Historisch Archief 1877-1940
3 No/. '23. - No. 24)9
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
DE RIJKSPOSTSPAARBANK
IN 1922
Het jaarverslag der Rijkspostspaarbank
over 1922 geeft een vrijwat optimistischer
beeld van den economischen toestand dan men
over het algemeen te hoorcn en te zien krijgt
en ook zou verwacht hebben. Hierbij moet
natuurlijk in het oog worden gehouden, dat
het speciaal de kleine spaarders zijn, die van
de diensten der Rijkspostspaarbank gebruik
maken, zoodat men uit het verslag dier
instelling geen getrouw beeld van den
algerneenen economischen toestand des lands
ontvangt, en voorts dat de nadeelige gevolgen
van de malaise in 'vele gevallen niet dadelijk
door de kringen, waaruit de inleggers bij de
spaarbanken gerecruteerd worden, worden
ondervonden, daar de werkgevers in den regel
hun personeel nog geruimen tijd in dienst
houden, nadat de opdrachten reeds aanzienlijk
zijn gedaald of nagenoeg hebben opgehouden.
In vele gevallen worden wel
loonsverminderingen ingevoerd, maar deze zijn dan nog
altijd niet dadelijk van dien aard, dat de
werknemer van zijn tegoed op de spaarbank
moet gebruik maken, al zal hij zich ook in
zijn uitgaven moeten bekrimpen. De kleine
middelstand, zooals winkeliers, behoeft den
nadeeligen invloed der ongunstige tijdsom
standigheden ook niet dadelijk in die mate
te ondervinden, dat de spaarbanken daarvan
de gevolgen zouden moeten toonen, terwijl
ten slotte de sociale voorzorg, hetzij van
den staat of van andere corporaties, eveneens
ertoe bijdraagt om de schokken in het be
drijfsleven door de economisch zwakkeren
minder hevig te doen gevoelen.
Een en ander maakt dat men wel zeer
voorzichtig moet zijn met het maken van
conclusies uit de gegevens, die de jaar
verslagen der spaarbanken en dus ook dat
der Rijkspostspaarbank bevatten. Immers
wanneer men daaruit ziet, dat in 1922 de
inlagen de terugbetalingen met ruim ?7.450.000
overtroffen tegen / 3.693.000 in 1921, dan
zou men toch zeer verkeerd doen door daaruit
op te maken dat de algemeene economische
toestand in 1922 zoozeer verbeterd zou zijn.
Dit is wel een duidelijk bewijs, hoe voorzichtig
men bij de beoordeeling van cijfers dient
te zijn en met hoeveel factoren daarbij dient
rekening te worden gehouden, welke niet
met name genoemd worden, ook niet altijd
kunnen worden aangetoond of onder cijfers
gebracht, maar welker aanwezigheid of moge
lijkheid van bestaan toch geenszins mag
worden voorbijgezien.
Bovengenoemd gunstig resultaat is grooten
deels een gevolg van de omstandigheid, dat
in 1922 /l 15.725.000 terugbetaald werd
tegen ?121.612.000 in 1921, zijnde dus een
gunstig verschil van / 5.887.000 ten opzichte
van het voorafgaande boekjaar (hierbij werden
zooals we ook in het volgende in het algemeen
zullen doen, de cijfers afgerond in duizend
tallen). Maar ook de inlagen toonen een
vermindering, n.l. van / 2.129.000, daar in
1922 slechts / 123.176.000 werd ingelegd tegen
/ 125.305.000 in 1921. In totaal bedroeg
het overschot van de inlagen boven de terug
betalingen in 1922 dus /7.450.000 of ?3.757.000
meer dan in 1921. De bijschrijving wegens
rente op het saldo-tegoed per 31 ec. 1922
bedroeg / 7.107.000 of bijna / 303.600 meer
dan in 1921. In totaal onderging het aan
inleggers verschuldigde tegoed in 1922 een
vermeerdering van / 14.556.000, daar het
van / 283.449.000 op ? 298.005.000 steeg,
zijnde een toename van 5.1 pCt. Het aantal
in omloop zijnde boekjes vermeerderde niet
bijna 17.000 tot 1.931.000 tegen een toename
van 6.500 in 1921. Het gemiddeld tegoed per
boekje bedroeg dus op ultimo 1922 ? 154.26
tegen ? 148.03 een jaar te voren. Daarmede
heeft het gemiddelde voor het eerst de ? 150
overschreden, nadat het in 1898 boven ? 100
en in 1884 boven / 50 was gekomen. Hierbij
moet worden opgemerkt, dat de instelling
in laatstgenoemd jaar nog slechts 3 jaar
bestond en het geheele saldo-tegoed toenmaals
/ 4.650.000 beliep, welk totaal in 1898 ge
stegen was tot / 70.012.000 en einde 1922 tot
ruim / 298.000.000. Terwijl het gemiddelde
dus 14 jaar noodig had om van ?50.?op
? 100.?te komen, gedurende welk tijdsver
loop het totaal me't ?655 millioen vermeer
derde, waren 24-jaar noodig om het
geniii1delde verder op te voeren tot ? 150.?,
in welke periode het tegoed met ?.222 millioen
toenam.
Wat de geographische verdeeling der spaar
bankboekjes betreft, zoo bevindt meer -dan
de helft daarvan zich in Noord- en
ZtiidHolland, terwijl de drie Noordelijke provincies
nauwelijks 8 pCt. van het totaal tellen.
Bovenaan, staat Noord-Holland met 540.000
boekjes, onderaan Drenthe met iets meer
dan 20.000 stuks.
Merkwaardig is, dat Noord-HolJand het
hoogste gemiddelde saldo heeft per 1000
inwoners, n.l. ? 53.777, maar het laagste per
boekje en wel ? 133.07. Dit wil natuurlijk
zeggen, dat in deze provincie het drukst van
de diensten der instelling gebruik gemaakt
wordt en dientengevolge ook het meest door
dat gedeelte der bevolking met de geringste
spaarkracht. Daarentegen wordt het minst
van de instelling gebruik gemaakt door
Drenthe n.l. ?16.841 per 1000 inwoners,
hoewel het gemiddelde per boekje in deze
provincie tot de hoogste behooren n.l. ? 176.68,
slechts overtroffen door Noord-Brabant met
/ 188.73, Groningen met ? 188.07 en Overijs
sel met ? 180.83.
Als gevolg van het groot aantal inleggers
in Noord-Holland zijn daar ook de inlagen
van kleine bedragen verreweg het grootst:
bij niet minder dan 409.000 boekjes bedraagt
het saldo-tegoed hier minder dan ? 100 en
bij 510.000 minder dan ?800. Maar ook de
hoogere saldi zijn belangrijk in deze pro
vincie en worden alleen overtroffen in
ZuidHeiland. Opmerking verdient hierbij, dat de
verdeeling der boekjes in het verslag naar de
bedragen wel eenigszins eigenaardig aandoet.
Immers vindt men na.een rubriek van ? 100
tot ?800 een van bedragen van f 800 tot
/ 1200.
Het is best mogelijk, dat voorheen over
wegende redenen bestonden een dergelijke
rubriceering in te voeren, maar thans zullen
deze vermoedelijk wel niet meer gelden.
Wellicht kan het daarom aanbeveling ver
dienen rubrieken in te voeren, die de bedragen
op veelvouden van ?500 en ? 1000 afronden.
U.'t het verslag valt wel te constateeren,
CORNB
VANÓLU/Ó
GEHEELE WOON
INRICHTING
DEN HAAG
NODRDEINDE
DIERSTUDIE
Teekening voor de Amsterdammer" door H. Verstijnen.
miiiiriiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiitiiiiiiiii' iniiiiiiiiHMiHiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiii
dat de invloed der malaise in de verschillende
provinciën niet dezelfde is. Terwijl in Friesland
en Drenthe de terugbetalingen de inlagen
overtroffen, viel in Zuid-Holland een over
schot van inlagen boven terugbetalingen van
bijna ?4 millioen te constateeren tegen nog
niet / 1.000.000 in Noord-Holland. Zuid-Hol
land heeft dus meer dan tfe helft van het
totale overschot des lands voor zijn rekening
en Noord-Holland en Zuid-Holland te zamen
twee derden van het totaal.
Zeer uiteenloopeiid zijn ook de werkzaam
heden, die de verschillende kantoren hebben
te verrichten. Hoewel toch in Utrecht slechts
5 kantoren meer zijn dan in Drenthe (75 en 70)
was het aantal inlagen in Utrecht bijna
10-maal zoo groot als in Drenthe en het aantal
terugbetalingen meer dan 7-maal zoo groot.
Wat het gemiddeld bedrag der inlagen aangaat
staat Groningen bovenaan met ?88.31 per
keer en Utrecht het laagst met ? 51.57. Daar
entegen waren de opvragingen gemiddeld
het hoogst in Drenthe n.l. / 143.74 en het
laagst in Noord-Holland n.l. ?95.44. Ook
dit werpt wel eenigszins een licht op het
verschil van den invloed der malaise op de
verschillende deeleij des lands. Eigenaardig
is nog, dat het inleggen blijkbaar bij kleinere
bedragen tegelijk gaat dan het opvragen.
De gemiddelden bedragen voor het geheele
land: ? 61.30 per inlage en ? 104.67 per terug
betaling, een verhouding, die voor alle pro
vinciën ongeveer dezelfde blijft.
Zooals verwacht mag worden is de geld
beweging bij de instelling in de verschillende
landen ook sterk uiteenloopeiid. Het gunstigst
zijn voor de spaarkracht der bevolking blijk
baar de maanden Januari en Februari en
later nog Augustus f het ongunstigst daaren
tegen Maart, April en October, in welke
maanden de opvragingen de inlagen over
troffen. Ongetwijfeld hangt laatstgenoemd
verschijnsel samen met de financiering van
den aanplant in het voorjaar en van de
betaling van pachten en huren, die iu Mei en
November komen te vervallen.
Wat de financiëele resultaten der Rijks
postspaarbank in 1922 aangaat, deze waren
weder alleszins gunstig. Blijkens de
voorloopige winst- en verliesrekening bleef in dat
jaar een voordeelig saldo voor het Rijk over
ten bedrage van / 11.274.60% grootendeels
voortspruitende uit de winst behaald op be
leggingen, waaruit ? 8.187.000 werd verkregen,
en utt genoten interest ad ?5.562.000. Inder
daad zal het batig saldo voor 1922 nog wel
grooter zijn geweest want de onkosten,
die geraamd waren op / 3.190.000, blijken
slechts / 2.298.000 te hebben bedragen, zoodat
hierop een besparing van bijna / 900.000 is
verkregen. Men kan de Directie niets anders
dan gelukwenschen met dit schitterend
rev
?'.Postcheque en Giro. Nog steeds niet lekker
MIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIMIIHIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllllllllllllllllllllllllll
sulfaat, waaruit blijkt, dat het haar inder
daad ernst is < m de onkosten zoo sterk
mogelijk terug te brengen en dientengevolge
de uitkomst voor het Rijk zoo gunstig moge
lijk te doen zijn. Trouwens blijkt ook het
vorige jaar een groote besparing te hebben
plaats gehad. Immers terwijl de onkosten
op de voorloopige winst- en verliesrekening
over 1921 voorkwamen met / 3.159.000
blijken deze toen inderdaad slechts ? 2.444.000
te hebben bedragen, zoodat dat jaar in plaats
van een batig saldo van ?15.931.000 een
dito van ? 16.646.000 heeft opgeleverd. De
kosten, uitgedrukt in percenten van het
aan inleggers verschuldigde saldo-tegoed,
per operatie en per boekje zijn in 1922 dan
ook sterk teruggeloopen. Reeds de voorloopige
cijfers geven groote besparingen te zien,
maar inderdaad zullen deze nog grooter
blijken, waar in dat jaar, gelijk wij zagen,
een belangrijke vermindering van onkosten
viel te constateeren, die eerst in een volgend
verslag tot uitdrukking kan worden gebracht.
Het ware o.i. wel wenschelijk, dat het verslag
aldus gemoderniseerd kon worden, dat men
reeds dadelijk de definitieve cijfers daarin
verwerkte, in stede van eerst de voorloopige
op te geven, die dan in een later verslag
definitief worden vastgesteld. Immers loopt
men aldus gevaar op grond van de voorloopige
cijfers tot verkeerde conclusies te geraken.
De gunstige resultaten der laatste jaren,
vooral een gevolg van de stijging in de
koersen van beleggingswaarden, hebben ten
gevolge gehad dat het verlies van het Rijk,
op den dienst der Rijkspostspaarbank, in
totaal geleden, einde 1920 nog ongeveer
/ 50 millioen bedragende, twee jaar later ver
minderd was tot iets meer dan ?20 millioen,
hetgeen inderdaad een zeer heugelijk verschijn
sel mag worden genoemd.
PAUL SABEL
12 oer*
12 cent
(Bunrp«o«*opMJ Sigaar
lilllllllllllllllllll|||llllllltlllllIII
lUllllllimiltlllUlltlltUllllllllllllHlliitlllltiiiimillilUUItl*. 1111
MHiMiimiimiiiiimiiiiiiiiimimmiiimiiiiiiiiiiiiiiiimm
ONTVANG- ei BETAAIKAS
Nieuwe Doelenstraat 20-22
Kapitaal f S.OOO.OOC - Risirvan f
626.000.Renteverg. voor gelden a deposito
met n dag opzegging l pGt.
(Bedr. tot ? 20.000.?terst. betaalb.)
met 10 dagen opzegging l'/4pCr.
Voor andere termijnen op nader
overeen te komen voorwaarden.
Open en gesloten bewaargeving
volgens reglement.
SAFE KEPÜSIT INRICHTING
tieopend:
opWerkd. v. 8% v.m. tot4J^ u. n.m.
op Zaterdagen en
Beursvacantiedagen desmorgens van8% tot 12 uur
Loketten van ?2.50 per maand
(? 10.?per jaar) en hooger te huur
voor bij de Directie bekende of
geïntroduceerde personen.
Maatschappij voor Hypothecair Crediet in Nederland
Maatschappelijk Kapitaal f 2.000.000.
Uitstaande Leeningen . . 19.535.900.
Pandbrieven. 18.889.600.
Reserves 1.197.720.
Hoofdkantoor: te 's-Q RAVENHAQE, NASSAULAAN «3.
Bijkantoor: te UTRECHT, BOOTHSTRAAT 15.
De Maatschappij stelt beschikbaar:
en 5% PMDB1IEYEI TEIEI BEUISXOE1S li itukkei 111 t
1.000.f SOI.- H f 100.-, HET VEIPLICHTE JUILUKSCHE OITIOTIH, muntende II».
Dl Dlnctli:Ur. D, VAN HOUTEN. Mr. J. D. TEN BRU88EN CATE.
HYPOTHEEKBANK
PANDBRIEVCN
Levensverzekering Maatschappij
^flrnhem
Bijkantoren te Weltevreden en te Medan.
Vraagt de nieuwe polisvoorwaarden.
HEERENQRACHT 681, AMSTERDAM.
5 en 51/* pCts. PAMBRIEYEI
in stukken van i 10,-, i 500.- en f
100,en sluit Leeningen onder Ie Hypothecair verband op
zeer billijke conditiën.
Assurantie
kantoor
Billijke premiën
voor alle soorten van
Verzekering.
Heerengracht 124/12$,
A m g t er d a m.
«otlud, Hjpolhiikbink nor Niderliotl
Opgericht in 1864
Voltiekend MntiebippBlüK Kipltul f 5.000.00E
Verstrekt geld op eerste hypo
theek. Voor inl. wende men zich tot
het kantoor der Bank, Qed. Bierha
ven 25 te R'dam of tot hare Agenten
in de hoofdplaatsen des Rijks.
De Di'r.Mr.W.v.RossuM.Mr.TH.
REEPMAKER, Mr. N. P. C. v. WIJK.
IEIEIUID5GIE
Gestort Kapitaal ..... f 80,000,000.?.
Statutaire Reserve ..... f 19,769,180.?.
Buitengewone Reserve ... f 22,660,000.?.
HooWkanloor: AMSTERDAM. Agentschappen ie ROTTERDAM eo VGRAVENHAGE.
Veitlfinren In NEDERLANDSCH-INDIE, STRAITS-SETTLEMENTS.
BRITSCH-INDIE, CHINA en JAPAN.
In- en Verkoop van Wissels en Telegrafische Transferten.
Inoasseeringen en Finanoieeringen Schriftelijke en Telegrafische
Oredieten.?Reiscredietbrieven. Deposito's -
Bekeningen-Oourant. Administratie van Effecten en alle andere Bankzaken.
DB AMSTERDAMMER
Wtikblad vo«i Nederland
kost slechts f l u.?per ]aat
000000000000
DE DIRECTIE.
B pCI. Pandbrieven
a 97 pGt.
5!,
pCt. Pandbrieven
a WO pCt.
Directie: Mr. S. J. VAN ZYST Mr. J. F. VERSTEEVEN.
O/
/O
;'/ o/
' /2 /O
INSULAIRE
HYPOTHEEKBANK te ZIERIKZEE
98!/4% 100%
Vermeerdering in 1922
ruim 725 duizend gulden.
Totaal in omloop:
ruim H millioen gulden.
De Holiandsche Voorschotbank
HAARLEM, KRUISWEG 70
De Bank verstrekt gelden tol
elk bedrag met een minimum van
l 1000.?op zakelijk onderpand
en onder borgtocht, met in pand
geving eener pulis van levensver
zekering van gelijk bedrag, en
verkoopt 6% schuldbrie ven in stuk
ken van ? 1000.?, ? 500.?t»
? 100.?tegen den koers van 99%
te ROTTERDAM
Directie,
?i.H.H.C. CAITBNBIJB ia
I. MOSIBLHAN
Dt Bank geeft onder eontrOli
»an het Algemeen Admini
stratie- en Trustkantoof
5% Fandbr. tegen 95%.
INCASSO-BANK
Amsterdam Rotterdam Almelo Arnhem- Delft Dordreclll
Eindhoven Enschedé's-Gravenhage Groningen
's-Hertogenbosch Hilversum Leeuwarden Maastricht Nijkerk
Tilburg Utrecht Wormerveer?Wijk bij Duurstede?Zaandam
Volgestort Kmpltaml f 25.O0O.0O0.-~
Resem f 5.611.7OO.
Effectenorder»
Coupons
Prolongaties
Vreemd Bankpapier
Cheques
Buitenl Wissel»
Abonneert u op DE VROUW EN HAAH
Geïllustreerd Maandblad onder Redsctl
van Mej. E. M. R06GE.
Priji per jaargang f 10,?fr. p. post f 10,71
Proefnummer bij tto uitgever* V AH HOLKfMA 4 YfAR£MDOKF, AMSTERD*
Algemeene Hypotheekbank
HEERENGRACHT 416 ??
TELEFOON 74 N.
5 pCt. PAffB BRIEVEN
Het verplichte jaarUJksche nltloting
Dl *aw$SSfmtt' Dt Dirtctit: E:"«."""
*l DEI KOOG
Ufrechischi Hypotheekbank
UTRECHT
Pmmdbrleven pi. m. f 36.5OO.OOO.?.
De Bank stelt beschikbaar:
5!yi pCt. Pandbrieven a 100 pCt.
In stukkan van f fOOO?, fBOO.- «n f WO.-,
met verplichte uitloting pari in 25 jaren
De Directie:
Mr. A. J. S. VAN LIER. Mr. P. R. HOORWEG.
Illnstrattednik-papler van de Firma C O. ft. C Q R V E Y. Keizersgracht 255, Amsterdam, Tel. 41202 en 40555