Historisch Archief 1877-1940
No. 2444
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
DE AMSTERDAMSCHE STADSSCHOUWBURG
Teekening voor de Amsterdammer" door Jordaan
' ' ?' '?';?>£*?'??! Vv
v -? i'-$,vi
\\-:'»
lv *""""*
De duivel: Voila!"
DE HEER L. H. GRONDIJS EN
DE REVOLUTIE
\
Wanneer men na twee maanden in Moscau
vertoefd te hebben ter bestudeering van de cul
tuur onder het nieuwe bewind (zonder ik
voorkom een antwoord door officieele personen
te zijn voorgelicht of ook maar eenigszins in zijn
onderzoek te zijn gehinderd) in ons land terug
komt en het artikel van den heer L. H. Grondijs
Georg Brandes en de Revolutie" (dat eigenlijk
meer over de Revolutie dan over Brandes handelt)
leest ja dan staat men toch een oogenblik
raar te kijken. Vooral wanneer we in genoemd
artikel b.v. lezen dit nieuwe Rusland, schepping
en verblijfplaats van Brandes' elite, is een geeste
lijke woestenij geworden. Er wordt geen handwerk
in voortgebracht, en geene wetenschappelijke ont
dekking is gedaan," enz., enz. Het is hier de plaats
niet uitvoerig het tegendeel te bewijzen dit
zou te groote ruimte vereischen. Laat ik op
kunstgebied enkele namen noemen: den regis
seur Meyerhold, den beeldhouwer Tatlin, het
Orkest zonder dirigent, de dichters Jessenin en
Majakowski. Verder wil ik den heer Grondijs
opmerkzaam maken op mijn werkje ,,Kunst en
Cultuur in Sovjet Rusland" (waarlijk niet enkel
lovend) dat dezer dagen bij Em. Querido ver
schijnt. Ik hoop het Z.E.G. te doen toekomen
en wil hierover dan gaarne met hem van gedachten
wisselen.
Wat wetenschappelijke ontdekkingen in
SovjetRusland betreft, zoo beveel ik ter lezing aan ,,das
heutige Rusland 1917?1923." (L. D. Fraenckel
verlag Berlin) een werk door verschillende in Rus
land wonende geleerden samengesteld. De meeste
dezer professoren zijn geen communist. Uit hetgeen
hier b.v. prof. Oldenburg, de voorzitter der
Petersburger Akademie van Wetenschappen mede
deelt, blijkt duidelijk, hoe het peil der wetenschap
de laatste jaren weer gestegen is hoevele nieuwe
ontdekkingen gedaan zijn. Of wilde heer Grondijs
mij misschien tegenwerpen dat al deze geleerden
door de Russische regeering omgekocht zijn?
Dan houdt natuurlijk elk debat op.
De verdere beweringen van dr. Grondijs, als
ware de Revolutie te onderdrukken geweest,
wanneer de oude Russische regeering over een
grootere politiemacht beschikt had; als ware het
antisemitisme der oude regeering enkel ver
oorzaakt door de economische rol die de Joodsche
kleine burgers speelden", wil ik hier niet nader
weerleggen.
Ten slotte dit ter nadere oriënteering: ik ben
geen communist.
Wanneer men echter Rusland bezocht heeft
van de zeker niet rooskleurige, doch gezonde toe
standen heeft kennis genomen, heeft men den
pliclrt hiervan te berichten.
Ben ik wel ingelicht, zoo was de heer Grondijs
bij het begin der Revolutie geruimen tijd in Siberi
en heeft hij daar de omwenteling mede gemaakt.
VANNELLESVARINAS
GOUDZEGEL
5O ets. perPakje.
Hij zal daar zeker vele wreedheden en wantoe
standen hebben aanschouwd; wie zal het ontken
nen? Moet dit echter een reden zijn blind te zijn
voor hetgeen de laatste jaren tot stand kwam?
Alexander Block, de groote Russische dichter
der Twaalf" schreef eens Was habt ihr denn
gedacht? Dasz die Revolution ein Idylle sei?
Dasz die Schöpfung auf ihrem Weg nichts zerstöre?
Dasz das Volk ein artiges Baby ist? Dasz hunderte
von gewöhnlichen Dieben, Spitzeln, schwarzen
Banden von Menschen die gern ein Warmes
Platzchen ergattern, nicht gleich dabei sein werden,
nur um wegzunehmen was slecht liegt"?
Deze dichter (die geen communist was) schreef
ook: mit allem Sinnen, allem Herzen, allem
Bewusztsein hort auf die Revolution." Een oproep,
die ook voor den heer Grondijs bestemd was.
Nico ROST
AMERIKAANSCHE BRIEVEN
Geachte Redactie.
Gaarne wil ik zonder den heer Van Loon na te
volgen in wijdloopigheid, een enkel woord ant
woorden op zijn brief in uw vorig nummer. Ik
constateer, dat hij wel zeer uitvoerig spreekt
over de kwestie van presentexemplaren en van
honorarium, een zaak, die ik slechts terloops
aanroerde en waarvoor ik zelf een oplossing aan
de hand deed, die nu niet de ware blijkt te zijn,
maar dat hij met geen enkel woord rept van het
geen voor mij juist hoofdzaak was en ook als
zoodanig was aangeduid: het niet doen uitkomen,
dat men hier te doen had met de bewerk! ng
van een bestaand boek.
Dit was de reden, dat ik mij niet aangetrokken
gevoelde tot verdere correspondentie met den heer
Van Loon; hijzelf heeft trouwens, voor zoover
mij bekend is, bij zijn bezoek aan ons land, geen
poging gedaan om mij te bereiken. Van
,,Hochstaplerei" heb ik hem niet beschuldigd; het is
een bekend middel van verdediging om een be
schuldiging op te blazen ten einde haar te kunnen
bestrijden en de aandacht van de hoofdzaak af
te leiden. Het spijt mij, dat de heer Van Loon,
in plaats van ronduit zijn ongelijk te bekennen,
tot dit middel van verweer heeft gegrepen en
verder met misplaatste geestigheden tracht de
lachers op zijn zijde te krijgen.
Overigens moet hij zich het geval niet te tragisch
voorstellen; dat ik jarenlang met mijn verdriet
zou hebben rondgeloopen, dit zou nebben ge
koesterd als een ziek kuikentje" en zielsblij was,
toen ik mijn grief eindelijk kon luchten, is geheel
met de waarheid in strijd; alleen het verschijnen
van een nieuwen druk mijner Voyagiën het
boekske", waarvan de heer Van Loon spreekt,
telt 343 bladzijden tekst! bracht mij er toe
om bij het vermelden van nieuw verschenen litte
ratuur op de zaak terug te komen.
M. G. DE BOER
FONBcRS-RIJWIELEN
De naam
ZFOZtsTO-IEIELS
op een rijwiel is een waarborg voor
KWALITEIT
Mod. H.H. in uitr. 4 F. 110.
in uitr. l F. 97.
FILIALEN EN AGENTSCHAPPEN IN ALLE PLAATSFN GEVESTIGD