22 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND No. 2437 CHARIVARIA "RULE BRITANNIA, BRITANNIA, RULE THE WAVES !" Was er ooit een inrichting die beter beviel aan u?" IH.D.) Wij realiseeren niet steeds de gevorgen." (Hbl.) Het is een goed ding, dat hij dit verklaarde." (N.R.C.) In zijn chauvinisme ging het publiek zoover als van Piet te blamen." (O. H. C.) Geheugenleer en training van den geest. Zij wier hersenen ongetraind zijn." (Nat. Inst. v. Zelfontw.) ONS GEHEUGENSTREEPJE ,.Het scheen mij wenschelijk in ruimer kring deze aangelegenheid te moeten bekend maken." (Otto van Tussenbroek) Het is noodzakelijk 'gebleken, dat de agenten met de opiumwet goed op de hoogte moeten zijn." (H.D.) EEN FANATIEKE ANTI-MEERLING Van den heer Snoek Henkemans hebben wij een verzoenenderen toon gehoord." (N, K. C.) Hierin is, dank zij de organisatie, verbetering ten goede gekomen." (Qoudsch Wbl.} Andere verbeteringen zijn toch eigenlijk ook de ware niet. NATUURLIJK, SELBSTVERSTANDLICH OF FSELFSPREKEND? Het resultaat zal fselfsprekend niet aan de ver wachtingen voldoen." (Otto v. Tussenbroek) Die uren van aandacht hebben fselfsprekend een indruk'achtergelaten." (Maandbl. Kunst) Fselfsprekend kan ik niet tot kleinigheden af dalen." (Rede Haarl. Middenst. Tent.) Waar gevoel in elke uiting is, daar is fselfsprekend de tragische; ziening van hem, die 's levens kosmisch worden en verworden duren weet." (Kunst} TAAL VERRIJKING De leidslieden der strijdende naties hebben met elkaar gewedijverd in het benadrukken van al de groote en hooge doeleinden." (Hbl.) Men doet het best met slechtingelichtheid als ver klaring aan te nemen." (O. H. C.) De onderwijsverslechteringen." ( Volk) Teirlink's Beatrijs wordt verleid," schrijft een plaatselijk blad, door Tong in Blik." Charivarius zou zelfs voor geen versche zwichten. Hoe ter ,'wereld is het mogelijk met een goed ge weten het O. T. O.'s woord te blijven noemen?" (Hbl.) Ja. Hoe is 't in J.'s naam mogelijk. Het kind in de Grieksche litteratuur, in het bij zonder bij Horemus." (O. H. C.) Maar dan komt toch ook, hopen wij Heromus aan de beurt, en Urhcmes, Rohumse, Uroshem, Humores, Erhusom, Hoserum, Mohesur, Ehumros, Semohur, Hesorum, Uhemsor, Serumho, Muhorse en Ohumers? Gemma Beüincioni in Tosca" Meer nog dan als Carmen scheen Gemma Bellincioni zich te hebben kunnen geven als Tosca, in de gelijknamige opera van Puccini, waarvan wij Donderdagavond in den Stadsschouwburg de op voering bijwoonden. Gemma Bellincioni beschaamt allen, die meenen, dat men in de opera geen spel" kan geven, dat de muziek de tooneelactie te veel bindt om zich te kunnen laten gelden. Benige gebaren (hand op het hart) eenige stappen (wijdbeensch op de maat der muziek) wat molewieken met de armen (wan hoop of sterven), ziedaar wat men als actie in de opera is gaan aanvaarden. Doch Gemma Bellincioni, ook met weinige ge baren, weinige stappen, styleerde tusschen de gol vingen der muziek, sinds den'aanvang tot den climax, onuitsprekelijke dingen, aangrijpend dra matisch als het grootste comedie-spel. Het moest noodzakelijk zoo worden, dat het hartstoch telijke meer uit haar opjoeg in een gebaar, een tem po, dan in haar zang waarin zij niet meer over alle JULES VERSTRAETE ALS ARNOLPHE in Moliere's School voor^Vrouwen", opgevoerd door het Rotterdamsch-Hofstadtooneel (zie het artikel op pag. 12) middelen beschikt. Maar daar zij ook in Tosca zonder eenigszins gelijkwaardige tegenspelers bleef, kreeg men soms den indruk, dat zij met haar spel te veel uit de omlijsting van het opera-tooneel trad, alsof zij zich zelf voor onze aandacht onder een loupe bracht. Het is jammer, dat men geen beter ensemble kon formeeren voor haar spel. Een vreemd allegaartje werd het wederom. Mario Cavaradossi werd gzongen in de Duitsche taaj door den Duitscher Hans Bohnhof, die in zang actie wel erg sterk het Noordelijke element, ook in zijn ondeugden, tegenover het Zuidelijke van de Italianen Gemma Bellincioni (Tosca)1 en Emiliani (Sca.rpia) vertegenwoordigde, wat de eenheid van uitdrukking niet ten goede kwam. Ook Tosca" bleef helaas, evenals Carmen" een voor Gemma Bellincioni in elkaar getimmerde voorstelling, die Selmar Meijrovitz te vergeefs met het vuur van zijn directie poogde tot een voor stelling van de opera Tosca" op te voeren. Le Carnaval des Animaux" Het was een aardige gedachte van het Concert gebouw-sextet nogmaals een uitvoering te geven van dit nagelaten werk van Saint Saëns. Feitelijk kan men hier niet van een nagelaten werk spreken, doch van een eerst na Saint Saëns' dood gepubliceerd werk, waarvan de componist opzettelijk de verschijning in druk tegenhield. Ten onrechte; hoewel het begrijpelijk is dat Saint Saëns dit werk, louter een speelsche inval, niet be langrijk genoeg achtte om onder zijn oeuvre te worden opgenomen. Echter, de vermakelijkheid van dit stuk Le Carnaval des animaux", is er niet minder om. Het is als een dwaasheid, op de keerzijden van een officieel manuscript geschreven. Wij herinneren nog in het kort er aan hoe het ontstaan is. Saint Saëns reisde in 1887 in Duitschland en gaf er concerten. Doch de Duitsche pers was hem vij andig gezind. Men voerde tegen hem aan, dat hij in een beleedigenden vorm," in een zijner op stellen over Duitschland geschreven had, en decreteerde dat alle directeuren in Duitschland hun deuren voor dezen Franschen lasteraar moesten sluiten". ? Eerst te Praag en te Weenen vond Saint Saëns een vergoeding voor het in Duitschland geleden echec. Hij trok zich in Februari 1887 eenigen tijd in een Oostenrijksch plaatsje terug, en schreef er de grande fantasie zoologique", die wij thans kennen onder den naam Le Carnaval des animaux". Hoewel Saint Saëns reeds vroeger iets dergelijks in deri zin had, is wellicht de aanleiding tot het uitv(*eren van zijn grap de muzikale persiflage op de personnages a longues oreilles", zijn Duitsche critici, die hij zoo vermakelijk in ezels omzette. In ieder geval, het werd een compositie in 14 stukken, bestemd om als surprise te dienen voor het jaarlijksch concert, dat de cellist Lebouc op Mardi gras" placht te geven . Voor Lebouc was er t".'n mooie cello-partij, het stuk Le cygne". Lebouc, reeds hoogbejaard, speelde bij de eerste uitvoering van Le Carnaval des animaux", een uitvoering in besloten kring, doch waarin eerste GRANDS VINS DE CHAMPAGNE POL ROGER & Cie. Agent General: JAGER QERLIN8S, Haarlem krachten als Louis Diemer, Taffanel en Saint Saé'ns zelf medespeelden, Le Cygne" onder een voortdurend hijgen, wegens kortademigheid, zoodat zijn vrienden zijn prestatie niet zonder plaagzucht zijn chant du cygne", zijn zwanezang noemde. Het stuk Le cygne" is heteenige gedeelte van dit werk, dat Saint Saëns zelf heeft waardig gekeurd om aan de vergetenheid te worden entrukt. Gecomponeerd voor een bezetting met twee piano's, twee violen, alt, cello, contrabas, fluit, klarinet, harmonica en xylophoon,omvatdeze geni ale grappenmakerij, die nergens ontaardt in grof heid of geestloosheid, zooals Bonnerot terecht opmerkt, veertien stukken, de meeste kort, enkele iets langer. De opening geschiedt door een Marche royale du lion", dan volgen Poules et coq," Hemiones" (vliegend gedierte) Tortues", El phants", Kangouroos," een Aquarium," de ,,personnages a longues oreiles" Coucou au fond des bois," een Volière", Pianistes" (waarschijn lijk apen) Fossiles", ,,le cygne" en een galop finale". De karakteristiek der dieren is met ver schillende middelen bereikt. Soms door recht streeks geluidnabootsing, zooals bij Poules et coq," bij de ezels, bij de Coucou", bij den leeuw. Soms door een belachelijkmakend contrast, zooals het motief van Offenbach tegenover de lang zame schildpadden in Les tortues" of de logge zware olifanten, wier innigste verlangen lucht geest te zijn zich uitzingt op een motief uit Berlioz' Ballet des sylphes", een motief geneuried op de contrabas. Soms door de rechtstreeksche parodie, zooals Fossiles", gcomponeerd op een motief uit Saint Saëns' eigen Danse macabre", zooals Pianistes". Soms door beweging nabootsing, zooals Kangouroos", Hemiones". Een enkele maal echter geeft Saint Saëns, zooals in Aqua rium" een diepere sensatie: met de harmonica en een xylophoon-begeleiding geeft hij aan dit stuk de sombere melanchclie van het schemerdonker der aquariums, waarin, tusschen de ruischende borrclingvan instroomend water, de visschen hun eeuwi gen ommegang maken, als schimmen in de Hades. Dit stuk, voor mij het mooiste uit het geheele werk, is waarlijk een meesterlijk stemmingstukje. De spelers van het Concertgebouwsextet, ver sterkt met andere leden van het Concertgebouw orkest en de heer van Ijzer voor de tweede piano, gaven wederom van het werk een voortreffelijke uitvoering, al miste men ditmaal een weinig het lenige elan, dat Evert Cornelis indertijd aan liet geheel wist te geven. Overigens handhaafden de heeren Hellman en Crarner hun reputatie van goede kippen en ezels te zijn, liet Stips den olifant waarlijk aandoenlijk op zijn contrabas neuriën en zong de zwaan weer zijn dierbaar laatste lied, ditmaal op de cello van H. van Goudoever. Het Carnaval des animaux" werd vooraf gegaan door een zeer mooie en levendige uitvoe ring van Beethoven's Septet op. 20, bekende mu ziek, die nochtans zijn charme behoudt en waar mede Beethoven, die anders in zulke combinaties, zooals b.v. zijn kwintet, zich minder spontaan schijnt te kunnen uiten, een mooie gelegenheid voor voornaam musicceren heeft geschapen. CONSTANT VAN W E s s H M Verkoudheid, Lendenpijn, Rheumatiek. Snelle en geheele genezing. De heer Jac. Fenijn, Schoutenstraat lö:i, Rotterdam, schrijft: Ik ben 33 jaar en van beroep stoker, waar door ik dikwijls lijd aan zware verkoudheden en lendenpijn. Ik heb TOGALtabletten gebruikt en was verrast over het snelle resul taat, temeer daar ik, toen ik andere middelen en smeer seltjes gebruikte, er altijd lang mee behept bleef." Duizenden vrij willige dank betuigingen, afkomstig uit alle landen der wereld, be vestigen dezelfde goede en snelle resultaten van TOGALtabletten tegen spierrheumatiek en een even gunstige uitwerking tegen zenuwrheumatiek, gewrichtsrheumatiek, rheumatischc knobbels, jicht, ischias, hoofd- en zenuwpijnen, ve-rkoudhcid, influenza, griep en slapeloosheid. Gene/ing en onschadelijkheid gegarandeerd .Tegen billijken prijs bij alle Apothekers en Drogisten verkrijgbaar. ",/NTpO