De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1924 19 juli pagina 8

19 juli 1924 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND No. 2457 N.V. PAERELS Mflublleering-MIj. AMSTERDAM O OM PLET £ MEUBILEERING BETIMMERINGEN Rokin 128 - Tel. 44541 Keizersgracht 772 te A'dam. TEL. 37151 Ateliers voor Reparatiën. In den Haag alken Vrijdag Hotel Central HOFLEVERANCIER leuerf ot? er het gtefieGte [and franco U 0oar r 12 hare. dm- voorwaarden NADERE 1NLJCHTINOEN BIJ CC VANK/\E.C L.HOÜTSTR.9 CHOORSTR.32 .r.DERL/l/CeJ DENHAAG UTRECHT Vraa'gt .Uw leverancier uitsluitend Delftsche Slaolie EXTRA H f 1.20 par heale, f 0.75 per halve flesch (verpakking inbegrepen). Delftsch Plantenvet DELFIA f 0.58 per tablet van K K.O. netto. Let op het Gedeponeerd Handelsmerk C OOK'8 GEZELSCHAPSREIS VOOR Nederlanders NAAR Zwitserland vertrekt 8 Augustus. Vraagt programma. Schrijft in vóór 31 Juli. Deelname beperkt. ,THOS.COOXJSONlViigendamlO,A'ilani., ROBBEDOES xxxxxxxx Kleine Jan houdt van ravotten, Als een echte robbedpes, Met een broek vol winkelhaken Is en blijft hij toch een snoes. Soms moest moeder gauw herstellen. Als er weer wat was gebeurd .... Als een naadjs in zijn truitje Hier of daar was uitgescheurd. Of als een van de manchetten Aan de mouw versleten was, Als het boordje los ging tornen Door het wrijven van zijn jas. Toen ging moeder aan 't zoeken Naar een sterke, flinke trui, Een die wel wat kon verdragen Van die ruwe jongelui. Moeder heeft haar keus gevonden, Hoort haar prijzende kritiek: Eerste klasse Jongenstruian" Maakt de Fantasiefabriak". LEVERING UITSLUITEND AAN UEN HANDEL. i BLJKOMSTIGHEDEN cxxxv Ruim een jaar geleden heeft Paul Bourget in de Illustration eenige beschouwingen gegeven over de onbescheidenheid van onzen tijd, die het privé-leven van kunstenaars hoe langer hoe minder eerbiedigt en in plaats van in het werk, met steeds meer begeerigheid in hun persoonlijke omstandigheden grasduint. . . En omdat ik toendertijd juist met enthousiasme over de correspondence" van Flaubert had geschreven, was een lezeres dezer rubtiek zoo vriendelijk mijn aandacht op het bedoelde artikel te vestigen, en er mij zelfs een excerpt van te zenden. Het blijft inderdaad een moeilijke vraag, in hoeverre men aan de nieuwsgierigheid" van het publiek tegemoet komen mag, (omdat men via die nieuwsgierigheid" de menschen misschien óók tot belangstelling voor de kunst zal kunnen brengen) en in hoeverre men bovendien alias van een groot man als algemeen bezit mag beschouwen. Die nieuwsgierigheid" is zóó verbreid, dat ze waarschijnlijk beter als menschelijke zwakheid erkend en aanvaard, dan bestreden kan worden. Een zaal vol toehoorders, die geduldig en soezerig luistert naar de uit eenzetting over een groot kunstwerk, wordt plotseling als geëlectriseerd en houdt den adem in van aandacht, als er iets persoonlijks wordt verteld. De grootheid der grooten benauwt ons; we voelen ons pas thuis, als we gehoord hebben, dat ze óók bang waren op den donkeren zolder, of dat ze óók niet hielden van auto's. En vooral hooren we graag over hun gevoelens, over hun harte-avonturen en dan niet getransponeerd, zoo als in een roman, maar met den bevenden harts tocht van de directe gevoelsuitstorting, die de brief geeft. Wie denkt hier niet aan dien stroom van leed en liefde, die uit de correspondence" van Mary Walstonecraft over ons heen golft; wie dankt geen uren van ontroering, aan de brieven van George Sand? En zou het buitengewone succes van De Stille lach" niet tendeele hieruit te ver klaren zijn, dat door den opzet in brief- en dag boekstijl men in den waan wordt gebracht, hier ook een tranche de vie" onder de oogen te hebben die eerst in veilige secretairelaadjes weggeborgen zou hebben gelegen, en daarna, zij het dan ook een beetje gemodeleerd, aan het groote publiek zou zijn uitgeleverd? Ach, en zoo zijn we nu eenmaal allemaal; op een jour spitsen we de ooren, als er iets wordt verteld, dat eigenlijk nog geheim blijven moest; en al weten we hél goed, dat deze belangstelling tegen alle artistieke appreciatie ingaat, ik denk dat we allen met het geestige woord van een professor in de klassieke talen kunnen instemmen, die zijn kritiek op een studie over Byron, die geheel in faits divers" verliep, op deze wijze uitte: Het kan me niets schelen, wat voor amourettes Byron heeft gehad, of liever: het behoorde me niets te kunnen schelen, maar ik hoor natuurlijk nergens liever over. Maar de man, die me zóó aangenaam weet te boeien, heeft zijn literair-historische taak niet op de juiste wijze opgevat." Maar hebben we er nu recht op in al die gemoeds-relequiën rond te tasten? Ik zou geneigd zijn hierop bij de wezenlijk grooten volmondig: ja", te antwoorden, vooral omdat bij hun elke echte uiting tot hun meerdere grootheid bijdraagt. Hoe wordt ons ontzag voor den feilloozen kun stenaar Flaubert tot een fanatieke genegenheid, als we uit zijn correspondentie merken, hoe hij heeft gezwoegd, om ons die vlekkelooze romans te kunnen nalaten. En bij dit feit verbleekt voor mijn gevoel de toch niet onbelangrijke bedenking, dat hij, in zijn trotsche teruggetrokkenheid, waar schijnlijk nooit verlof zou hebben gegeven de brieven aan zijn moeder en aan zijn vrienden uit te geven. De besten hebben eenmaal geen recht op een eigen leven, ze hebben niets over zich zelf te vertellen, maar ze behooren ons allen. Maar laat ons vooral heel zuinig zijn met dit epitheton besten", en vooral niet ieder, die een Hotel DUIN EN DAAL CENTR. VERW. PRIVB BADKAMER VASTE WASCHTAFELS mooi boek heeft geschreven, hiermee versieren en alles van hem aan de openbaarheid prijs geven. Ik weet geen pijnlijker voorbeeld van zoo'n ver gissing dan de uitgave van de brieven van Multatuli, de ergste ondienst, dien men dezen genialen ijdeltuit, dit begaafde, spontane en ingebeelde kind kón bewijzen. Want wie, bij het lezen van deze deeltjes eenmaal de zelfverteedering, de zelfingenomenheid, de zelfvergoding vingerdik van de bladzijden heeft zien druipen, ruikt ze nu even goed in de schoone schepping: Max Havelaar, en in de duizend en n invallen van Woutertje Pieterse. Ik denk dan ook, dat we, wat het uitgeven van privébrieven betreff, het beste doen van dit axioma uit te gaan: slechts tegenover de wereldgeesten heeft onze onbescheidenheid haar rechten; de geheimen van Pietje en Mietje en van den meneer, die zoo mooi schrijft, op den hoek, moeten ons heilig zijn, omdat inderdaad bij hun de heele waarde in het ..geheim" licht, en we van hen slechts openbaarmaking", geen openbaring" te verwachten hebben. A N N I E S A L O M O N S VANNELLESVARINAS GOUDZEGEL 3O ets. per Pakje. M Een aangename Bezuiniging een HALF ONS vervangt vele GOEDE SIGAREN II .

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl