TAAL VERWOESTING 22. OPVALLEND?OPVALLEN DÉAMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND No. 2431 ( Vervolg) Daar het taalgevoel zoo zwakjes nog werkt, is het ter nadere afkeuring van het ingeroeste ger manisme opvallend gewenscht, een beetje rede neering te gebruiken. Het betoog van Mr. Jacob v. Lennep kan hierbij nog te stade komen. In diens vroeger reeds aangehaalde Alledaagsche bokken in 't gesprek" zegt Ds. Oerlof Bol als onderrichter van de leergierige jongelui Van Eylar en Wayland het volgende Ik ken in onze taal wel de zelfst. n.w. afval, inval, toeval, uitval, voor val en de daarvan afgeleide werkwoorden afvallen, enz., maar een zelfst. n.w. opval ken ik niet en evenmin een werkwoord opvallen". Zou men dan geen substantief opval mogen maken? Goed, maar wat zal dat woord dan moeten beteekenen? Opval zal moeten beduiden wat op iets valt". Maar zoo vervolgt de waardige predikant, die leefde in een tijd, toen de geestelijke herders behalve de zielen ook het Nederlandsch nog zorgvuldig hoed den maar dan vraag ik, of het nu een zoodanige beteekenis was, die je aan het woord hechtte, toen je straks dat buitengewoon regenachtige weer zoo opvallend vond?" Ik meende antwoordde Wayland dat ik het zoo opmerkelijk, zoo in 't oog loopend vond !" Waarop Ds. Bol zegevierend de discussie afsnijdt met een Wel, waarom zei je het dan niet?" Indeze vraag ligt eigenlijk de heele quaestie besloten. Waarom spreekt en schrijft men geen Hollandsch, als men Hollandsch meent te spreken en te schrijven? Er heeft inderdaad dit wist van Lennep blijkbaar niet voorheen een woord opval bestaan in de beteekenis van het op iemand vallende, het iemand overkomende". Desondanks blijft de slotsom waartoe Ds. Bol kwam, juist; want al kende men dat woord nu nog, dan zou men niet gerechtigd zijn, aan de afleidingen een beteekenis op te dringen, die aan het stamwoofd vreemd was. Er is nog een andere bedenking. Bij intransitieve werkwoorden met op-, zooals opklimmen, op staan, opzitten, opbruisen, opvliegen, geeft dit voorvoegsel een richting van beneden naar boven aan en nooit een in omgekeerden zin. Bij opvallen echter wordt geheel willekeurig van deze orde afgeweken, want hier is op- gelijk van boven neer". Wegens deze anomalie vooral geeft het woord den opmerker aanstoot. Maar het lacht om alle ergernis en gaat getroost zijn gang. In n stukje van een bekend weekblad trof ik de vóórlaatste maal slag op slag drie opvallers aan. Dat feit is op zich zelf evenmin opvallend als ontstel lend"; er waren opvallend en aangenaam weinig politieke vergaderingen"; evenmin is het opval lend,dat de patiënt " O hé! hooggeleerde schrijver, staak! heb deernis met de neergevallen taal! Een van mijn leerlingen sloeg laatst den spijker Nodorl. Munt Hollmndm hemt» W oontm mlgma* op den kop met den uitroep opvallen onzin, wie valt er nu naar boven !" Ik zei hem voorzichtig heidshalve niet, dat een dronken man soms en menig Nederlandjch auteur geregeld dat kunststuk verricht. Nochtans: a tout seigneur tout honneur. Op vallend bezit toch nog iets goeds. Het wordt op de 2de lettergreep geaccentueerd, naar de wijze van uitstekend, uitnemend, oploopend enz. en heeft hiermede een masker van een Nederlandsch tintje voorgedaan. Dit mom laat echter nog genoeg bloot van zijn vale Overlandsche tronie. H. Verbetering In een gedeelte van de oplaag van het vorig nummer staat als onderteekening onder het artikel over het Officieel gedenkboek van Ned. Indi (pag. 4) W. E. Boerma, dit moet zijn: W. E. Boerman. DE LEVENDE LIJKEN Van de reeds getelde 100 dooden zijn er 20 in levensgevaar." (Tel.) V f His Master's Vbice Wij vestigen de aandacht van Gramophonebezitters op de navolgende bijzonder goed ge slaagde nieuwe opnamen: DICHTERLIEBE van SCHUMANN gezongen door den gevierden Bariton THOM. DENYS Compleet in 3 dubbelzijdige 3O en. Platen D 7*0, D »*1 en D 7*« Fl. 14.85 met volledigen tekst. Een keur-collectie nieuwe liederen van: CATHARINA VAN RENNES gezongen door HANNA VERBENA met pianobegeleiding door de componiste VERSCHENEN: DE KLEINE VERONIKA DOOR FELIX 3MLTEH Vertaald door ALICE VAN NAHUIJS Prijs geb. in geïll. omslag van IS. VAN MENS f 1.50 PERSOOR DEEL: Dit werkje van FELIX SALTEN vormt weer een mooie aanwinst voor de zoozeer gewilde en uitgebreide Daalders-Editie. Vlot vertaald geeft het de schoone tragiek van een eerlijk meisje, dat de ver leiding weerstaat. Nieuwe Apeldoornsche Courant IN IEDEREN BOEKHANDEL VERKRIJGBAAR uitgave: YAN HOL KEMA & WAEENDORP, A'dam GEZOND BLIJVEN. OOK NA MET50eJAAR ZOOEVEN VERSCHEEN: DE MAN EN DE VROUW VAN VUFTIG JAREN, DOOR PROF WENCKEBACH EN PROF SCHAUTA.BEWERKTDOOR DR.A.N.NOLST TRÉNIT ~ GEBONDEN/1.65 IN ELKEN BOEKHANDEL VERKRIJGB UITGAVE JMMEUIENHQFF AMSTERDAM. B 4606 Kling Klang Klokkebei Dorpskinderendans B 4607 M'n lieveke zeg herinnert ge't U Lentedroom Wiegedeuntje. B 4608 Idylle - Elfenliedje - Betlehem B 4609 Verlangens blijdschap Madonna kindje B 4610 Carillon(oud Fransch Kerstlied) Noël id. Prijs per dubbele Plaat (25 cM) , Fl. 2.85 met volledige tekst. DEZE PLATEN ZIJN VERKRIJGBAAR BIJ AL ONZE OFFICIEEL AANGESTELDE AGENTEN EN VOOR PLAATSEN WAAR GEEN AGENTEN ZIJN, DIRECT BIJ DE IMPORTEURS THElMEIICiNIMPOITCOMPllllY 22a Amst. Veerkade DEN HAAG. ?Jt^*1 Op aanvrage zenden wij gratis en franco onze catalogi met opgave van het adres van onzen meest nabijzijnden agent. ?????????????????i FISK Autobanden voor Toer- en Vrachtauto's de goedkoopsten per K. M. ALOM VERKRIJGBAAR IMPORTEUR: N.v. R. A. M. I." Rijwiel-, Automobiel-, Motorrijwiel-Industrie ? v/h Fa. NAUTA l LEEUWARDEN - AMSTERDAM ? Ruiterskwartier 37-45 N. Z. Voorburgwal 75a en 77 ? ?*???!????????????????????????????????????? cos WEU RAADPLEEG VOOR UWE MEUBILEERING EN STOFFEERING DE MEUBELFABRIEK L. 0. V." TE OOSTERBEEK. DEZE VENNOOTSCHAP GEEFT U DESKUNDIGE ADVIE ZEN EN LEVERT U EEN VERZORGD INTÉRIEUR. Halter Sigaren iljn het meest gewild, on prijs en kwaliteit Het nieuw boek van F. DE SINCLAIR: DE ONTDEKKING YHNJOOST GELDEROP Prijs geb. m linnen band met geïll. omslag van B. van Vlijmen f 1.50 EEN PERSOORDEEL: We hebben hier te doen met een zeer merkwaardig werk. Het is alles zoo fijn en natuur getrouw geteekend; het toont zooveel kennis van zaken en kijk op personen, dat men blijft lezen tot het einde toe. We aarzelen dan ook niet, om No. 67 van de Daalders-Editie onder de beste van die serie te rangschikken. Haagsche Courant. Verkrijgbaar bij iederen Boekhandelaar en aan alle Kiosken Uitgave van Van Holkema & Warendorf Amsterdam