0E AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 11 NAAR KOPENHAGEN Toen ik Maart l.L het verzoek kreeg als plaats vervangster van het Internationaal Comitélid voor Education" van den Intern. Vrouwenraad (LC.W.) het Congres te Kopenhagen bij te wonen, dat daar van den 20sten tot den 28sten Mei ge houden zoude worden, Was ik spoedig besloten aan dat verzoek te voldoen, daar de leuze, waar onder die raad werkt: Wat gij wilt, dat anderen u doen zullen, doe hun ook alzoo", mij sympathiek is, evenals zijn doel en streven: de menschheid te dienen en de wereld een beetje beter te verlaten dan wij haar gevonden hebben. Na al hetgeen verschillende leden reeds brach ten) is er dus schijnbaar niet veel nieuws meer omtrent het congres te Kopenhagen mede te deelen, maar elke ?deelneemster is met eigen in drukken naar huis gegaan en verwerkt nu het opgedane op haar manier en daarom voel ik mij, nu mij gevraagd is, iets over mijn uitstapje naar Kopenhagen te schrijven, gedrongen de aandacht van dp lezers van dit blad te vestigen op wat niet op de agenda van de congresweek vermeld staat, maar zeer zeker van vèrstrekkenden invloed i£ Dat is, naast het samenzijn in de commissies, daar waar men in intiemer kring elkaar nadert, waar men de' vrouw boven de nationaliteit, den mensen boven de partij of godsdienst voelt, het contact tusschen die verschillende vrouwen buiten de vergaderzalen. Denemarken en in de eerste plaats hare hoofd stad, natuurlijk op voorbeeld en onder den invloed van den Deenschen Nationalen Vrouwenraad heeft dat aangevoeld; zij hebben het als een eer beschouwd den LC.W. in Kopenhagen te mogen ontvangen en dit getoond door den leden alle mogelijke gelegenheid te geven onder het bezich tigen van hunne hoogst interessante inrichtingen met elkander van gedachten te wisselen en ver gelijkingen te maken met soortgelijke inrichtingen in eigen land en daartoe werden de congresleden op hoogst aangename wijze in staat-gesteld, door dat menig gemeenschappelijk bezoek met een tea of lunch besloten werd. Ook de Zondag werd besteed aan kennismaking en gezellig samenzijn; een lunch in het schitterend gelegen Paviljoen aan de Langelinge .... gevolgd door een prachtigen autotocht door de Durehavn met z'n zeldzame beuken. Naar mezelf te oordeelen en naar de uitlatingen van velen, die ik tijdens en na het congres ge sproken heb, zijn de leden uiteen gegaan ieder naar haar eigen land, hetzij Canada of NieuwZeeland, de Ukraïne of Oostenrijk, Duitschland of België, Zuid-Afrika of Engeland. Vol waar deering voor elkanders werk, bezield met nieuwen moed en met het streven haren landgenooten deelachtig te doen worden het goede, dat ir/ andere landen reeds bereikt is of dat de zoo altruïstisch voelende vrouwen zich als ideaal voor alle volken stellen. Kopenhagen is er in geslaagd, ons huis waarts te laten gaan, diep onder den indruk van wat een klein land vermag en overtuigd, dat ook op andere wijze dan die van 't eigen land veel groots en goeds tot stand gebracht kan worden. " Wat wordt daar het werk van de vrouw ge waardeerd, hoe groot is het vertrouwen, dat in haar beleid n doorzicht wordt gesteld, met welk een, trots, wees Professor Oesterbye, de archivaris, ons de marmeren tafel, waarop in eene kast met zilveren omlijsting de grondwet van 5 Juni 1915 ligt, opengeslagen op de bladzijde waar geschreven staat, dat vrouwen en mannen gelijk staan als kiezer en gekozene! Daar is eene vrouw Minister van onderwijs; een van de vijf directeuren (in Nederland inspecteurs genoemd) van onderwijs is eene vrouw; eene vrouw is gekozen in het presidict" (de drie leden van den gemeenteraad, wien het voorzitterschap opgedragen wordt), daar staan vele vrouwen aan het hoofd van groote gemengde scholen. In vele beroepen vindt men de vrouw naast den man. De vrouwen werken er. Zij hebben in Kopenhagen dan ook al veel tot stand gebracht, dat haar onafhankelijker maakt, dat haar eigen leven ten goede komt, het veraan genaamt en tot een hooger peil opvoert. Ik noem slechts: de vrouwenkeuken, waar dagelijks ruim 700 vrouwen haar middagmaal gebruiken, het coöperatieve woonhuis van Clara Raphaël waar 143 werkende vrouwen op zichzelf kunnen wonen, zonder dat zij voor schoonmaak van huis, of bereiding van maaltijd zelf behoeven te zorgen. het Damenhotel" met restaurant en leeszaal. De Christelijke^vereenigingjvanJ jonge vrouwen (K.F.U.K-) waar al de vergaderingen van het Congres gehouden werden. Hieraan is ook een restaurant verbonden. Wat mij vooral interesseerde, was de inrichting van het onderwijs. Die is daar zoo geheel anders dan bij ons, dat ik wil trachten er een beeld van te geven. Ik bezocht eene bijzondere meisjesschool van 600 en eene gemeenteschool van 1700 leerlingen Aan beide inrichtingen staat eene vrouw aan het hoofd. De gemeentescholen zijn voor jongens en meisjes van alle.standen. In de lagere klassen ont vangen jongens en meisjes te zamen onderwijs be halve in gymnastiek. Later worden de jongens van de meisjes gescheiden en worden de jongens meestal door een man, de meisjes door eene vrouw onderwezen, maar het leerplan is voor beide afdeelingen in hoofdzaak hetzelfde. Dit onderwijs sluit na acht jaar, dus voor de leerlingen op veertienjarigen leeftijd, af met een volksschool examen, (de meisjes hebben dan in de 6de, 7de en 8ste klasse, 4 uur per week huishoud- en kookonderwijs gehad; die uren worden door de jongens aan slöjd, gymnastiek en rekenen besteed). Toen ik in de huishoudklasse kwam vond ik daar op vier tafels alles klaar staan, wat noodig. was voor het bereiden van twee gerechten voor ieder der vier families, die de 20 meisjes, die aan de les zouden deelnemen gingen vormen. Ieder der vijf leden der familie heeft in zoo'n les haar eigen taak. De te bereiden spijzen en het werk zijn in een daaraan voorafgaand uur besproken. In de volksschool zijn er voor de minder begaafden (niet achterlijken) hulpklassen met een kleiner aantal leerlingen. Het is niet onmogelijk, dat leer lingen uit eene hulpklasse later weer in eene gewone klasse komen. Niet alle leerlingen doen dit volksschoolexamen; na het 6de leerjaar kunnen de leerlingen, zoowel jongens als meisjes bij voldoenden aanleg en be kwaamheid desgewenscht overgaan naar de Middelbare school, die weder na vier jaren met een examen afsluit. Na de Middelbare school kunnen de leerlingen 2 richtingen uitgaan : a. de eenjarige Realschule". b. het driejarig gymnasium. We krijgen dit overzicht. Volksschool 1ste, 2de, 3de, 4de, 5de, 6de, 7de en 8ste leerjaar. Middelb. school. 7de, 8ste, Ode en 10de leerjaar. Realschulle" llde leerjaar. Gymnasium llde, 12de en 13de leerjaar. Het realschule examen geeft: a. toegang tot de betrekkingen bij de spoor. de post, de telegrafie, de belastingen en de douane. b. tot de inrichtingen voor opleiding tot apo theker en tandarts. c. tot de polytechnische school. Bij ministerieel besluit van 27 Juni 1922 is be paald dat in de 4de klasse der Middelbare school en in de realschule (het 10de en llde leerjaar) het onderwijs in de wiskundige vakken vervangen mag worden door hiüshoudonderwijs en onder wijs in het vervaardigen van kleedingstukken. De leerlingen, die van die vergunning gebruik maken, leggen een meisjesschoolexamen af zonder wiskunde. Dit geeft dezelfde rechten als het real schule examen; dan wordt geëischt voor b een aanvullingsexamen in Fransen, Latijn en de wis kundige vakken, voor c alleen in Fransch en de wiskundige vakken. Het Gymnasium heeft drie richtingen n.l. die der oude talen, die der nieuwe talen en die der wiskundige vakken. Het met goed gevolg afgelegd eindexamen in eene der drie reichtingen geeft toegang tot de universi teit Van de bijzondere meisjesschool, die van het gymnasium slechts twee richtingen heeft, nl. die der moderne talen en die der wiskunde laat ik hier het programma volgen. Godsdienst .... Deensch met Zweedsch en Oudnoorsch . . Geschiedenis .... Aardrijkskunde . . Natuur- en scheikunde . Wiskunde Slöjd Engelsch Duitsch Fransch . . . Latijn Oude Geschiedenis . . Zang Gymnastiek .... (151 (50) (21) (16) (10) (Q PTI poi (14) (4) no'i P5 richting mo- derne talen r. wiskunde 4 3 2 3 6 2 6 2 5 2 4 3 4 ' 1 9 richting moderne talen r. wiskunde 4 3 2 3 6 2 6 2 5 2 4 3 4 2 1 2 richting mo- derne talen r. wiskunde 4 4 2 2 6 2 6 2 5 .2 4 t 4 3 1 1 2 DEN HAAG Amsterdam Rotterdam berichten hiermede, dat gedurende de maanden JUNI, JULI en AUGUSTUS, hunne Magazijnen des Zaterdags om l uur GESLOTEN zullen zijn. Het getal tusschen haakjes achter de vakken genoemd, wijst aan, hoeveel uren aan die vakken besteed zijn in de 10 klassen, die aan het gym nasium vooraf gaan. Zoude het gymnasium met de richting der moderne talen in ons land, vooral in het belang der vrouwelijke jeugd, ook niet te bereiken zijn ? In Denemarken bestaat eene soort school Hoejskole" genaamd, die te oordeelen naar het aantal, dat er van bestaat (70), bijzonder voldoet. Eene boerderij of landgoed is er voor ingericht Gedurende de vijf wintermaanden is zij voor de jongens opengesteld, terwijl de meisjes er 's-zomers drie maanden verblijf houden. De leerlingen, die den leeftijd van 18 jaar bereikt moeten hebben, behooren voornamelijk tot den boerenstand. Het onderwijs in lezen, zingen, volksgezondheid, land en tuinbouw met besprekingen van eenige voor hen belangrijke onderwerpen beoogt uitsluitend be langstelling te wekken en licht te ontsteken. Na den oorlog is er te Helsingör Hamlet's Elsinore eene Internationale volkshoogeschool gesticht. Zij beoogt door Internationale samen werking van jonge mannen en vrouwen van ver schillende nationaliteiten voor algemeen menschelijke en maatschappelijke vraagstukken belangstel ling te wekken. Aan deze stichting ligt de vredesidee ten grondslag. Een cursus duurt drie maanden. Aan den eersten cursus van l October 1921 tot l Januari 1922 werd deelgenomen door 24 studen ten van 8 nationaliteiten aan den tweeden door 32 en aan den derden door 42 sttjdenten, waar onder 12 vrouwen. Van het onderwijs te Kopenhagen valt m.i. voor Nederland nog wel iets te leeren. C. F A R R E T Reiswekkers MET MDIUM, f4.?tol 130 VIJZELSTRAAT 83 TEL. 40464 PILLNED MEDEDEELING EEN LEERZAAM ZOMERTOCHTJE. Op het eiland Marken wordt van 30 Juni tot 6 Juli in het Hotel" van den heer de Jongh een tentoonstelling gehouden van kloskant. Twee kantkiosters zijn er op 't eiland. Men zal ze op 't kantkussen aan 't werk zien. 't Zijn meisjes, die keurige eenvoudig kant weten te klossen. Ter aanmoediging van dit handwerk, dat naar men meent op Marken een loonende beoefening kan vinden, wordt de tentoonstelling met bijzon dere zorg ingericht. Men heeft plan aan de Marker vrouwen voor haar volksdracht, waaraan tegenwoordig de echte genaaide en gekloste kanten door minderwwaardige machinale Belgische kant vervangen wordt, als ook voor ce babetjes en mutsjes der Marker kinderen gratis stukjes Hollandsche kloskant te geven. Zoodoende kan de lust tot zelf klossen worden aangewakkerd. Vele Hollandsche kantwerksters uit NoordHoiland helpen mede dit doel te verwezenlijken. Dat een dergelijk plan met onkosten gepaard gaat, ligt voor den hand. Moge dus de tentoonstelling een groot bezoek hebben. Het frissche watertochtje lokt er op zonnige zomerdagen zeker toe uit. De volgende week over het tentoongestelde. E. M. R. ] DRINK WEINIG MELK maar goede melk, van betrouwbaar GEZOND vee. HOFSTEDE OUD-BUSSEM. Kerkstraat 187. Tel. 49344.