Historisch Archief 1877-1940
No. 2437
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
21
UIT DEN GEMEENTERAAD
Met teekeningtn voor de Amsterdammer"
door Bernard van Vlijmen
Als u of ik geld te kort komen, vragen wij dat
gewoonlijk niet aan onzen geldschieter als hij te
midden van zijn familie zit of aan zijn stamtafel,
maar nemen hem apart en, een anderen kant
uitkijkend, fluisteren we hem in zijn oor: je weet
dat mijn erftante heel beroerd ligt. Heb je niet
eventjes een riks voor me te leen?"
De Raad doet niet anders. Als de gemeente weer
een millioen of tien noodig heeft, worden de
hoofd-bode ? een nieuwe instelling onder dit
democratisch college van B. en W. en het is den
braven van der Meulen die al zes Burgemeesters
versleten heeft zonder dat het hun gelukte hem
te verslijten en .de andere bode, de oolijke
Schoenmakers, de deur uitgezet, tilt ,de Burge
meester het groene kleed van de tafel van B. en W.
op, schuift zijn laad je open en haalt er een kistje
Nederlandsche Bank" uit, dat hij presenteert,
terwijl De Machtige, hoffelijk als immer, flikjes
uit zijn achterzak opdiept en de dames laat snoepen.
De heeren dampen, de dames smakken met de
lipjes en de millioennairs-stemming is er en nooit
wordt er een leening, al was zij milliarden groot,
niet aangenomen.
Wijnkoop sputterde tegen, vond de 6 pCt. rente
keelafsnijderswoekerwinst en meende, dat de
Machtige voor.de zooveelste maal, zich den knecht
der Bankkapitalisten had getoond en al zei hij
het niet, hij zag hem als een clown, springend door
den hoepel, die de kapitalist Boissivain in de hoogte
houdt.
De Machtige begon met den aanval niet ernstig
te nemen, waarop Wijnkoop, in de repliek,
in nog straffer termen hem zijn dienstbaar
heid aan het kapitaal verweet, waarop De Machti
ge met het purper der geschonden Majesteit op
het gelaat, warm liep en een nieuwe lesr
verkon.digde, die van het impossibilisme", waarvan
het eenige program-punt luidt: loop niet met je
hoofd tegen den muur". Het zou jammer van den
muur zijn, zei er een. Het was er Wijnkoop
natuurlijk om te doen een uitlating van den Wet
houder over den gunstigen financieelen toestand
der stad vast te leggen, met het oog op eventueele
plannen om de salarissen te verlagen en deze
verklaring kwam in alle plechtigheid: de
financieele toestand is niet ongunstig en de gemeente
ontmoet geen moeilijkheden bij het aangaan van
leeningen op langen termijn."
Sachie Jansen, de palingkoopman uit de Jordaan
zuchtte hardop: kon ik .dat van me zelf ook maar
zeggen."
De Burgemeester sprak een gevoelig woord,
nu den Raad de doodstijding van zijn oud-lid,
den heer Zwart, bereikte. En het was een goed
woord. De heer Zwart was een waardige figuur
in een Raad, waarin waardige figuren al tot de
uitzonderingen gingen behooren. Hij hield van
Amsterdam, leefde met haar mee; de stad had geen
vuriger strijder voor haar scheepvaartbelangen
dan hem, het Noordzee-kanaal had zijn liefde en
met zijn Hollandsche gemoedelijkheid en goed
rondheid werkte hij naar zijn beste krachten mede
aan den bloei van de stad, die hem zoo zeer ter
harte ging. Een braaf Amsterdammer ging met
hem heen
De Parkherstellingsoorden zijn een nuttige in
stelling en wie wel eens op den Amstel even voorbij
Schollenbrug de herstellende zieken op de
herstellinsboot zich in het zonnetje heeft zien koesteren,
die kan begrijpen met hoeveel warmte er in den
Raad gesproken werd over de voordracht om
/ 10.000 beschikbaar te stellen, opdat de
vereeniging in staat zij de haar, door de gemeente over
gegeven zieken, onder haar hoede te nemen. Zelfs
ae communisten stemden voor, doch net als een
hond, die zich in zijn mand legt, draaiden zij zich
eenige malen om en de heer Lisser sprak ongeveer
als volgt: wij zouden er voor kunnen zijn maar
zouden graag tegen stemmen, maar omdat wij
er eigenlijk tegen zijn, zulten wij toch maar voor
stemmen".
Waarop wij bijna een historisch oogenblik be
leefden. Het was bij een voorstel om de gemeentelij
ke kindervoedingskeuken voor een groot deel te
vernieuwen. Men kent de lijdensgeschiedenis van
dezen kindertrog", om met de dichterlijke me
vrouw van Zelm te spreken. Het heeft felle cri'.iek
der communisten op het, vrijwel geheel sociaal-de
mocratische, beheer geregend en het was grappig
den sociaal-democratischen wethouder Polak te
hooren verklaren, dat die critiek gegrond was ge
weest, terwijl vroeger,bij elke aanmerking, de heeren
opstoven als hongerige wolven. Nu is de organi
satie in orde en zelfs mevrouw van Zelm houdt haar
mond, kan g^en maai en geen afgedragen pet of
stuk kaarsvet in het eten meer ontdekken. En nu
de boel marcheert en de kinderen, volgens mevr.
Blitz, soep-met-liefde-krijgen, in afwachting van
boerekool-met-hoop en snert-met-geloof en ver
nieuwing broodnoodig is, kwam een deel van den
Raad en wilde preadvies op een adres van de
Coöperatieve Keuken," die aanbood de kinder
voeding voor een ? 30.000 minder minstens even
goed te leveren.
De bent van preadvies-vragers groeide met eiken
spreker en zelfs Ketelaar voegde zich bij hen. Er
kwam deining aan de tafel van B. en W. De
Machtige zat met den fijnen neus in den wind
en snoof lijkenlucht; de Miranda had de Napole
ons-lok over het voorhoofd getrokken en dook
op naast Eitje Polak, die de hand zwaarmoedig
over de haren streek. De eenvoudige boekdrukker
keek dubbelzinnig; Jan ter Haar, gebruind uit de
sneeuw terug, lachte witjes en Vosje zette zijn
groot-liberale kauwspieren op elkaar. De
sociaaldemocratische fractie liep te hoop, Wijnkoop
schreeuwde met harde stem, dat het er om ging
de kindervoeding in handen van particulieren te
spelen en nooit waren hij en_zijn doodsvijanden
het eenser.
De spanning groeide. De tegenpartij vertrouw
de de preadviesvragers niet, die volhielden dat zij
wel eens wat wilden weten van die coöperatie, die
de porties van 3/4 liter ik gebruik ze eiken dag",
zei Eitje en hij sloeg
op zijn buik voor 18
centkan leveren, terwijl
ze bij de gemeente 20.4
cent kost. De Katho
liek Romme en de Ge
neraal voegden zich bij
de oppositie en het be
gon in de zaal te flitsen
toen een andere Katho
liek, van Lingen, in een
van zijn
bom-bomspeeches verklaarde te
gen het preadvies te
zijn; de neuzen waren
in een oogenblik geteld
en de wethouder,
herademend, sprak krach
tig van zich af en
dreigde zelfs heen te
zullen gaan en met hem
B. en W.
De zaak was ge
piept.
In de avondzitting de emigratie.
Eendankbaar onderwerp, waarop liefelijk gebordureerd
VANNELLESVARINAS
GOUDZEGEL
5O ets. per Pakje.
werd. De communist Doornbusch] was de aar
digste. Hij wilde Treub, en Wibaut en Colijn het
land uitzetten en
desnoods de rest van
B. en W. en de
regeering er bij. En
terwijl hij oreerde
als een donderbus,
ving de Burgemees
ter het manna uit
zijn mond op en
keek van tot tot tijd
zeer dierbaar.
Het is een vraag
stuk vol haken en
oogen. Gaat het aan
takken en twijgen
en knoppen van den
vaderlandschen stam zoo maar los te rukken
en ze te pooten in een vreemd land, waar ze niet
opgroeien tot
behoorlijke
Nederlanders
doch tot zon
derlinge
Yanks of
Canadeezen?'En
wat te ant
woorden aan
hen die er op
wijzen, dat,
alvorens goe
de zonen van
den vader
landschen
bloede een
problematiek
bestaan te
verschaffen in
overzeesche
landen, het
taak zou zijn
de honderd
en-een-duizend Duitschers, die uit hun land naar
IJ en Maas geëmigreerd zijn, naar hun trautes
Heim" terug te zenden? En hoevelen zouden het
niet betreuren als Wijn
koop het stof van
zijn Russische laarzen
schudde en met zijn
kaïnferkoffertjes naai
de steppen toog?
De Emigratie Cen
trale Holland krijgt
haar renteloos voor
schot van / 25.000 en
aangezien de heer
Boissevain verklaarde, dat
hij vijf zusters in Ca
nada en de heer Doorn
busch vijf broers in
Australiëheeft, zullen
de eerste door B. en
W. uitgezonden land
verhuizers de h.h.
Boissevain en Doornbusch
z ij n.
Goede reis !
BA R r. A R o s s A
VERSCHENEN:
De Stille Getuige
DOOR
TOP NAEFF
ZESDE DRUK
Ingenaaid ?3.50 Gebonden / 4.50
Want dit boek is vol van bizondere en
schoone gevoeligheid.
W. G. VAN NOUHUYS in Groot Nederland.
Uitgave van
Van Holkema en Warendorf, Amsterdam.