2456 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 11 '\ KLEEDING VAN DE MAAND Teekening voor de Amsterdammer" door S. Desaga DE VROUWEN EN DE VREDE Over het Congres, dat in de eerste week van Mei te Washington werd gehouden door den Internationalen Vrouwenbond voor Vrede en Vrij heid", is in ons land weinig bekend geworden, hoofdzakelijk doordat, zooals Mevrouw Ramondt Hirschmann ons 1.1. Maandag mededeelde, slechts twee Nederlandsche afgevaardigden, (zijzelve en Dr. Aletta Jacobs) daar aanwezig waren en beide zooveel arbeid voor haar hand te doen vonden, dat voor berichten aan de Nederlandsche pers geen tijd beschikbaar bleef. Mevrouw Ramondt maakte daarom dankbaar gebruik van de gelegen heid om ten huize van Mevrouw Ros?Vrijman in den Haag voor verscheidene genoodigden het een en ander te vertellen van dit congres, dat den arbeid moest voortzetten van de bijeenkomst welke in December 1922 in den Haag werd ge houden en waar 110 afgevaardigden uit 33 landen aanwezig waren. De bestuursvergadering van den Internationalen Bond had Amerika als plaats van samenkomst voor 1924 gekozen, omdat men meende daar het meest vruchtbare werk te kunnen doen maar aanvankelijk scheen het, dat men geen goede keus had gedaan en alle moeite vergeefs zou zijn. Het congres ondervond n.l. reeds van tevoren veel tegenkanting van de zijde van ver schillende nationalistische organisaties, die het woord pacifisme" vereenzelvigden met opwek king tot dienstweigering" en tot omverwerping van het bestaande gezag." Een verblijdend verschijnsel is echter, dat de kerken in Amerika begonnen zijn de vredesgedachte te propageeren en sommige geestelijken aan verschillende congresleden de gelegenheid gaven in hun kerk te spreken. Het congres sto*d op een hoog peil, zooals reeds de inzet, de rede van jane Addams beloofde en na afloop was de pers, die en eerst vijandig tegen over stond, zeer wilwillend in haar uitingen. Er werden weinig resoluties genomen wat be treft de werkzaamheid van den Bond in de vol gende twee jaren. Hoofddoel is te pogen Amerika te doen toetreden tot den Volkenbond, in de eerste plaats door er belangstelling te wekken voor ?Europa; een grooten steun heeft het congres hierbij gevonden in het Dawes-rapport, dat on geveer in dien tijd werd gepubliceerd. Iets waar verschillende Amerikanen voor voelen is de onwettig verklaring van den oorlog" en de bekende Senator Borah, heeft daarover voor het Vrouwencongres zijn denkbeelden uiteengezet. Andere sprekers stelden in het licht, hoe de che mische middelen samen met de vliegtechniek een toekomstoorlog eenvoudig zullen terugbrengen tot een uitroeiing van alle leven in oorlogvoerende gebieden, daar ook de bodem er voor vele jaren vergiftigd zal worden. Mevrouw Ramondt sprak vervolgens over de pogingen waartoe besloten werd, om behalve Amerika ook de andere nog niet toegetreden of niet toegelaten naties in den Volkenbond te bren gen en althans na te gaan welke bezwaren daar tegen bestaan, ten einde middelen te vinden om deze uit den weg te ruimen. Een bezwaar voor de Vereenigde Staten achten velen, dat dit rijk, dat ongeveer een werelddeel beslaat, slechts n stem zou hebben in den Vol kenbond, dus feitelijk gelijk zou staan met Polen of een der kleine Balkanstaten. Na het Congres was een vredestrein gereserveerd om 25 spreeksters te vervoeren, die in verschillende steden voordrachten gingen houden over het vredeswerk. Deze spraken van den ochtend tot den avond, soms wel vijf of zes malen op denzelfden dag en eindigden meestal met de onwilligsten te overtuigen en een goede pers te krijgen, waar de stemming in den aanvang een geheel andere was geweest. Ook in Canada werd op dezelfde wijze gewerkt. In Othowa werden vier der Congresleidsters ontvangen door den eersten Minister en spraken zij aan een lunch, waarbij vele parlementsleden aanzaten. In de Zomerschool te Chicago waarheen de congressisten ook met een specialen trein vervoerd werden, werd o.a. gesproken over de Historische Ontwikkeling van het Internationalisme; over Democratie en Internationale Wetgeving; over de Rechten der Minderheden in de Staten, over Wereldorganisatie voor Volksgezondheid; over het onwettige van den Oorlog, en over het Inter nationalisme in de Wetenschap. Jonge meisjesjurk van staalblauwe foulardzijde, afgezet met biezen van neteldoek. Witte hoed met een toet rozen op zijde De meeste dezer onderwerpen waren reeds meer in het kort besproken in de 6 openbare vergade ringen welke ter gelegenheid van het Congres te Washington werden gehouden en bijzonder groote belangstelling ondervonden. Van de Zomerschool verdient nog vermeld te worden, dat onze landgenoote Mevrouw Dr. Alet ta Jacobs daar sprak over Overbevolking en Oorlog" en Mevrouw C. Ramondt?Hirschmann over Internationalisme en Coöperatie. Zoowel bij het Congres als bij de Zomerschool was een dag gewijd aan zeer geslaagde jeugdvergaderingen. H. V. B I E M A H IJ M A N S EENE VRIENDIN" VAN HONOR DE BALZAC Onlangs las ik in het Vaderland een artikel van Henri Borel Vriendschap in de Litteratuur." Hij schreef daarin, dat, een paar jaar geleden een geletterd Chinees, die veel in Europa gereisd had, hem als een der teekenen van de verwording der zoogenaamde Westersche beschaving, het verdwijnen van de heilige vriendschap in de litteratuur, en dus in ons leven noemde. Vriendschap tusschen mannen wel te verstaan. Maar wat is er a! niet over de vriendschap in de litteratuur", tusschen mannen en vrouwen gezegd! Dat is nu eenmaal, volgens velen, onmogelijk, doch wanneer men de heerlijke, zoo echt zuster lijke brieven van Madame Zulma Carraud aan haar Carrissimo, Honoréde Balzac, leest, gelooft men, wanneer men althans geen verdorven natuur heeft, aan die angstvolle vriendschap. Zulma Carraud was eene trouwe echtgenoote, eene zorgvuldige moeder, eene liefhebbende dochter, en toch straalt er uit haar brieven aan Balzac, zonder vleierij, oprecht uit het hart en den geest voortkomende, voor het geniale werk van Honoréde Balzac, eene heilige liefde en bewondering. Wanneer Balzac, die steeds in geldverlegen heid zat, en in onzen tijd .,neurasthénique" zou worden genoemd, haar zijn neerslachtige brieven schreef, kreeg hij van Zulma brieven vol van Mon Cher Honoré, ne te fatique pas trop, coute moi donc, viens te reposer chez des amis qui te recevront a bras ouverts", en aan het slot; ,,je t'embrasse tendrement, Carissimo !" De voedingvan een zuigeling met KARNEMELK van OUD BUSSEM kost 3O cent per dag. :?: Kerkstraat 187.- Tel. 49344. :-: Wat, zou men toch wel zeggen als men eens zoo'n slot", van eene getrouwde Hollandsche vrouw aan een schrijver vrijgezel" las ! Of . . het omgekeerde?! En toch geloof ik, ja, ben ik overtuigd, dat eene zuivere geestesvriendschap kan bestaan, tusschen twee hoog staande en verheven denkende menschen van verschillend geslacht. Men leest ook in de correspondentie van Zulma en Balzac, dat zij hem steeds aanraadt te trouwen; il te faut les soins d'une femme aimante, Mon Cher Honoré! en dan noemt zij een meisje, maar Honoréwil er niet aan, hij heeft geen tijd om aan trouwen te denken, hij ligt steeds overhoop met uitgevers en direkteuren van revues, en al zijn klaagliederen gaan naar zijn beste vriendin Zulma, want Honoréheeft nog meer vriendinnen, doch dat zijn maar oppervlakkige mondaine" vriendinnen, totdat hij, Eva de Hanska ontmoet met wie hij in Maart 1850 in het huwelijk trad. Eindelijk had hij een eigen tehuis, doch helaas, in Augustus van hetzelfde jaar maakte zijn plotselinge dood een einde aan zijn jong, zoo laat verworven geluk! In Passy (faubourg van Parijs) staat nog het lieflijke landhuisje, waar Honoréde Baïzac zooveel gedacht, gewaakt en gewerkt heeft; zijn schrijftafel en andere meubelen bevinden zich daar, alsmede al zijne werken. Achter heeft men het uitzicht op eene zeer oude straat, La R. Berton, en ziet men den voor gevel van het buitenverblijf van de ongelukkige prinses de Lamballe, in 1792 door 't gepeupel vermoord omdat zij eene vriendin van Marie Antoinette was. Dat buitenverblijf heet tegen woordig la Maison Blanche en is eene inrichting voor zenuwlijders, door Dr. Blanche gesticht. De beroemde romanschrijver Guy de Maupassant is aldaar in 1893 aan eene zenuwziekte overleden. Zulma Carraud was niet alleen eene zeer hoog staande vrouw op moreel gebied, maar eene schrijfster van waarde, zij begon echter eerst kinderboeken te schrijven na den dood van Honor de Balzac en een harer werkjes La Petite Jeanne ou Ie devoir" werd door de Academie bekroond, hetgeen in dien tijd, vooral voor eene vrouw een zeer bijzondere onderscheiding was. In 1864 was zij weduwe en bijna geheel blind; zij kwam na den dood van haar twee zoons, bij haar schoondochter en kleinkinderen te Parijs inwonen. Zij stierf in April 1889 en meer dan twee duizend personen van allerlei standen, begeleidden het stoffelijk overschot van hun weldoenster La Dame du Berry" l'amie la plus chère de Balzac, naar hare laatste rustplaats, te Nohan. Het is goed dat men brieven, als die van Zulma Carraud en Honoréde Balzac het licht doet zien; ook van George Sand en Alfred de Musset heeft men eene briefwisseling gevonden die getuigt van reine, geestelijke wederzijdsche ge negenheid. En wat heeft die ongelukkige Engelsche schrijver Percy Byssche Shelley, niet geleden, om zijn zuivere vereering voor Emilia Viviani! Ook bij ons zijn er schrijvers, over wier vriend schap een groot deel van het publiek glimlachend en knipoogend spreekt, alleen omdat zulk publiek te laag staat de heerlijke, reine vriendschap van groote zielen te begrijpen. M A T H I L D E DE LA C II A P E L L E RINGERS' KROKANTE CHOCOLADE I5CT5.