29 Sept. '23. - No. 2414 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND DIERSTUDIES Teekening voor At Amsterdammer" door H. Verstijnen. II. Tijdbeeld Wat den gepensioneerden kolonel overkwam, die den Ober een milliuen mark fooi wilde geven Op den Economischer! Uitkijk Op hoop van zegen ! Mijne lezers weten nu langzamerhand wel, dat ik met de actualiteit op zeer gespannen voet verkeer, d.w.z. dikwijls in mijn 14daagsche kronieken bij de feiten van den dag ten achter ben. Zij moeten mij dus ook nu maar ten goede houden, wanneer ik thans eerst kom te spreken over het praeadvies van den Hoogen Raad van Arbeid over de aan dat college voorgelegde vraagpunten be treffende de herziening van de sociale ver zekering, welk document 6 Augustus 1.1. is verschenen. Men zal zich, wellicht, herinneren, dat ik in de nummers der Groene van 7 en 21 Juli 1.1. onder het hoofd: Alweer : het departemen tale plan" eenige beschouwingen aan dit onderwerp wijdde en meer in het bijzonder over het concept-praeadvies, door Commissie XI" uit den H. R. v. A. aan dit college uit gebracht. Welnu, deze Hooge Raad heeft dan 26 Juli 1.1. aan de hand" (o, Charivarius !) van dit concept de vraagpunten bezien en zijn inzicht daarover vastgesteld. Laat mij nu allereerst mogen opmerken, dat het document, waarin dit inzicht dan vastgelegd is, wat den vorm betreft een zeer poveren indruk maakt. Men bedenke hierbij toch wel, wat de zaak is. Aan de orde is een zoo buitengewoon belangwekkend iets als de algeheele herziening van onze sociale verzekering,d.w.z.eene, zoo noodig ingrijpende wijziging van de op dit stuk reeds bestaande wetten en in verband daarmede het bepalen van de richtlijnen voor nog in te voeren ver zekeringen (ziekengeld-uitkeering en genees kundige hulp). De vraag is, hoe dit groote werk tot stand zal moeten worden gebracht zóó, dat de daaruit voortvloeiende regeling niet alleen volledig zij, maar ook meer vol doening schenke dan de huidige; dat door die regeling verkregen worde eenheid, een voud en bezuiniging in de uitvoering. Wie ook maar eenigszins kijk heeft op den ingewikkelden aard van dit onderwerp, begrijpt dat een belangrijk, welgegrond oordeel over de verschillende daarbij rijzende, van aard zeer onderscheidene vraagpunten niet zoo maar in een kort bestek is te leveren, tenzij men apodictisch, d.i. zonder zijn meening toetelichten of te verdedigen, zonder de verkieselijkheid van den aangewezen weg in het licht te stellen door aan te toonen waarom andere wegen minder goed zijn, enkele stellingen neerschrijft. Nu bedenke men voorts, dat hier door den Minister de meening over deze zoo samen gestelde vraagstukken werd gevraagd van den Hoogen Raad van Arbeid, het college, dat ingesteld is om aan de Regeering juist over problemen als dit een belangrijk oordeel te geven, het lichaam, dat bestemd was om den wetgever bij de voorbereiding van zijn arbeid zoo veel practischen steun te verleenen dat straks die arbeid blijken zou deugdelijk verricht te zijn. Indien men dit in het oog houdt en dan ziet, dat het praeadvies van den H. R. v. A., als het in de Groene was afgedrukt, waarlijk niet meer ruimte zou innemen dan een mijner uitkijkjes", dan begrijpt men toch wel, dat in zoo kort bestek over een zoo omvangrijk onderwerp een doorwrocht betoog (of iets dat daarop lijkt) eenvoudig niet kan worden geleverd. Trouwens, hoe is het gegaan? De heeren hadden het concept-praeadvies gelezen en kwamen nu bijeen om daaruit hun advies op te maken. Dat concept was, men herinnert het zich, een in-en-uit-" stuk, een staalkaart van meeningen, waarvan per saldo eenige eene meerderheid (maar niet steeds dezelfde) hadden verworven. De H. R. v. A. heeft kans gezien in de vergadering van n dag de zaak af te doen , daarna is het verslag, be vattende de uitkomsten der beraadslagingen, opgesteld. En klaar was men ermee ! Zal ik u nu, al is het beknopt, navertellen gaan, tot welke slotsommen dit college is gekomen? Mij dunkt, dit is overbodig. Wel licht hebt gij in de pers er een en ander destijds reeds over gelezen. Ik kan niet aannemen dat gij nu nog belang zoudt stellen in een uittreksel uit dit reeds zoo bondig praeadvies. Liever vestig ik uw aandacht (omdat dit punt ook weer de waarde en beteekenis van dit praeadvies raakt) op den aanhef. Die luidt aldus: Eenige leden betreurden het ten zeerste, dat in het praeadvies van Commissie XI niet een meer gedocumenteerde voorlichting was gege ven Zij achtten het onmisbaar voor den Raad om zich omtrent de verschillende vragen een oordeel te vormen, dat een uitvoerig cijfermate riaal zou zijn overgelegd, waardoor de leden zich een beeld zouden kunnen vormen van de administratieve en financieele' gevolgen van de geopperde denkbeelden. Waar die gegevens ge heel ontbraken, kon hun antwoord op de ge stelde vragen slechts op overwegingen van principieelen aard en niet op de overwegingen, welke verband houden met de practische gevol gen, gebaseerd worden. Het spreekt wel vanzelf, dat de opmerking dezer leden volkomen juist en ad rem" is. Zonder cijfermateriaal valt over de adminis tratieve en financieele gevolgen eenvoudig niet te oordeelen. En dat cijfermateriaal ontbrak! Dus kondenslechts principieele over wegingen gelden. De practische gevolgen" daar had men, principieel redeneerend, geen voorstelling van! Volkomen juist. Maar ik wil dan toch vragen, welke waarde valt toe te kennen aan een schema voor herziening van onze sociale verzekering, wanneer zij, die deze lijnen trekken, daarbij zeggen: ziet u, dit zijn nu onze principieele overwe gingen; wat de practische gevolgen van onze voorstellen zullen zijn, ja, dat weten wij niet! Opmerkelijk is, dat deze bedenking van eenige leden" klaarblijkelijk gedeeld werd door heel den Hoogen Raad. Immers de volgende alinea van den aanhef luidt: De Raad stelt er daarom prijs op aan zijn be antwoording van de vragen het voorbehoud te verbinden, dat terecht ook door Commissie XI is gemaakt, dat een definitief oordeel over de verschillende denkbeelden en omtrent de her ziening in haar geheel slechts mogelijk zal zijn, nadat te zijner tijd de voorontwerpen, waarin de herziening zal zijn belichaamd, aan den Raad zullen zijn voorgelegd. De Hooge Raad verklaart hier dus uit drukkelijk een voorbehoud te maken: ook wij hadden geen cijfermateriaal, konden dus de practische gevolgen onzer wenschen niet nagaan; daarom" is een definitief oordeel over de vele punten en over het geheel van ons eerst te wachten, als de voor-ontwerpen gereed zijn. M.a.w.: gij, minister, kent nu onze principieele verlangens; ga dus nu maar aan het werk; als gij alles kjlaar hebt ook met een toelichting, die tóch zeker het noodige cijfermateriaal bevatten zal, nu, dan kunnen wij die voor-ontwerpen bestudeereji en dan zullen wij ook in staat zijn de practische gevolgen van een, naar ons advies opgezette herziening, te overwegen Maar nu moet men zich hierbij herinneren, wat Minister Aalberse in de Tweede Kamer op 19 Juli 1.1. (Handelingen bldz. 2654) omtrent het, toen nog te wachten, advies van den H. R. v. A. heeft gezegd. Dit is wat hij zeide, toen men hem vroeg, hoe hij zijn werk dacht in te richten en wanneer hij daar aan zou beginnen: Ik hoop, dat ik het advies van den Hoogen Raad van Arbeid half Juli zal krijgen. Men zal toch niet van mij verlangen, dat ik nu zeg wat ik daarna J.S.MEUWSEN, Hofl. A'OAM-R'DAH-DBN HAAQ DE BESTE HOEDEN IN HOLLAND JAC. URLUS HAVANA l» Gt. SICtAAK bQ HAIÏIHUCoJenibFandlpIMmjtelstr, ,,zal doen, voordat ik dit advies heb. Ik kan alleen zeggen wanneer ik dit advies heb, dat ,,van mij ongetwijfeld is te verwachten, dat ,,met den meest mogelijken spoed zal worden voortgewerkt, voorgewcrkt dus in de eerste plaats om vast te stellen, wat voor dit Kabinet zal zijn de basis, waarop zij de geheele sociale verzekering wenscht op te bouwen, terwijl onmiddellijk daarna zal worden begonnen met de uitwerking van verschillende wetsontwerpen " Dit was dus duidelijk: de1 Minister kon niets zeggen, voordat hij dit advies had. Zoodra hij het had, zou hij daaraan de basis ontteenen, waarop dit Kabinet de geheele verzekering opbouwen wilde. Dus: uit het advies moest hij de gewenschte basis leeren kennen. Nu heeft hij het advies. En wat nu? In dit, den Minister verstrekt advies zegt de H. R. v. A.: aangezien wij geen cijfermateriaal hadden en dus de practische gevolgen niet kunnen nagaan, daarom maken wij het voorbehoud, dat wij een definitief oordeel over alles en nog wat slechts geven kunnen als de voor-ontwerpen ons bereiken. Uit dit advies met dit voorbehoud moet de Minister nu de gewenschte basis voor de her ziening afleiden! Wat wil dit zeggen? Treden wij even iets verder terug in de geschiedenis, zooals die ons uit de.Handelingen der Tweede Kamer bekend is. Minister Aalberse wilde na de jongste algemeene verkiezingen om per soonlijke redenen zijn portefeuille liefst neer leggen. Hij blijft echter aan, ten einde dit groote werk der herziening te kunnen volvoe ren. Staan dan de groote lijnen voor dit werk bij hem vast? Daarvan blijkt niets. De chef der Afdeeling Arbeidersverzekering schrijft over die herziening twee artikelen in de N. Rott. Crt, welke omgewerkt worden tot een den Minister voorgelegde nota, uit welke nota vraagpunten worden afgeleid. En het is over die vraagpunten, dat de Minister het oordeel vraagt van den H. R. v. A. Dit college verlangt een conceptadvies van zijn Commissie XI", welke, bij gebrek aan cijfer materiaal, slechts (vrij verwarde en ver warrende) beschouwingen over wenschelijkheden levert. De H. R. v. A. stelt nu zijn advies aan den Minister op, uit daarin ook wenschelijkheden met alle voorbehoud om trent de practische toepassing. En deze aldus geclausuleerde verlanglijst zal nu voor den Minister de grondslag voor heel dit moeilijk werk der herziening zijn... Ziedaar, hoe zoodanige uiterst ingewikkelde, ook technisch buitengewoon bezwaarlijke arbeid voorbereid wordt. Is dilettantisme een te scherp woord voor zulk een bedrijf? Wat beteekenen principieele verklaringen omtrent misschien wel nuttige wetswijzigingen indien men een slag om den arm" houdt ten aanzien der practische mogelijkheden en wenschelijkheden? Zoo weinig durft de H. R. v. A. zelf zijn vijftal bondige uitspraken aanbevelen als een grondslag, voor welks degelijkheid men durft instaan, dat men voorzichtiglijk zegt: wanneer gij op grond dier uitspraken voor-ontwerpen hebt samen gesteld, dan eerst zullen wij een definitief oordeel over de verschillende" (N.B. nu door ons aanbevolen !) denkbeelden en onttrent de herziening in haar geheel" kunnen vellen. Ga dus nu maar aan 't werk, Minister ! Gij zocht immers een basis. Nu, hier hebt gij er een. Een deugdelijke? Dat weten wij niet. Dat zullen wij zien, wanneer gij op die basis uw werk hebt verricht. Wellicht zal ons definitief oordeel" dan luiden dat ver schillende denkbeelden" toch practisch onjuist bleken en dat de herziening in haar geheel toch beter op een andere basis ware gegrond geweest. Qni vivra, vcrra ! Op hoop van zegen ! S M I S S A E R T BENAUWD Hardop-droomend over nullen, Met zijn vingers in zijn haar, Lag daar in zijn rommei-bedje d'Arme giro-ambtenaar. Do nder-inge zonden-stukken Spookten door zijn hersens rond, Toch nog nette heeren-vloekjes Sisten uit zijn smartemond. Achten, zessen, negens, eenen, Stiet hij nijdig-tartend uit, Met zijn bleeke penne-vuistjes Maakte hij een wring-geluid. Treiterende optel-fouten Dreunde hij wraakgierig op, Bij een gil van: Weg die komma !" Rukt hij haartjes uit zijn kop. 't Is 'n actie, 't is 'n actie !" Brult hij als zijn vrouw hem wekt, Maar die zegt: 't Is kwart voor negen", Kom, de tafel is gedekt!" ?Alles telt hij wat hij aanpakt: Zakdoek, knoopjes, das en boord, En deelt alles weer door zeven, Wat hij ruikt en proeft en hoort. Hoort hoe hij vermenigvuldigt, Kopje thee met overschoen, Hoe hij aftrekt brood min boter, Suiker nul ik hou 'n zoen. In de tram telt hij de menschen: Zestien plus den conducteur, Zooveel monden, zooveel ooren, Tachtig keeren schuift de deur. Honderd drie en zestig stappen, Tot de deur van zijn kantoor, Negen honderd veertig klachten, Telt hem een collega voor. Krijschend zakt hij in elkander, Heel zijn reken-lichaam beeft, Ln de dokter zegt meewarig Dat hij giro-iti? heeft. J. H. S P E E N H o F F. UNIE BANK voor NEDERLAND en KOLONIËN AMSTERDAM en ROTTERDAM Agentschappen in Nederland: 's-GRAYENHAGE, TILBURG, LEEUWARDEN. 01 STER WIJK, UDENHOUT, LOCHEM en BORGULO. Agentschappen in Indië: BATAYIA, SOERABATA, BEHA RING, BANDOENG, MEDAN en WELTEVREDEN Avondgedachte Waar is het lied, dat Moeder zong? De lach, die eens haar wangen kleurde? Het bloemken uit haar vollen wrong, Dat zoeter dan de Meidoorn geurde? Mijn God, hebt Gij dat al bewaard, Om 't aan mijn hart terug te geven, Wanneer ik, scheidende van de aard', Zal stijgen tot een hooger leven? Zóó blijft in elke droeve ziel De Hoop - die biddend op doet staren Dat God het liefst wat ons ontviel Voor ons als Erfdeel wil bewaren. PEEKKE DEN BELG iiiliimlllllllltl Illlllllllllllllllllll HlltlllllllllllltH Illllllllllllllllllll Illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllll OHTTAHG ei BÏTAALKAS liiiii Diiliiitriil 20-22, lutiidii Renteverg. voor gelden ft deposito met l dag opzegging \y^ pCt. Bedr. tot ? 20.000 tent. betaalb. met 10 dagen opzegging l % pCt. Voor andere termijnen op nader evereen te komen voorwaarden. Open m gesloten bewaargeving volgens Reglement. SAO DEP08IT IHRICBTINft geopmd t op Werkd.v.l»/4V .m.tot 47, uura.m. op Zaterdagen en Beursvacantiedagen des morgens v. 83/< tot 12 uur. Loketten van ?2.50 per maand (? 10.?per Jaar) en hooger te huur voor bij de Directie bekende of geïntroduceerde personen. J. Assurantiekantoor Heerengracht 124/128 Amsterdam. Telefoon 40329. Verzekering van kunstvoorwerpen tegen alle schade. Billijke premiën. DE AMSTERDAMMER Weekblad voor Nederland kost slechts f 10.?per Jaar. Levensverzekering Maatschappij " r^«j'~"'~" » ' rnnem verzekerd bedrag: ruim 70 millioen gulden Di Hollandse!» Voorschotbank HAARLEM, KRUISWEG 70 De Bank verstrekt gelden tot elk bedrag met een minimum van t 1000.?op zakelijk onderpand en onder borgtocht, met in pandgeving eener polis van levensver zekering van gelijk bedrag, en verkoopt 6% schuldbrieven in stuk ken van ? 1000.?, ? 500.?en ? 100.?tegen den koers van 09%. te ROTTERDAM Directie, ?f.H. H.C. CAITINBIJB M I. MOSSELMAN De Bank geeft onder eontrOli van het Algemeen Admini stratie- en Trustkantooi 5% Pandbr. tegen 95%. Maatschappij voor Hypothecair Crediet in Nederland Maatschappelijk Kapitaal f 2.000.000. Uitstaande Leeningen. . 19.535.900. Pandbrieven. 18.889.600 Reserves 1.197.720. Hoofdkantoor: te 's-O RAVENHAGE, NASSAULAAN 23. Bijkantoor: te UTRECHT, BOOTHSTRAAT 15. De Maatschappij stelt beschikbaar: 4J% en 5% PAIDBIIEVEI TEiEI BEUISKDEIS In itukkii m l 1.000.-, 1500.- in f 100-, HET VEIPLICHTE IUILIJKSGHE UITLOTIH, imioiinitt 1021. Dl DlnctliiMr. D, VAN HOUTEN. Mr. J. D. TEN BRUBSEN CATE. Residentie Hypotheekbank 's-G R A VEN H AG E Anna Paulownastraat 97. TKUITII'I IN ACCOUNTANTICONTROLB 5'/27o Hypotheekbrieven tegen 991/2% Opolmohlt»»f * pari nèIO Directie: K. E. ABBINO. D. VAN OOKBT. BinnenL Vaart Risico Sociëteit. Gevestigd te Amsterdam Heerengracht 260-262. MAATSCHAPPELI IK KAPITAAL : VIJF HONDERD DUIZEND GULDEN. RESERVEKAPITAAL : EEN HONDERD ZES DUIZEND VIJF HONDERD ULDEN. VERZEKERINGEN op alle binnenwateren van Nederland, België, Frankrijk, Duitschland, enz. Ie. opCASCOen MACHINERIEËNvan Stoomschepen,Schepen,enz. 2e. op GOEDEREN, INBOEDELS enz. per Stoombooten, Schepen, Spoor, Wagens enz. 3e. op PASSAGIERSGOEDEREN, door de Wereld. 4e. op WASCHGOEDEREN, naaren van deBleekerijeninNedcrland. 5e. op RIJWIELEN in Nederland. De Binnenlandsche Vaart Risico Sociëteit te Amsterdam en The Marine Insurance Company Ltd van 1836 gevestigd te Londen, SLUITF.N VERZEKERINGEN per Post, Luchtpost, Van end & Loos en andere Expeditiën, op: Geldswaardjge papieren, Specie en Diamanten door de geheele wereld. Inlichtingen worden volgaarne door de Directie en de Hoofd agenten verstrekt. IEDEIUIISÜ1E HMDEL-MMTSCOitPril Gestort Kapitaal £80,000,000.?. Statutaire Reserve f 19,769,180.?. Buitengewone Reserve ... f 22,660,000.?. Hoofdkantoor: AMSTERDAM. Agentschappen te ROTTERDAM en 'i-GRAVENrlAGC RENTE VOOR DEPOSITO'S: Direct opvorderbaar = 'V» % l maand vast ol opzegging .... 2 % 3 maanden vast ol «pzegging. . . 3 % 8 n » n » ? ? ? 3V, % 12 , ... 4 V, % Voor andere termijnen en groot» bedragen nader overeen te kom». lolliri. Uipothiikbank 1001 Ut\\ni Opgericht In 1864 Wnïmt MuticbippelqX Kipltul f5.DOO.OOt Verstrekt geld op eerste hypo theek. Voor inl. wende men zich tot het kantoor der Bank, Oed. Bierha ven 25 te R'dam of tot hare Agenten in de hoofdplaatsen des Rijks. De Dir.Mr.W.v.RossuM.Mr.TH. REEPMAKER, Mr. N. P. C. v. WIJK. De aarlemsche Hypotheekbank Directie: Mr. A. S. MIEDEMA di P. H. CRAANDIJK Kapitaal f2.500.000 Reserves f510.239 Hypotheken f24.299.910 Pandbr. f 24.079.300 SpCt. Pandbrienn tigen laalstin Amslerdamsdieo Beurskoin. In lederen Boekhandel; Gebonden 11.50 per deel EEN POLIS bij de AMSTERDAMSCHE" GEEFT VOLKOMEN ZEKERHEID Soliede grondslagen-Voorzichtig beheer. Qpoofe openbaarheid. Vï?aagf jaarverslag. - A'dam.N.Spiegeisfraaf17. Illustratledruk-papier van de Firma C O. A. CORVEY, Keizersgracht 285, Amsterdam, Tel. 41202 en 40555