Historisch Archief 1877-1940
Nö. 2434
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
DE BRIEFWISSELING VAN POINCARÉEN MACDONALD
Teekening voor de Amsterdammer" door Joh. Braakensiek
Het saluut vóór den strijd
HET DRAMA IN DE PALTS
Daar alleen hij uw ware vriend is, die u uw
feilen toont", is het de plicht van ieder die Frank
rijk liefheeft, te waarschuwen voor de gevolgen
van de funeste methoden, die door generaal de
Metz toegepast worden in het rampzalige landje,
dat de Palts heet en slechts een bevolking heeft
zoo groot als Amsterdam.
? In den trein van Neustadt naar Kaiserslautern
raakte ik in gesprek met een Franschman, die
zich ontpopte als een hartstochtelijk communist.
Monsieur", riep hij in den loop van het gesprek
uit, terwijl hij met beide handen de oogen bedekte,
j'ai honte, j'ai ftonted'être Francais !"
Het gesprek kwam op Poincaré.
Poincaré?" sprak deze communist nu met
overtuiging, Poincaréest un homme honnête.
Il ne sait pas, il ne peut pas savoir ce qui se
passéici!" ?
Wie eens met de Metz gesproken heeft, met
dezen sluwen, gladden en chauvinistischen
jusqu'auboutiste, krijgt onmiddellijk dezen indruk: deze
man is tot objectieve bestudeering van de kwestie
niet meer in staat. Hij stelt zijn einddoel voorop
en wil de omstandigheden en ieder dien,hij op zijn
weg naar dat einddoel ontmoet, dwingen, zich
daarnaar te richte.n. Voor unfaire middelen deinst
hij daarbij niet terug.
Het volgende voorbeeld Van kwade trouw is
voor de persoonlijkheid van generaal de Metz
typeerend. Toen ik, samen met zeven andere
buitenlandsche journalisten een onderhoud met
den generaal had, was onze eerste vraag, welke
zijn houding ten aanzien van de separatisten was.
Separatisten?" deed hij verbaasd, maar er
zijn er hier in 't geheel geen separatisten ! Er
zijn hier autonomisten. En dat is heel wat anders.
Zij hebben er nooit aan gedacht, zich van het
Duitsche Rijk af te scheiden. Zij willen alleen los
van Beieren, omdat zij voor de conservatieve
regeering van München niets gevoelen, hetgeen
zeer verklaarbaar is".
Wij noteerden allen ijverig, en den volgenden
dag was de Metz' verklaring naar de vier hoeken
den aarde getelegrafeerd. ?-. ;, .
Ma.ar.zie, den volgenden dag in de straten van
Spiers wandelend, bemerk ik een geheel versch
aanplakbiljet van de autonome regeering, dat het
opschrift draagt: Notwendige Feststellung", en
o.m. den volgenden zin bevat:
Wir sind iiberzeugt, dasz der Vertreter
Englands walirend seines Besuches in der Pfalz den
Eindruck gewonnen hat, dasz die bergrosze
Mehrzahl der Bevölkerung die Autonomis will(!)
Handwerker und Bauern, Geschaftsleute und
Arbeiter in allen Stadten erklarten clem
Abgesandten Englands, dasz die Pfalz selbstandig und
unabhangigsein will und sein musz. Nichts vermag
die pfalzische Bevölkering noch langer an Bayern
und das heutige Reich zu ketten".
Und das heutige Reich? dacht ik. Dus toch?
Verontwaardigd bij de gedachte, dat ik, samen
met andere collega's, opzettelijk door de Metz
misleid zou zijn, wendde ik mij om inlichtingen tot
de autonome regeering. En niemand anders dan
haar president, ae heer Bley, deelde mij mede,
dat de autonomisten" nooit anders hadden ge
wild dan zich van het rijk losmaken !
En de verklaring van de Metz dan?
Tja,.... dat was een groote vergissing van den
generaal geweest", gaf Bley toe.
Dit was overigens niet het eerste voorbeeld van
e Metz' kwade trouw. Men herinnert zich wellicht,
hoe de socialistische oud-premier van Beieren,
Johannus Hofmann, verleden jaar een poging deed,
om met medewerking van de Metz de Palts van
Beieren los te maken, dat in volkomen opstand
tegen Berlijn was. De zaak zou waarschijnlijk
toch niet gelukt zijn, omdat alle andere partijen
en ook de rijksregeering er tegen gekant waren,
maar daarbij kwam nog, dat generaal de Metz
in den Kreistag (het Huis van Afgevaardigden) te
Spiers een verklaring liet afleggen door zijn afge
zant, majoor Louis, waarin werd gesproken van
een autonome Palts", zonder de toevoeging in
den kader van het Rijk". Al heeft generaal de
Metz later verklaard, dat dit op een misverstand
berustte, het was niettemin voor de -socialisten
mede een reden om hunne plannen op te geven.
Oeneraal de Metz was hierover zeer verbolgen.
Den 16en November, van het afgeloopen jaar
deelde hij den plaatsvervangenden regeerings
president van de v^ettige regeering kortweg
mede, dat de nieuwe regeering" de facto de
macht in .handen had. Met dezen feitelijken
toestand", zoo zeide hij, moeten de bezettings
autoriteiten rekening houden".
Daarmee begon voor de Paltsers het lijden, dat
thans nog steeds voortduurt. Wie zich, bij ont
stentenis van de wettige regeeringsambtenaren
(die door de separatisten zijn uitgezet) tot de
Fransche autoriteiten wenden, krijgen van dezen
te hooren: Ginds, in het Regierungsgebaude,
zetelt uw regeering. De Beiersche autoriteiten be
staan voor ons niet meer". Voor het verkrijgen
van passen, werkgelegenheid, ondersteuning, voor
alles verwijzen de Franschen de bevolking naar
de separatistische regeering", die niet anders is
dan een samenraapsel van eenige tiental'en avon
turiers, waaronder een paar menschen schui'en
die het misschien wel ernstig en goed meenen,
maar van regeeren niet de minste notie hebben.
De reis van den Engelschman Clive heeft nu
althans dit tot gevolg gehad, dat de Franschen
niet langer aandringen op de goedkeuring van de
verordeningen der autonome regeering" door de
Hooge Rijnlandcommissie. Dit beteekent eigen
lijk niet anders dan dat de separatisten onmiddel
lijk het veld hoorden te ruimen ! Het was immers
generaal de Metz zelf, die tot ons zeide: Deze
nieuwe regeering kan niet in de lucht blijven han
gen. Zij moet nieuwe wetten .maken, sociale, be
lastingwetten en andere samenstellen, en deze
moeten, krachtens de Rijnlandacte, door de Hooge
Comm.ssie worden, goedgekeurd"....
Intusschen, voorloopi-g schijnt men te willen
afwachten of men niet tusschen de klippen door
kan zeilen. De separatistische wetten, die de auto
nome regeering noodig heeft om te regeeren, worden
niet goedgekeurd, treden dus niet in werking, maar
de Beiersche autoriteiten mogeti toch niet
terugkomen" ! Naar het heet wegen-s hun dert
Franschen vijandige houding. Hun 'houding is
echter ?lleen den separatisten vijandig geweest..
Geheel hetzelfde is dat ten slotte toch nog niet !
Blijven dus de separatisten, of moéten ze gaan?
Het i? nog niet duidelijk, en het zal belangwekkend
zijn, de volgende phase af te wachten.
Voor het oogenblik zucht de Palts nog onder de,
door Fransche bajonetten beschermde, willekeur
van een troepje, door 99 of op zijn gunstigst 98
procent van de bevolking, verachte avonturiers
en fantasten.
B. P E R s o x