Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
No. 2443
ET IiISSONE
TIJDENS PASCHEN:
naar Parijs en Omstreken. Vertrek 17 April.
PROGRAMMA'S EN INLICHTINGEN
Leidschestraat 5, AMSTERDAM, Dam 10
Fr.
20 LEIOSCHESTRAAT 22
AMSTERDAM
TELEFOON 46812
HEMDEN
HAAR HU A Al
DE AMSTERDAMMER
Weekblad voor Nederland
kost slechts f 10.?per jaar
Te Koop
HEEMSTEDE (N
?0000.
LANDHUISJE
met flinken tuin
bij halte Electr.
Gebr J, en H.». d POL,
loditlslan 35 3! - «TEDE
Het feit, dat er dagelijks meer
WH.ITE
VRACHTWAGENS EN OMNIBUS EN
op den weg verschijnen, spreekt voor zich zelf.
De prijzen zijn concurreerend.
ALLEENVERTEOENWOORDIOINO VOOR NEDERLAND:
N.V. Gebrs. N E F K £ N S' Automobiel MaatschappH
ALLEEN: AMSTERDAM, Jacob Obrechtstraat 26, Tel. 22507.
UTRECHT, Nachtegaalstraat 55, Tel. 3061.
Geen filialen, ook niet in andere plaatsen.
Clichés
Van Leer
AMSTERDAM
DENKT
OM DE
UITVERKOOP
WEGENS
OPHEFFING
VAN
ZUIVER WOLLEN
Dames-, Heeren- en
Kinder-Ondergoederen
DE FEEST-(UIT)GA\'EN DER
N. H. M.
De N. H. M. heeft bij haar honderdjarig bestaan
op uiterst vrijgevige wijze de belangstellenden in
haar merkwaardige geschiedenis verplicht door
twee uitgaven, die van een ,.gedenkboek" en die
van een geschiedverhaal, van welk laatste nog
slechts het eerste deel is verschenen. Beide zijn
wat men noemt kloeke" boekdeelen, typografisch
en ook overigens zeer wel verzorgd, voortreffelijke
proeven van wat ten huldigen dage op dit gebied
in ons land kan worden voortgebracht.
Het gedenkboek is gedrukt bij Mouton & Co.
in den Haag, gebonden door J. Brandt te Amster
dam; de daarin opgenomen portretten en tekst
versieringen zijn het werk van den heer O. Wester
man; cliché's van L. van Leer & Co; de stempel
op den buitenband is van den heer J. C. Wienecke;
deze gelukkige samenwerking heeft een zeer
fraai geheel opgeleverd. De naam des schrijvers
wordt niet vermeld; de auteur is er zeer wel in
geslaagd, ons in (betrekkelijk) kort bestek als
't ware rond te leiden door de honderd jaar,
ons de lotswisselingen der N. H. M. voor oogen te
stellen sedert haar oprichting tot op heden;
tevens geeft hij een overzicht van de gelde
lijke uitkomsten in den loop der sedert
1824 verstreken eeuw. Tal van opmerkelijke
illustraties verlevendigen het aldus ontworpen
beeld; onder deze noemen wij de wedergave van
Koning Willem I's handschrift. Terecht is bij deze
herdenking der fata van dit groote handels
lichaam op deze en andere wijze de gedachtenis
gehuldigd van den ,,Souvereinen Vorst", die
met ver-vooruitzienden blik zooveel tot bevor
dering van de welvaartsbelangen heeft gedaan en
daarbij ook het initiatief heeft genomen tot op
richting van deze organisatie; het is geen ijdel
woord, indien men zegt dat deze vorst inderdaad
voor de bereiking van dat doel veel heeft
overgehad, daaraan veel zorg en veel moeite gewijd
en daarvoor ook geldelijke offers gebracht heeft.
Daarvan getuigt ook het tweede werk, de
Geschiedenis" van de N. H. M., welke in overleg
met haar oud-directeur, den heer Abraham
Muller, door Dr. W. M. F. Mansvelt is samenge
steld. De firma Joh. Enschedéen Zonen te Haar
lem drukte dit boek, dat met zijn vele bijlagen
ons uiterst omstandig inlicht omtrent het we
dervaren der maatschappij in de eerste 25 jaren
van haar bestaan. Dr. Mansvelt heeft zijn geschied
verhaal geopend met een overzicht van den
economischen toestand van Nederland tot 1824,
om ons aldus te doen zien hoe, onder de in dat
jaar zich voordoende omstandigheden, het denk
beeld van concentratie door oprichting van een
groote corporatie het aangewezen middel tot ver
betering schijnen moest. Het 2e hoofdstuk vertelt
ons dan van de oprichting; volgende geven ons
een beeld -van verschillende tijdperken:
1824?1827; 1827?1829; de jaren 1830 en 1831
(als keerpunt zoo belangrijk door den Belgischen
opstand); daarna volgt dan een uiteenzetting
van de betrekkingen tusschen de N. H. M. en de
katoennijverheid ten onzent; het relaas der uit
breiding van de geldelijke verhoudingen tusschen
de maatschappij en de Regeering; tot slot:
de wettelijke regeling van die verhouding.
Ziedaar in 't kort, wat dit eerste deel ons brengt.
Een register over het geheele werk zal in het
2e deel opgenomen worden.
De schrijver van deze geschiedenis heeft de
beschikking gehad over alle bouwstoffen, die het
archief der N. H. M. bevat; hij had dus een waarlijk
eenige gelegenheid om tot in bijzonderheden
de historie op te bouwen. Men moet zeggen,
dat hij die gelegenheid ten volle gebruikt heeft
en daardoor ons een werk heeft geleverd, dat
voor de kennis niet alleen van de N. H. M. in
deze jaren maar ook van de economische toestan
den een rijke bron mag worden genoemd. En
tevens een bron voor de kennis der velerlei
tribulatiën, waarmede zoowel de aanvankelijke als
ook latere bestuurders der N. H. M. voortdurend
te kampen hadden ! De tijden waren moeilijk en
de taak was moeilijk. Hoeveel zorgen zijn gevaren
over de hoofden dezer mannen, die de eervolle
plaats bekleedden directeur der N. H. M."
te zijn, maar deze eer kochten door zich belastte
zien met de leiding van een lichaam, welks bestaan
door verschillende omstandigheden werd bedreigd
en welks werking zoo bezwaarlijk was, omdat men
van allerlei zijden botste tegen bezwaren en
belemmeringen
Wij mogen de (huidige) Directie der N. H. M.
zeer erkentelijk er voor zijn, dat zij bij de viering
van dit eeuwfeest ons in zoo fraaien vorm, zoo
uitvoerig, zoo wei-gedocumenteerd heeft inge
licht over wat de Maatschappij voor ons land en
ons volk heeft beteekend. Met dit werk heeft de
Directie trouwens een monument voor haar
maatschappij gesticht. H. S.
De paardrijder
Ruiter te paard
Of: Paard met den Rui
ter?
Wie duidt er
verschil?
Ruiter n paard:
Snit uit n wil.
Hoog en bedaard,
Sierlijk en stil M $
langs den weg.
Losser al leg,
ruiter, den teugel:
Dartel uw spel !
Vast in den beugel !
Vaarwel ! t
Vaarwel !
Houdt hij zich vast
aan de manen?
Waarom wanen
wij last?
Zij gunnen
vrijheid elkaar.
Er is geen gevaar !
Ze vieren hun feest :
flanken
en leest.
Ruiter en beest
snuiven
naar 't doel !
Vrij
is de baan !
Laat ze gaan !
Laat ze gaan !
Wij
blijven staan.
't Is al voorbij !
Hoor het geklak
van de hoeven:
Waar-naar-toe
Waar-naar-toe
Waar-naar-toeZij draven !
wij toeven....
O, dat verre geluid
van de klakkende hoe
ven:
Waar-naar-toe
Waar-naar-toeWaar-naar-toe?
Voor hen uit
ligt de wereld wijd ;
ze jagen,
ze moeten
En aan onze trage voeten
Kruipt de tijd.
ERNST O R o E N E v E i. i
Pijn in den rug, Verkoudheid,
Rheumatiek.
Goed en blijvend resultaat.
De Heer M. F. Staudt, Krabbenboscliweg 223,
Hengelo schrijft ons:
Daar ik sinds jaren
leed aan slapeioosneid,
vooral ook onicat ik
overdag moest slapen,
daar ik nachtdienst had,
heb ik het eens met de
Togaltabletten gepro
beerd en ik moet U'
zeggen dat ze mij inder
daad goed geholpen heb
ben, want ik kan nu na
een verkwikkende slaap
mijn werkzaamheden
weer hervatten, ik ver
klaar dan ook dat hier van overdrijving absoluut
geen sprake is, als ik zeg aat Togaltabletten
een uitnemend geneesmiddel (stegen slapeloosheid.