Historisch Archief 1877-1940
No. 2447
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
FRANK CRANE
Mag ik u even voor
stellen: Dr. Frank|Crane,
een van de bekendste
mannen van New-York,
schrijver en redenaar.
Jeugdige grijsaard van
ongeveer zestig, intelli
gente kop met ernstige
oogen, maar een glim
lach altijd klaar om de
hoeken van z'n mond.
Luister, hoe hij zichzelf
introduceert! bij een
lezing:
Tot mijny48ste jaar
ben ik dominee geweest,
toen heb ik mijn leven
gebeterd en ben begon
nen te werken".
Nu schrijft hij voor
96 bladen en verdient
meer dan de President
van de Vereenigde Sta
ten van Amerika. Hij is
tjokvol met ideeën en sedert hij dominee-af is
en ze vrij kan uiten, is hij in zijn element. Hij
giet ze uit in zijn vier-minuten opstelletjes"
of in zijn lezingen, wanneer hij een uur of ander
half staat te praten, op de gemoedelijkste manier,
geestig en onderhoudend, zonder zijn publiek
een oogenblik te vervelen. Hij wordt aangebeden
door wie hem kent en wie hem niet kent. Hij
wofdt om raad en hulp gevraagd door duizen
den ; hij is de vriend van het volk, hij praat en
schrijft zoo, dat ieder hem begrijpen kan; hij heeft
een woord van troost voor allen die lijden; zijn
opwekkend artikeltje in het ochtenblad is als
een frisch geestelijk bad. Hij preekt, maar zonder
den preektoon, en hij brengt zelf in praktijk, wat
hij preekt.
Tot zijn 48ste jaar heeft hij als het ware opge
sloten gezeten, in een kleine plaats met een klein
inkomen, gebonden aan de conventioneele voor
schriften van zijn beroep. Ik weet niet, of de heele
wereld meer en meer orthodo.x wordt, maar
onder de Amerikanen is het principe heel sterk
om absoluut te gelooven aan de onbevlekte ont
vangenis, aan de wonderen, die Jezus verrichtte,
en zulke zaken meer; wie hier niet aan meedoet,
wordt voor vrijdenker uitgescholden en uit de
kerk verbannen. Velen, die niet letterlijk aan den
bijbel gelooven, maar hoogstaande menschen zijn
met een klaar begrip van de figuurlijke waarde
daarvan, hebben een moeilijken strijd gehad tegen
dom fanatisme, en dien strijd moet Dr. Crane ook
doorgemaakt hebben, voor hij den moed had zich
los te maken van al wat hem bond. Nu is hij vrij,
nu voelt hij zich als verjongd, nu kan hij reizen
en de wereld zien.
Dr. Crane staat eiken dag vroeg op, werkt den
heelen morgen, ook Zondags, met twee secretares
sen, leeft verder voor zijn plezier. Wat heeft hem
nu zóó populair gemaakt? Ik geloof, dat hij een
soort Multatuli is, die nieuwe ideeën brengt aan
een menigte, die er juist behoefte aan heeft. De
groote menigte hier is nog heel kinderlijk en onont
wikkeld, en Dr. Crane weet zich op hun standpunt
te plaatsen, of misschien n stapje hooger,
doch zoo, dat ieder hem bereiken kan. Maar ik wil
een paar van zijn kleine Four-Minute-Essays"
vertalen, die doen hem beter kennen dan al wat ik
nog over hem vertellen kan.
Vergeet!
Het is voorbij. Het is gedaan. Vergeet het!
Haal het niet aldoor weer op, denk er niet aldoor
weer aan, wenschend dat ge anders gehandeld had.
Vergeet het!
Wat gedaan is is gedaan. Het ligt in de
bodemlooze put van het verleden. Laat het daar !
Kijk vóór U, niet achter U !
Denk aan morgen, niet aan gisteren !
Ge kunt iets maken van morgen; gisteren komt
nooit weerom.
Gisteren is zoo dood als een spijker, levenloos
als een steen, hopeloos en onveranderlijk als hout.
Keer U ervan af!
Morgen is levend, vol schoonheid, stralend van
kracht, zwellend van alle denkbare mogelijkheden.
Keer U daarheen !
De dingen die achter ons liggen vergetend, en
reikend naar de dingen voor ons", was de houding
van een van de grootsten op aarde.
Want het verleden is dood. De toekomst leeft.
Van het verleden komen de kwellingen van wan
hoop, berouw, zelfverachting, die de gedachten
bederven en nieuwe plannen onmogelijk maken,
en de heldere ster wordt onzichtbaar door een
donkere wolk.
Vergeet het, meisje ! Ge hebt gezondigd. Door
Uw zwakheid wordt ge nu verguisd, door Uw
toegevendheid wordt ge bespot. Maar het is
gebeurd. Kijk niet terug. Kijk vooruit, kijk naar
HET AMBTENAARSRECHT IN DE KAMER
Teekening voor de Amsterdammer" door Jordaan
De rechter (tot den wetgever): Ote-toi, afin que je m'y niette.
de plaats waar Een staat, Een, die hoewel rechter
over de heele wereld, zegt: Ga heen en zondig
niet weer". "
Vergeet het, jongen ! Ge hebt tranen in de
oogen gebracht van haar, die je gedragen heeft,
zorg en verdriet aan je Moeder, wier liefde grooter
is dan al wat op aarde en in den hemel bestaat.
Maar zij zal er niet meer aan denken, als je maar
terugkomt, je hoofd op haar gezegende knieën
legt en je door haar liefde laat beschermen. Zij
bezit een oceaan van de diepste en grootste ver
getelheid, en je onrecht zal erin verzinken.
Vergeet het, man ! Neem haar weer in je armen.
Wat is liefde waard, die niet vergeven kan? Wat
is liefde waard, die niet machtiger is dan trots?
Vergeet het ! In de straten van den hemel zult ge
U nooit schamen over de gedachte, dat ge te veel
vergeven hebt.
Vergeet het, vrouw ! Ik weet, dat het hartepijn
en vernedering en koortsig zorgen beteekent;
maar klim op, klim de trap van grootmoedigheid
op, tot ge die hoogte bereikt, waar liefde alles
verdraagt, alles gelooft, alles hoopt, alles lijdt
en nooit tekort komt". Eenmaal in de berglucht
van den adel zult ge het zwoele dal van den trots
niet betreuren.
Vergeet het ! Iedereen ! Elke nieuw-opkomende
zon brengt een nieuwe kans voor alle zonen en
dochteren van menschen. Elke nieuwe maan be
teekent een nieuwe maand van mogelijkheden.
Elke ster van de ontelbare sterren, als zand ge
strooid aan den donkerblauwen hemel, is een ster
van hoop.
Vooruit, het hoofd omhoog !
Regen.
Ik zou wel eens willen weten, hoeveel menschen
er zijn, die geleerd hebben van regen te genieten.
Het heerlijkste bad van de wereld is een regenbad.
Regenschermen zijn een ontaarding van bescha
ving. Ga eens uit op een dag, dat de regen van
den hemel neerstroomt, als de Natuur al haar
geliefde kinderen gratis een heerlijk stortbad
aanbiedt; ga wandelen of paardrijden of voorop
een tram staan, en voel de regen in je ge
zicht, zoodat de druppels je wangen streelen
E. J. VAN SCHAICK
MAKELAAR
Korte Jansstraat 25tals - Utrecht
WONINGBUREAU
ASSURANTIES
TELEFOON 125
als kinderhandjes, het vocht door al je kleeren
heendringt, om je huid te bereiken, totdat je
door en door nat bent, en in plaats van den regen
vermeden te hebben, heb je hem welkom geheeten
en in je opgenomen als een boodschapper van den
hemel.
Als je tegen de gudsende stroomen optornt,
voel je, dat je n bent met de Natuur, die je
liefkoost en kust en zegt, dat je haar toebehoort.
Je zult in het water van den hemel iets vinden,
dat het water in een meer of in een badkuip niet
heeft. Er is ozone in en lucht en X-elementen en
N-stralen en allerlei andere gezegende, subtiele
en geheimzinnige genietingen.
Als je dan thuiskomt, moet je alles uittrekken
en je flink afdrogen met een harde handdoek, en
al je physieke gevoeligheid begint te lachen en te
bloeien, en alle stof is van je ziel afgewasschen, en
je kunt zingen als je aan je werk gaat, en je bent
bereid alle menschen te vergeven wat ze je mij
daan hebben.
Dit zijn een paar voorbeelden uit honderden. Ze
geven iets weer var. den tintelenden geest van den
schrijver. Maar veel meer nog geeft zijn
fascineerende persoonlijkheid, wanneer het woord zelf
den toehoorder bereikt. Mogelijk kan Holland
hem hooren, want een reis naar Holland staat op
zijn programma voor den zomer.
New-York.
HENRIET TE HOLST-HENDRIX
Hotel DUIN EN DAAL BISLEN
CENTR. VERW. PRIVÉBADKAMERS
VASTE WASCHTAFELS