Historisch Archief 1877-1940
No. 2447
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
van de two.hundred million dollar-show," zooals
de Amerikanen de tentoonstelling noemen. Ca
nada heeft ook het grootste bedrag beschikbaar
gesteld voor zijn inzending, niet minder dan een
millioen dollar. Het gebouw bevat een groote zaal
met kijkramen voor panorama's, welke de haven
van Vancouver met varende stoomschepen en
graansilo's, uitgestrekte korenvelden, farms",
spoorwegen en hun treinen en watervallen te zien
geven. Er is een kolossaal raam, waarachter ge
een Canadeesch Eldorado kunt bewonderen, een
cottage" met grasveld, waarop de heerlijkste
vruchten van Canadeeschen bodem zijn uitgestald.
Maar dit alles bevestigde slechts wat men van dit
wonderbaarlijke land reeds wist. De fabrikaten
daarentegen moeten velen een openbaring zijn.
Er schijnt niets in Europa te zijn dat in Canada niet
even goed of beter wordt gemaakt. De meubels
van dit land zijn van een sierlijkheid en warmte
die men zelden in Londensche show-rooms" aan
treft. Weefgoederen, machinerieën, verduurzaam
de levensmiddelen, leerwerk en schoenen, toilet
artikelen, koperwerk en bronzen, zelfs violen pro
duceert Canada in hoog ontwikkelde vormen. En
een aardige bijkomstigheid in dit grootsche ge
bouw was de houding van de Canadeezen zelf,die
er zelfbewust en vriendelijk rondliepen en u met
de natuurlijkheid en de beminnelijke ongekun
steldheid, zeker aan hun goeden, wijden grond ont
leend, tegemoet traden en u tot gids w<.ren.
In Zuid-Afrika , dat nog niet de helft van het
Canadeesche bedrag voor zijn gebouw en inzendin
gen heeft kunnen besteden, kan de Nederlander
zich een beetje thuis voelen. Er waren namen van
Hollandschen klank op de stands. Tabak en licht
schenen er te predomineeren. De tabaksplanten
verspreidden een aangenamen geur, het licht het
moet door een fijn voelend mensen zijn aangebracht
was nu eens zacht-oranje en dan weer koel
groen^blauw en de charme er van hield de tnenschen
binnen, ook wanneer zij den rijkdom der inzendin
gen grondig hadden aanschouwd. Dikke
kokosmatten, producten van het land, dempten er de
voetstappen. Ik zag er antieke meubels en voor
trekkerskarren, een weelde van vruchten en de
groote fauna van de Afrikaansche veldt", van
zebra tot steenbok, suggestief opgezet in een stuk
oer-Zuid-Afrika. Er is n panorama, dat den bloei
enden wijnbouw van het land voorstelt. L. M.
van Moppes en Zoon (what is in a name) stellen
machines ten toon voor diamantbewerking. Er
is een nog maar kortelings voor het
tentoonstellingsdoel aan het bedrijf der Rand-mijnen onttrok
ken machine voor het wasschen van diamant. En
de struisveeren, waarvan de natuurlijke eigenaars
in een hoekje van het tentoonstellingsterrein zijn
ondergebracht, ontbreken in deze luisterrijke Afri
kaansche schuur" uiteraard niet.
In Indiëhet blanke droompaleis van Wembley,
met een vierkanten hof en een vierhoekigen vijver
er in van blauw en mystiek water vindt men
nog slechts n vleugel gevuld met inzendingen.
En alles draagt er den stempel en ademt er den
geest van het langzame en kunstzinnige en
weelderige Oosten. Er is een deur met lijst, rijk en
vol houtsnijwerk, waarvan de vervaardiging een
menschen'.eeftijd heeft geëischt. Er zijn mis
schien wel honderd stukken, die
eeri'menschenleeftijd hebben geëischt. De zachte kleuren
van tapijten en zijden weefsels, het fijne
koperwerk met versieringen als spinrag zoo ijl, de
kunstwerkjes van gesneden ivoor en het werk van
den zilversmid liggen er in overvloed voor uw be
wonderende oogen. Swaraj" is er afwezig, ook
<le geest er van. De tnenschen zijn er meer
Europeesch dan Europeanen. Blanke vrouwen, met
prachtige zijden doeken argeloos om haar Westersch
bekleede leden geslagen, poseeren er in de stands en
houden er een speelsch tournooi met pluimstoffers.
En acht Indische mannen, met tulbanden om,
onGRANDS VI NS DE CHAMPAGNE
POL ROGER & Cie
Agent General: JAGER BERLINBS, Haarlem
Straattooneel in Hongkong" te Wembley
vervalscht Indische gelaatskleur en Europeesche
colbertjes, hielden er een geïmproviseerde verga
dering tusschen de zuilen* en exotische bogen, en
zij spraken Engelsch.
Het fijnste gebouw op de tentoonstelling is dat
van Burma.
Het is geheel van donker hout opgetrokken en
de torens schijnen te rank en te fragiel onder
Westersche luchten. Van al het kantwerk daar hoog in
de lucht hangen kleine bellen, die rinkelen op den
Aprilschen wind en dezen ganschen tempel van
breekbare schoonheid met bekoorlijke, zilveren
klanken omhullen. En het geluid vormt wel een
zeer schril contrast met de mechanische muziek
uit de vele luidsprekers", die jammerlijke klan
ken uitblaffen over het gansche gebied der ten
toonstelling.
Er is een straat van Hongkong, waar beleefde
Chineezen met fluweelen gebaren hun manden,
doeken, vazen en mah-jong-spellen aanprijzen.
Waar Chineezen zijn pleegt ook de negotie te zijn.
En de straat van Honkong maakt de bewering
waar. Daar ook vindt ge het theehuis, zonder
geisha's maar met Chineesche muziek, gespeeld
door Chineesche mannen in keurige grijze
zomerpakken. Gij kunt er met stokjes eten, de wonder
lijkste eetwaar; en de theekopjes hebben er geen
ooren en weinig inhoud. Toen de muziek begon
had ik een hevig verlangen als de theekopjes te
zijn. En ik geloof dat China zulke barbaarsche
muziek niet heeft en dat de Chineezen maar eens
willen zien wat onze barbaarsche ooren wel willen
verdragen.
Wanneer de tentoonstelling geheel gereed zal
zijn en de natuur er haar werk heeft gedaan aan
boomen, bloemen en planten, belooft ze mooi te
worden. Veel van het bekoorlijke Wembley Park
is er intact gebleven. En de groote afstanden
scheppen indrukwekkende vergezichten.
De belangstellende bezoeker kan er een wereld
van wijsheid en kennis vergaren. De arbeid, de
ondernemingslust, de geschiedenis en de ontwikke
ling van het grootste wereld
rijk zijn er in een glorieuze
schepping samengebracht.
A. K- VAN RIEMSDIJK
een ieder duidelijk zijn, als men in aanmerking
neemt, dat een groot staatsbedrijf als de P.T.T. heel
iets anders is, en wat zijne wijze van exploitatie be
treft, heel iets anders moet zijn dan een particulier
bedrijf. In het laatste toch zal ieder door ijver, kennis
en plichtsbetrachting de kans hebben om de hoogste
sporten van den bedrijfsladder te bereiken. Het
belang van den ondernemer brengt dit mede, want,
weet hij een boven anderen uitstekende kracht
door hooger belooning niet te behouden, dan
verhuist deze onherroepelijk naar een concurrent.
Nu is in een staatsbedrijf, vooral in een gróót
staatsbedrijf, zulk een promotie onmogelijk,
omdat het beklimmen van een hoogere sport op
den maatschappelijken ladder in de eerste plaats
afhankelijk is van een afgelegd examen. En dat
is een onvermijdelijk kwaad, omdat de hoogste
chef onmogelijk elk zijner ondergeschikten per
soonlijk naar hun kennis en praestatie kan
beoordeelen, zoodat men wel een zekeren maatstaf
i.c. een examen, moet aannemen. Maar ik zie niet
in, waarom een assistent bij goede plichtsbe
trachting het niet mag brengen tot assistent
1ste klasse, als b.v. een commies kan opklimmen
tot commies 1ste klasse, Hoofdcommies, Directeur,
Inspecteur enz. Zou de heer Westerveld ook niet
zóó hebben geredeneerd? En is die l Va ton per
jaar zonder het geringste nut", doch werpt
de wellicht IJ millioen per jaar voor boven
bedoelde promotie der commiezen wel baten af?
Laat men toch aan alle ambtenaren, die zulks
verdienen, de kans laten om voor hunne praestatie
beloond te worden. Het zal n den dienst n daar
door indirect de schatkist ten goede komen.
En hiermede kom ik tot mijn tweede opmerking.
Zoeklicht bepleit de benoeming van een vakman
tot Directeur-Generaal. De gronden, waarop hij
dat doet, zal ik na hetgeen ik schreef over de
voormelde m.i. zoo ten onrechte becritiseerde
daad van den heer Westerveld verder onaangeroerd
laten. Alleen merk ik even op, dat toen de vakman
de heer Hofstede Directeur-Generaal was en toen
alles zoo goed marcheerde marcheerde alles
niet goed onder den niet-vakman den heer
Havelaar? de toestanden op maatschappelijk
en ook op postaal gebied heel anders waren.
Om mij te beperken tot dat laatste, breng ik in
herinnering dat toentertijd alle commiezen door de
harde en moeilijke leerschool der practijk langzaam
doch deugdelijk werden opgeleid tot leiders,
waartoe ze in de laatste jaren kersversch van
den cursus worden gebombardeerd. Omdat bij
benoeming van een vakman tot Directeur-Gene
raal, deze voort zou komen uit dit zoo bevoorrechte
corps, dat een feilen belangenstrijd voert tegen
alle andere categorieën, ben ik van meening, dat
alleen een krachtige en onpartijdige buitenstaander
in staat zal zijn de personeelsorganisatie en daar
door het Bedrijf der P.T.T. weer op een goede
leest te schoeien.
Met dank voor plaatsing:
EEN POSTAMBTENAAR
DEN HAAG
Lunchroom de Bijenkorf", Wagenstraat 45
Restaurant a la Carte. Bekende Keuken
Koude en Warme Schotels) Geopend tot 12 uur.
Een deel van het Paleis van Nijverheid te Wembley
Spreekzaal
Geachte Redactie
Veroorloof mij een paar
opmerkingen naar aanleiding
van het artikel van Zoek
licht: Het Directie-probleem
bij de P.T.T.", in het nummer
van 26 April j.l.
In de eerste plaats komt
het mij voor dat het verwijt
aan den ex-directeur-Generaal,
den heer Westerveld, in wezen
niets anders dan een welver
diende lof uiting is. Dat zal aan
Het Paviljoen van de Britsche Regeering te Wembley