Historisch Archief 1877-1940
20
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
No. 2461
PEDANTE PIET JE'S
PAEDAGOGISGHE PEINZINGEN
(Ongecorrigeerd)
(13 jaar)
(Niew-neederlans)
XV
Me leeftijd is geen bezwaar om der al een meisje
op na te houwe^ Karl may (ik bedoel niet van
lipman en rosendaal) heeft in n van z'n boeke
geschreeve dat op de karnipititoes eilande erreges
in de zuidzee (datleit dus niet bij 't vaste wieringe)
de manlike lede der peli-stamme reeds op hun
13e jaar met 'n zwart meisie in 't huwelik treeje.
ik zou je danke! pa seit getrout is berout" en
moes hep ik wellus hoore zugte hoe komp 't
toch dat iedere vrouw de verkeerde man tref."
Meschien kome de moderne ongelukkige huwlike
wel omdat de mense pas na hun 13e jaar trouwe.
maar pietje hout zig verlopig maar an de onge
huwde huwelikse staat, en ik schrijf dit alemaal
omdat ik 'n kattebelletje van een zekere miesje"
uit rijswijk kreeg. Ze beweerd dat ze toevalig
ook 13 jaar is en dat ze altijd zo graag me groene
paedagogise artikele bestudeerd en dat ze 't altijd
met me eens is.", nou, as je dat geen vlurten
noemt, weet ik 't niet. denkelik frije de zwarte
meisjes van de karnipititoes eilande der aan
staande egtgenote op 'n andere menier op. maar
war dit blanke miesje uit rijswijk met me
voorheef met zoon inlijding is doorzichtig, en
fen defesief vertont voor 't leve onder 't motief
as pietje reklame maak voorenieuw neederlans
maak meisje propeganda voor esperantóó." Ze
schrijf me der een ellelange brief over. de stakker
heef eksame voor de rijswijkse hbs gedaan.
(met permissie ! je komp knap agter an met je
13 jaar, miesje) en nou ziet ze op teege al de taaie
die ze mot gaan lere: frans, duis, engelsom niet
te vergete neederlans!:, maar, wigt! wij lere dr
op 't liesejum wel latein en grieks bij! tog heef miesje
gelijk dat je beter l taal goed, dan 5 tale belabbert
kan lere. maar volepuk is tog ook niet dat. 't
woord zelf maak al zoo'n pukkelige indruk, en de
opmerking van miesje dat er in de toekomstige
esperantoowerelt geen geslagte meer zulle zijn,
is daas. dit slaat hoogstes op 'n manneluke
stoel" of een vrouweluke tafel" maar overigus
blijf pietje hoe je um ook beschout een jongetje
terwijl miesje hoe je der ook keert of draajt 'n
mei's/eblijft, al ben ik pas 13 jaar lagt me zoon
geslagtloze esperantóó gemeenschap niet toe,
't eenige geslagtloze waar ik nog iets voor zou
voele is 'n esperantóó waafeltje. daar spreek ik
nog wel 'n apart woordje met dat rijswijkse
juffertje over. as ze me nou had voorgestelt om
fins as werelttaal te gebrtiike had ik ja" gezeit.
want ik ben gek met de finne. niet alleen dat ze
goed schazerije en 2 uur hard lope zonder heige
(normie is me idejaal) maar de finse sjournaliste
die ons land zijn komnie ondekke, en in marreke
gouse pijpe hebbe gerook, sijn meteen wereld
rekord houers op 't gebiet van dinees, desenees,
soepees, daarbij houwe ze volgens finse zede
tusse elke 2 geregte een toespraak, soms spiezc
ze zelfs bij elk gerecht, maar dat doen ze dan
zeker met 'n volle mond. daarom kan ik me bes
begreipe dat de finne sig van ruslant hebbe
afgeschije want as pietje kiese mos, wassie ook
liever een doorvoede fin, dan n hongerleijer in de
sofjet hijlstaat. medunk dat is duidelik en klaar
as van houtes kakou en daarom protesteer ik as
fins propegaridis en nieuw neederlans pedagoog
tege de uitlaating van me kolega diels (in
pedagoogise studiijen") waarinie zijt: hetishet
nootlot van onze neederlanse pedagogiek dat ze
de reeputasie heef van frijwel onleesbaar te zijn."
toen ik dat las dagt pietje: spreek voor jezelf."
ik wet dat die meheer diels nog nooit in zn leve
'n brief van 'n meisje uit rijswijk gekregeheef. dan
hat ie dat niet gesreve over onze peedagoogise
onleesbaarheid.
ik digt voor Rijswijkse mies in de Groene
die niet vaststaat in haar taalkundige schoene
dus schrijf ze esperantóó
maar ze krijg 'n fins kedoo
as ze zig maar pedagogis laat zoene.
PIETJE
GOAL-GAME
Ik heb gegoal-gamed !
Waar een ingeregend vacantie-reiziger niet al
toe komt! Biertjes-drinken hier, lichte-Moezelwijn
daar; goal-game bracht afleiding. PJI wat!
Stel u voor een biljart, groen laken, met een
witten cirkel van 6 d.M. juist in het midden. De
lange kant biedt plaats voor vier, de smalle voor
drie personen. Op een opstaanden rand om het
biljart zijn even zooveel 'uchtpistooltjes, beurte
lings rood en zwart gekleurd, geschroefd en langs
de vier zijden loopt een soort open lade, waarin
koperen knikkers liggen ter beschikking van de
spelers.
De middelste der personen aan de smalle zijde
zit voor een bakje, in de tafel van het biljart
uitgehold.
In den cirkel legt men een balletje van
guttapercha, waarop als op een doe! met de koperen
knikkers gemikt wordt; de bal gaat rollen; de
zeven zwarte pistooltjes moeten den bal naar de
goal links drijven, de zeven roode naar die rechts.
Komt de bal in het bakje links, dan hebben de
zwarten gewonnen, komt hij aan de andere zijde,
dan de rooden.
Wie voor het linksche gat zit, voert de rooden
aan, en omgekeerd.
Wat een genoegen heeft Janik, de uitvinder van
dit spel, den menschen bezorgd ! Een Wecnsche
firma heeft er patent op genomen.
Onze waard speelde zelf mee om zijn stamgasten
de nieuwfgheid te leeren; hij had het spel nog geen
acht dagen in huis en wijdde zijn vrienden met
geestdrift in de geheimen der kunst in. Vooral de
dames speelden enthousiast mee; en bij een bevol
king van luchthartige menschen vlogen de vrien
delijke hatelijkheden over en weer nog vlugger
dan de knikkers.
Op een gegeven oogenblik zei de waard:
halftime en na nog eens zooveel minuten zei hij:
6?6; dat was voordeelig voor hem, want nu
betaalden alle veertien meespelers een franc,
niet de winnende partij allén.
De slimme waard betaalde zelf ook mee.
En zijn vrouw, trotsch op de nouveauté, bracht
al maar biertjes aan de zwoegende, zweetende
spelers.
j?» Of hij ook zaken maakt, de slimmcrd ! '
S.
TAALVERWOESTING
33. SOEPEL.
Dit woord is niet van onpas in de pen van wie
indachtig kan zijn aan de afleiding uit het l-'ransch
Souplc ?-?- buigzaam, lenig, meegaand, plooibaar.
Zoo iemand zal het als iets moois en liefs behoeden
en er zich spaarzaam van bedienen.
Maar ditzelfde aardige woord, waarin men de
fijne teekenachtigheid van het 1-suffix zal
waardcercn, gaat er vies en akelig uitzien, wanneer het
in handen is Jt^, gevallen van
beunhazen jtf-ïwI^Ss. cn nlarkt:'
schreeuwers, xT//2JÏ$^^ die het zoo
QQKTFRED:.IPOESKE
ZANDBLAD - SIGAREN 8 enIO ets
lekker naar soep vonden rieken enjevenals hun
publiek op soepigheid , verzot zijn.
l» Dit ongeluk heeft het arme soepel bij ons ge
troffen. De zonen en dochteren, die in de raadzalen
de democratie van allerlei slag representeeren,
hebben het gulzig aangehapt, bekauwcn en
besabberen het naar zielelust en spuwen het uit
op 't vrijmoedigst. Los, vrij, ruim, makkelijk,
bruikbaar, rekkelijk, geschikt," wat jmalen zij
om dien rijkdom der taal, waarom zonden zij
hun doppen openen voor al die schakeeringen !
Vooruit maar met soepel, dat hoort bij
soepkaartjes, daar kunnen zij den grooten hoop mee
besuffen.
En zoo hooren de luidjes dan : dat de bepalingen
van de dansvergunning te Amsterdam soepel
worden toegepast; dat de heer Polak het opneemt
voor de soepele eenheidsschool; dat de soepelheid
van het Damterrein op een modderpoel uitdraait;
dat de autobusdiensten nog versoepeld (hoezee
voor soepels scheppende kracht!) moeten zien te
worden; dat men in Den Haag het onderwijs
schijnt te willen opsoepelen (dit laatste creëer
ik zelf zoo maar!)
Uit een verslag van den Haarlemschen raad zij
geplukt: Aan den heer Reinalda werd een
soepelheid (?? beteekcnt het speling"?) van
/ 10 tot / 15 toegekend." Ter verduidelijking
staat verder: Maar van de organisaties kwam
er een (i.c. een geamendeerde soepelheid) van
?35."
Ik zou nog vrede hebben met soepel, als men het
van tijd tot tijd met sliertig" wilde afwisselen.
Soep is eigenlijk wat laf voor de soepelaars; snert
voegt hun origines beter.
H AJ E
NIEUWE UITGAVEN
Stcnu-Speed, leerboek ten dienste van Handels-,
Hoogere Burger- en Miiloscliolen, samengesteld
door H. E. m: KOK, leeraar steno-dactylo bij
het M.O. te Gouda. Uitgave van het Centraal
Bureau voor steno-speed te 's ravenhage.
Steno-speed is een i ieuw stelsel stenografie iu
hoofdzaak geschikt voor de handelsadministratie.
Het bevat een zeer gering aantal grondteekens
en een groot aantal afleidingen.
Bij de administratie van de Anruiaire
dramalique et Musical Beige te Vilvorde (79 Ruc de
Flandre) verscheen liet jaarboekje 1024. Prijs
francs 15.
In de serie Klassiek Letterkundig Pantheon
(W. J. Thieme et Cie te Zntphen) verscheen een
vierde druk van Korenbloemen, Nederlandsche
gedichten van CONSTANTIJN HUYÜENS, niet in
leiding en aanteekeningen van Dr. J. VAN
DEVENTER. Herzien en met vele aanteekeningen
vermeerderd door Dr. J. Heinsius.
Als belangrijk onderdeel van economisch bed rijf
sbeheer dient te worden beschouwd de toepassing
van een juist loonstelsel. J. HAMMES geeft in een
bij de uitgevers Maatschappij Kosmos te Amster
dam verschenen boekje een beknopt overzicht
van de voornaamste loonstelsels. Het geeft bedrijfs
leiders en werknemers een inzicht in de voor- en
nadcelen aan de verschillende systemen verbonden.
VAN JANTJE