No. 2453 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD~VOOR NEDERLAND N.V. PAERELS Meublleering-MI]. AMSTERDAM COMPLETE MEUBILEERING BETIMMERINGEN Rokin 128 - Tel. 44541 Keizersgracht 772 te A'dam. TEL. 37151 Ateliers voor Reparatiën. In den Haag alken Vrijdag Hotel Central Het feit, dat er dagelijks meer WHITE VRACHTWAGENS EN OMNIBUSSEN op den weg verschijnen, spreekt voor zich zelf. De prijzen zijn concurreerend. ALLEENVERTEOENWOORDIOINO VOOR NEDERLAND: N.V. Gebrs. NEFKENS' Automobiel Maatschappij ALLEEN: AMSTERDAM, Jacob Obrechtstraat 26, Tel. 22507. UTRECHT, Nachtegaalstraat 55, Tel. 3061. Geen filialen, ook niet in andere plaatsen. VOORJAAR EN ALLEENVERKOOP 7V.V EOMERKWAU NEDERLM KOLONIËN NAAR MAAT Fr. SINEMUS 20 Leidschestraat 22 - Amsterdam Zooeven verschenen: MARGOT VOS De Dienende Maagd Een Bundel Verzen opgedragen aan C. S. ADAMA VAN SCHELTEMA Pi ijs ingan. f125; geb. f 1.90 Uitgave EM. QUERIDO - A'dam. TEXEL l Edward Bok, die van Texelsche afkomst is, heeft over ons eiland een samenraapsel van leugens en onzin gepubliceerd, waarvan je de haren te berge rijzen. Hij vertelt niets meer of minder dan dat zijn vaderen de dorre zandvlakte beplant hebben met boomen, zoodat thans het eiland een groot woud is geworden en als de schepen nu uit zee dit tooveroord genaken, dan klinkt de zang van duizend nachtegalen hun tegemoet. Gelukkig maar, dat dit louter bluf en verzinsel is. De boschjes waar de familie Bok bij betrokken is, beslaan nog niet het duizendste gedeelte van het eiland en de nachtegalen, die wij er trouwens met vreugde begroeten, hebben het nog nooit verder gebracht dan twee paartjes. In menig jaar blijven zij heelemaal weg. Ook zou ik niet graag Texel, zooals het nu is, willen ruilen voor het fantas tisch product van Edward Bok. Een kort bezoek, onlangs weer aan het eiland gebracht, heeft mij versterkt in de meening, dat er maar liefst zoo weinig mogelijk meer veranderd en verbeterd moet worden en dat het zooals het nu is, nog altijd behoort tot de schoonste en indrukwekkendste landschappen ter wereld, een lustoord voor landgenoot en vreemdeling, een onuitputtelijke bron van genot en verheffing voor ziel en lichaam. Er bestaat goede kans, dat dit zoo blijven kan. In hoofdzaak bestaat Texel uit het oude eiland met zijn diluvialen kern, de duinen en de polders. Deze laatste kunnen we weer verdeelen in de oude en de nieuwe polders. De voornaamste nieuwe polders zijn de Prins Hendrikpolder, de polder het Noorden en de polder Eierland. Nu zijn we van polders niet veel landschapsschoon gewend, vooral niet van de nieuwe uit de negentiende eeuw. De Zee polders maken hierop echter nog al dikwijls een gunstige uitzondering en zoo is het ook met deze drie, waaruit de zee niet geheel en al gebannen is. Zilte kreeken en ondiepe modderige plassen blijven er de mogelijkheid verschaffen voor een bont en luidruchtig vogelle.ven. De polder Eierland ligt met zijn noordwestzijde over een lengte van vele kilo meters tegen het duin aan en daar vinden we dan in plaats van bouwland mooie frissche bloemrijke weiden, die overgaan in den eigenlijken duinvoet, die ook op menige plaats een onderhoudende flora vertoont en zelfs nog wel eens een natuurlijk boschrandje zou kunnen krijgen. Ofschoon deze wande ling niet tot de beroemdste van Texel behoort, kan ik u haar toch zeer aanbevelen. Ook is het door gaans de luwe zijde van Eierland, dat met zijn boomlooze wegen wel dikwijls hooge eischen stelt aan wandelaar en fietsers. Onze vriend Bok zou hier nog wel eens aan 't planten mogen gaan. De zoomen van de wegen zijn breed genoeg en menige Eierlandsche boerderij, die goed in de boomen zit, levert het bewijs, dat de onderneming niet geheel hopeloos zou zijn. Ook weten wij tegenwoordig dat een dergelijke beplanting de productiviteit van het bouwland zou verhoogen. Hier ligt nu werkelijk een nuttige gelegenheid voor werkverschaffing en als dat ooit eens zoover komt, dat op Texel werkeloozen moeten worden geholpen, dan hoop ik, dat zij gezet worden aan het beplanten van deze polderwegen, liever dan dat zij zand gaan vergraven dat beter opzijn plaats zou blijven of duinen en heiden bebosschen, die het niet noodig hebben. Dat is al veel te veel gebeurd, zoowel hier als elders. De oude polders sluiten zich aan bij het oude eiland, de polder Waalenburg neemt een tusschenOezicht op Hoorn op/Texel positie in, zij is de jongste der oude of de oudste der jonge en eigenlijk toch wel iets afzonderlijks. Daar kom ik later op terug. Het oude eiland is het eigenlijke Schapen-Texel, het Texel van de tuinwalletjes. De hooggelegen zandgrond houdt geen water en nu worden er van oudsher de perceelen van elkaar en van den weg gescheiden door smalle steile walletjes, opgebouwd uit zoden. Hun hoogte varieert van meterhoog tot manshoog, hun top is dikwijls nog gekroond met een prikkeldraad, 't Is nog een heele kunst om die dingen te bouwen, maar als ze goed zijn, houden ze het jaren lang uit en dan raken ze in den loop der tijden mooi begroeid met vroegeling en hoornbloem, reigersbek, viooltjes, grasklokjes en Jasione en vooral met het Engelsch gras met zijn prach tige rose bloemhoofdjes. In dikke tuinwallen vindt de tapuit, of zooals hij hier heet de stog" holen van voldoenden omvang om er zijn nest te maken en dikwijls genoeg fladdert dit bonte vogeltje voor u uit, wanneer ge uw weg zoekt door de aardige doolhoven der holle wegen van Noord- en Ztiidhaffel. Laat ik nu echter nog eventjes voor goed en voor altijd zeggen dat de voornaamste vogel van Texel de leeuwerik is en dat leeuwerikzang u begeleidt op al uw wandelingen, zoowel op het oude eiland als in de polders en de duinen of zelfs op het strand en op de slikken en zeer zeker kunt ge leeu werikzang reeds van verre hooren als ge met vlakke zee en weinig wind het eiland al zeilende nadert. We zijn wel eens bang geweest dat die tuinwalletjes plaats zouden moeten maken voor paaltjes met prikkeldraad, maar gelukkig hebben zij nog een andere beteekenis dan als afpaling. De schapen zijn hier altijd buiten, dag en nacht, zomer en winter en zoeken bij guren wind gaarne de luwte van de walletjes. In groote weiden worden dan ook wel alleen voor beschutting kruisvormige stelsels van walletjes aangebracht. Bovendien vindt men er dikwijls schuurtjes of boetjes voor berging van gereedschap, voer e.d. en die geven ook weer een aardige stoffage. De meeste weiden hebben min of meer diepe drinkkolken; hier en daar tusschen de glooiingen liggen plassen of stroomen trage beekjes. En overal langs de wegen verheffen zich de boerde rijen, meest nog de aloude monumen tale stolpen, omgeven door boschjes of hagen, door den zeewind over n kant geschoren. Hier en daar, op lage plekken, zijn kleine boschjes aangelegd, eeuwen her, meest berken en elzen hakhout, met wonderrijken groei van varens, kamperfoelie, lijsterbes en bramen, heerlijke geurige schuil plaatsen in alle jaargetijden. Een tamelijkgrootboschje van zware beuken en flinke ahorns kroont de helft van den Hoogen Berg. De andere helft heeft tot Zuidoost rand de beroemde Zandkuil, thans een bezitting van de Vereeniging tot Behoud van Natuur monumenten. Dit oude eiland, het Schapen-Texel, verandert gelukkig ook maar zeer langzaam, waarschijnlijk wel door dat het hoofdbedrijf, de schapenteelt, hier sedert eeuwen met profijt is uit geoefend en zijn voordeeligste vormen heeft ge vonden. Ook breiden de dorpen zich weinig uit. Alleen het hoofddorp, Den Burg, heeft in dat opzicht een paar griezeligheden moeten ondergaan. Maar Oosterend en De Waal zijn nog even mooi als eertijds en vooral ons lievelingsdorp Hoorn, het mooiste van alle. Toch heeft juist dit dorp in den loop der eeuwen de grootste veranderingen ondergaan, want eertijds lag het aan zee en waar eertijds de bootjes wiegelden van de loodsen van Tromp en De Ruyter, daar weiden thans de lammeren en de schapen. En nog altijd is de hooge torenspits van Hoorn een baak voor de zeevarenden. (Wordt vervolgd). JAC. P. THIJSSE DEM HAAtt Lunchroom de Bijenkorf", Wagenstraat 45 Complet* dagschotels met Soep f 1.50 Diners a f 2.50 Dagelijks Concert Zondags Matinee