Tïo. 2454 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 19 DIERSTUDIE: AASGIER Teekening voor de Amsterdammer" door H. Verstijnen N. V. FRANSCH-HOLLANDSCHE OLIEFABRIEKEN Tot de groote industriëele bedrijven, waarop Delft terecht trotsch is, behoort ook de N. V. Fransch-HoIIandsche Oliefahricken (Nouveaux Etablissements Calvé-Delft"), die dezer dagen onder groote, belangstelling het halve eeuwfeest van haar Delftsch bedrijf mocht vieren. Zooals reeds de naam der vennootschap aanduidt heeft men bij haar een Nederlandsch en een Fransch deel van het bedrijf te onderkennen. Dit is een gevolg van de fusie, welke in 1898 plaf.ts vond tusschen de Ncderlandsche Oliefabriek te Delft en de nog oudere firma E. Calvéen Cie te Bordeaux, welke reeds van 1868 dagteekende. Op het tijd stip van samensmelting waren beide zaken reeds van respectabelen omvang. De Nederlandsche Oliefabriek werkte n.l. met het voor dien tijd niet onaanzienlijke kapitaal van / 800.000, terwijl ook het commanditaire kapitaal, waarmede de firma Calvéarbeidde, het toenmaals e veneen? niet ge ringe bedrag van fr. 1.400.000 beliep. Het kapitaal der in 1898 gecreëerde naamlooze vennootschap kon dan ook reeds dadelijk bepaald worden op / 1.800.000, een bedrag groot genoeg om daarmede lange jaren te kunnen volstaan. Immers zou liet eerst 1911 worden alvorens een kapitaalsuitbrei ding noodzakelijk bleek. Toen werd het verdub beid en aldus op / 3.600.000 gebracht. Daarna geschiedde de kapitaalsuitbreiding in vlugger tempo, terwijl ook werd overgegaan tot uitgifte van 6 pCt. cumulatief preferente winstdeelende aandeelen. Aldus bestaat het kapitaal der vennoot schap thans uit rond /l 1.700.000 gewone en ?4.000.000 6 pCt. cumulatief preferente winst deelende aandeelen. Bovendien werden van tijd tot tijd obligatieleningen geplaatst, zoodat tl'ans drie leeningen uitstaan t.w. een 5 pCt. leening, per ultimo December j.l. / 1.011.000 bedragende, oen 4| pCt. leening van pro resto ? 280.000 en een 7 pCt. leening, welke toen / 5.400.000 beliep, in totaal dus / 6.691.000. De resultaten waren doorgaans ook alleszins bevredigend, zoodat naast uitkeering van be hoorlijke dividenden, die onder gunstige omstan digheden soms zelfs zeer hoog konden worden, op ruime schaal kon worden afgeschreven en ook voor een niet onbeduidende reserve kon worden zorg gedragen. De onderneming heeft in den loop der jaren bij verschillende andere bedrijven belanggenomen. Zoo nam zij reeds dadelijk bij de oprichting der naam looze vennootschap deel in de Comm. Venn.'P. Buhan, welke evenals de firma Calvéte Bordeaux gevestigd was. Dit belangnemen bij de firma Buhan had weder ten gevolge, dat de vennootschap zich later in sterke mate interesseerde bij de Sociét Commerciale Solier, die toen werd herdoopt in Nouvelle Soc. Comm. Africaine. Deze SociétéSoller bezat uitgebreide belangen in Portugeesch Ouinea, in de Casamance en in Senegal. Hare aandeelen bevonden zich in handen van een der Heeren Buhan en van de Hamburgsche firma Traun Stiirken. Zoo kreeg de vennootschap de beschikking over de noodige grondstoffen voor haar bedrijf, hetgeen de winstgevendheid daarvan sterk bevorderde. In den loop van dit jaar heeft nog een verdere uitbreiding van belangen plaats gehad, doordat ook een kaarsen- en zeepfabriek te Lyon in het concern werd opgenomen. Zoo kwam een algeheele afronding van dit belangrijke vetbedrijf tot stand. Het zal zeker geen verwondering behoeven te wekken, dat deze onderneming ook de ongunstige gevolgen van de tijdsomstandigheden der laatste jaren heeft ondervonden. N« over 1914 11| pCt. en over 1915 23 pCt. dividend te hebben kunnen declarecren, keerde de vennootschap daarna ge leidelijk dalende dividenden uit, welke de eerste jaren nog zeer hoog bleven (1916?1919 resp. 22 pCt., 21 pCt, 20 pCt. en 20 pCt.). Over 1920 werd liet dividend echter tot de helft van dat der laat stelijk voorafgaande jaren teruggebracht en over 1921 werd het dividend zelfs gepasseerd. De resultaten der daarop volgende boekjaren waren echter weer bevredigender, zoodot over de beide boekjaren 1922 en 1923 een dividend van 5 pCt. op het gewone aandeelenkapitaal kon wor den uitgekeerd. De bruto-winst over 1922 bleef niet veel beneden ? 2.500.000, waarvan echter alleen voor koersverschillen en interest meer dan / 1.000.000 in mindering moest worden gebracht. Over 1923 was de bruto-winst ongeveer / 200.000 Prijsschieten voor dames. lager dan die over 1922, maar daarentegen was voor interest en verlies uit hoofde van koersver schillen circa ?300.000 minder vereischt, zoodat de nctto-winst per saldo een ton hooger was. Aan gezien aan aandeelhouders echter over 1922 de rente van hut reservefonds over twee jaren toe kwam, was het voor uitkeering beschikbare bedrag per saldo vrijwel gelijk, zoodat ook hetzelfde dividend kon worden voorgesteld, n.l. 5 pCt. op de gewone aandeelen, nadat het preferente kapi taal 6 pCt. had genoten. Zoowel uit de winst over 1922 als uit die over 1923 kon circa een half millioen voor afschrijvingen worden aangewend. Dientengevolge is de afschrijvingsrekcning thans gestegen tot circa / 0.275.000, waartegenover de terreinen, gebouwen en machine rieën voor ongeveer ? 12.300.000 en het belang bij dochterondernemingen (aandeelen, obligatiën en voorschotten) voor bijna ? 10.000.000 te boek staan. Een belangrijke afschrijvingsrekening is dus wel noodzakelijk. Brengt men deze in mindering, van het totaal der genoemde posten dan vertegen woordigen deze nog een bedrag van ongeveer 10 millioen gulden. De reserves, welke in den loop der jaren gecreëerd werden, zijn thans tot /l.300.000 gestegen. Ondanks de groote moeilijkheden, waarvoor het bedrijf zich 'de laatste jaren geplaatst zag, is men er toch nog in kunnen slagen den omzet te vergrooten. Hierbij dient men in het oog te hou den, dat de vennootschap hare producten voor een groot deel in het buitenland moet afzetten en wel voornamelijk in die landen, waarde koopkracht der bevolking sterk geleden heef t onder de waarde vermindering der valuta. Bovendien had men met een felle concurrentie, zoowel van de zijde der oliefabrieken als van die der margarinefabneken te kampen, daar de capaciteit van de fabrieken in andere landen veelal te groot bleek in verhou ding tot de vraag, welke zich daar voordeed. Indien ondanks dergelijke moeilijkheden toch nog een vergrooting van den omzet kon worden ver kregen, dan wijst dit op een uiterst gezonde en sterke bedrijfsorganisatie, waarbij het bezit van grondstoffen voortbrengende ondernemingen on getwijfeld een belangrijke rol speelt en op kundig, commercieel hoogstanid beheer. Aan de vergroo tin g va n de n om ze t is hèt dan ook te d anken, da t niettegenstaande tusschen de prijzen der grond stoffen en die van het product slechts een geringe winstmarge bestond, toch nog een bevredigend winstcijfer werd verkregen. De vergrooting van den omzet heeft tengevolge gehad, dat de posten voorraden en debiteuren in het afgeloopen jaar een belangrijke verhooging ondergingen, welke ook weder leidde tot opvoering van het crediteurencijfer. De uitbreiding van den omvang van het bedrijf heeft behoefte aan versterking van kasmiddelen doen gevoelen, waarom onlangs werd overgegaan tot onderhandsche plaatsing van ongeveer / 2.500.000 aandeelen, waartegenover certificaten van aandeelen werden uitgegeven. Er bestaat n.l. een Vereeniging tot Beheer van aandeelen in de N.V. Fransch-iiollandsche Oliefabrieken, welke in 1918 in het leven is geroepen en door de ven nootschap gegarandeerde Certificaten uitgeeft. Aan het bestuur dezer Vereeniging is een zoodanige bevoegdheid toegekend, dat dit overwegenden in vloed bij de benoeming van de bestuursleden der Fr.-Ned. Oliefabrieken kan uitoefenen. Aan de fabrieken is de laatste jaren in verband niet de uitbreiding van het raffinagebcdrijf en met de aanschaffing van mechanische inrichtingen ter verlaging van de productiekosten veel ten koste gelegd ; alleen in 1923 meer dan O ton. De gunstige invloed hiervan op het onkostencijfer kan uitteraard niet uitblijven. Al blijven de tijdsomstandigheden de onder neming dan ook groote moeilijkheden bereiden, zoo bestaat toch gegronde verwachting, dat. zij die het hoofd zal kunnen bieden, te meer nu haar kaspositie door de jongste kapitaalsuitbreiding een belangrijke versterking heeft ondergaan en de invoering van moderne hulpmiddelen en bedrijtsmethoden de positie der vennootschap tegenover hare mededingers aanmerkelijk krachtiger heeft gemaakt. P A u i. S A B i: L J. S. MEUWSEN, Hofl. A'DA«-R'DAM-DiN Hi*« DE BESTE HOEDEN IN HOLLAND