzetsel bij den veroorzaker van de handeling aan: Jan heeft Piet met een stok geslagen. Klaas is een door den drank verongelukt mensch. In dezen regel wordt de natuur der taal door bijna gén schrijver, groot of klein, meer geëerbiedigd. Zij goochelen het voorzetsel weg, rijgen het restant van de woordgroep aaneen en gelooven dan met hun product recht te hebben op een kushandje van heel mooi" in plaats van op een duw van ben je bezeten !" Zoo kregen wij dan van Coenen de zweetglimmenden, de driftroodenden, de angstver trokkenen; van Wagen voort de goudgekroonde lijsten, de zijde-ruischende dames (Iet op het armzalige fatsoenstreepje) en de diamantschitterende boezems, die hij als voorbijganger een poosje aandachlverloren gadesloeg; van Querido of Heijermans de zondoorstoofde muren, de bloedbeloopen oogen en de drankverhitte gezichten. Een ander laat een liefdegedrenkt paartje handgeknoopt zitten, het geen ten eeuwigen dage getuigen zal van de nattigheid en van de knoopjes-handschoenen des jaars 1923. Zoo schildert de heer Portielje ons met een penseelstok zonder kwast de rietomwomde eilandjes, de kruiden-omwoekerde steenkleuren en het blocmenomzoomde water van zijn Artis. Zoo.... maar waarom nog meer staaltjes van deze taalversteening. Het ware veel eenvoudiger de keeren te tellen, dat de dames en heeren, jakkeraars met de pen, zich nog werkelijk aan zoo'n zielig voorzetseltje iets gelegen lieten zijn. De gewone schrijftaal alsook de spreektaal zijn gelukkig niet erg gewillig om aan dezen vorm van taalverstomping mee te doen. In dit geval is de natuur de aanstellen] nog de baas gebleven. Het is alsof Schopenhauers bitter woord ook de bedrijvers van deze taaischennis zou raken: Die Elenden zahlen wahrhaftig die Buchstaben und nehmen keinen Anstand ein Wort zu verkrüppeln, sobald nur zwei TABAK noig altijd de beste. Buchstabcn dabei zu iukrieren sind Wer keinen neuen Oedanken fahig ist, will wenigstens neue Wort; zu Markte bringen, und jeder Tintenklecker halt sich berufen, die Sprache zu verbessern". De wijsgeer van Frankfort mag voor een menschenhater hebben doorgegaan, maar wat heeft hij blijkens deze laatste zinsnede toch nog goed van sommige schadelijke evennaasten willen denken. Den heer C. J. K. te H. Herstellen wat ver loren is: liever wel, beter niet. Daarom maar niet getornd aan electrisch" of fantastisch". Dat bij de vormen op -iek de hoofdtoon juist op dat -iek rust, is u toch bekend? H A j E DE HOLLAND-ZUID-AFRIKALIJN Holland, vaar met deze schepen Op de lijn Zuid-Afrika. Laat u daar door niets verdringen, Volg er Coen zijn voorbeeld na. Laat ze tastend mededingen Met de buitenlandsche vaart, Met wat flinke medewerking Blijf die eigen lijn bewaard. Blijf den hechten band behouden Met den verren stamgenoot, Eigen booten, eigen zeelui, Handel en verkeer vergroot. Laat de vlag er vroolijk waaien. Aan de breede Tafelbaai, Holland, houd u er als elders, g Even koppig, even taai. k eef een groote hand subsidie Aan een vaderlandsche lijn, Die voor Noorden en voor Zuiden Van zooveel gewicht kan zijn. Langzaam gaat de lading beter, Langzaam gaan de vrachten op, Volle schepen gaan en komen Met de reeders-vlag in top. £ Holland zendt zijn vee en leerwerk, Linnen, koffie, schepen vol, En Zuid-Afrika zendt vruchten, Mineralen, maïs en wol. Starnverwantschap blijft men kweeken Door een eigen stoomvaartlijn, Hollandsche cultuur verspreiden, Met de Riet- en Bloemfontein". Heel gemeenzaam moet het blijven Tusschen Holland en Transvaal, Eén van zeden, n van leven, Eén van welvaart, werk en taal. J. H. S p E E N H o F F iiiiiiimiiiiii UNIE B ANK voor NEDERLAND "in KOLONIËN AMSTERDAM en ROTTERDAM Agentschappen in Nederland: 's-GRAYENHAGE, TILBURG, LEEUWARDEN. OISTERWIJB, UDENHOUT, LOCHEM enBORCULO. Agentschappen in Indië: BATAVIA, 80ERABATA, SEMARANG, BANDOENG, MEDAN en WELTEVREDEN HET HAAGSCHE TAPVERBOD Teeken ing vóór De Amsterdammer" van Joh, Braakensiek Ze schijnen mij niet te vertrouwen Het nieuwste MEISJESBOEK VERSCHENEN: Het Huis bij den toren" DOOR LOUISE FEIT H. Bandteekening van en geïllusslreerd door NETTY HE YLIGERS. Prijs ingenaaid f 2.90, in prachtband f 3.75. Uitgave van VAN HOLKEMA & WARENDORF, Amsterdam. MlllllimimillllIlllltlllllllItllflIIIIIIIIMIIIIIIHflIMIlnil Mllll Illlll III11IIIIIIIIIIII11II llllllllllllllllflIlllllllllllllltMIIIIIIIIIllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHIIIIHII DE VEELOMVATTENDE TAAK VAN EEN VOORZITTER VAN HET CENTRAAL COMITÉVAN EEN HULDIGINGSCOMMISSIE Teckening voor ,,ilc Amsterdammer" dour P>. van Vlijmen . . . wat y . . . . . . naar ... ... iU' ontvangst , . . mi naai' . . . FX.^1 . het muziekfeest . .. ...nu naar. . , de revue pleiziervaartuigen . . . . . , sportdemonstratie ... watrrftTst

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl