Historisch Archief 1877-1940
16
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
No. 2435
10DFD5KD
Gerard Hekking terug.
Het abonnementsconcert in het Concertgebouw
verleden Donderdagavond gaf ons de voldoening
van den cellist Gerard Hekking weer als solist in
het Concertgebouw-orkest te hooren, waarin hij,
tijdelijk, gedurende de afwezigheid van Loevensohn
is teruggekeerd.
Sinds Hekking door den oorlog van zijn plaats
als aanvoerder der cellisten uit het orkest werd
weggeroepen Hekking was door naturalisatie
Fransen onderdaan geworden is zijn herinne
ring hier niet vervaagd en zijn weerverschijnen
en spelen was in zekeren zin slechts een bevestiging
van een ouden indruk en een oude reputatie.
Hekking blijft thans eenige maanden in het Con
certgebouw-orkest en het kan ons alleen spijten
dat het niet voor goed is. Maar Hekking heeft
Frankrijk Hef gekregen en voelt er zich te wel.
Op het concert van verleden Donderdagavond
was het eveneens een oude herinnering, die hij
weer levend maakte: want juist ook in het cello
concert van Haydn, dat hij thans uitvoerde,
herinneren wij hem nog zoo duidelijk. Het was
weer dezelfde stoere streek, de teedere cantilene,
een breed zingen en een zacht stamelen soms,
een spel zeldzaam bewogen en bezield. Hekking
is geen classicus in den zin van academicus en
hij legt zich in zijn voordracht van Haydn's
celloconcert geen enkele pose op. Meer dan alle
stijl-nabootsing is hem de ziel, die hij met zijn
begenadigd kunstenaarschap vaak ontroerend weet
te treffen. De huldiging door het publiek na deze
voordracht was dan ook spontaan-geestdriftig.
Muck had dit abonnementsconcert ingeleid
met de Maurerische Trauermusik" van Mozart,
ter herdenking van Herman Meerloo's afsterven.
Een eenvoudige plechtigheid, die treffend werd
besloten door Muck's zwijgende uitnoodiging tot
het orkest een oogenblik op te staan, waaraan
ook het publiek gevolg gaf.
Daarna werd Bruckner's 5e symphonie gespeeld.
De symphonieën van Bruckner zijn ons thans zoo
langzamerhand alle bekend, een kennismaking
waarvoor wij erkentelijk zijn. Doch er zijn sym
phonieën bij, die ons, bij de telkens herhaalde
manier, te veel Bruckner" zijn, d.w.z., waarin
Bruckner te veel over het hoofd blijft zien, dat
het een kunstenaar wel vrij staat geheel voor zich
zelf te componeeren, doch dat hij niet van het
publiek mag verwachten, dat het geduldig blijft
luisteren naar wat, gelijk wij ervaren, alleen hem
zelf te zeer boeit. Bruckner's 5e symphonie duurt
zeer lang en het zal niemand aan eerbied voor
Bruckner's bekentenissen hebben ontbroken.
Doch een spreker, die het spreken niet verstaat,
men mag hem nog zoo zeer als mensch liefhebben
en zijn goedheid van hart waardeeren, vermoeit
op den duur en onze gedachten dwalen af. Zelfs
de verzorgde uitvoering, die Muck van dit werk
gaf, vermocht ze niet vast te houden.
De operette:
De Haghesangers
De opera eischt verzorging; maar ook de operette.
De operette heeft eveneens recht op aandacht,
misschien thans meer dan ooit, nu zoowel de zwen
king in de muziek-dramatische kunsten als de
reactie op de beroerde tijden" in vroolijkhcid
en lach haar weer geheel aan de orde brengen.
Hield niet reeds Debussy een pleidooi voor haar
in zijn bekenden aanval op de mislukte sympho
nieën zijner tijdgenooten: Laten wij ons niet
uitputten, met het schrijven van symphonieën,
waarvoor wij zonder waardeerbaar resultaat
onze spieren inspannen. Laten wij zoo noodig,
de voorkeur aan de operette geven"?
Terecht is de oprette een tijdlang in discrediet
geraakt. De producten van Berlijn en Wecnen
hebben, behoudens enkele uitzonderingen, zooals
Johan Strauss' ,,Fledermaus", het genre naar
beneden gehaald. Het Fransche genre, van ouderen
datum, en daardoor wat vergeten, is daaraan
verre superieur. Hier is de operette in wezen
de komische opera of het muzikale kluchtspel
gebleven, die haar lichtheid als een veer bovenal
dankt aan den geniale vaardigheid van den
kunstenaar. De meester der Fransche operette is
ongetwijfeld Jacques Offenbach, de componist van
het tweede Keizerrijk geweest. Men verwonderde
zich er over, dat zijn werken in het geheel een
90-tal een tijdlang vergeten konden worden,
hoewel, gelukkig, nooit heelemaal, ook niet ten
onzent, getuige b.v. de opvoeringen van Hoffman's
vertellingen" en Orpheus in de onderwereld".
Maar La belle Helene", La grande duchesse
de Gerolstein" en zoovele anderen? Het is waar,
deze laatst genoemde werken van Offenbach vergen
veel aan spel, aankleeding en regie door hun
komisch-parodistische trant, die juist geen ver
groving, geen banale chargeering verdraagt.
Doch Offenbach schreef ook fantastische, zelfs
heroïsche werken in zijn genre, en zijn muziek,
van Rossini afstammend (Rossini componeerde
eens een cancan, die volkomen van Offenbach
had kunnen zijn !) bezit een voorname en toch
vloeiende melodieusheid, waarin haar alleen eenige
werken van den lateren Charles Lecoq, den com
ponist van La fille van Madame Angot" en
Le petit Duc" evenaarden. Alleen reeds om deze
zeldzame muziek, die zelfs een Cosima Wagner
bij een opvoering van La belle Helene deed
weenen, moesten de werken van Offenbach veel
meer voor het voetlicht worden gebracht.
Men kent het gezelschap der Haghesangers",
waarvan Louis Bouwmeester Jr. de leiding heeft,
en men weet ook met hoeveel zorg het zijn ope
rettes en muzikale kluchten er uit brengt".
Wij zagen bij dit gezelschap in dit seizoen een
opvoering van Offenbach's De dochter van den
tamboer-majoor" en van Lecoq's De dochter
van Madame Angot". Beide opvoeringen waren
veelal zeer goed, in sommige opzichten, b.v. de
ensceneering, zelfs model". Bijvoorbeeld: hoe
voortreffelijk is in Madame Angot" de charge
der conspirateurs afgezien van de caricaturen
Stichtelijke Lectuur
Het Boerenhuis
door HENRY VAN DIJKE
Uit het Engelsch vertaald door
META A. HUGENHOLTZ
Prijs ing. f 1.25; geb. f 1.90; in leer f3.50
Ds vierde wijze uit het Oosten
door HENRY VAN DIJKE
Uit het Engelsch vertaald dcor C. M. ViS
Meteen inleidend gedicht van Dr. H. L. OORT
Prijs ing. f 1.25; geb. f 1.90; in leer f3.50
Uitgaven van:
VAN HOLKEMA <S WARENDORF, A'DAM
uit dien tijd ! Wat het spel betreft is ongetwijfeld
het handhaven van een lossen blijspel-stijl met
hier en daar echte klucht-intermezzi goed ingezien,
hoewel wij er voor zouden willen" waarschuwen
iets meer de gemeenplaatsen uit de revue wat
betreft actie en grappenmakerij te vermijden
en nog meer het kluchtige waarlijk te spelen.
De Haghesangers kunnen iets goeds presteeren.
De«krachten, riie zij bezitten in een Jean Janssens,.
een Joh. Boskamp (een voortreffelijke
Larivaudière), een Sophie Köhler-van Dijk, een Christina
Ncsma, om er slechts eenige te noemen, recht
vaardigen een streven naar een goede
operettevertooning, en er zou waarlijk reden voor zijn te
hopen, dat zij zich in de zuivere operette blijven
consolideeren. Doch de gemeente heeft hun 10.000
van de 20.000 gulden subsidie afgenomen en dit
maakt noodig dat er ondertusschen muzikale
schmiere" gespeeld worden, die misschien zooals
,,De Koningin van Montmartre" een niet onwel
kom finantieel succes kunnen wezen, doch die
wij liever voor de Haghesangers, die H. Cuypers'
,,Prinses Carnaval" en de genoemde operettes van
Offenbach en Lecoq zoo goed weten te geven,
niet noodig wenschten.
De dood gaat voort zijn offers te vragen onder
onze musici. Thans hebben wij het verlies te be
treuren van den Rotterdamschen musicus Anton
B. H. Verhey, het meest bekend geworden als
directeur van de Toonkunst-koren van Rotterdam
en den Haag. Zijn dood is voor deze
Toonkunstafdeelingen zeker een groote slag. Wij herinneren
er aan hoe Verhey indertijd de moedige pionier
ten onzent was voor Moussorgsky's Boris
Godounnow" (in concert-vorm) voor Debussy's cantate
L'enfant prodigue" en voor andere werken
van Moussorgsky en Borodin. Ook als pianist
en organist had Verhey veel naam. Hij werd
slechts 53 jaar oud.
CONSTANT VAN W E s s u M
J. S. MEUWSEN, Hofl. A'DAM-R'DAM-ÜEN HAAG
DE BESTE HOEDEN IN HOLLAND
Rheumatlek, Gewrichtspijn, Verkoudheid.
[Resultaat: wezenlijk prachtig en verrassend.
Pastoor J. Beelen, Geisteren (L.), schrijft:
Ik heb Togal-tabletten gebruikt. Resultaat:
wezenlijk prachtig en verrassend. Sedert
mijn longontsteking begin Juli j.l. volgde
er onmiddellijk op acute rheumatiek
(podagra) en tevens in de knie, (vooral pijn
en stijfheid in de rechterknie); ik kon ook
later na genezing van longontsteking bijna
niet meer knielen en tevens niet of slecht
meer goed marcheeren. Na regelmatig ge
bruik van Togal-tabletten (ik heb 5 flacons
a ? 2.00 gebruikt), is die pijn, stramheid in
de knie, geheel en al verdwenen, ik werd
leniger en soepeler in al mijn ledematen
en wandel bij goed weer 2 a 3 uur in de
bosschen net als vroeger voor mijn ziekte. Enfin, kort gezegd, ik
ben over Tpgal uiterst tevreden, want dit middel werkt prachtig
voor lijders aan rheumatiek." Genezing en onschadelijkheid gegaran
deerd tegea billijken prijs bij alle apDthekers en drogisten verkrijgbaar.
GOQSEÜ& SWAGERMAN
PIANO 'S. ORGELS, VLEUGELS
K'^NSTSPELPIANO'S
BotKHOPSTSTRAAT 149, 's-GR A VENH AGf
Uitgaven van
. B. WOLTERS,
Groningen,
Den H.ag.
Zoo juist verschenen:
Dr. H. W. Rutgers, Der
Unterricht in der
neuhochdeutschen Sprache an der
Universitat. Rede f 0.75
M. J. Schröder en Dr. H. G. de
Zaaijer, HANDLEIDING BIJ
HET ONDERWIJS IN RECEP
TUUR;
II. Dr. L. E. Goester,
Pharmacognosie, geill., gebonden
4e druk f 4,90
IV. H. J. Spitzen, Latijn,
gebonden ... .Bedruk f 2,90
DE NIEUWE TAALGIDS. Twee
maandeliks tijdschrift, onder
redaktie van J. Koopmans
en Prof. Dr. C. G. N. de
Vooys. 18e jaargang, af
levering 1. Prijs per jaar
gang f 5,90, franko p. p. f 6,40
UITGAVEN VAN l. B. WOLTEJS
GRONINGEN
DEN HAAG
i. mm s m
RQFUYmHCIERS
Wijnhandelaren
AMSTERDAM - ARNHEM - 's-GRAVEKHAGE
Hoofdkantoor; Binnenkant 25, Amsterdam
INTERC. TELEFOON 40389
Prijscouranten worden op aanvrage gaarne toegezonden
VOOR EXPORT SPECIALE GONDITIËN
BIJSSINK's
O JU V E * 'i' E R KOEK
HET EN ZONDER SUCADE EN «tEMBER