De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1924 14 juni pagina 6

14 juni 1924 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND No. 2452 VIJF EN TWINTIG JAAR ZIONISME IN NEDERLAND AMSTERDAMSCH ALPINISME Teekening voor de Amsterdammer" door Jordaan feNadatde?Judenstaat"van Herzl tot het eerste Zionisten-congres aanleiding had gegeven en het programma van de politieke beweging der Joden met Jiet doel: den Jodenstaat te verkrijgen, op dit Congres tot stand was gekomen, begon de groote actie om in alle landen het Zionisme ingang te doen vinden. Het Nederlandsche Jodendom was geheel en al los geraakt van de groote stroomingen die het internationale Jodendom bewogen. Het gods dienstige reveil der Reformbeweging had hier geen bodem gevonden, en evenmin als de actie der moderniseering van den Joodschen Godsdienst had de reactie van de verdieping van de Jood sche orthodoxie door Hirsch hier eigenlijk diepen invloed gehad. Het Nederlandsche Jodendom heette orthodox, en breede kringen volgden ook inderdaad de godsdienstige traditiè'n, maar in zeer grooten kring waren de traditiën afgebrokkeld, en de eigenlijke leiding van het Kerkgenootschap was in handen van menschen, die in hun persoonlijk leven de traditiën niet of nauwelijks volgden, doch die bij de leidingjvan de Kerk gewoon waren geheel naar de traditiën te handelen. In geestelijk opzicht stond de leiding van het Jodendom onder den ban van het politieke liberalisme. Alle solidariteit met de Joden der wereld uitte zich in de philantrophie, die door het opkomen der Jodenvervolging in Rusland en de andere landen van Opst-Europa veel werk te doen vond. De beweging der Vrienden van Zion", de Chowewei-Zion-beweging, die in bijna alle landen, tot zelfs in Duitschland, succes had gehad met haar streven om de kolo nisatie van Palestina door Joden te bevorderen, had hier een onvruchtbaar veld gevonden. Doch anders heeft het Nederlandsche Jodendom op het Zionisme gereageerd. Toen de beweging door Jacobus Karn en enkele anderen hier werd geïntroduceerd, vond zij aan den eenen kant heftige bestrijding, doch aan den anderen kant werkte zij ook sterk in juist op het jonge geslacht. Degenen, die den aanvang, of bijna den aanvang van de beweging hier te lande hebben mede gemaakt, kunnen nog met trots eraan denken hoe zij een kwajongens-beweging werd genoemd. Zij hebben zich toen ermede getroost, dat Jeugd een geneeselijke kwaal is, en zij hebben zich met het lan van de jeugd in den strijd geworpen. Gemakkelijk was die strijd niet. Niet minder dan de banvloek zij het dan ook in een wat gematigder en moderner vorm werd door de Rabbijnen tegen de beweging geslingerd. Alleen de bekende Rabbijn Dr. Dunner, de primus inter pares, zag het wonder der hergeboorte van het Joodsche Volk, dat het Zionisme was, in. Behalve de Rabbijnen stond ook heel de kring der zooge naamde assimilatie, die in de Alliance Isra lite" georganiseerd was, tegenover de jonge be weging en zij had elders het wapen van de ver dachtmaking, hier dat van den spot tot haar beschikking. Doch den spot kon men zich laten welgevallen; men had het sterke geloof dat alleen door het politieke Zionisme een eind aan de ver volging en de verdrukking der Joden gemaakt kon worden. Men had den steun van de groote politieke successen van Herzl bij zijn verschil lende onderhandelingen; men had het optimisme van de jeugd, en den tijd diende Jeugd wachten kan, vóór boven de tegenstanders. De Zionistische beweging in Nederland is ondanks den ban en den tegenstand tot een zeer sterke partij in het Nederlandsche Jodendom gegroeid. Zij heeft niet afgelaten steeds scherper de nationale basis van het Zionisme te accentueeren, en zich niet op eenig compromis met de philantropische strooming ingelaten, die geneigd scheen tot samenwerking, als het Zionisme bereid zou zijn de zuiverheid van zijn programma op te geven. De invloed van het Zionisme in het Nederland sche Jodendom steeg. Langzamerhand bleek dat ieder, die eenig positief werk in Nederland voor het Jodendom doen moest, op de individueele hulp van de Zionisten was aangewezen. Het Zionis me was naast een politieke beweging een geestelijk réveil geworden. Het Nederlandsche Jodendom werd sterker door de actie der Zionisten. Terwijl voor een twintigtal jaren met zekeren schroom men zich Israëliet liet noemen, werd het de Zio nistische traditie zich nimmer anders dan Jood te noemen. Inplaats van een in stilte gedragen last werd het Jodendom een vol trots gedragen cocarde, die toonde, dat men tot een der oudste cultuurvolkeren van de wereld behoorde. En niet alleen de Zionisten namen deze houding aan, het geheele Nederlandsche Jodendom werd in deze richting getrokken. Toen in den oorlog Engeland met de BalfourZonsopgang in de Utrechtschestraat verklaring het streven van het Zionisme tot een internationaal belang maakte, en de politieke beteekenis ervan erkende, reageerde het Neder landsche Jodendom krachtig, nu het bewerkt was door de actie van de jarenlange Zionistische pro paganda. Een indrukwekkende vergadering in het Con certgebouw te Amsterdam gehouden, vroeg in een motie drie punten ten bate van het Joden dom, Die punten waren: de Emancipatie in de lan denwaarde Joden verspreid leven; de minderheidsrechten in landenwaarde Joden als gesloten minder heden leven; en den Jodenstaat in Palestina voor het geheele Jodendom. Geen gebeurtenis kan meer dan deze vergadering toonen dat onder den vloed van de actie der Zionisten het Nederlandsche Jodendom, politiek rijp geworden, de solidari teit met de Joden der wereld herkregen had. ? Thans staat het Jodendom door het mandaat over Palestina voor de taak van den opbouw der Joodsche gemeenschap. Ook in Nederland heeft de oproep om door het verschaffen van middelen krachtig mede te werken tot dien opbouw weerklank gevonden en breede kringen van het Nederlandsch Jodendom werken mede tot het uiterste van hun kracht. Ook uit Neder land zijn Joden naar Palestina gegaan om aan de langzaam opbloeiende gemeenschap mede te werken en hun kracht aan hun volk te geven op de plaats waar die het noodigst is. Het zijn de voortrekkers die gegaan zijn, maar er staan velen bereid hen te volgen. Zoo heeft de Zionistische beweging in Neder land den geest herschapen en van een Jodendom dat onder een kwijnend liberalisme voort vege teerde, een krachtig levend, op arbeid voor het Joodsche Land georiënteerd, Jodendom gemaakt. O R N s T E i N SPREEKZAAL EEN VREEMDE GAST E. J. VAN SCHAICK MAKELAAR Korte Jansstraat 25b" - Utrecht WONINGBUREAU ASSURANTIES TELEFOON 125 Daar ik een paar maal in Djibouti, havenstad van Abessynië, was, interesseerde mij het stuk van den heer J. W. de Boer over Ras Tafari, (opvolger van den Negus Menelik) wat ik met genoegen las. De heer de Boer schrijft o.a. Menelik's kleinkind, de zoon van prinses Lidj Jassoe en Ras Mikhail werd aangewezen als op volger. Hier worden dus de dochter van Menelik, Lidj Yassoe geheeten, en de naam van den kleinzoon van Menelik in 't geheel niet genoemd ! De kleinzoon heet echter Lidj Jeassu (Jussoe) en zijn, intusschen overleden, moeder heette Schoagasch, die dochter van Menelik heette dus Schoagasch en niet Lidj Jeassu, welk laatste de naam van haar zoon was. Djibouti werd gesticht door deFranschen, omdat zij het strategisch een beteren tegenhanger van Aden vonden, dan Obok, dat dien rang verloor. De Arabieren noemden Ethiopië, Beled el Habesch, Hasbesch beteekent: mengelmoes van volken, dus van daar 't woord Abessynië. De zoon van Salomo en van de koningin van Saba heette Menelik; de Negus die in 1895 de Italianen bij Adoca versloeg, noemde zich Menelik II en regeerde tot 1908. Door vele geschiedschrijvers wordt het hoogland Sernien in Abessynië, voor de oorspronkelijke verblijfplaats van de Semieten gehouden. Daar vormden zich onder eigen vorsten kleine Joodsche staten, opgericht door Joden, die met den eersten Menelik in het land waren gekomen. Van hier stamde ook de beroemde prinses Judith, die om streeks 't jaar 900 de toen reeds Christelijk gewor den Salomo'sche dynastie trachtte te vernietigen. N. v. G. VANNELLESVARINAS GOUDZEGEL 3O ets. per Pakje.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl