Historisch Archief 1877-1940
No. 2457
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
21
Kelono-dans
SCHILDERKUNST-KRONIEK
DE VERZAMELING BOENDERMAKER. Er bestaat
door een adres van een kimstgenootschap een
quaestie Boendermaker. Deze is in 't kort saam te
vatten op deze wijs: het schildergenootschap
Arti et Amicitiae vindt, dat den heer Boender
maker feitelijk, gratis, een te goede gelegenheid
gegeven wordt tot uitstalling van zijn bezit in het
Stedelijk Museum te Amsterdam; dat deze plaats
voorts dient om de schilderijen, die de heer Boen
dermaker verkoopen wil van daaruit, Iaat ik niet
zeggen gemakkelijker, maar toch zeker gemakke
lijk te verkoopen zijn, juist doordat zij in een Ste
delijk Museum te zien zijn geweest, etc." Dat is de
quintessens van het adres van Arti, en dit is een
actie, die allerlei schijn van redelijkheid heeft.
Ze zou dat echter meer hebben, zóó de verzame
ling Boendermaker bestond uit onbestreden,
volledig, dat is door het publiek uit algemeen
geaccepteerd werk," zooals het werk van vele
Arti-Ieden, met of zonder verdienste in de schil
derkunst, d'at is. Ik zou dan, als Arti, ganschelijk
?zijn tegen deze faveur, aan den heer Boender
maker bewezen. Maar voor mij is deze verzame
ling Boendermaker een bizondere, en al zou de heer
Boendermaker zich wat vrij gedragen met zijn
eigendom, uitgestald in 't Museum, dan is de
rekening niet zóó klakkeloos op te maken als
Arti et Amicitiae" in dit geval meent. Want
de verzameling Boendermaker is een verzameling
van werken, die nu misschien gedeeltelijk al
aanvaard door het publiek, toch het wezen behouden
heeft van een verzameling ,,d'avant-garde" te zijn.
Deze verzamelaar, Boendermaker, heeft van een
aantal te loven schilders een aantal te loven schil
derijen gekocht, toen andere verzamelaars dat
niet dorsten te bestaan. Of hij door zich zelf
geleid, of door anderen geraden, of zelfs luk-raak
dat heeft gedaan, is, nu de verzameling van zoo
danige qualiteit is, als ze inderdaad is voor ons,
de beschouwers, een vraag van de 2de orde. De
verzameling Boendermaker is allicht de belang
rijkste der modernen in ons land. Zij is niet
alleen, daardoor, te zien als een eigendom van een
betrekkelijk willekeurig iemand, zij is tevens te
erkennen als een stoutmoedige daad; zij heeft de
kracht gehad een stoutmoedige propaganda te zijn
voor het werk van een aantal, toen nog miskende
kunstenaars; zij is goed gekozen; dit alles is voor
mij toch wel iets, wat de bizondere gunst, den
heer Boendermaker bewezen om een gedeelte
desnoods van zijn bezit uit het Museum te
verkoopen, met meer gemak te doen aanvaarden,
dan dat ik deze gunst zou aanvaarden, bewezen
aan een verzamelaar, die b.v. zijn Marissen of
zijn Bosbooms van daaruit zou verkoopen. Daar
is geen stoutmoedigheid voor noodig om zich die
aan te schaffen; voor een aantal der moderne
werken, die de heer Boendermaker bezit, is durf
noodig die zich aan te schaffen en laten wij
hier, als elders, den durver meer eeren, dan den
bange, die te laat koopt; laten wij zelfs den stout
moedige iets meer geven, dan hem misschien toe
komt; laten we royaal zijn ! . .
PULCHRI STUDIO(GROEP). Niet de groep van
Ruys, de hoofdgroep dezer uitstalling, is het te
waardeeren werk in Pulchri Studio (er is geen
toekomst in dit werk) maar wat
de Rouville zond. Het werk is als
steeds bij de Rouville beschaafd en
vlot. Hij is een impressionist in den
zin, dat hij werkt met plotselingen
omstandigheid, en dan alleen kan
werken, maar een
waterverfteekening als de in het rond-rijdende
cavallerie, rondrijdend vóór een groot
wit huis, waarnaast boomen staan,
is toch een uiting met leven en ik
herhaal: beschaafd en er zijn
altijd zoo veel doode en niet be
schaafde dingen op zulke
groepentenvoorstelling op Pulchri! dat ge
het levende van zelf al waardeert.
Naast dezen de Rouville is het wat
overdreven zelfportret van denzelf
den te noemen (uit 1924). Mevrouw
van WaningStevels beteekent dezen
keer iets in haar zee-anemonen;
Ritsetna zond een studie in brui
nen, Schregel een grauwe binnen
plaats, Verstijnen een houtsnede, en
Termote de beeldhouwer,een bobje",
dat goed is.
MEJ. VAN HETTINGA TROMP BIJ
D'AUDRETSCH, DEN HAAG.
Laten wij praecies blijven; van
al de kleine, alleen geduldige werkjes van Mej.
v. H. T. zijn twee stukjes van twee schilderijen,
twee gedeelten dus, op zijn hoogst in aanmerking
te nemen bij 't kritiseeren: op 't een een wit potje,
op een ander een paar kruikjes (tegen een hoe
slechten achtergrond). Het overige is te zwak
om te noemen.
TOON KELDER. Er zijn van die naturen, voor
wie de heele waereld bestaat uit een spel van
levende kleuren. Daar-in drukken zij zich uit;
daar-in en daardoor bestaan zij. Hiertoe behoort,
tegenwoordig zeker, Kelder. Hij is meer een schilder
van kleur dan van wat ge tegenwoordig onder
licht" verstaat. Zijn schilderij heeft niets van
Isaac Israëls' werk waar een lichte atmospheer
staat tusschen, om en rond de dingen. Het schil
derij van Kelder heeft dat zwevende niet; een
stoutmoedige techniek, een forsch gehanteerd
paletmes, zou u dat eveneens duidelijk moeten
maken. Deze techniek is geboren uit vrees voor
een te groote vlotheid, waarvan hij zich bewust
is. Het werk is tegenwoordig zeer forsch. De
bloemstukken, die hij schildert, geven de bloemen
in groote partijen, en de zware sonoriteit der
kleuren maakt hem tot een moderne. Maar tot
een Moderne, dien ge van Suze Robertson afkom
stig zoudt kunnen denken; mannelijker natuurlijk,
Parodie op de Kelono
Tentoonstelling van werken door
GERM DE JONG
Vin 5 tot 28 Juli Dagelijks ook des Zondags geopend
KUNSTZAAL VAN LIER
naast bat Postkantoor te LAREN (N.-H.)
niet zoo tragisch echter van innerlijk. Ook zijn
landschap is anders dan dat van Suze Robertson;
het is meer visueel gegeven. Toch ware het onjuist
te zeggen, dat in dit zwaar en groot gehouden
werk de gewone vorm afwezig is. Integendeel:
Kelder formeert" gemakkelijk. En een laatste
en gehoopte verbetering is gekomen. Het werk
was vroeger rul en rauw, niet edel genoeg. In den
laatsten tijd speurt ge meer beschaving. Het is
dan, om dit alles te hopen, dat deze ontplooiing
voortgaand, ons een te loven schilder meer zal
doen zien.
PLASSCHAERT
DE» HAACt
Lunchroom de Bijenkorf", Wagenstraat 45
Complete dagschotel» met Soep f 1.50 Diners a f 2.50
Dagelijks Concert Zondags Matinee
NIEUWE UITGAVEN
De Westerveldjes, door WJLLY BKINKGREVE
is een kinderboek, geïllustreerd door Rie Cramer
en uitgegeven door W. de Haan te Utrecht.
In de brochurenreeks de Jeugd (uitgave O. J. A.
Ruys te Utrecht) verscheen een tweede druk van
problemen der rijpere jeugd, door Dr. J. H.
GUNNING Wzn., bewerkt door Dr. C. P. Gunning
en H. L. F. J. Deelen.
Leesboek voor de Kop- en vervolgscholen, door
H. VAN DER GRAAF en J. B. UBINK. II. Dageraad.
Met teekeningen door Pol Dom. Uitgave J. B.
Wolters. Oroningen-Den Haag.
Van de Geïllustreerde Flora van Nederland door
E. HEIMANS, Dr. H. W. HEiNSiusen Dr. JAC. P.
TIIIJSSE verscheen bij W. Versluys te Amsterdam
een zesde druk. Deze uitgave bevat meer dan
vijfduizend figuurtjes van bloemen en planten en
zij is meer veranderd en aangevuld dan alle vorige
drukken van dit werk. Er is veel zorg besteed
aan de aanvoerplanten en verschillende tabellen
zijn vernieuwd.
Londen praktisch bekeken geeft wenken voor den
toerist door J. W. F. STOPPEL.MAN. De
Nederiandschc reisvereeniging te 's-Gravenhagc is de
uitgeefster.
Parodie op de Kelono
Algem. Nederlandsche
Automobiel Mij.
'sOKAVEWnAOE