Historisch Archief 1877-1940
No. 2462
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
19
CHARIVARIA
fceutfcljfanb, Deutfcftfanb ueber
,,Een DOOït uur van de thans bestaande Bertjoubingen."
(Handelsblad)
Een eigenbo vmelijt stukje Scheveningen."
(Handelsblad)
TAALVERRIJKING
Daardoor werd het verschil sterk benadrukt."
(De Ger. Kerk)
Dan worden partijen bederfelijke goederen naar Lon
den geladen, welke om 8 uur v. m. zijn aangeleverd."
(Ho». Stoomboot-Mij.)
Een plaquette met manskop was fraai van doening."
(De Banketb.\
Dat moet meer zijn dan een verenigingsleven met
eigenbatige doelstelling." (Oen. Gids)
DE MEERLOOZEN
Ik zou dit denkbeeld stellig niet zonder meer
willen verwerpen." (Handelsblad).
Het was schoon woordenspel zonder meer."
(Vaderland).
ONZE KUNSTCRITICI
Van Vermeire zagen wij te Rotterdam de fraaie,
innige vouwbeenen. Het samenspel van de vrouw
met het door groen gezeefde licht van den achter
grond. Ravel's Valse met de deinende verrukkingen
van zijn obsedeerend rythme, met de stalen, rotsvaste
krachten van zijn thematische ontwikkeling en met de
?witgloeiende climaxen als van Mengelberg." (N. R. C.)
MEDEDEELINGEN, DIE NADERE BEVESTIGING BE
HOEVEN
Hij heeft in het knoopsgat een bloem, in de hand
een struik." (Tel.)
Een ruiter rijdt behalve zijn eigen paard nog een
los paard voor zich uit aan een langen teugel. Met de
tong en de chambrière bewerkt de ruiter het voorste
paard." (Vad.)
Ged. Staten van Utrecht voelen alles voor het
wezen van natuttrschoon." (Volk)
ONZE LEVENSMOEDE KUNSTENAARS
Dit zijn de affiches, die Willy Sluiter en andere
kunstenaars leveren om ter bevordering van het vreemde
lingenverkeer te worden opgehangen." (Hbl.)
CORRESPONDENTIE
P te H. Zonder meer" is een staande uitdrukking
bij Bolland. Vermoedelijk heeft zijn invloed hier sterk
gewerkt. In het Collegium Logicum van 1905 komt het
174 maal in Deel l, n 187 maal in Deel II, samen 331
-voor.
Dank u. accountant!
HET POPPENBOEKJE
Jon. SCHAAKE: Het Poppenboekje. Hand
leiding voor het zelf-vervaardigen en
zeltvertoonen van een poppenspel. Uitgegeven
door de Maatschappij voor Goede en
Goedkoope Lektuur Amsterdam.
Een aardig pretentieloos boekje, een echt
praktische handleiding voor eerstbeginnenden!
Juist nu de weer herlevende marionetten-kunst
verstikt dreigt te worden in eindeloos theoretisch
gedaas dient men het extra te waardeeren wanneer
iemand aan 't woord komt die naast liefde voor het
poppenspel ook de noodige eigen ervaring blijkt
te bezitten. Want het wachtwoord van deze lang
vergeten kunst luidt: ,,doen." Alleen door /elf te
beginnen en gewillig de noodige offers aan tijd,
geduld en onkosten te brengen kan men op het
.-gebied van marionetten wat bereiken.
De schrijver heeft blijk
baar met opzet zijn hand
leiding een opvallend popu
lair en eenvoudig cachet
gegeven. Hij leert u van
meet af aan te beginnen
en beoogt resultaten die
niet boven talent en beurs
van den algemeenen ama
teur gaan. Des te beter !
Want voor herleving is vóór
alles noodig: verspreiding
in breeden kring.
Geldt het betoog in
hoofdzaak de door draden
bewogen pop, dus de eigen
lijke marionet, voor
andere systemen: de platte
poppen, van beneden af
door middel van roeden
of op andere wijze ver
toond, vóór een scherm
(wajang) of als schaduw
beelden er achter, wordt
ook een lans gebroken. Ook
lezen we wat over de op de
handen vertoonde pop
pen, (?burattini" of
,,guignols") bestaande uit kop,
handen plus het daaraan
verbonden kostuum(m.a.w.
onze ouderwetsche, meer
en meer verdwijnende pop
penkast).
Maar de voornaamste
inlichtingen gelden toch
de marionet en zullen voor
een ieder die zelf met het
vervaardigen en vertoonen
daarvan wil beginnen een
welkome wegwijzing zijn.
Ik voor mij betreur alleen
dat de schrijver blijkbaar
enkel ondervinding en
kennis heeft opgedaan op
het gebied van de aan
draden hangende en met
de hulp van een zooge
naamd vertoonhout door
die draden bewogen mari
onet, en geen woord rept
over het (heden ten dage
bij de volks-poppenspelen
op Siciliënog toegepaste)
systeem, waarbij de pop
pen door middel van een
stevige, onbuigbare stang
met de onzichtbare hand
van de vertooner verbon
den zijn. Deze manier,
die geheel andere
zwaartekracht-resultaten geeft
(de marionetten benge
len" niet en kunnen met
veel impulsiever wil be
wogen en verplaatst wor
den) leidt m.i. onein
dig veel minder dan het
hang-systeem tot
imitatietooneelspel. En aan
imitatie-tooneelspel gaat wat
er van de door de M
ncheners in ons land bekend
geworden
marionettenkunst in het openbaar tot
nu toe vertoond werd, nog
erg mank.
Deze opmerking (min
der als aanmerking be
doeld; de handleiding
spreekt immers vooral tot
eerstbeginnenden) geldt
ook schrijvers leiddraad
bij het maken en inrich
ten van een eenvoudig
tooneel: zijn opvattin
gen omtrent geschilderd
decor en hers-verlichting
lijken me nog wat te
veel beïnvloed door de gedachte aan onze bestaande
scho::-vburgen, en te weinig gegroeid uit aard en
wezen van het in den grond aan alle realisme vijan
dige poppenspel zelf. Dit vindt ik te meer jammer
omdat de heer C^haake volstrekt geen voorstander
van realisme bij r'arionetten-vertooningen blijkt
te wezen, en menig'vvnardevolle opmerking dien
aangaande bij zijn practi^rhe wenken invlecht.
Het boekje behandelt (na ten Inleiding waarin
over de beteekenis van poppen. A. als speelgoed,
B. bij het aanschouwelijk onderwijs, en C. als
ontspanningsmiddel in huiselijken kring, ook voor
volwassenen gesproken wordt) achtereenvol
gens l: de korte geschiedenis van het poppenspel.
11: het vervaardigen der poppen. 111: het maken
en inrichten van htt tooneel, en IV: de vertooning
en het répertoire'.
UIT HET KLADSCHRIFT VAN JANTJE
Kunst Bronsgieterij Da Kroon"
Haarlem Tel. 3899 Houtmartt 23
Bronzen Boeldon en Plaquettes.
Foto's van Münchener marionetten en enkele
praktische constructie-krabbels maken het voor
den geringen prijs dubbel aantrekkelijk.
HERMAN R o E L v i N K