No. 2448 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 21 DFD5KD Teekening voor de Amsterdammer" door B. van Vlijmen BERNARD ZWEERS 18 Mei 1854 18 Mei 1924 Bernard Zweers behoort, met Wagenaar en Diepenbrock, tot de oude garde, d. w. z. tot de eerste generatie der Nederlaridsche componisten, wier beweging" samenvalt met de algemeene kentering, die, aanvangende met het jaar '80, in het geestesleven van Nederland is waargenomen. Uit dezen tijd dateeren ook zijn eerste grootere werken: de eerste symphonie, gecomponeerd in 1881, de tweede symphonie, de cantate De Kosmos", gecomponeerd in 1883, zijn groote derde symphonie Aan mijn Vaderland", ge componeerd in 1893 en de voorspelen en reien voor Vondei's Gijsbrecht (1894). De Hollandsche teksten trekken hem aan voor zijn liederen. Zijn dichters waren Lovendaal, Helene Swarth, Perk, Van Looy en later vooral Boutens. Deze voorkeur was geen principe, evenmin als Diepenbrock's voorkeur voor Duitsche en Fransche teksten een principe was. Ten slotte kiest een componist de literatuur, die hem het meest aanspreekt;de literatuur, die Diepenbrock voor zijn intenties vroeg, vond hij in Nederland niet. Vondel alleen is genoeg van den grooten adem vervuld, die Diepenbrock kon bevredigen; doch zijn prachtige en nobele muziek hierbij heeft zich ook een schepping betoond, die bewees hoe vol van een brandend verlangen juist naar een wedergeboorte van een nationaal-Nederlandsche kunst deze Hollander was, betooverd door het vizioen der Gouden Eeuw, toen de Nederlandsche geest groot was en zijn apotheose had in Vondel en Rembrandt. Zoo visionair" voelde Zweers niet. Hij voelde anders, zijn muziek was ook de uitdrukking van zijn eigen manier van voelen, die meer met den aard van den algemeenen Hollander overeen komt. Hij voelde minder visionair, ongetwijfeld, maar daarom niet minder breed, niet minder hartelijk. Alleen, en dit is het merkwaardige bij de meeste Nederlandsche com ponisten dier dagen, hun muzikaal pathos vond geheel bevrediging bij den gangbaren Duitschen stijl dier. dagen. Hiervan is Zweers ook in latere jaren niet of weinig afgeweken. Zweers voelde, dat dit toereikend was voor wat hij wilde uit drukken. Men kan volkomen aannemen dat dit de muziek voor hem beduidde. Een jongere generatie heeft hem er over hard gevallen, in rfet bijzonder toen met den oorlog de omzwaai naar Frankrijk begon, dat sinds dien tijd bij de jongere componisten de overhand is blijven behouden. Er was ongetwijfeld veel onbillijks in de verguizing van Zweers' muziek, al was het alleen al om dit zeer gevoelige en gemoedswarm geschreven muziekstuk Saskia", dat op een Hollandsen programma lang geen slechten indruk maakt en dat warmer, inniger is, dan de al te veel met Brahms en Schumann in herinnering gecomponeerde vroegere groote sym phonie Aan mijn Vaderland"; met de cantate Aan de Schoonheid", op tekst van Boutens, onder Zweers' grootere werken welde bekenste. Zweers schreef vooral in de latere jaren veel liederen. Hij zocht het populaire door een een voudige melodie en een eenvoudige rythmiek. Daarin heeft hij ongetwijfeld veel gegeven. Men zou hier tegenwoordig tegenover stellen, dat het populaire niet alleen in den populairen cadans behoeft te zitten. Evenals Wagenaar en ook Diepenbrock, minder direct heeft Zweers leerlingen gevormd. Velen hebben bij Zweers hun theoretisch onderricht genoten. Zijn analyse-cursussen waren vermaard. Maar hij schreef geen wegen voor, al lieten zijn sympathieën zich natuurlijk niet verbergen, drukte zijn leerlingen geen stempel op, noch formeerde hij een Amsterdarnsche school, zooals de Utrechtsche van Wagenaar. Degeneratie der jonge modernen heeft hij niet meer bereikt. Behalve muziek-paedagoog was Zweers eenige jaren koor-dirigent. Zijn voorliefde voor de koor compositie is in dit verband kenmerkend en duurt tot in de laatste jaren voort. Zweers wordt Zondag 70 jaar. Hij, de beschei dene, die zich nooit op den voorgrond drong, die verschillende gelegenheden tot huldiging vrijwel ongemerkt voorbij wist te doen gaan, zal met zijn zeventigsten verjaardag, als hij onder onze levende componisten de nestor wordt, zijn hul diging" niet meer ontgaan. Een feest-comitéheeft zich gevormd en eenige van Zweers' werken zullen worden uitgevoerd. Toonkunst-conccrten. Vóórdat de groote schare der Nederlandsche zangers en instrumentalisten, geformeerd door het Toonkunstkoor en het Concertgebouworkest onder Mengelberg's aanvoering ter Parijsche Olympiade trok, heeft zij nog een wapenschouw gehouden opeen tweetal concerten in de Gr. Z. Concertgebouw, waarop het Parijsche Programma: de Wilhelmusprelude" van Mengelberg, het Requiem van Fauré, Beethoven's 9e symphonie en de Mattheuspassion van Bach zijn gerepeteerd". Deze machtig demonstrcerende uitvoeringen, waarbij vooral de groote uitbreiding der geluid-vorm veroorzaakt door versterkingen der bezetting hier en daar opviel, zullen zeker in de Champs Elysces een grooten indruk maken, wanneer het geldt iets imposants te brengen, en uit deze wapenschouw" in het Concertgebouw bleek, dat Holland in ieder geval muzikaal uitstekend toegerust op de Olym pische spelen zal verschijnen. Over deze wedstrijd" zelf hoop ik u uit Parijs te berichten. C O N S T A N T VAN W IC S S L M MAANDBLAD VERF EN KLEUR" N. V. Uitgevers Mij. Amsterdam", April-Nummer 1024 Het. eerste nummer van het Geïllustreerd Maandblad Verf en Kleur" onder hoofdredactie van A. Grimmon met als redacteur voor het chemisch-wetenschappelijk gedeelte Dr. H. J. Prins is thans verschenen en het ziet er, in een sterk geel op wit papier gedrukt omslag naar ontwerp van Albert K'ijn (die daarin heel goed eene aankondiging van eene bekende verffabriek wist te verwerken) heel smakelijk uit. Ook het royale formaat en de keurige en weiverzorgde druk kunnen voluit worden geprezen en daar nu het nieuwe tijdschrift de vraagstukken uit de practijk van het schilderen zal behandelen en nevens de bespreking der verschillende grond stoffen en hare toepassingen, werktuigen en te bewerken materialen enz. vooral aan de aesthetische eisenen de aandacht wil schenken, kan er inderdaad veel goeds van deze jong-geborene worden gezegd, te meer omdat zoo menig zeer bekwaam en ernstig vakman toch vaak zoo allerbedroevcndst weinig begrip heeft van wat men wél en wat men niet moet doen. Zoo zal het mij zeer verheugen wanneer spoedig eens een hartig woordje gesproken zal worden in Verf en Kleur" over het z.g. hout- en marmerschilderen, dat nog steeds wordt beoefend en waarmede de lieve jongens op de ambachtsscholen hun kostelijken leertijd nog steeds zoek brengen. Te strijden tegen dergelijke leugens van het opzettelijk bedriegelijk nabootsen, zij mede aan den leider van het nieuwe blad met warmte aanbevolen ! OTTO VAN TUSSENBROEK Koekoekklokken f 7.50, f 12.50, f 18.VIJZELSTRAAT 83 TEL. 40464 DILLNED (Punch) De moeder: Er waren van ochtend twee appels in de kast. Nu is er nog maar een. Hoe verklaar je dat?" Het jongetje: 't Was zoo donker in de kast, dat ik de andere niet zag." CADILLAC V. 63 De beste wagen van het grootste automobielconcern van da wereld. K. LANDEWEER - UTRECHT (Punch) De oude Ier: Wat? De oude Patrik dood? Ik geloof 'r niks van. Ik heb 'm ver leden week gesproken en toen was ie niet dood." Tentoonstelling van een zeer fraaie partic. collectie antieke Jap. en Chin. schilderingen (Kakcmono's, Makimono's). 3 Mei tot l Juni 1924. Dagel. ook des Zond. geopend. KUNSTZAAL VAN LIER naast het Postkantoor te LAREN (N.-H.)