ffT No. 2453 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND DE AUTOBUS Teekening voor de Amsterdammer' door Joh. Braakensiek Ontwerp-Rijksmerk in het jaar 1828 te Rome terugvinden, heeft hij geheel gebroken met de Blessingtons en hun aan hangsel, van zijn liaison met Teresa Ouiccioli is niet anders overgebleven dan een spijtig souvenir. Als hij haar een enkele maal ontmoet, ergert hij zich wel aan haar gebrek aan tact, maar de natuur lijkheid van haar geest bewondert hij toch en haar gaaf om zich te schikken naar de menschen van haar omgang: zij is niet dom, neen, waarlijk niet, ? zij kon een gesprek over Hamlet voeren zonder dwaasheden te zeggen, zij weet menschen als Louis Napoleon, den vroegeren koning van Holland, te bekoren en op een afstand te houden, en tegenover haar bewonderaars houdt zij zich als een ongerepte bloem. Arme Lord Fitz-Harris (de latere Earl of Malmesbury) die er roem op draagt, eindelijk haar gunst veroverd te hebben." Maar de tijd komt dat Engeland ons terug roept. Henry Fox ging afscheid nemen van de vrouw die op haar wijs zijn herinnering aan Itali tot een bezit voor het leven had gemaakt. ,,'s Morgens ging ik naar haar toe", heet het in het dagboek, wij namen een teeder congé. Ik zal altoos een buitengemeene belangstelling en achting voor Teresa bewaren, zij heeft bij menige gelegenheid groote edelmoedigheid tegen over mij betoond, en haar gedrag is bewonderens waardig geweest, wanneer men mijn onvergeefelijke manier haar in den steek laten in rekening brengt. Hoe zou ik haar dat nemen van een nieuwen minnaar euvel kunnen duiden, toen ik haar alleen heb gelaten op de wijs als ik het deed." Verzoenend slot, niet waar ! Bevredigend einde ! Sla nu nog een aantal bladzijden verder op, waar gesproken wordt van een nieuw, een laatste bezoek aan Italiëin 1830. In Rome ging Henry Fox Teresa opzoeken en maakte een afspraak met haar naar Frascati te gaan. Zij onthaalde hem op haar slechtste manieren. Het is een erge gans", meldt het dagboek. Wij soupeerden en gingen gauw naar bed. Het was een doodelijk vervelende dag. T o have to make love without feeling a partiële is sad work, and sad and serious did I find i t." Ik Iaat deze aanhaling in de taal van Byron's Don Juan. W. O. C. B Y V A N C K DE INTERNATIONALE PUZZLE Half Juni 1924. Zietdaar de nieuwe bakens gezet, het getij verloopen. De vaarwaters zijn veranderd. De schepen aarzelen nog aangaande den nieuwen weg. De stuurlui rekenen na. Ook in Frankrijk is nu, na Engeland, een sterk vooruitstrevende regeering geformeerd. Wanneer men het verschil moet kenmerken tusschen de oude en de nieuwe tendentie, die sinds het vorige jaar in beide landen naar boven is gekomen, dan is het dat tusschen traditie en experiment. Zoowel te Londen onder Baldwin en Curzon, als te Parijs onder Poincaréen Millerand, had men getracht den vrede te verwezenlijken volgens eene op de historie voortgebouwde methode. Na de onte vredenheid over de resultaten daarvan, zijn Ramsay Macdonald en Herriot geroepen een beleid in te zetten van het nieuwe experiment." Dit is de opdracht welke de kiezermassa's, die niet van historie weten en niet om traditie geven, hun hebben opgelegd. Hoe vaak in de wereld is een weloverlegd kleven aan traditioneele begrippen een belemme ring, ? frischweg opstijgen in de ruimte der radicale mogelijkheden een uitkomst gebleken. De krachten der historie doen zich daarbij toch wel uit zichzelf gelden ! Dit ondervindt Ramsay Macdonald al zeer sterk. Zijn politiek is zeer realistisch. Deze realistische politiek heeft 't wan trouwen van vele behoudenden doen vervallen, en heeft de tegenstanders van 't aanvaarden der regeering in den eigen boezem, tot de warmste voorstanders gemaakt. Voor de insiders staan op 't oogenblik de kansen om 't even, of eenmaal de liberalen weer de leidende to&owrfractie, dan wel de lab.-mrtra.ctk de liberalen zal opslorpen. Zal in Frankrijk Herriot, na eenige maanden tijds, een dergelijke succesvolle positie kunnen aan wijzen? Het hangt van veel af, in het bijzonder van 't verstand van het Fransche radicalisme. Wanneer dit een nationale rol weet te vervullen, zal het een ontzaglijke kracht kunnen ontwikkelen. Wanneer het zich in partijzaken verdiept en in uitersten vervalt, zal het Frankrijk en Europa ernstig schaden. De gevaren zijn bij de Gallische geestesgesteldheid grooter dan bij de Angel saksische. In het bijzonder zal de vraag zijn," of men het vuur van den strijd tusschen anti-clericaal en kerk weer zal willen oprakelen. Er zijnaan wijzingen die dit kunnen doen denken. De keuze van den President zelf, hoezeer in andere opzichten een uitnemenden indruk gevend en de over winning teekenend van nationalen geest op partijmacht, laat ruimte voor twijfe^De heer Doumergue is een protestant uit Ntmes, en in die streken is als 't ware de oude geest der godsdienst oorlogen nog levend gebleven. Men is er antikatholiek ais in weinige andere deelen van Frank rijk. Ook de nieuwe President heeft zich daarin nooit onbetuigd gelaten, en op dit, voor Frankrijk zoo gevoelige stuk, is dus scherpe strijd niet uit gesloten. Over het geheel heeft zich in Frankrijk een zelfde schouwspel voltrokken als in Mei 1914. Ook toen was de kreet van de stembus overweldi gend opgestoken tegen de nationale richtlijnen van een Poincaré(toen President) en Millerand (toen Minister). Het resultaat wi.s Viviani. Maar ook met Viviani is, toen het er op aai kwam, de union sacrée" doorgezet. Herriot heeft zeker geen gemakkelijke positie. Van hem wordt veel verwacht; maar, door een deel van zijn ondersteuners, ook wel gevreesd. 't Zal hem in de internationale politiek misschien lastiger vallen, stoutmoedige experimenten door te zetten, dan 't geval zou zijn geweest met eenen door de stembus naar links gerichten Poincaré. Die gaf de waarborgen tegen overmaat in zijn eigen figuur. Van Herriot zal men altijd het tegenbewijs vorderen, omdat hij eerder vermoedens in zijn nadeel heeft. Vandaar dat men niet verbaasd zal moeten zijn, van hem af en toe krachtige nationale tonen te vernemen. De Fransche regeering staat trouwens voor Nodorl. Munt Holland* !»?«*0 IO OBiitm ulamme groote moeilijkheden. Herriot gaat nu naar Chequers. Daar zullen met Engeland regelingen moeten worden op touw gezet, waardoor men de Duitsche kwestie regelen wil. Wat de financieele kwestie betreft, is niet veel 'nieuws meer te zeggen. Clementil,de nieuwe Fran sche Minister van Financiën, is een voorman van economische toenadering. Men zal van alle kanten voortwerkcn op het Dawesrapport, dat nu allerwege wordt uitgewerkt; en welks jongste resul taat nog is, zijnen peetvader de candidatuur van vice-president van de Republiekeinsc'ie partij inde Vereenigde Staten bezorgd te hebben en te dienen als aantrckkingsviag voor die partij. Onzekerder evenwel blijft het militair-politieke, het veiligheids"-vraagstuk. Herriot zal zeker, voor zijn land, daarover niet licht kunnen heen gaan. Het is in en laatsten tijd almaar duidelijker geworden, dat in Duitschland nog heel wat met het traclaat strijdende militaire organisatie plaats gevonden heeft er vindt. Al is deze nu misschien niet zóó gevaarlijk als soms wordt beweerd, het wordt toch, aan den Geallieerden kant,zeerernstig ingezien. Ook politiek is het zoo, dat zelfs in gematigde Duitsche kringen openlijk wordt gezegd dat in elk geval de Poolsche corridor" en Dantzig weer bij Duitschland moeten komen. Daarmede is dan evenwel tevens weer 'tgeheele tegenwoordige Polen aangetast. En het bestaande stelsel staat onder de garantie van den Volkenbond. Op den Volkenbond heeft Herriot verklaard, zijn nieuwe buitenlandsche politiek te bouwen. Hij roept er Hanoteaux, den ietwat conservatieven historicus, als Frankrijk's vertegenwoordiger terug, en zendt er den grooten Bourgeois, met den zeer bekwamen en energieken Jouvene! voor in de plaats. Dit is daar de nieuwe vlag. Maar voor Frankrijk moet de zekerheid van den Volken bond meer zijn dan een vlag. Het moet een werke lijke zekerheid zijn. Dit vormt op het oogenblik het merkwaardige, nieuwe dilemma ttisschen Londen en Parijs. Ook de Engelsche regeering wenscht de nieuwe politiek te voeren doormiddel van den Volkenbond." Voor haar is dit evenwel in de eerste plaats een middel, om af te komen van andere instellingen, die zij wil zien verdwijnen: geallieerde militaire controtecommissie's op het vasteland; Fransch garantieverdrag; gespannen verhoudingmetDuitschland. Vandaarde stelligen; bewapeningscontröle door den Volkenbond; garan tie tegen aanvallen door den Volkenbond; toe treding van Duitschland tot den Volkenbond. Maar veel meer dan Engeland is Frankrijk er bij geintresseerd dat dit alles dan ook inderdaad goed en doeltreffend werkt, en dat de Volken bond inderdaad een controle zal organiseeren (wat zeer omvangrijk kan zijn), en garsntie's scheppen ('t geen nauwkeurige voorbereiding vereischt), en dat Duitschland's toetreding als lid ook inderdaad Duitschland wil om zich aan de tractaten te houden, in zich sluit. Dat is waarvoor Herriot zal moeten zorgen: dat alles zich niet in schijn en formules oplost, en dat is 't geen waarvan hij in Chequers Ramsay Macdonald zal zoeken te doordringen. Deze wil wel, maar het wordt een zaak van uitvoering. En deze kwestie's van uitvoering brengen heel wat vraagstukken mee die nu acuut worden. Ook in dit opzicht heeft Herriot in zijn ministerie een vlag genomen: den Oeneraal Nollet, die de geheele leiding heeft gehad van de militaire con trole in Duitschland, en in Duitschland respekt heeft verworven voor zijn takt, masr tevens heeft getoond een scherpe leider te zijn. Intusschen spoelt de nieuwe stroom, waarop wij in den aanvang wezen, merkbaar verder door Europa. Hij doet zich ook in andere landen gelden; werkt door in Polen, dat minder nationalistisch wordt, en raakt den zetel van den dictator van Italië. Die ziet in zijn land de tegen hem gerichte elementen krachtiger opsteken. De fouten van zijn regime, vooral de kant van geweld en terreur die er niet vreemd aan is, doen zich duidelijker gelden. Zal de nieuwe stroom woelen in Mussolini's rijk? BRAND A RIS VANNELLESVARINA* GOUDZEGEL 3O ets. per Pakje. II Een aangename Bezuiniging een HALF ONS vervangt vele GOEDE SIQAREN. II