Historisch Archief 1877-1940
No. 2442
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
11
HANDENARBEID-TENTOONSTELLING VOOR OUDERS EN
OPVOEDERS.
Handenarbeid? O ja, zeker wat cartonwerk voor
de kleintjes, wat houtsnijden voor de grooteren.
Heel aardig voor regenachtige middagen; doch
't kost alles maar geld, en wat heeft men er dan
nog aan?
Neen, geachte lezers, met deze opvatting mis
kent ge de groote draagkracht, de ver-strekkende
gevolgen, het opvoedend vermogen van handen
arbeid". En omdat ge niet de eenigen zijt, maar
dat zeer vele ouders en opvoeders, evenals gij met
de grootste toewijding bezield, toch nog het geeste
lijk en materieel nut van den handenarbeid niet
beseffen, heeft het Bestuur van het Ned. Jeugd
leiders-instituut te Amsterdam gemeend goed te
doen door een tentoonstelling te organiseeren, die
den handenarbeid illustreert zoowel uit oogpunt
van jeugdwerk als uit dat van volksopvoeding.
Want handenarbeid in ruimeren zin kan en moet
een krachtig element in de volksopvoeding worden;
en daarom richt het tentoonstellings-cotnitézich
bovenal tofc*de ouders, die als de voornaamste
jeugdleiders worden beschouwd. Het gezinsleven
staat hier in het middelpunt der belangstelling.
Bij het bijeenbrengen der tentoongestelde ver
zameling zat de gedachte voor, dat het gezinsleven
kan verdiept worden door de
zelfwerkzaamheid der kinde
ren thuis. Daartoe moeten
eerst de ouders leeren de
kinderen aan huis te binden
door goeden, diepgaanden
arbeid. En niet alleen dienen
zij hun leiding te kunnen
geven bij het werk, maar
ook bij het spel. Ja, vooral
huiselijke feestjes, verjaar
dagen e.d. zijn niet te schat
ten gelegenheden om te lee
ren spelen, te leeren feestvie
ren. Heeft niet iemand eens
opgemerkt, dat de wijze van
feestvieren karakteristiek is
voor het peil van beschaving
van een volk? Er is meer dan
alleen eten, drinken en
vroolijk zijn, wat een feestje kan
doen slagen. Er zijn zelfbe
dachte en zelfuitgevoerde
verrassingen,versieringen, ge
schenken en andere werkjes,
waarin de kinderen hun hart
en ziel kunnen leggen, en
waaraan de herinnering hun later als iets kost
baars zal bijblijven. Daarom is er op deze ten
toonstelling ook een bureau van inschrijving voor
cursussen, waarin het geven van de bedoelde'
leiding aan ouders wordt geleerd.
Maar op dit gebied Hgt ook een taak
voorjeugdvereenigingen, die reeds zijn opgericht in het besef,
dat verveling voert tot baldadigheid. Men kan
terecht verbaasd zijn te constateeren, hoeveel
ruwheid in sommige jeugdclubs heerscht, die veelal
slechts 't gevolg is van ledigheid. Door arbeid,
handenarbeid, nu, wordt de aandacht der bel
hamels in andere banen geleid. Ze krijgen gelegen
heid hun initiatief beter aan te wenden. Door de
fouten-in het werk en het onafgedane leeren de
kinderen geduld en zelfbeheersching; door een
eigen gekozen taak krijgen ze besef van verant
woordelijkheid; en zoo is deze arbeid dus in alle
opzichten een voorbereiding tot het verkrijgen van
later zelfbestuur in de jeugdvereenigingen.
Buitendien hebben de jeugdleiders hier gelegen
heid den sluimerenden smaak weer op te wekken
voor oude volkskunst en kunstnijverheid, waarvan
de beoefening een heilzaam middel zal blijken
tegen de excessen der huidige levensgenoegens;
tenminste als het werk geen copiëeren is, maar
een zelf scheppen; geen gedachtenloos namaken
van wat een ander reeds heeft uitgedacht, maar een
prestatie van eigen geest en hand. Hoe primitief
het'pogen ook zij, het is beter dan de beste copie.
Het kind moet geen toekijker blijven van wat an
deren doen, het moet zelf doen.
Een belangrijk punt daarbij is, dat het kind de
waarde van 't eigen werk voelt, niet alleen als
liefhebberij, maar ook als productie-middel. Zijn
werk moet echt" zijn, d.w.z. verkoopbaar.
Natuurlijk is het niet de bedoeling,dat het kind leert
moeite en tijd alleen voor geld beschikbaar te
stellen, en te concurreeren uit winstbejag. Het
uitgangspunt is ideëeler, n.l. dit, dat het clubleven
zichzelf moet kunnen bedruipen, uit eigen inkom
sten der leden. Om deze inkomsten te verkrijgen,
moeten zij ze verdienen. Dit is als zoodanig een
goede levensles en een voorbehoedmiddel tegen het
kweeken van klanten voor de bedeeling. Als men
den kinderen in hun clubs alles gratis geeft, stompt
men dat fijne gevoel af, dat hen later weerhouden
zal, bedeeld" te willen worden.
Daar nu meestal de geldmiddelen der jeugd ge
ring zijn, heeft het tentoonstellings-comitége
meend, modellen bijeen te moeten brengen van
voorwerpen, waarvan de benoodigdheden ter
vervaardiging zoo goed als niets kosten, doordat
gebruik gemaakt werd van bestaand materiaal,
als oude doozen, of overgebleven behangselpapier,
of gekleurd carton van ongevraagd drukwerk",
circulaires e.d., alles nog zeer bruikbaar voor
cartonage-werk; alsook de gekleurde
vloei-voeKinderbedje
ring uit enveloppes, voor knip- en vouwarbeid. Ook
bij het zelfgemaakte speelgoed is op dit terrein
veel aardige vinding: een dominospel van lucifers
doosjes, een kegelspel van leege garenklosjes, een
damspel met halfbolvormige houten knoopen, een
poppewinkel in een vierkante hoedendoos. Vooral
trekt op de tentoonstelling een tuindorp de aan
dacht, van lucifersdoosjes gemaakt door de leer
lingen van den opleidingscursus der Ver.v.Kinder
verzorging en Opvoeding".
Andere tentoongestelde groepen geven bepaal
de technieken te zien, die onder 't bereik der kin
derhanden vallen, en systematisch gerangschikt
naar den graad van moeilijkheid; zooals
pitrietwerk, boekbindwerk, metaalwerk, holpijpwerk
op vilt, raffiawerk. Van dit laatste zijn zeer mooie
gebruiksvoorwerpen, tentoongesteld (zie de afb.)
DEN HAAG
Amsterdam Rotterdam
maken ontwerpen en begrootingen zonder
berekening van kosten onder bekende
leiding van de binnen-architectcn
H. WOUDA ) Moderne
PAUL BROMBERG f Meubelkunst
J. M. MIDDELRAAD
Klassieke Stijlen
Grootste Meubelfabriek van Nederland ?
gemaakt door leerlingen eener school voor buiten
gewoon onderwijs.
Ook het materiaal voor linoleum-druk behoeft
niet veel te kosten: als drukpers een kleine mangel,
als rubber inktrol een stukje fietsband om een
houten cylindertje, dan nog een grove witte stof
om te bedrukken, en het is verrassend welke
mooie decoratieve kussens, teacosies en andere
kunstvolle lappen uit de handen der jeugdige
vervaardigers komen.
In n bepaalde groep staan de voorwerpen
geprijsd naar onkosten en verkoopsbedrag; zooals
bijv. een theedoekenrekie om den kachei gemaakt
van rinkellatten: aan hout 25ct. en scharnieren 25ct.
handelsprijs ?3.50, wat familie of kennissen er
zeker gaarne voor zullen geven In deze groep staat
ook het zoo practische kinderbedje, afgestaan door
het Nat. Reizend Museum voor ouders en opvoe
ders (zie de afb.) Men kan het zelf maken van een
bananenkrat en zoo. zonder veel kosten, aan het
kind een afzonderlijke slaapplaats bezorgen.
Nog veel zou over dit alles te zeggen zijn; men
ga echter liever zelf zien. wat er nog aan ideeën
verwerkt is in de modellen dezer tentoonstelling.
Ze is gevestigd in het gebouw der Ver. Karel van
Lennep," ingang Reguliersdwarsstraat hoek Vij
zelstraat, en dagelijks, 's middags en 's avonds,
geopend tot en met 13 April.
G. T E W i N K E L
HOOFIEN S ROOMBOTER
WORDT SPECIAAL BEREID
De rozen geuren ....
Dat het nu deemstert, Lief, en niets er is,
dan 't traag gebaren van je slanke handen
en van twee najaarsrozen 't diepe branden
ter vensternis.
Het weeldewoord, dat 'k wachtte, sprak je niet.
Weerhield de stage stilte 't sidderend woord?
Wér, Lief, herleeft in mij een grauw verdriet..,
en tóch?de bloemen geuren zwaarder voort ..
De bloemen geuren, geuren , en ik klem
mijn armen om je fijne schouders heen....
Ik hoor het ruchten van jouw aêm alleen....
De bloemen geuren.... En ik beid je stem.
Zeg mij iets liefs, iets liefs.. Je bent zóó rein,
zóó licht, zóó zacht en rijk ! en ik zoo leeg. .
Iets scheurtie in mij, iets wonder-innigs zweeg.
Zet; mij iets liefs?, ik heb zoo'n vreemde pijn ..
....Dat het nu donkert, Lief, en niets er is,
dan 't ongewis gebaren van je handen
en van twee najaarsrozen 't diepe branden
dóóvend ter vensternis".
JAN H. E E
Raffiawirk
De voedingvan een zuigeling
met KAHNEMELK van
OUD BUSSEM
kost 3 O cent per dag.
:-! Kerkstraat 187. Tel. 49344.
: