24 Nov. 23. - No. 2422 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VUUR NEDERLAND Op den Economischer! Uitkijk De protectionnistische strooming in Engeland (IJ Er is voor ons, hier, alle reden om met groote belangstelling den gang van zaken op het stuk van handelspolitiek in Engeland te blijven volgen. Vooreerst drijft tot die belang stelling ons de overweging, dat het voor de zaak van den vrijhandel zeker van bijzonder gewicht is, of Engeland nog verder zal af wijken dan het in de laatste jaren reeds deed, van den weg dien het sedert het midden der vorige eeuw was gaan volgen. Maar boven: dien zijn bij het al of niet afwijken van dien weg door Engeland onze handelsbelangen rechtstreeks en in niet geringe mate betrokken. Dat dit zoo is, behoeft wel geen nader betoog: het kan ons niet onverschillig zijn of een naburig Rijk, waarmede wij veelvuldige handelsbetrekkingen onderhouden, een poli tiek gaat invoeren, die noodwendig op belem mering van onzen handel met dat Rijk moet uitloopen en die op zoodanige belemmering is gericht, omdat men, naarde leer der protectionnisten, uitgaat van de stelling, dat Engelands voordeel gelegen is in import-beperking. Wie omtrent dit streven naar invoer-belemmering in Engeland en de daarvan te ver wachten gevolgen voor ons, iets naders al is het dan op beperkt terrein wil vernemen, die moge verwezen worden naar hetgeen prof. Mr. O. W. J. Bruins in het No. van 31 October 1923 der Economisch. Statistische Berichten (blz. 934 v.v.) opmerkte en meedeelde over De Merchandise Marks amendment bill en de Nederlandsche belangen". Dit ontwerp bedoelt bij den invoer van vleesch, eieren, versche groente en fruit, alle zuivelproducten (behalve boter) en havermout den eisen te stellen, dat door bestempeling van de ver pakking of van de goederen de geïmporteerde dadelijk als zoodanig herkenbaar zijn. In zijn aan dezen maatregel gewijde beschouwingen stelt prof. Bruins vast, dat hetgeen Engeland alleen reeds aan de bovengenoemde goederen van ons afneemt, over 1922 eene waarde ver tegenwoordigde van /137 millioen, d. i. bijna 40 pCt. over onzen totalen uitvoer van die goederen. Mij dunkt, hieruit krijgt men reeds een zekeren indruk van hetgeen invoerbelemmering van Engelsche zijde voor onze belangen moet beteekenen. Het thans ginds weer sterk zich openbarend streven in die richting (?weer" want de Chamberlain-campagne uit de beginjaren dezer eeuw herleeft hiermee) vindt zijn steun in twee punten: de begeerte der dominions" naar preferentieele rechten en de meening der Engelsche Regeering, dat zij langs den weg van ,,tariff reform" de werkloosheid met goed gevolg zal bestrijden. Wat dit laatste betreft, behoef ik slechts te herinneren aan de inder daad bedenkelijke cijfers, die herhaaldelijk omtrent den omvang der werkloosheid in Groot Brittanniëworden openbaar gemaakt; het is volkomen begrijpelijk, dat deze Regee ring, die door de publieke meening in gebreke gesteld wordt wanneer zij voor deze kwaal geen geneesmiddel bij de hand heeft en die in protectie als middel daartegen schijnt te gelooven, thans hetoogenblik gunstig acht om in die richting maatregelen voor te stellen. Deze zijde van het vraagstuk is door Baldwin dan ook helder in het licht gesteld, o. a. toen hij op 2 November 1.1. te Manchester het woord voerde. Niemand kan zeggen, zoo betoogt hij, wanneer er weer vastheid zal gekomen zijn in den economischen toestand van Europa; de tijd is gekomen dat Engeland op zichzelf moet vertrouwen; daartoe moet ons eco nomisch stelsel er eerder een zijn van doelma tigheid dan van beginsel en indien men het werkloosheidsvraagstuk wil bestrijden, dan moet men zijn toevlucht nemen tot radicale en drastische maatregelen Even moge ik mij twee korte kantteekeningen hierbij veroorloven. Vooreerst is het treffend, hoe ook bij deze aankondiging van beschermende maatregelen het beginsel van vrijhandel wordt gesteld tegenover de doel matigheid der protectie. Alsof ook deze laatste niet van een beginsel" uitgaat. Wij kennen van ouds ook ten onzent reeds die geliefde tegenstelling tusschen de fraaie theorie van den vrijhandel en de aanbevelingswaardige praktijk van bescherming! Ook Baldwin blijkt dit wapen niet te versmaden: wij moeten wegens den nood der tijden de schoone theorie wel loslaten en practisch handelen.. Ten tweede: de stelling, dat Oroot-Brittanni op zichzelf moet vertrouwen, is klaarblijkelijk niet alleen economisch, doch ook politiek bedoeld en moet worden beschouwd in verband met wat daaraan voorafging, n.l. de aankon diging van voordeelen, die Groot-Brittanni zoude toekennen aan die staten, welke tot steun bereid zouden zijn. Is dit een stap verder in de richting van wat heet het tegen Frank rijk geopende omvattings-offensief"? Ik zal mij wel wachten voor bespiegelingen om trent ingewikkelde vraagstukken, die Engelands internationale politiek beheerschen, maar het is goed er op te letten dat die poli tiek niet vreemd is aan de door Baldwin uiteengezette denkbeelden aangaande den strijd tegen de depressie. Aan welwillende bondgenooten zal men gunsten kunnen bewij zen, die anderen worden onthouden. Natuurlijk spreekt de politiek een sterk gezaghebbend woord mede in de imperia! preference". Hier is de self-supporting"-leus aangeheven als het voor het Empire" aange wezen devies. Moederland en dominions moeten elkaar steunen, om, vereenigd, als geheel, zichzelf-genoegzaam te zijn. Wanneer b.v. Australiëin Engeland een voldoende markt vindt voor zijn gedroogde vruchten, dan kan Engeland daarginds een schitterend arbeidsveld voor zijn werkloozen vinden; geef dus voorkeurrechten aan voortbrengselen uit de dominions en gij verbetert uw eigen positie, gij vermeerdert de kracht van het groote Empire. Aldus zong" in velerlei toonaarden Australië's premier, Bruce, op de Rijks-conferentie, die in de eerste week van October te Londen werd gehouden. Men zal zich herinne ren, dat op een vorige Rijksconferentie, tij dens den oorlog, eenzelfde lied" reeds was aangeheven door Bruce's voorganger, Hughes, wat forscher wellicht, maar met minder succes. Want Bruce heeft reeds iets bereikt: toezeg gingen van den Engelschen premier welke deze hoopt dat het Parlement te zijner tijd zal honoreeren, toezeggingen, die niet alleen aan Australiëkonden gedaan worden kon men de premiers der andere self-governing domi nions" met leege handen weer huis-toe zenden? maar (dus) ook aan Canada en Zuid-Afrika in uitzicht gesteld werden: uitbreiding van reeds bestaande voorkeurs-rechten of ver vanging daarvan door andere regelingen. Zoo kwam de Engelsche Regeering for the sake of Empire unity", gelijk het heet, met de aanbieding om voor Australische rozijnen de preference" van l S. 9 d. per gewichts eenheid te verhoogen tot 10 s., 9 d.; voor krenten (de gedachte aan kruideniers-poli tiek" dringt zich hier onweerstaanbaar op !) was de zaak moeilijker: hoezeer men ook hierin Bruce (tevens Smuts) ter wille wou zijn, men had nu eenmaal, sedert veertig jaar, een han delsverdrag met Griekenland, welks krenten in Engeland laag belast worden, waartegen over o.a. Britsche textiel-goederen door het moderne Hellas welwillend worden bejegend. Eischt nu de Empire unity" dat de zooge naamde Empire grown" krenten boven de Grieksche bevoorrecht worden erv wil men het recht van 2 s. op deze laatste niet verhoogen (vroeger had Australiëeen recht van 14 s. op vreemde krenten verlangd met vrijdom voor die der dominions), dan kan men, gelijk de Engelsche Regeering oordeelde, voorloopig niet verder gaan dan tegenover de 2 s. voor Grieksche, vrijstelling voor de dominiale producten te stellen. Doch men zal, zoo werd beloofd, overwegen hoe men den general duty" verzwaren kan om de preferentie te versterken. Voor andere gedroogde vruchten (behalve abrikozen) kent men in Engeland tot nu toe geen invoerrecht, maar men zal er een gaan heffen van 10 s. 6 d. ,,per cwt". (overeenko mend met pi. m. l penny per Eng. pond); vrijdom natuurlijk voor de dominions ! Preserved fruits" (zoogenaamde tinned") worden alleen naar het suikergehalte belast, maar ook hier zal een recht op invoer anders dan uit de dominions worden gelegd. Voor suiker wordt bepaald dat 10 jaar lang de preferentie voor Empire grown" niet minder dan 4 s. 31/2 d. per cwt zal zijn, zoolang het algemeen recht op suiker niet beneden dat cijfer daalt. In voce tabak laat men den vragers de keus: of de toezegging voor 10 jaar der'be stendiging van de nu geldende voorkeur (Ve van het algemeene recht) of zonder tijds bepaling voor de toekomst verhooging der preferentie van "/« op '/iZiedaar dan wat men den heeren, voorloo pig, heeft geboden"; zij moesten daarover nog maar eens denken; er viel nog wel over te praten; definitief was dit alles niet. Ik deel deze bijzonderheden dan ook slechts mede als proeve van het gemarchandeer", waarin dergelijke quasi-hooggestemde beraadslagingen over het ideaal van Empire unity" zich oplossen. Hoe kan men, hiervan kennis nemende, den indruk van gepingel" weren, van loven en bieden, van peilen tot waar de grens zal bereikt zijn voor begeerde en voor inwilliging vatbare gunsten? 1). Uit dit alles treedt wel heel duidelijk naar voren de overweging, dat de Engelsche Re geering van haar kant niet scheutig" was met de concessies. Waarom niet? Omdat zij zeer wel inzag, dat deze concessies wel pro fijtelijk zijn voor hen, die ze (daarom) ver langen, maar niet voor den Engelschen ver bruiker, die den prijs der hier bedoelde goe deren zal zien stijgen. Gelijk dat, heel ondub belzinnig, in een ngelsch orgaan gezegd werd ten aanzien der Australische rozijnen, die voor namelijk uit het Murray River district aan gevoerd worden: What we are doing is taxing our puddings so that the settlers in the Murray River district may be given the chance of making profits which they cannot make under free competition. The British taxpayer is to pay a subsidy of l d per Ib. to the Murray River fruit-growers, without nis consent". Begrijpelijkerwijze wekt heel deze pro tectionistische strooming sterk verzet in En geland. Dit verzet uit zich in den nu daar gevoerd wordenden verkiezingsstrijd. Op welke gronden? Langs welke lijnen? Daar over in een volgend nummer. SMISSAERT 1) In de op 7 November gehouden zitting der economische conferentie werden eenige nieuwe artikelen genoemd, die de regeering zou voorstellen aan het parlement aan de be kende lijst toe te voegen, n.l. versche appelen, zalm in blik, vruchtensap en honig voortge bracht in het rijk. Deze zouden vrij zijn van invoerrecht, terwijl buitenlandsche producten belast zouden worden, en wel a.v.: appels met vijf shilling per cwt., zalm 10 shillings per cwt., vruchtensap met 6 stuivers per gallon en honig met 10 shillings per cwt. Verder werd verklaard dat déregeering zou aanbevelen het' bestaande voorkeurrecht voor tabak te ver hoogen. DIERSTUDIE Teekening voor de Amsterdammer" door H. Verstijnen De hyena l Hllll IIIIII lIllllllllllllllilltlllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII Jan Kubelik. De Hongaarsche violist Jan Kubelik hij was in 20 jaar niet hier, zegt men is virtuoos van den ouden, beroemden en zeld zaam geworden soort. Met Kreisler moet men Kubelik niet ver gelijken, Kubelik is in de eerste plaats virtu oos, niet alleen virtuoos in de techniek, maar ook in de gemakkelijkhcid waarmede hij een vloeiende uitdrukking in zijn spel voor de te vertolken muziek vindt. Dat is niet het innig ste dier muziek, zult ge zeggen. Ten slotte is een uitdrukking, een voordracht op zichzelf toelaatbaar, indien deze maar in zichzelf af gesloten en evenwichtig-beheerscht is. Over stijl valt te twisten. Dat Kubelik toch boeide, dat zijn virtuositeit geen leege vaardigheid werd (zelfs niet in het zeer uiterlijke, zeer virtuoselijke, maar niettemin zeer duidelijk ge speelde preludium van Bach) komt wel door de eigenschappen eener innerlijke beheerschtheid, die in zijn spel een hooge gevoelige spanning levend hield. De ijle schoonheid van zijn flageoleto was vooral bewonderenswaar dig. Op het concert, dat Kubelik te Amsterdam in de groote zaal van het Concertgebouw gaf, was hij in het vioolconcert van Tschaikowsky minder op dreef. Zijn mooiste prestatie was ongetwijfeld de teeder en bewegelijk ge speelde Havanaise" van Saint Saëns. Ook van de Q.-dur Romanse van Beethoven gaf Kubelik een in zich zelf gave vertolking. C.*V. W. PAST STALEN RAMEN TOE VAN DE . ? * - KREKELZANG GA! KON.FABR.F.W.BRAAT-DELFT SPECIALITEIT. VERZINKTE.STftLEN RAMEN. Canter is er uit gebabbeld, Bernard heeft weer kwaad gedaan, En de heeren die bevelen.... Zegden: Vrindje u kunt gaan". Canter heeft ontslag genomen, Fhiks was hij die heeren voor, Na een praatje*in de kranten,-: Ging hij er getroost van door. Waarom was hij ook zoo lastig, Waarom maakte hij zich kwaad? Waarom deed hij oorlogszuchtig, Waarom was hij obstinaat? Heel de literaire wereld Heeft hij overeind gezet.... Van de ernstige gevolgen Trekt hij weinig in zijn pet. En al heeft hij zijn collega's Nog zoo fraai tentoongesteld, Toen zijn drijven ging vervelen, Werd dat werk niet meer geteld. Canter sticht om zich te wreken Nu een eigen schrijverskring, Met een eigen letterkunde, Buiten de Vereeniging. J. H. S P E E N H O F F il ui HUI Itllllllll l Illlllmil minimum iiiiiiiHiliniiiiiiilll OBTYAHG-enBETAAlKAS Nieuwe Doelenstraat 20-22 Kapitaal f 5.000.000.- Reterven f 626.000.Renteverg. voor gelden a deposito met n dag opzegging l pOt. (Bedr.tot ? 20.000.- terst. betaalb.) met 10 dagen opzegging UAPU. Voor andere termijnen op nader overeen te komen voorwaarden: Open en gesloten bewaargeving volgens reglement. SAFE DEPOSIT INRICHTING Geopend: opWerkd. v. 8% v.m. tot4J4 u. n.rn. op Zaterdagen en Beursvacantiedaeen desmorgens van8% tot 12 uur Loketten van ?2.50 per maand /?10 per jaar) en hooger te huur voor bij de Directie bekende of geïntroduceerde personen. tttud. Ijpothnklunk toot htali Opgericht in 1864 hltiikud BiiUrtippilÖK ««l»"' (5m°0t Verstrekt geld op eerste hypo theek. Voor inl. wende men zich tot het kantoor de r Bank, Oed. Bierha ven 25 te R'dam of tot hare Agenten In de hoofdplaatsen des Rijks. De Dir.Nlr.W.v.RossuM.Mr.TH. REEPMAKER, Mr. N. P. C. v. WIJK. Maatschappij voor Hypothecair Crediet in Nederland Maatschappelijk Kapitaal f 2.000.000. Uitstaande Leeningen. . 19.535.900. Pandbrieven. 18.889.600. Reserves 1.197.720. Hoofdkantoor: te 's-Q RAVEN HA O E, NASSAULAAN 13. Bijkantoor: te UTRECHT, BOOTHSTRAAT 15. De Maatschappij stelt beschikbaar: 4}% en 5% PAIDBIIEVEI TEBEI BEUISKOEIS In itukkn in f 1.000.-, 1500.- u l IfiO.-, HET VEiPLICHTE IMILIJKSCNE ITIOTIII, iiiiin|iidi 102!. Oi Dlractla:Mr. O, VAN HOUTEN. Mr. I. 0. TEN BRU0BEN CATE. Standaard Hypotheekbank te ROTTERDAM Directie i ?i.H. H.C. CAITBNBIJK u I. liOSIBLBAN Dl Bankgeett onder cmtröli van het Algemeen Admini stratie- en TrustkantoM 5% Pandbr.tegen 95% uit. ie Hypotheekbank s-G RAVENHAQE Anna Paulownastraat 97. TBUITH'I IN ACCOUNTANTICONTROLI S1/,0/,, Hypotheekbrieven tegen 991/2% Opolmohbmmr par*/ «J 1O Jaron* Dlrictli: K. E. ABBINI. D. VAH OOMT, Levensverzekering Maatschappij flrnbem verzekerd bedrag: ruim 70 millioen galden Sluit uw» posten bij The Era los, G}, Lim, Bijzondere voorwaarden voor alle soorten Brand-, Diefstal- 0n Hoofdagentschap: Heerengracht 124/128 AMSTERDAM. Telefoon 45458. lEDEiUIDSCIE flillDEL-MUTSCIIIIFPIJ Gestort Kapitaal f 80,000,000.?. Statutaire Reserve f 19,769,180.?. Buitengewone Reserve ... f 22,660,000.?. Hoofdkantoor: AMSTERDAM. A?ent«ch»ppen \t ROTTERDAM eo '» »AVtNHAOE RENTE VOOR DEPOSITO'S : IV, % 2 % Direct opvorderbMr , l maand vist ot opzegging . . 3 maanden vist ol opzegging. 8 ti n n i; ? 12 i« ii ii it> ? V»«r andere termijnen en groote bedragen nader overeen (e k«mt> a 7o 3V, % 4V, % De Haarlemsche Hypotheekbank Directie: Mr. A. S. M1EDEMA & P.H. CRAANDIJK Kapitaal f2.500.000 Reserves f510.239 Hypotheken f24.299.910 Pandbr. f 24.079.300 SpCl. PandiiriBnn togen laakten Amsludamschen leiiikim. Qi Hollandschi Voorschotbank HAARLEM, KRUISWEG 70 De Bank verstrekt gelden tel tik bedrag met een minimum van l 1000.?op zakelijk onderpand en onder borgtocht, met in pandgeving eener polis van levensver zekering van gelijk bedrag, en verkoopt 6% schuldbrieven In stuk ken van ? 1000.?, ? 500.?en ? 100.?tegen den koers van 99%. In lederen Boekhandel voorhanden werken van Guy de Maupassar 6 deelen gebonden a f 150 Uitgaven van Van Holkema & Warendorf, Amst. 9t EEN POLIS bij de AMSTERDAMSCHE GEEFT VOLKOMEN ZEKERHEID Söliede grondslagen -Voorzichtig beheer. Qpoofe openbaarheid. Vroagf jaarverslag. - A'dam.ri.Spiegeisfraat 17. Binnenl. Vaart Risico Sociëteit. Gevestigd te Amsterdam Heerengracht 260-262. MAATSCHAPPELIJK KAPITAAL: VIJF HONDERD DUIZEND GULDEN. RESERVEKAPITAAL: EEN HONDERD ZES DUIZEND VIJF HONDERD GULDEN. VERZEKERINGEN op alle binnenwateren van Nederland, België, Frankrijk, Duitschland, enz. . Ie opCASCOenMACHINERIEENvan Stoomschepen,Schepen,enz. 2e. op GOEDEREN, INBOEDELS enz. per Stoombooten, Schepen, Spoor, Wagens enz. 3e op PASSAGIERSGOEDEREN, door de Wereld. 4e.opWASCHGOEDEREN,naaren van deBleekenjenmNederland. 5e. op RIJWIELEN in Nederland. De Binnenlandsche Vaart Risico Sociëteit te Amsterdam en The Marine Insurance Company Ltd van 1836 gevestigd te Londen, SLUITEN VERZEKERINGEN per Post, Luchtpost, Van Gend & Loos en andere Expeditiën, op: Geldswaardige papieren, Specie en Diamanten door de geheele wereld. Inlichtingen worden volgaarne door de Directie en de Hoofd agenten verstrekt. niustrattednik-papler van de Firma C O. A. CORVEY, Keizersgracht 255, Amsterdam, Tel. 41202 en 40585