No. 2455 13 ZOMERTOONEEL Teekeningen voor de Amsterdammer" door B. van Vlijmen VRIJGEZELLEN (opgevoerd door het gezelschap van Cor Ruys in het Centraal Theater) COR RUYS (als Jantje met verlof uit Indië) WILLY RUYS (als Dr. v. d. Mark) A. RUYS (als de Resident) NONNY VAN NOOTEN (als Residentsdochter) SCHILDERKUNST-KRONIEK TENTOONSTELLING bij OOUDSTIKKER. DUITSCHE PRIMITIEVEN, Het was een gelukkige gedachte van den heer Ooudstikker de schilderijen af te wisselen met exemplaren van vroeg Duitsch beeldhouwwerk. Voor een deel bleek dit gepolychromeerd; de kleur was vergaan of had haar te sterken glans verloren en de beelden min of meer ongeschonden bewaard en dikwijls bevallig van vorm, hadden die aparte charme aangenomen, die meer van hun decora tieve dan van hun sculpturale kwaliteiten een gevolg was. Slechts n sculptuur, een houten Petrusu ongekleurd, had niets van zijn plastische schoonheid ingeboet en kon misschien voor het fraaiste stuk der expositie doorgaan. Het religieus sentiment scheen bijzaak. Wie weet welk nederig handwerksman aan deze zuiver realistische schep ping ten voorbeeld had gestrekt. Maar het karakter van zijn soort kon niet treffender en tegelijk voor namer tot uitdrukking zijn gebracht, dan in dien kleinen, hoekigen kop met het hooge gewelfde voorhoofd, den spitzen neus en den mageren hals en in die nerveuze, beenige, gevoelig gemodelleerde handen. In dit soort plastiek moet de kracht gelegen hebben der vroege Duitsche kunstenaars en het beste in hun schilderijen gaat hierop terug. Ge vindt het vooral in de meer om den vorm en het karakter dan om de kleur interessante portretten, waarvan een van Luther door Cranach en een ander door Hans Memlinggoede|voorbeelden waren. De religieuse voorstellingen missen de innigheid en de coloristische bekoring van de Nederlandsche primitieven. Een meer uitgesproken zin voor beweging en sterke hartstochten vergoedt deze tekortkoming niet. Ook nu nog leek mij het groote drieluik van Hans Baldung, Grien, af komstig van eene veiling bij Frederik Muller, meer kunsthistorisch interessant dan mooi, hoe uitvoerig dan ook geschilderd en hoe rijk ook van kleur. Bekoorlijk als schilderwerk daarentegen was een fragment van Lucas Cranach, borstbeeld eener jonge vrouw op een groen kussen geleund, verleidelijk ondanks het fragmentarische en de sobere schildering. VEILINGEN BIJ FREDERIK MULLER. Van de beide groote Voorjaarsveilingen" die elkaar op den voet volgden.won de eerste het verre l» OUDE KUNSTHANDEL HET HUYS VAN JOHAN DE WITT Een der waardevolste en uitgebreidste collecties van XVIde en XVIIde eeuwsche meesters KNEUTERDIJK 6 DEN HAAG DORUS HERMSEN van de tweede. De collectie Goldschmidt, die voorafging, droeg geheel het karakter van eene buitenlandsche verzameling. Het blauw en ge kleurd chineesch porselein, het Delftsch aarde werk, de Hollandsche kasten en de Hollandsche schilders ontbraken zoo goed als geheel; daar entegen waren er Italiaansche bronzen uit den bloeitijd, en medailles uit den voortijd der renais sance, emaux van Limoges, juweelen en vitrinevoorwerpen, Europeesche porseleinen, schilderijen van Nederlandsche primitieven en Barbizon meesters en etsen van Rembrandt. Waaruit men zou kunnen afleiden dat die etsen het meest internationale zijn, dat de Hollandsche kunst heeft voortgebracht. Al dit moois, deels van den eersten rang werd plotseling in zulk een hoeveelheid aangeboden dat de beschouwer er toe moest komen te kiezen. Tot het merkwaardigste behoorden zeker de medailles van Pisano.. Zelden komt de gelegenheid voor om zich van het tegelijk volmaakte en in den grond primitieve van deze opera Pisani Pictoris" te overtuigen. Hier is inderdaad met de eenvou digste middelen een summum van effect bereikt. Allerlei idealen van onze tegenwoordige kunste naars: klaarheid, samenvatting, karakteristiek, breedheid van voordracht vondt ge hier verwe zenlijkt. De keerzijden waren in dit opzicht het leerzaamst; die der medaille van koning Alphons l van Napels, waar een adelaar zijn buit aan de gieren afstaat, in het bijzonder: vorstelijke illustra tie eener liberalitas Augusta". Als een even gave, even karaktervolle, even besloten kunstuiting, schoon dan uit een geheel anderen geest geboren, handhaafden zich de etsen van Rembrandt. Maar een minder gelukkige keus had de verzame laar geleid bij het bijeenbrengen zijner moderne schilderijen. De Barbizonners waren hier wel zeer van hun romantischen kant bekeken en de hooge prijs besteed voor een grooten kleurigen Decamps mocht voornamelijk als een onverhoopt blijmoe dig teeken voor de bezitters van dergelijke schil derijen gelden. Van de primitieven bracht een drieluik met de voorstelling van het martelaar schap van St. Sebastiaan, een vroeg werk van Hans Baldung Grün, om de uitvoerige en niets voorbijziende schildering meer curieus dan tref fend, het tot een prijs van ?99000.?. De tweede veiling was meer een allegaartje. Men kon er hoofdzakelijk schilderijen uit velerlei tijdperken bewonderen; daaronder een tweetal vrij omvangrijke schetsen toegeschreven aan den jong gestorven, hier weinig voorkomenden en vooral als lithograaf verdienstelijken Bonington. Een daarvan, No. 70, stelde vermoedelijk niet een stad in Italië, maar Rouaan voor, waar hij zijn beste werk maakte. Onder de Franschen vondt ge een smakelijk pastelportret door den herlevenden Perronneau; onder de Nederlanders een fijne Jacob Maris (stadsgezicht). Het aantrekkelijkste zal voor velen een collectie meest achttiend' .eeuwsche boeken geweest zijn, gebonden in roodmarokkijnen banden uit dien tijd, met wapens op het plat versierd, welsprekende rechtvaardiging van hen, wien het koopen van boeken alleen om den band" als een smaad pleegt te worden aangewreven. H E N N u s Tentoonstelling van werken door GERM DE JONG Van 5 tot 28 Jj!l Dagelijks ook dos Zondag» geopend KUNSTZAAL VAN LIER naast het Postkantoor te LAREN (N.-H.)