Historisch Archief 1877-1940
No. 2436
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
DE INTERNATIONALE PUZZLE
EEN AMSTERDAMSCHE VOORZORGSMAATREGEL
Teekening voor ,,de Amsterdammer" door Joh. Braakensiek
Einde Februari 1924
Wat de Duitsche problemen betreft is het thans:
wachten. Niets van gewicht zal worden onderno
men, aleer de deskundige commissie haar rapport
heeft vastgesteld, en dit bovendien door de Com
missie van Herstel is verwerkt, en eindelijk grond
slag van onderhandelingen tusschen de regeeringen
zelve kan wordefl. Voor dien tijd kan er tusschen de
gouvernementen slechts sprake zijn van
voorloopige en inleidende gedachtenwisselingen, zooals ze
dan ook reeds vrij levendig plaats vinden. Met
name zijn Frankrijk en Belgiëbezig een nieuwe
modus vivendi voor het Rijn- en Ruhrgebied uit te
denken, een regeling waarin zij nheid ook
met de overige geallieerden hopen te bereiken. In
Duitschland is voor de meer nationalistisch ge
tinte politici de Rijn- en Ruhrvraag de actuèele
prestige-kwestie, waaraan men ook de economische
reconstructiekwestie geheel ondergeschikt maakt.
Met alle macht hoopt men aan de deskundigen
commissie een verklaring te ontwringen,luidende:
dat voor het economische herstel van Duitschland
in de allereerste plaats ontruiming van het
Ruhren Rijngebied noodig is. Het is twijfelachtig, of dit
gelukken zal, en, gezien de vele verwachtigen welke
men in Duitschland weer bezig is onder de bevol
king te wekken, laat zich daar, büde publicatie,
de coup eener nieuwe teleurstelling voorzien.
Aan den anderen kant wordt er ten gunste van de
Fransche politiek naar gestreefd, van het deskun
digenrapport de uitspraak te verkrijgen, dat de
Dultschers vergelijkenderwijze gesproken te wei
nig belasting betalen. Men kan er daarbij op wij
zen, dat op het oogenblik Duitschland op treffende
wijze er in slaagt, zich te ontlasten. Schier onge
merkt is voor het buitenland het officieele besluit
voorbijgegaan, dat nu te Berlijn genomen is en
waardoor de binnenlandsche staatsschulden van
het Rijk zijn geannuleerd, evenals alle vorderin
gen op publieke lichamen. Zoo gaat de onteige
ning en de opgedrongen schuldendelging in Europa
haren gang. Minder dramatisch en minder omvat
tend dan bij de Soviets 't geval is geweest, hebben
voor de getroffenen de feiten dezelfde gevolgen.
Ooktegenoverde Franschen kan overigens nog vaak
de opmerking klinken dat zij in vergelijking weinig
aan den staat bijdragen; en vooral is het zeker,
dat de praktijk der betaling in Frankrijk uiterst
laksch is. De gauloisgeeft nu eenmaal gemakkelijker
zijn leven en zijn hart, dan zijn geld voor de
algemeene zaak. Getuige: de pitoyabele worsteling
in het parlement, tegen Poincaré's
belastingenvoorstellen. Een schouwspel van politieke kleinzielig
heid, waartegenover de Premier vrijwel machte
loos staat, en waarachter hij zijn eigen echec ziet
gapen. Het gebeuren, of liever het kabaliseeren in
het Palais Bourbon, kan van wereldhistorische
beteekenis zijn. Het gaat daar om het Fransche
prestige, dat van een goed deel het lot van een
dalenden franc volgen zou, en om de binnenland
sche orde, die voor een goed deel met de stijgende
prijzen gevaar loopt. Slaagt men er niet in, die op
peilte houden, dan breekt een der hechtste schoren
van het oogenblikkelijke, toch al wankele,
Europeesche getimmerte. En het doet zich aanzien,dat
het parlement te Parijs niet veel goeds zal weten
tot stand te brengen. Ook da&r valt de godensche
mering van het parlementarisme in; wie zal zeggen
met wat voor sensationeele ontknoopingen !
In alles dreigt dus horten en stooten. Ook de
levensduur van het arbeidsministerie te Londen
toont zich reeds veel onvaster, en evenzoo zijn
regeeringsbekwaamheid. Mac Donald persoonlijk
vindt veel bijval. Menigeen zijner geïmproviseerde
medewerkers minder. En wat de Premier zelf
betreft, hij wordt aan den lijve het duizelingwek
kende, geestmoordende gewaar van de taak die
heden ten dage een Eerste Minister van het
Britsche Rijk op zich neemt, temeer wanneer hij bo
vendien zijn eigen Minister van Buitenlandsche
zaken wil zijn. Zoo ware 't niet te verwonderen,
indien spoediger dan nu lijkt, het arbeiders-mi
nisterie duidelijker overging in wat het in den grond
der zaak reeds is: een /us/£-ministerie. Hetgeen
voorde kracht van de Britsche politiek,en voorde
gevolgen vanhaar invloed, geen ongeluk zou zijn;
een /us/'e-formatie als waarop ook Mussolini met
zijn verkiezingsactie weet aan te sturen, want deze
merkwaardige staatsman schijnt er in te slagen van
het hoogteproduct der partijpolitiek, het
lijstenkiesstelsel, een middel te maken tot haar tegen
deel: een gemengde regeering.
Zoo blijven, gelijk wij zeiden, de problemen van
West-Europa in slechts langzaam voortgaande
ontwikkeling. Er is trouwens gelukkig geduld
genoeg om niet weer in te springen op ideeën van
voortijdige, geïmproviseerde internationale
conferentie's, als waarmede indertijd Lloyd George te
Genua zooveel kwaad heeft gedaan. Daarvan is
thans ten eenenmale afgezien. En de economische
reddingsplank van Duitschland, Dr. Schacht,
wanneer men hém s.r. zoo noemen mag kan
)EZE TOREN is DINSDAGS
JoNDEADAGSuBEllCHTlGEN
TOEGANG VFHBODENvoor
BEIASTINGBETAIÉRS
,.Te Parijs is iemand van den Triomfboog gesprongen uit
wanhoop over zijn hoog aanslagbiljet." (Dagbladbericht)
voortgaan met het zoeken naar middelen ter uit
voering van zijne plannen.
Want bij alle geduld zal nooit moeten worden
vergeten, dat met de financieele oplossingen eigen
lijk de grootste spoed dringend noodig is !
In afwachting biedt de positie van
Soviet-Rusland op het oogenblik nog het meest in het oog
springende schouwspel.
Twee stroomingen bruisen op 't oogenblik wat
dit betreft misschien te Moscou tegen elkaar, in. In
elk geval werken die stroo-mingen door geheel
Europa. In alle hoofdsteden van ons werelddeel
wringen de beide partijen thans om het resultaat.
Daar zijn zij, die met het Engelsche en Italiaansche
voorbeeld voor oogen, de erkenning van den Sovjet
staat verklaren het middel te zijn, om van de
Russen weer goede buren en goede leden der vol
kenfamilie, en.... goede klanten te maken.
Haut commerce en socialist drijven in dit op
zicht hand in hand. Doch daartegenover klinken
de waarschuwende stemmen der vele duizenden
zendelingen die, bourgeois uit het oude Rusland,
slachtoffers van het bolsjewistische regime: De oor
spronkelijke fondsen zijn verbruikt. Nieuw
crediet kan alleen verkregen worden op het onderpand
van de onmetelijke eigendommen, waarover de
Russische staat beschikt.... eigendommen welke
evenwel slechts verkregen zijn door de algemeene
onteigeningen, door de sovjets toegepast. Alleen de
officieele internationale erkenning dier nieuwe
staatseigendommen als zoodanig, en dat wil de
erkenning de jure zeggen, kan ze tot in geld
omzetbare waarden maken.
Waarvoor dan de nieuwe staatsfondsen gebruikt
zullen worden? Waarvoor anders dan voor nieuwe
bolsjewiekenactie en bolsjewieken-propaganda in
Europa en Azië? Erkenning de jure beteekent dus
erkenning van het revolutionaire recht, der
confiscatie's en annuleering van schulden.
Zoo klinken de waarschuwingen, de verwijten
aan Macdonald's sentimentalisme en aan Mussolini's
hyper-commercialisme, in dezen betoond. Vooral
in Amerika, in Frankrijk, voor een goed deel ook
ten onzent, heerscht deze geest.
Nog andere gezichtspunten doemen op, andere
complicatie's. In Mexico kijkt President Obregon,
nog steeds niet door alle landen de jure erkend,
nieuwsgierig uit naar 't precedent dat Londen
scheppen zal. En Europeesche regeeringen met
drukkende schulden aan de Engelsche banken,
denken wel eens even na bij de vraag of Moscou er
in slagen zal, zoo gemakkelijk weer in den familie
kring te worden opgenomen zonder zijn schulden
gestand te doen. Als eens.... dan! Bovendien
zijn daar omliggende Staten, als Georgië, door de
Soviets tegen den wil der bevolkingen ingepalmd.
Wat wordt er na de erkenning van hen?
Zoo ziet men alle complicatie's van het geval. En
terwijl de soviets steeds dringender worden, en in
alle hoofdplaatsen van Europa officieele
introductie's zoeken te krijgen, is het wel duidelijk dat
de Engelsch-Russische onderhandelingen die te
Londen moeten worden ingezet, een toetssteen
willen zijn voor de geheele verdere Russische poli
tiek. Zullen die onderhandelingen doen blijken dat
men met goede trouwe en toenadering, of met
aziatische slimheid te doen heeft? Ziedaar de
kwestie.
BRANDARIS