Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
No. 2457
N.V. PAERELS
Mflublleering-MIj.
AMSTERDAM
O OM PLET £
MEUBILEERING
BETIMMERINGEN
Rokin 128 - Tel. 44541
Keizersgracht 772 te A'dam.
TEL. 37151
Ateliers voor Reparatiën.
In den Haag alken Vrijdag Hotel Central
HOFLEVERANCIER
leuerf ot? er het gtefieGte [and franco
U 0oar r 12 hare. dm- voorwaarden
NADERE 1NLJCHTINOEN BIJ
CC VANK/\E.C L.HOÜTSTR.9 CHOORSTR.32
.r.DERL/l/CeJ DENHAAG UTRECHT
Vraa'gt .Uw leverancier uitsluitend
Delftsche Slaolie
EXTRA H
f 1.20 par heale, f 0.75 per halve
flesch (verpakking inbegrepen).
Delftsch Plantenvet
DELFIA
f 0.58 per tablet van
K K.O. netto.
Let op het
Gedeponeerd Handelsmerk
C OOK'8
GEZELSCHAPSREIS VOOR
Nederlanders
NAAR
Zwitserland
vertrekt 8 Augustus. Vraagt
programma. Schrijft in vóór
31 Juli. Deelname beperkt.
,THOS.COOXJSONlViigendamlO,A'ilani.,
ROBBEDOES
xxxxxxxx
Kleine Jan houdt van ravotten,
Als een echte robbedpes,
Met een broek vol winkelhaken
Is en blijft hij toch een snoes.
Soms moest moeder gauw herstellen.
Als er weer wat was gebeurd ....
Als een naadjs in zijn truitje
Hier of daar was uitgescheurd.
Of als een van de manchetten
Aan de mouw versleten was,
Als het boordje los ging tornen
Door het wrijven van zijn jas.
Toen ging moeder aan 't zoeken
Naar een sterke, flinke trui,
Een die wel wat kon verdragen
Van die ruwe jongelui.
Moeder heeft haar keus gevonden,
Hoort haar prijzende kritiek:
Eerste klasse Jongenstruian"
Maakt de Fantasiefabriak".
LEVERING UITSLUITEND AAN UEN HANDEL.
i
BLJKOMSTIGHEDEN
cxxxv
Ruim een jaar geleden heeft Paul Bourget in
de Illustration eenige beschouwingen gegeven
over de onbescheidenheid van onzen tijd, die
het privé-leven van kunstenaars hoe langer hoe
minder eerbiedigt en in plaats van in het werk,
met steeds meer begeerigheid in hun persoonlijke
omstandigheden grasduint. . . En omdat ik
toendertijd juist met enthousiasme over de
correspondence" van Flaubert had geschreven, was
een lezeres dezer rubtiek zoo vriendelijk mijn
aandacht op het bedoelde artikel te vestigen, en
er mij zelfs een excerpt van te zenden.
Het blijft inderdaad een moeilijke vraag, in
hoeverre men aan de nieuwsgierigheid" van het
publiek tegemoet komen mag, (omdat men via
die nieuwsgierigheid" de menschen misschien óók
tot belangstelling voor de kunst zal kunnen
brengen) en in hoeverre men bovendien alias
van een groot man als algemeen bezit mag
beschouwen. Die nieuwsgierigheid" is zóó
verbreid, dat ze waarschijnlijk beter als
menschelijke zwakheid erkend en aanvaard, dan
bestreden kan worden. Een zaal vol toehoorders,
die geduldig en soezerig luistert naar de uit
eenzetting over een groot kunstwerk, wordt
plotseling als geëlectriseerd en houdt den adem
in van aandacht, als er iets persoonlijks wordt
verteld. De grootheid der grooten benauwt ons;
we voelen ons pas thuis, als we gehoord hebben,
dat ze óók bang waren op den donkeren zolder,
of dat ze óók niet hielden van auto's. En vooral
hooren we graag over hun gevoelens, over hun
harte-avonturen en dan niet getransponeerd, zoo
als in een roman, maar met den bevenden harts
tocht van de directe gevoelsuitstorting, die de
brief geeft.
Wie denkt hier niet aan dien stroom van leed
en liefde, die uit de correspondence" van Mary
Walstonecraft over ons heen golft; wie dankt
geen uren van ontroering, aan de brieven van
George Sand? En zou het buitengewone succes
van De Stille lach" niet tendeele hieruit te ver
klaren zijn, dat door den opzet in brief- en dag
boekstijl men in den waan wordt gebracht, hier
ook een tranche de vie" onder de oogen te hebben
die eerst in veilige secretairelaadjes weggeborgen
zou hebben gelegen, en daarna, zij het dan ook
een beetje gemodeleerd, aan het groote publiek zou
zijn uitgeleverd?
Ach, en zoo zijn we nu eenmaal allemaal; op
een jour spitsen we de ooren, als er iets wordt
verteld, dat eigenlijk nog geheim blijven moest;
en al weten we hél goed, dat deze belangstelling
tegen alle artistieke appreciatie ingaat, ik denk
dat we allen met het geestige woord van een
professor in de klassieke talen kunnen instemmen,
die zijn kritiek op een studie over Byron, die
geheel in faits divers" verliep, op deze wijze
uitte: Het kan me niets schelen, wat voor
amourettes Byron heeft gehad, of liever: het
behoorde me niets te kunnen schelen, maar ik
hoor natuurlijk nergens liever over. Maar de man,
die me zóó aangenaam weet te boeien, heeft zijn
literair-historische taak niet op de juiste wijze
opgevat."
Maar hebben we er nu recht op in al die
gemoeds-relequiën rond te tasten? Ik zou geneigd
zijn hierop bij de wezenlijk grooten volmondig:
ja", te antwoorden, vooral omdat bij hun elke
echte uiting tot hun meerdere grootheid bijdraagt.
Hoe wordt ons ontzag voor den feilloozen kun
stenaar Flaubert tot een fanatieke genegenheid,
als we uit zijn correspondentie merken, hoe hij
heeft gezwoegd, om ons die vlekkelooze romans
te kunnen nalaten. En bij dit feit verbleekt voor
mijn gevoel de toch niet onbelangrijke bedenking,
dat hij, in zijn trotsche teruggetrokkenheid, waar
schijnlijk nooit verlof zou hebben gegeven de
brieven aan zijn moeder en aan zijn vrienden uit
te geven. De besten hebben eenmaal geen recht op
een eigen leven, ze hebben niets over zich zelf
te vertellen, maar ze behooren ons allen.
Maar laat ons vooral heel zuinig zijn met dit
epitheton besten", en vooral niet ieder, die een
Hotel DUIN EN DAAL
CENTR. VERW. PRIVB BADKAMER
VASTE WASCHTAFELS
mooi boek heeft geschreven, hiermee versieren en
alles van hem aan de openbaarheid prijs geven.
Ik weet geen pijnlijker voorbeeld van zoo'n ver
gissing dan de uitgave van de brieven van
Multatuli, de ergste ondienst, dien men dezen genialen
ijdeltuit, dit begaafde, spontane en ingebeelde
kind kón bewijzen. Want wie, bij het lezen van
deze deeltjes eenmaal de zelfverteedering, de
zelfingenomenheid, de zelfvergoding vingerdik van
de bladzijden heeft zien druipen, ruikt ze nu even
goed in de schoone schepping: Max Havelaar, en
in de duizend en n invallen van Woutertje
Pieterse.
Ik denk dan ook, dat we, wat het uitgeven van
privébrieven betreff, het beste doen van dit
axioma uit te gaan: slechts tegenover de
wereldgeesten heeft onze onbescheidenheid haar rechten;
de geheimen van Pietje en Mietje en van den
meneer, die zoo mooi schrijft, op den hoek, moeten
ons heilig zijn, omdat inderdaad bij hun de
heele waarde in het ..geheim" licht, en we van hen
slechts openbaarmaking", geen openbaring" te
verwachten hebben.
A N N I E S A L O M O N S
VANNELLESVARINAS
GOUDZEGEL
3O ets. per Pakje.
M
Een aangename Bezuiniging
een HALF ONS vervangt
vele GOEDE SIGAREN
II
.