DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLANDNo. 2452 :. NATIONALE LEVENSVERZEKERING-BANK, 1863, ROTTERDAM De toenemende winsten en de buitengewoon krachtige financieele positie der Nationale hebben mogelijk gemaakt: PREMIE VERLAGING voor verzekeringen van ?10.000.?of hooger, afgesloten met ingang 1 Juni 1924 of later. jj' TjybGENGDf EN: ''t''''ni, i' NAPOLEONIDEN IN ITALI Wie heeft niet van Lady Holland's snuifdoos gehoord? Zij wordt thans als een reliek in het British Museum bewaard. Zij was, na Napoleons' dood, op St. Helena onder zijn nalatenschap gevonden met het eigen handig opschrift op een stuk papier: /' Emperenr Napoléon a Lady Holland témoignage de satisfaction et déstime. Haar zoon, de laatste Lord Holland, teekent in zijn dagboek aan: Zij was geheel overweldigd door dat vriendelijk souvenir. De houding van mijn vader en moeder is in dit opzicht perfect geweest. De minheid, zieligheid en hardheid van het Gouvernement gaat boven alle geloof; het is infaam geweest, en de gedachte doet je rillen dat zulke ellendelingen behooren tot de beschaafde samenleving van Europa." De jonge man die in het journaal het woord neemt, was nog geen twintig, zijn oordeel luidt zeer volstrekt; hij wist nog geen weg met zijn eigen leven, maar over menschen had hij zijn bepaalde opinies. In het huis van zijn ouders vond hij een kring van al wat Engeland in het begin der negentiende eeuw op ieder mogelijk terrein voornaams en uitstekends opleverde. Zijn moeder, de vriendin van Macauloy, zwaaide den schepter in alle bijeenkomsten die zij met haar tegenwoordigheid vereerde, de vader, voor wien hij een groote genegenheid had, was de echte representant van de intellectueele eigenschappen der familie Fox, de rivaal der Pitt's Deze jonge man, van geen krachtige gezondheid en wat apart opgevoed, heeft de kenteekens van een geslacht dat gaat uitsterven, hij heeft den aanleg van een opmerker, niet van een mede werker in het leven, een geboren dilettant. Er is geen kwaad in hem, de menschen mogen hem wel, hij kan geestig praten en hij is te vertrouwen. Pretenties heeft hij niet bovenmatig, alleen, op z'n tijd weet hij zich te doen gelden. Een groot deel van zijn leven heeft hij in Itali gewoond. Dat is in het begin der eeuw het Paradijs der Engelschen geweest. Zij vonden er een ruim leven in paleizen, terwijl hun eigen middelen door den oorlog beperkt waren geworden, zij hadden er een heerlijke lucht tegenover de mist van het vaderland, en zij konden er pruttelen over de misbruiken van een regeering waarboven zij zich nationaal verheven gevoelden, zonder dat zij onder de bezwaren hadden te lijden. Henry Fox, de latere Lord Holland, heeft zijn dagboek, in Engeland begonnen, voortgezet ge durende de jaren in Italiëdoorgebracht; het geeft telkens de indrukken van het oogenblik in een maatschappij die niet veel verandert; met andere woorden het is levendig en oprecht, en daardoor vol beweging in een eenigszins stationnaire wereld. Boeiende lectuur kan men het journaal niet noemen, het is niet voor een populair boek be stemd, maar er valt wat echt menschelijks uit te halen. Misschien zijn enkele notities niet onwelkom over leden van het geslacht van Napoleon na den val van den grooten man; zoover het hun was toegestaan hadden zij de wijk naar Italiëgenomen. In de eerste plaats was het de moeder van Napoleon, de oude Letitia Bonaparte, Madame Mère, die haar vorstelijken rang in Rome handhaafde, en die alleen haar twee zoons, Louis en Jwóme, daar zij koningsrang hadden, toestond om in een fauteuil aan haar zijde plaats te nemen. Gelegenheid vindt zich nog wel om ook het portret van de oude dame te geven, voorloopig moge van Louis, den vroegeren koning van Holland, dienen, dat hij is: leelijk en vervelend", en van Jéröme, den ex-koning van Westfalen, dat hij wordt versierd met de eigenschappen: levendig, leeg, dwaas en ijdel. Hij heeft in zijn gezicht eenige trekken van zijn broeder, en voert een koninklijken staat; waar hij niet zeker is van een ontvangst als koning, wil hij niet heen." Zij hebben geen aantrekkelijkheid, die figuren waar geen leven meer in zit, maar hier komt er een met gratie en vriendelijkheid, wat gemaniereerd slechts zoo lang men nog niet aan haar manier is gewend: Hortense de Beauharnais, weleer koningin van Holland. Wij zijn in 1827, het jaar van een lang verblijf in Rome. De zoon van Lady Holland kon rekenen op een goede ontvangst bij zijn bezoek aan de Duchesse de St. Leu. Zij wachtte hem in haar kleine boudoir van de Villa Pauüna. Men gevoelt zich terstond op zijn gemak", zegt Henry Fox; 't is bijna of men thuis was, zoo voorkomend is zij voor wie haar opzoekt; bij haar volstrekt geen koninginne airs. Haar houding heeft iets van Mlle Mars, maar zij is liever. Zij spreekt heel rad, en haar discours gaat niet diep, ja, is vrij beuzelachtig. Het loopt over haar eigen comedies, haar romances en haar schilderen en zij is niet uitgeput over de charmes van haar eigen t'huis, van haar eigen kring en haar ver schillende talenten. Ik was verwonderd over den een beetje vulgairen trots dien zij had in het opnoemen van het aantal Duitsche prinsen die bij haar waren geweest. Mij docht zij had te lang en te diep geleefd te midden van werkelijken glans om iets over te hebben voor de valsche schittering van een paar koninklijke namen." Een ander maal was er diner bij Hortense en oetit comité. Zij heeft voortdurend gesproken en hield maar niet op van het oogenblik dat wij kwamen, tot wij haar verlieten. Zij had het over alle huizen waar zij had gewoond. Van Holland en van Amsterdam sprak zij bijna met afgrijzen. Zij ver loor daar haar kind, en zelf was zij zoo ziek, dat zij er een groene kleur van had. De menschen keken haar zoo meelijdenswaarüig aan, alsof ze haar wilden zeggen dat zij het geen twee dagen meer kon houden. Zij was daar in Amsterdam be huisd in het Stadhuis, waar maar n mooie zaal was. De rest was verloeielijk. Voor haar apartement had zij de kamers van Justitie gekregen, waar alle ornamenten in de hoeken waren van bekkeneelen en doodsbeenderen in marmer. Zij rilt nog van afgrijzen wanneer z'j er aan denkt. Na het diner liet zij haar slaap- en kleedkamer zien waar zij al haar keizerlijk moois bij elkaar heelt en in goeden staat onderhoudt. Zij en haar dame de compagnie lazen een proverbe voor, dat veel te lang was. Dar. begon zij over geschiede nis te spreken, veel verstandiger en diepzinniger dan waar ik haar toe in staat had gerekend, en vertelde van de vriendelijkheid van den keizer van Rusland bij de eerste inneming van Parijs en van haar onderhoud met Lodewijk XVIII dat een uur had geduurd en vol was van wederzijdsche complimenten." De verhouding werd dan intiemer. Hortense verlangde het portret van den jongen Henry Fox te schilderen en maakte van de uren dat zij samen waren gebruik om hem haar memoires voor te lezen, in Zwitserland tijdens haar ballingschap opgesteld. Eer zij al de groote gebeurtenissen waarvan zij getuige was geweest in een kader voor zich had gesteld en van haar ziel had af gewenteld, kon zij zich niet rustig gevoelen, erkende zij. Zij wilde openhartig zijn en hield een kleine sentimenteele voorrede ter wille van haar toehoorder, toen zij het onderwerp naderde van haar eigen hartstocht voor den graaf de Flahault. Bij die gelegenheid liet zij zich ook gaan met betrekking tot haar echtgenoot Louis. Deze had zich tegenover haar gedragen als iemand dien het in de hersens mankeerde, verdenk-ziek, en telkens wisselend van humeur, zoodat er noch sprake was van hem lief te hebben, noch van zich door hem geintimideerd te ge voelen. Onder den charme van Napoleon-zelf had zij nooit geleefd, het was haar verstand dat voor hem had gesproken, niet haar liefde of haar eerbied. In de verhalen die rondgingen over haar verhouding tot haar machtigen schoon vader was geen grein van waarheid, het berustte op een eigenaardigen trek in Napoleon's wezen, dat zij nooit met gezag waren tegengesproken. Hij had n.!, van zichzelf het idee, dat hij niet in staat was kinderen te verwekken, en daar hij van Hortense's oudsten zoon zijn erfgenaam wilde maken, was het hem niet ongevallig dat het leger hem zou houden voor een zoon van hem zelf. Er waren toen verschillende middelen be proefd om hem een beter denkbeeld van zijn ver mogen te geven, maar hij had zich eerst laten overtuigen toen de Poolsche gravin Walewska hem een zoon schonk. Want van haar trouwe liefde was hij zeker. Toen besloot hij tot een nieuw huwelijk. Hoe vertrouwelijker de betrekking met Hortense werd gedurende den loop van het jaar 1828, hoe meer Henry Fox haar gevoeligen geest op prijs ging stellen. Hij begreep nu de mechaniek van de ontvangst welke die verbannen hooglieden in Rome, nu zij er te kijk zaten hun bezoekers lieten ten deel vallen: zij hadden voor het algemeen een onderwerp dat zij geregeld ten beste gaven, Hortense bracht gewoonlijk de bekoring van haar huiselijk verblijf aan het meer van Constanz op het tapijt, wanneer zij groot bezoek had; dat was een gruwel van verveling geworden voor den jongen man. Haar hart sprak eerst bij de intieme diners. Alleen zij was zeer ijdel, en men moest haar niet op haar literarische qualiteiten brengen.Gewoonlijk kwam zij daar van zelf reeds op, en was maar al te bereid er de proeven van te leveren. Een komisch verhaal is het volgende. De jonge Engelschman had een zeer aangenaam loninUjjkiliDbiltiansporl-NaitiebippJi DEGRUYTER&Co. DEN HAAQ AMSTERDAM ARNHEM Internationale Verhuizingen