De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1924 7 juni pagina 9

7 juni 1924 – pagina 9

Dit is een ingescande tekst.

No.2451 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND EEN VREEMDE GAST DE LEEUW VAN JUDAH, PRINS VAN JERUSALEM Er reist een vreemde gast door Europa: het is de 111-e nazaat van Salomo en de koningin van Scheba, hij draagt dientengevolge tot titels het fiere prins van Jeruzalem" en het bijzondere leeuw van Juda". Maar genoemd wordt hij meest al ras Tafari, regent van Abessynië(Ethiopië); en beziet men de portretten van dezen mooien, melancholischen bronzen Sjoaan, dan voelt men aan de uitdrukking der oogen dat er wel iets heel bijzonders hem tot in het hart van Europa (Rome, Parijs, Brussel en Londen) drijft, want sinds de koningin van Scheba, de schoone Makheda, is geen Abessijnsch vorst buiten de landspalen ge treden. Het zijn inderdaad gewichtige redenen van binnen- en buitenlandschen aard, welke den ras Tafari thans tafelredevoeringen doen houden bij Mussoüni, Millerand en Poincaré, Albert en Hijmans, en Ramsay MacDondald. Zij zijn geen Salomo's, al verblinden ze hem met Olympische Spe len, Wembley-vermoeienissen en all the comfort of Chequers, en al hebben zij zebra's, leeuwen, goud en ivoor in dank te aanvaarden: hij en zijn 4 medekoningen komen maar 'ns kijken in Europa, bedanken voor het met Westersche hulp verkre gen lidmaatschap van den Volkenbond, en gaan heen met een latest novelty-auto" en met de leering dat Addis Abeba (Nieuwe Bloem) zoo op gehemeld wordt in Europa dat men misschien wijs doet de keizerin, nicht Judith (Dzjao-ditoe) te waarschuwen. Het is der pers opgevallen, dat ras Tafari steeds voorzichtiger glimlacht op de hoffelijkheden hem toegevoegd, en dat zijn pein zen met den dag melancholischer wordt . . Ras Tafari denkt aan de moeilijke tijden die zijn eemgen zoon Tsjeureuboe (geboren 27 Juli 1916) wachten, n van de zijde der ooms van Tigréen Godjam, als van de ooms Qeorge, Vittorio, Emanuele, of hoe ze heeten mogen. Tafari's zorgen zijn gegrond. Een blik op de kaart zegt ons, dat als Abessyni een moderne staat wil worden op moderne wijze bestuurd, het niet genoeg adem heeft. En het moderniseert zich snel. Addis Abeba heeft een spoorlijn naar Dzjiboeti, de FranschSomalische havenstad in het zuiden van de Roode Zee; elke plaats van eenig belang heeft reeds tele foon en telegraaf; vele Ethiopische wegen worden reeds bevlogen door automobielen (Fransche!); als de drie prinsesjes en het prinsje van ras Tafari en de schoone Menenn zich laten kieken, dan is het telkens in een nieuwere Fransche auto . . De kleine Tsjeureuboe zit graag en trotsch aan het stuurrad . . Zou hij al weten, dat zijn toekom stige rijk ademt door Frankrijk? Noordoost: Italiaansch Erytrea; oost: FranschSomaliland met Dzjiboeti; zuid-oost: Italiaansch Somaliland en het door Engeland net aan Itali afgestane Juba-land; zuid: Kenya en Oeganda; west: het met den dag belangrijkere Soedangebk'd, waar Engeland alle waterstaatsingenieurs laat zwoegen aan sluis- en bevloeiingswerken die den Egyptischen Zagloelisten ontzag moeten inboeze men (de bronnen van den Blauwen Nijl liggen in Abessynië!); noord: Egyptisch en Engelsch gebied. Van al de omringende heerschers matigen de Franschen zich de hoogste huurrechten toe. Wij zullen nagaan, hoe. Is niet, vragen de Franschen, in 1623 een zekere Vermeil uit Montpellier verbonden geweest aan het hof van keizer Socimos? die er prat op ging, dat tien eeuwen voordien Sint Frumentius het Christendom had gebracht aan zijn Ethiopiërs? Hebben dezen hun Christendom niet weten te redden en te verdedigen tegen de vloedgolven van den Islam? Die Vermeil was apotheker. In 1843 teekende Roger d'Héricourt namens Louis Philippe met den koning der koningen" SahléSélassiéhet verdrag van Angolala, waarbij handelsfaciliteiten werden verleend aan Fransche kooplui. Werd niet in 1897, de stichter van Dzjiboeti de eerste vertegenwoordiger aan het hof van den Negus Menelik met wien hij verdrag op verdrag sloot? waardoor Frankrijk de meestbegunstigde" natie werd voor de Ethiopiërs? Fransche artsen brach ten den Abessyniërs de vaccinatie (thans verplicht), hospitalen, enz. De spoorbaan Addis Abeba is een Fransche onderneming, al loopen er van de bijna 800 kilometer slechts 90 op Fransch territoir. Er is een nog oudere relatie, en die is heel wat aardiger, want die voert ons midden in de . . ro mantiek, want zij vertelt ons van de schoone ge liefde van Salomo, van Makheda, de koningin van Saba. Wij meenen niet het plechtige 9e hoofd stuk derKronieken (?Toen nu de koningin van Sche ba de mare van Salomo hoorde . ., kwam zij tot hem, om hem met raadselspreuken te beproeven, enz.) Wij bedoelen een leeken-kroniek, die in den jare 1558 bij Stoffel Plantijn verscheen tot Ant werpen, In den Gouden Eenhoorn". De titel luidt (in nieuw-Nederlandsch) Geschied kundige beschrijving van Ethiopië, bevattende een nauwkeurig relaas over al de landen en gewesten van den grootkoning en keizer Jan". Auteur van dit merkwaardige werk is Franciscus Alvarez, een priester die op hoog bevel van Koning Emanuel van Portugal (?a qui Dieu fasse pardon") naar Ethiopiëvertrokken was in gezelschap van den aan het Afrikaansche hof geaccrediteerden Portugees Dom Odoard Galuan. De goede Franciscus Alvarez heeft letterlijk alles genoteerd wat hem belangrijk leek. Zijn reis duurde eventjes 6 jaren !, en begon met de over handiging van allerlei wonderbaarlijke geschen ken aan keizer Jan: een sierdegen, vier lappen damast, een fiuweelen kroonmuts, een vergulden stormhoed, twee vuurmonden (zonder de noodige projectielen !), een wereldkaart en een . . orgel. Aan dit alles had Keizer Jan veel pleizier, het meest echter aan den hem ook nog vereerde . . opgezette hagedis. Het eigenlijke land van de koningin van Scheba noemt Alvarez Chaxume", en dan schrijft hij: De ware naam van de koningin van Saba is Maqueda. Zij was het die kameelen gouds tot Salo mo bracht, toen deze den tempel van Hierusalem bouwde. Ook Chaxume's tempels zijn schoon en edel. Fameus zijn de kronieken in het Abessijnsch, welke van Maqueda's wonderlijke tocht verhalen. Oorspronkelijk waren zij in het Hebreeuwsch ge schreven, zijn daarna vertaald in het Chaldeeuwsch en daaruit in het Abessijnsch . . Toen Maqueda de heilige stad van Salomo was genaderd werd zij bevangen door een heilige aan doening en knielde neder. Eenmaal Salomo zelf aanschouwend werd zij bevangen door liefde. Uit hun zaad werd, nog tij dens haar verblijf te Hierusalem, een zoon geboren. Toen Maqueda den terugweg aanvaardde, liet zij den vader den zoon. Het kind ontwikkelde zich onder Salomo's hoede tot een prachtig en hooghartig jongeling, die echter tegen de Hebreeërs een toon voerde als waren zij minder dan slaven. Het volk kwam in op roer en eischte van Salomo dat deze den jongeling, die toen 16 jaren telde, terug zou zenden naar de moeder te Saba. Salomo deed die eisch leed, maar hij bukte voor het volk. Hij zond den jongeling heen met alle verschuldigde eerbewijzen. Hij schonk hem het land van Gaza ten troost. Ue moeder ontroerde over den 70011, en beves tigde hem in haar rechten over Ethiopië. Toen hij haar opvolgde breidde hij de macht van Ethio piënaar alle zijden uit; op de Indische Zee voeren wel 70 oorlogsschepen van hem. Zijn dynastie bleef regeeren" . . . . En regeert nog! Zelfs de Afmanach de Gotha noemt de koningin van Scheba staintn'-eder EEN PRAKTISCHE WANDELSCHOEN Nu plannen worden gemaakt voor zumeruitstapjes, waarbij voor velen voetreizen, of in elk geval langdurige wandelingen, hoofdzaak zijn, vormt een praktische reiskleeding een voornaam punt van bespreking en overleg. Goed schoeisel, dat ruim en toch van goeden pasvorm is, zich gemakkelijk laat dragen, doch tevens voor alle weersgesteldheden is geschikt, is in de eerste plaats gewenscht. De Nederlandsche Reisvereeniging, die zooveel voor haar leden doet niet alleen op het gebied van het uitschrijven en uitdenken van reizen in binnen- en buitenland, heeft, nu zij ook voor dit seizoen weer eenige voetreizen op het programma plaatste, de goede gedachte gehad om haar steun en medewerking te verleenen aan het in den handel brengen van een wandelschoen van Nederlandsch fabrikaat. Van den Bergh's Stoomschoenfabriek te 's Hertogenbosch brengt dit nuttige onderdeel der reiskleeding op de markt onder den naam: N.R.V.-Monta wandelschoen." TRANSPOST Mij. H O L LI H l", Weesperzijde 94, AMSTERDAM Telefoon 51271. Tel.-Adres Transport' VERHUIZINGEN, ook per gesloten auto verhuiswagens met aanhangwagen. Binnen een rayon van 8O Km. bespaart men Hotelkosten. BEHANGERIJ en STOFFEERDERIJ Machinale Stofreiniging. Bewaarplaatsen voor inboedels en Salomo den stamvader van het huis, waarvan rasTafari een schitterend vertegenwoordiger wordt, tenminste als de andere ras' het hem niet onmoge lijk maken. Van de gevaarlijkste heeft hij mede genomen: ras Haïloe den militairen potentaat van Godjam, den dediaz-matsj Gabré(Gabrilc) Selanyé, ras Goeksa, en den ras van Tigré: Se Joem. Oorspronkelijk was ras Tafari goeverneur van Harrar, toen zijn vader en zijn oudere broer vrij spoedig na elkander overleden. De vader, ras Makonnen, moet een merkwaardig man geweest zijn; men noemde hem den liberaal". Altijd dacht men dat Makonnen Menelik als negus had zullen op volgen, daar deze geen zoons had, doch Makonnen stierf onverwacht. Menelik's kleinkind, de zoon van prinses Lidj Yassoe en ras Mikhail werd aange wezen als opvolger. De jongeman bracht er tot ieders verademing (!) niets van terecht, werd in 1916 van den troon vervallen verklaard en de keizerlijke macht werd teruggelegd in de handen van Menelik's andere dochter Dzjao-ditoe Judith; en ras Tafari, de neef, werd regent en aanstaand negus. Dzjao-ditoe heeft haast niets te vertellen, en Tafari moderniseert Ethiopiënaar eigen inzichten. Hij kreeg het tot lid van den Vol kenbond, en op zijn aandringen schafte het on langs alle slavernij af, en stichtte het een Hof voor al de gesloten en nog te sluiten verdragen met buitenlandsche mogendheden. Jonge Ethiopiërs met aanleg zendt hij naar Europeesche universiteiten, om zich de modernste wetenschappen en dito inzichten eigen te maken. Hij zendt ze heen, na ze langzaam en zacht enkele woorden toegevoegd te hebben. Dan zit hij met gevouwen beenen op den voorvaderlijken vredes-troon, een rustbed met de purperen keizerskussens. Als gij moclit wederkeeren," besluit hij dan, zal ik ir ondervragen over al wat gij vond t en verloort. Gij zult mij aanzien en antwoorden, om door mij geoordeeld te worden" ! De jonge Ethiopiërs zullen in de westersche wereld wel eens duizelen . . I. W. DL: B o u R l» K Si HAAM Lunchroom de Bijenkorf", Wagenstraat 45 Restaurant la Carte. Bekende Keuken Koude en Warme Schotels!?Geopend tot 12 uur.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl