DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND ?No. 2445 MEDEZEGGENSCHAP 'Het''Congres' der S. D. A. P. heefteen reso lutie aangenomen, waarin een intensieve pro paganda voor Medezeggenschap n Bedrijfs organisatie wordt aangekondigd 1). Naast mede zeggenschap wordt in die resolutie gesproken van bedrijfsorganisatie, ofschoon de inhoud in hoofd zaak schijnt te slaan op medezeggenschap in de oniïerneming (wel te onderscheiden van het bedrijf", d", i. het complex van ondernemingen in een bepaalde bedrijfstak). De oorzaak hiervan is wel, dat -de S.D.A.P. het vraagstuk van de medezeggenschap in de ondernemingen niet beschouwt als een geïsoleerd probleem, maar dat haar aktie ervoor een onderdeel is van de aktie, die feitelik eerst volkomen door die trits medezeggenschap, bedrijfsorganisatie, socialisatie" wordt aangeduid. Het is tegenwoordig mode geworden .het op den voorgrond stellen van medezeggenschap van de zijde der S.D.A.P. voor te stellen als een stap terug. Vroeger," zo heet het dan, ging het om de socialisatie, nu nog slechts om medezeggen schap." Prof. Veraart zegt bijna : dat is mijn werk. Het R. K. bedrijfsradenstelsel heeft de soci alisten losgeweekt van de socialisatie (meeting 7 'April H.) De vereniging van de heer Simon Maas heeft het, in haar agitatie tegen het Rapport van de Commissie XII uit de Hoge Raad van Arbeid, veel beter begrepen. Trouwens in het bekende Socialisatierapport, dat dan zoveel principiëler wordt genoemd, wordt reeds de nadere bestutiering aanbevolen van een regeling die de ontwikkeling der bedrijven zou bevorderen in die zin, dat zij ten spoedigste in technies opzicht Voor socialisatie vatbaar worden, terwijl deze regeling voorts bedrijfsdemokratie (medezeggen schap van loontrekkenden) en gemeenschaps invloed (medezeggenschap van verbruikers en van staatsorganen) in de nog niet-gesocialiseerde bedrijven zou hebben te brengen". Dit werd geschreven in 1920. In '21 en '22 Verdedigden de vertegenwoordigers van S.D.A.P. tn N.V.V. in genoemde Commissie XII dezelfde gedachte: Sommige leden (lezen we in het Praeadvies Van Commissie XII, 1922) wensen uitdrukkelik bp te merken, dat zij de hierboven ontwikkelde Denkbeelden (betreffende wettelike ondernemings raden) zien als een stap in de richting van de socialisatie"; waarna het verband en de overgan gen van het drieledig streven nader worden uit eengezet. Met medezeggenschap in engeren zin wordt bedoeld: invloed.der werknemers op de regeling van het werk, vestiging van rechtszekerheid, het scheppen van een orgaan, dat de dagelikse grieven toetst, samenwerking van werkgever en werk nemer tot bevordering van de goede gang van de onderneming. Onder bedrijfsorganisatie wordt verstaan ordening van het bedrijf, d.i. het complex van ondernemingen, stelselmatige verhoging der doelmatigheid, organisatie tegen verspilling; introduktie van de gemeenschap als mederegelaar: wel onder behoud van het partikulier eigendom, maar op de basis van de erkenning, dat ook reeds onder de huidige bezitsverhoudingen de gemeen schap recht van medespreken zal hebben. Zonder twijfel kan dit gezien worden als het voorportaal ?van de Socialisatie, de doelbewuste vermaatschappeliking der voortbrenging. Dit tot voorlopige begripsbepaling. . Zonder twijfel is alsnog misverstand mogelik aangaande de betekenis van medezeggenschap, wanneer men de leuze medezeggenschap" even zeer aangeheven ziet door de R.-K. arbeiders. -Deze immers denken daarbij in de eerste plaats aan bedrijfsorganisatie: niet echter ordening ?van het bedrijf tot opvoering der doelmatigheid, maar om ,bed rijf s ge wijs, in hoofdzaak omtrent arbeidsvoorwaarden 'en - prijzen, verordeningen te doen vaststellen door publiekrechtelike orga nen. 'Uitgebreider regeling dus derzelfde materie, die tans door het kollektief kontrakt, zoals dit in de typografie geldt, maar dan door publiek rechtelike organen. " Dit wil niet zeggen, dat de R.-K. arbei ders afkerig zijn van medezeggenschap in de onderneming; deze zien . ze echter sekundair. Daarenboven is -hun belangstelling voor de O.R. groeiende, en is zelfs n hunner (het Kamerlid Henri Hermans) van oordeel, dat de medezeggen schap beginnen moet in de onderneming, de organisatie-cel van de bedrijfstak. De heer Hermans is bij de verdediging van de fabrieksraad, de demokratie in de werkplaats" zo ver gegaan, dat hij deze specifiek katholiek noemde: Wat in Duitsland van christelike zijde, door mannen als Brandts en Hitze reeds in de tachtiger jaren van de vorige eeuw werd verdedigd, en reeds vroeger door Mgr. von Ketteler, is in beginsel verwezelikt door de Betriebsrate, die na de revo lutie en met volle medewerking van de sociaaldemokraten zijn tot stand gekomen", (p. 47 van Hermans Het grote vraagstuk der bedrijfsorgani satie"). Zo blijkt overduidelik, dat de verschillende stromingen naar medezeggenschap reeds naar eenzelfde bedding neigen. Zonder twijfel is de doelstelling, altans van het einddoel, anders; maar ditzelfde was het geval met de beweging voor de aohturendag, met die voor het Algemeen Kiesrecht In den grond der zaak \votdt de beweging beheerst door deze grondgedachte: De voort brenging is te belangrijk voor het algemeen, dan dat daaruit de invloed van de gemeenschap langer mag worden geweerd; het aandeel der arbeiders bij die voortbrenging is te groot, dan dat men hen wier gevoel van eigenwaarde, fierheid en ambitie in de laatste grote jaren zo gestegen' zijn langer als non valeurs zou kunnen blijven behandelen. Wanneer men zegt dat het doel van de onderneming is het maken van winst, dan is dat de halve waarheid. Het maken van winst is slechts de bedoeling van n der beide' partijen die in de onderneming tezamen komen, n.l. van het kapitaal. De andere faktor, de arbeid, is even nodig in de onderneming, en heeft zijn eigen belangen, dus moet ook zijn eigen rechten hebben. Vermeerdering van invloed dus van de loon trekkenden in onderneming en bedrijf, vermeer dering der gemeenschapsmacht over het bedrijfs leven. Is daarmede gezegd, dat de Ondernemingsraad nu de bedrijfsleiding, of een deel daarvan zou korhen opeisen? Geenszins. Aan de zelfstandigheid van de Directie in haar commerciële gestie of techniese leiding wordt niet getornd, zij mag nooit in haar initiatief worden beperkt, noch mag haar verantwoordelikheidsgevoel worden verzwakt. Dit geschiedt tans niet door het instituut van de Raad van Commissarissen"; welke redelike grond is er om te veronderstellen, dat dergelik toezichten beheerscollege zou denatureren, indien daarin een vertegenwoordiging van de arbeid" plaats nam? (met opzet spreek ik niet van het strijdpunt: vertegenwoordiging van het personeel.") De Ondernemingsraad is, ook in de Duitse Betriebsrate"-wet, geen medebesturend college. Ook daarin heeft de bedrijfsleider de volle macht en verantwpordelikheid inzake de bedrijfsleiding. Dit blijkt uit 69, en nog duideliker uit de daarbij behorende plaats uit de Memorie van Toelichting: De wet sluit kollïgiale bedrijfsleiding door ondernemer en ondernemingsraad uitdrukkelik uit, en laat aan de ondernemer ook in het vervolg de volledige verantwoordelikheid voor de leiding der onderneming". Is daarom het werk der ondernemingsraden van minder betekenis? Een groot deel van zijn leven brengt de arbeider in fabriek of werkplaats door. Door zijn vakorganisatie kan hij invloed, grote invloed zelfs, hebben gekregen op de loonen arbeidstoestanden, maar daarmede worden die talloze dagelikse zaken niet geregeld, de wrijvingen niet weggenomen, de grieven die zijn werk met weerzin kunnen drenken niet opgelost. Daarvoor is de O. R. het aangewezen orgaan. Het houdt toezicht op de naleving der kollektieve kontrakten, detailleert die; de onder nemingsraad werkt samen met de Arbeidsinspectie, voor veiligheid en hygiëne en de naleving der arbeidswetten; hij heeft het beheer der fondsen, van Wohlfahrteinrichtungen", van vakantie oorden; hij bevordert de handhaving van de goede orde en de gang van de onderneming, door eigen fabrieksreglement; hij heeft zijn ver tegenwoordiging in de commissies van beroep voor disciplinaire straffen; hem worden de gegevens ter hand gesteld, nodig om -zelfstandig zich een oordeel te kunnen vormen over de mogelikheden en onmogelikheden; hij wordt gehoord bij in krimping of uitbreiding van het personeel en waakt ervoor, dat indien al massaal ontslag noodzakelijk zou zijn 'hierbij zo mogelik alle hardheid worde vermeden. En naarmate de scholing der arbeiders in deze nieuwe taak toe neemt, nemen in waarde toe de adviezen, die de ondernemingsraad in techniese en andere aan gelegenheden uitbrengt. Zullen, wanneer' deze Ondernemingsraden wettelik worden ingevoerd, aanvankelik geen ex cessen voorkomen? Ongetwijfeld. Zij kwamen in Duitsland in de aanvang, in de bolsjewistiese periode voor; en er zijn serieuze mensen in Hol land die zich daarop beroepen ! Vergt men teveel van deze voorlichters, indien men eist, dat zij kennis nemen van het pro en contra dat de Commissie uit S. D. A. P. en N. V. V. in de be schrijving van haar Duitse reis heeft medege deeld? of van de jaarverslagen der Duitse Ar beidsinspectie? De mij toegestane ruimte laat niet meer toe uitvoerig te betogen, waarom niet volstaan kan worden met het bevorderen van het instituut der fabrieksraden zonder wettelike regeling. De wet 'moet ervoor waken, dat hier geen gunst wordt verstrekt, uit de hoogte van verlichte ROOKT Si-PA-Ko's EIGusto" SUMATRA 10 cent Jozef Israels" VORSTENLANDEN 8 cent AMSTERDAMSCH HANDWERK. Verkrijgbaar bi] alla voorname Sigarenwinkeliers. willekeur. Zij vestige een recht en geve een vaste basis, zij alleen kan bevorderen, dat de toepassing algemeen zij, en dat het eenmaal verkregene veilig komt te staan in de wisselende konjunkturen en de wisselende machtsverhoudingen. Dit neemt natuurlik niet weg, dat bij uit blijving der wettelike voorziening voorhands de vakbeweging tot taak zal hebben aktie te voeren voor het verkrijgen van Ondernemingsraden, vastgelegd in kollektieve kontrakten. Dit kan tevens een sterke propaganda geven voor de algemene wettelike regeling. TH. VAN DER WAERDEN 1) De beide hoofdmoten der resolutie luiden als volgt: Het Congres overwegende, dat voor de verwezenliking van deze denkbeelden (i. z. mede zeggenschap en bedrijfsorganisatie) langs wette like weg, nodig is, dat de voorstellen in het parlement krachtig worden gesteund door een sterk leven Je beweging:, dat het opkomen voor medezeggenschap en kollektieve kontrakten deze beweging kan versterken, besluit mtt de te ver wachten indiening der noodzakelike wetsontwer pen voor ogen, in samenwerking met het N.V.V. een intensieve propaganda en aktie te voeren, ter verbreiding van de denkb3elden in het rap port (i.z. medezegg. en bedrijf;org.) belichaamd. Leekenspiegel C. v. D. B. 7k heb twee uilen (vermoedelijk kerkuilen). De eene uil is bovenop geel met grijze plekjes, van achteren is hij wit. De andere uil is geheel geel met grijze plekjes. Duidt dit verschil de variëteit van het geslacht aan? Zoo ja, welke van de twee is dan het mannetje en welke het wijfje? Zoo niet, welke beteekenis heeft dit verschil dan; soms een verschil in soort uil? Het verschil in kieur, geel of oranje en wit, bij kerkuilen is onafhankelijk van het geslacht. Men vindt alle overgangen van uilen bij welke borst en buik bijna spierwit zijn tot andere, die in 't oranje loapen. RHEUM AT1EK, GRIEP, INFLUENZA Geheel genezen van Rheumatiek. Mevr. G. SCHNEIDER, Kleine Coolstraat 13b, Rotterdam, schrijft ons: Na geruimen tijd rheumatiek in de rechterarm gehad te hebben, probeerde ik de TOQALtabletten en ik verzeker U hierbij, dat ik na het ge bruik van 2 flacons geheel genezen ben, waarvoor ik U ten zeerste dankbaar ben. Vele duizenden anderen dankbetuigingen, afkom stig niet alleen uit Neder land, maar uit alle landen der wereld, betuigen de schitterende resultaten doorTOGAL-tabletten ver kregen, niet alleen tegen rheumatiek,maar ook tegen alle kwalen ontstaan door gevatte koude, zooals spierrheumatiek, gewrichtsrheumatiek, rheumatische knobbels, ischias, spit, verkoudheid, griep, influenza. TOGAL-tabletten worden ook gebruikt met volledig succes tegen hoofd- en zenuwpijn, jicht en slapeloosheid. Genezing en onschadelijk heid gegarandeerd. TOGAL-tabletten zijn tegen goedkoope prijzen bij alle apothekers en drogisten verkrijgbaar. -'OER