No. 2460 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 19 TWEE GELUKKIGE DECENNIËN DER CULTUUR-MAATSCHAPPIJ TJEPPER". Niettegenstaande de Cultuur-Maatschappij Tjepper" reeds 35 jaar bestaat komen hare aan deelen eerst gedurende een vijftal jaren op de off iciëele prijscourant der Amsterdamsche Vereeniging voor den Effectenhandel voor. Vóórdien tijd bevon den de aandeelen zich bijna uitsluitend in familie bezit en eerst langen tijd na de oprichting der maatschappij vond daarin wel eens langs nietofficiëelen weg handel plaats. Thans behoort het aandeel tot de hoogstgeprijsde ter beurze en gedu rende de periode, dat daarin officiëele handel wordt gedreven, bewogen de koersen zich steeds op een hoog niveau, zooals uit onderstaande opgave blijken kan: laagste koers hoogste koers 1919 1920 1921 1922 1923 1924 470 466 265 270 420 570 630 959 | 601 424 -J 644 685 thans circa 600 % ex-diyidend 1923/24 a 88 %. Een merkwaardigheid bij deze naamlooze ven nootschap is, dat het kapitaal nog steeds even groot is als bij hare oprichting in 1889 n.I. ?800.000.?, verdeeld in stukken van / 1.000.?. De meerder heid der aandeelen was aanvankelijk in handen van den heer F. W. Overbeck, die echter reeds enkele maanden na oprichting der vennootschap kwam te overlijden. De eerste vijftien jaren van het bestaan der onderneming kunnen a.ls hare kinderjaren worden beschouwd, waarin zij alle lief en leed ondervond, dat aan die periode eigen is. Reeds vrij spoedig zag zij haar dividend stijgen tot 10 % enhooger, over 1893/94 zelfs tot 14 J %, maar er volgden jaren van inzinking, van tegenslag en verliezen. Over 1900/01 kon aldus geen dividend worden uitgekeerd en over 1901/02 werd zelfs een verlies van ?86.665 geleden. Van toen af ging de ont wikkeling der onderneming echter in een vrij gelijkmatig tempo en deze bevredigende gang van zaken nam een aanvang met de benoeming van Mr. R. H. Erdmann tot Directeur der vennoot schap in Juli 1904, zoodat deze deskundige in cultuur-aangelegenheden (welke naast dit Direc toraat ook dat van de suikercultuurmaatschappij en Kalibagor, Poerwokerto en Kaliredjo, van de tabaksmaatschappij Ketandan en van de rubb«ren thee-ondernemingen Qogoniti en Wilis waar neemt, terwijl hij voortb nog o a. deel uitmaakt van het bestuur der Cultuurmaatschappij der Vorstenlanden en van de Sumatra Rubber Cultuur Maat schappij Serbadjadi") de vorige maand het feit mocht herdenken, dat hij 20 jaren lang de Tjepper" onder zijn Directie had. De eerste 3 a 4 jaar nam Mr. Erdmann zijn func tie waar naast den heer H. Aschhoff, in wiens plaats in April 1908 de zes jaren later overleden Mr. Baron Sloet van Hagensdorp trad. Tot opvolger van den heer Sloet van Hagensdorp werd juist 10 jaren na Mr. Erdmann benoemd de heer V. F. W. Overbeck, zoon van den oprichter der vennootschap, zoodat deze gelijktijdig met des heeren Erdmann's twintigjarig, zijn tienjarig directoraat mocht herdenken. Vooral het laatste decennium was verre van gemakkelijk voor het Bestuur der Tjepper". De oorlogsjaren waren al buitengewoon moeilijk als gevolg van de rigoureuse maatregelen van de zijde der Geallieerden waaraan de Nederlandsche ondernemingen zich toen te onderwerpen hadden. Vooral het gebrek aan transport-accomodatie liet zich, in het laatste deel van den oorlog nijpend gevoelen en zelfs keerde Tjepper" over 1918 geen dividend uit, daar de oogst nog slechts ten deelc gerealiseerd was. Onmiddellijk moet hieraan worden toegevoegd, dat zij zich daarvoor later schitterend gerevancheerd heeft. Immers bedroegen de divi denden over de volgende jaren uitgekeerd: 1918/19 30% 1921/22 75% 1919/20 50% 1922/23 60 % en 1920/21 200% 1923/24 88% Aandeelhouders hebben dus ongetwijfeld alle reden hun Directie erkentelijk te zijn voor de over die jaren verkregen resultaten. Toch zijn de sporen der oorlogsjaren nog niet ge heel bij deze vennootschap uitgewischt. Immers sloot zij in 1918 een consignatiecontract met de Nederlandsche HandelMaatschappij, welker agentschap te Semarang sedert optreedt als hare gemachtigde in Neder landsen-Indië, als opvolg ster van de Cultuur-Maatschappij der Vorstenlanden, welke die vertegen woordiging sedert 1917 had waargenomen. De Tjepper" heeft zich over hare connectie met de Ne derlandscheHandel-Maatschappij, die de Indische cultuurondernemingen in den moeilijken tijd vanhet einde des oorlogs zoo krachtig bijstond, echter geenszins te beklagen. Ten einde nu een beeld te geven van de ont wikkeling der suikeron derneming sedert hare oprichting en voorname lijk sedert het optreden van den oudsten der tegenwoordige Directeu ren als zoodanig, laten wij hier eenige cijfers, op die ontwikkeling betrek king hebbende, volgen: Het aantal vermalen bouws, in het eerste boek jaar der vennootschap 420 bedragende, was bij het optreden van Mr. Erdmann gestegentot983; thans bedraagt de eigen aanplant ruiml 664 bouws, waarbij dit jaar voor het eerst nog komen 200 bouws door derden van haar geplant riet De suikeroogst over het eerste boekjaar bedroeg 26.000 picols; in 1903 99.850 picols en in 1923 203.562 picols superieur. Het aantal picols suiker per bouw was gestegen van 62 tot 99 in 1903, maar bedroeg het vorige jaar ca. 122 picols superieur per bruto bouw. De kostprijs per picol suiker, in 1903 ? 5.40 bedragen de (tegen ? 6.88 bij de oprichting der vennootschap), steeg wel tot ? 10.05 -£ (incl. de onkosten van het hoofdkantoor), maar tegelijker- tijd steeg ook de gemiddelde verkoopprijs per picol van ?10.75 in 1889 en ?6.86 in 1903 tot ?14.06 in 1923. De buitengewoon hooge prijzen, waartoe de oogsten 1919 en 1920 konden gereali seerd worden n.I. resp. ?17.52 en ?33.65 per picol, kunnen natuurlijk slechts curiositeitshalve vermelding vinden, daar deze aan zeer exceptioneele omstandigheden waren toe te schrijven. De onderneming Tjepper" staat thans ter vol doening aan de eischen van den fiscus te boek met ?2.482.580, ^,. ^ppenover een afschrijvings reserve van ? 1.682,5§6'(5'gevormd, zoouat (Ie nettoboekwaarde ?800.000 of gelijk aan het maatschap pelijk kapitaal is. Daarnevens staan nog het statu tair reservefonds van ? 250.000, een reserve voor sociale doeleinden van ? 100.000 en een reserve voor diverse belangen groot circa ?550.000.?. De financiëele positie der vennootschap is dus wel sterk, zooals ook tot uitdrukking komt in hare bijzonder gunstige kaspositie, per 31 Mrt. 1922 n.I. ruim ?816.000 kasmiddelen, of meer dan het geheele kapitaal, behalve nog anderhalve ton debiteuren, terwijl circa zeven en een halve ton voor den oogst van dit jaar was uitgegeven. Geen wonder, dat de Directie zich verantwoord achtte een dividend van 88 % voor te stellen. Thans nog iets over de groote beteekenis van een Cultuurmaatschappij als Tjepper" voor den fiscus en daarmede dus ook voor de financiën van Nederlandsch-Indië. De over de jaren 1916 1923 betaalde belastingen, (Nederlandsch-Indische inkomstenbelasting, suikerbelasting en oorlogs winstbelasting) bedroegen resp. in ronde cijfers: '?188.000, ?88,000, ?58.000, ?358.000, ?730.000, ? 564.000, ? 66.000 en ? 150.000. Het lage cijfer van 1922 vindt zijn verklaring in de omstandigheid, dat ruim ?205.000 ten laste van dat jaar reeds het vorige jaar was betaald. Waar dergelijke bedragen alleen reeds moeten worden opgebracht (waar dan nog dividendbelasting bijkomt) door een enkele maatschappij als de Tjepper", kan men zich een denkbeeld vormen van de beteekenis der geheele suikercultuur op Java voor de Neder landsch- Indische staatshuishouding. Wat nu de vooruitzichten van den suikeroogst der onderneming voor dit jaar betreft, zoo was de weersgesteldheid voor den aanplant aanvankelijk DIERSTUDIE: PINGUÏN Teekening voor de Amsterdammer" door H. Verstijnen HET BEGIJNTJE TABA SIGAREN ZIJN TOCH DE BESTE minder gunstig. In de maanden Mei?Juli 1923 viel te veel regen, waarna een felle droogte intrad, die tot November aanhield. De daarna gevallen regen was echter niet voldoende, doch in Januari en Februari van dit jaar trad een verbetering in den regelval in, die op den stand van het riet van gunstigen invloed is geweest. De kosten van den aanplant beloopen vermoedelijk circa ? 770.000 tegen ?859.000 voor dien van het vorige jaar. Men verwacht een rietproduct van 1200 picols per bruto bouw tegen 1014 picols het vorige jaar en een suikerrendement van 11 % tegen 12.01 % De nul'ixeer<te suikerproductie beloopt'ongeveer 22ü.uuu picols tegui 2C14 5t>2 picols in 1923. (De 200 bouws opkoopriet worden eerst iii 1LV>5 vermalen, hebben dus nog geen invloed gehad op de verhoogde raming.) Voor het loopende boekjaar mogen dan ook weder gunstige resultaten worden verwacht, daar de [V.I.S.P. den suikeroogst van 1924, gelijk bekend, tot zeer bevredigenden prijs heeft verkocht. PAUL SABEL WORT Mij. H O L Li N D", Weesperzijde 94, AMSTERDAM Telefoon 51271. Tel.-Adres Transport' VERHUIZINGEN, ook per gesloten autoverhuiswagens met aanhangwagen. Binnen een rayon van 8O Km. bespaart men Hotelkosten. BEHANGERIJ en STOFF EER D ER IJ Machinale Stofreiniging. Bewaarplaatsen voor inboedels