i a tfi t' NEDERLANDSCHE VOLKSKUNDE DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND No. 2462 De polemiek gevoerd tusschen de H.H. Meertens en Danner, die mij eerst heden bekend werd, (28 Juni en 2 Augustus) geeft mij aanleiding om iets in 't midden te brengen over de beteekenis van het verzamelen van feiten betreffende de Volkskunde, zonder in te gaan op hetgeen door genoemde heeren geschreven werd. Het is vermoedelijk een gevolg van de ontwik keling van het parlementaire stelsel, dat alle volkeren nu een splitsing vertoonen in tallooze groepen, die elkander bestrijden, dikwijls met zulk eene felheid, dat de belangen van den staat er door uit het oog verloren worden. Men is in ver schillende landen gaan inzien, dat de sociaal voelende burger naar middelen moet zoeken om weer uit deze verdeeldheid te komen tot gemeen schapszin en het gevoel der nationale saamhoorigheid." De een handelt in deze nu bewust, de ander wordt door onduidelijke gevoelens in dezelfde .richting gedreven. In dien geest werkt onze koningin, zonder twijfel bewust, zoo zij de ver schillende provincies van ons land bezoekt en dit aanleiding geeft tot feesten en vreugdebetoon, die niet der persoonlijkheid maar der in haar belichaamde nationale eenheid gelden. Het is aardig daarbij waar te nemen, dat deze feesten er nu ook toe leiden, dat de nationale kleeder drachten weer meer gewaardeerd worden, wat natuurlijk niet het geval zoir zijn, als men niet voelde, wat deze feesten eigenlijk te beteekenen hebben. Te Amsterdam werd dit jaar opgericht de Vereeniging voor Nationale Volksopvoeding", die samenwerking wil zoeken met alle godsdienstige, politieke en economische groepen. Op haar pro gramma staat ook weer: de kennis van het Nederlandsche volk en het bevorderen van liefde voor zijn groote mannen en vrouwen in verleden en heden. Ook het laatste wekt het gevoel der saamhoorigheid. Zoo men te Koevorden een monu ment opricht voor Meindert van der Thijnen, zoo er gedenkzuilen verrijzen voor een Gouver neur Generaal van Heutz of een pastoor Verbraak, als wij historische optochten houden, dan hebben wij in dit alles te zoeken de diepere betee kenis, namelijk het aankweeken van al wat vereenigt en wat het solidariteitsgevoel in ons volk kan versterken. Ik heb een onderzoek ingesteld naar de werkwijze van de vrije jeugdorganisaties en ik moet erkennen, dat ik diep onder den indruk kwam van _het enthusiasme in de Arbeidersjeugd-Centrale. Merkwaardig is het, dat de leiding ook hier aansluiting zocht aan de volkskunde, dat zij oude volksdansen weer deed herleven en voor haar kamp een terrein verkoos, dat folkloristische beteekenis heeft. Wij komen dus tot het resultaat, dat de beoefe ning der Volkskunde een groote sociale beteekenis heeft, in de eerste plaats ter ontwikkeling der nationale saamhoorigheid. Nu heeft het Ethnologisch Instituut te Utrecht meerdere afdeelingen, waarvan hier slechts die voor Nederlandsche volkskunde en die voor Sociaal werk verdienen genoemd te worden. Het ligt voor de hand, dat beide telkens in aanraking komen en elkander influenceeren. Het instituut heeft nu in de eerste plaats de geheele literatuur over Volkskunde bijeen willen brengen, daarna gegevens willen verzamelen uit het geheele land. Dit verzamelen heeft een dubbel doel: eenerzijds verkrijgt men hierdoor materiaal voor folkloristi sche studiën, anderzijds zullen al degenen, die helpen verzamelen, veel meer belang gaan stellen in de volkskunde en geleidelijk, ieder in zijn buurt, verspreiders der volkskunde worden of oude ge bruiken doen herleven. Het is dus zaak veel medewerkers te winnen; er kunnen er nooit genoeg zijn. Het aantal correspondenten kan ik niet opgeven, daar mijne assistente, die dit gedeelte behandelt, thans vacantie heeft, maar het zullen ruim 100 zijn; de meesten zijn onderwijzers, toch worden alle standen der maatschappij er onder gevonden. Nu hebben alle deze medewerkers (enkele uit zonderingen daargelaten) geen volkenkundige opleiding gehad. Om hen nu in staat te stellen toch bruikbare gegevens te verzamelen wordt altijd slechts een klein onderdeel der volkskunde in bewerking genomen; voor dit onderdeel worden op grond der reeds bestaande literatuur uitvoerige vraaglijsten opgemaakt en de medewerkers hebben slechts deze vragen te beantwoorden, dikwijls slechts met ja", of neen". Zoo leeren zij met een de volkskunde kennen, al gaat het bij deze methode slechts langzaam. Nu had het mij bij het verzamelen van gegevens betreffende de sociale voorzorg getroffen, dat er ten platten lande zoo weinig sociale voorzorg is. Verder, dat er door de clubs, die men daar aantreft en veelal meisjes-clubs zijn, zoo weinig werk verricht wordt, dat der gemeenschap ten goede komt. DE COALITIE HERSTELD Teeker.ing voor de Amsterdammer" door L. J. Jordaan POTASCH EN PERLEMOER: NAH.... ZAKEN BINNE TOCH ZAKEN!. Zoo ontstond, na overleg met de assistente voor s jciaal werk, de gedachte om te beproeven deze latente krachten tot activiteit te prikkelen, door ze op te wekken, zoowel op het gebied der volks kunde te verzamelen als om vast te stellen, water in haar omgeving aan sociaal werk geschiedt of ontbreekt. Ook hier zou dan met vraaglijsten gewerkt worden en de beantwoording zou den vorm van een wedstrijd aannemen, met uit te loven prijzen, volgens eene in Engeland meer toegepaste methode. Het paedagogische stond bij dit plan op den voorgrond; in hoeverre het dienstig zou zijn voor het verkrijgen van gegevens zou later wel blijken. De laatste gedachte was niette verwerpen, daar toch volksgebruiken (zooals kleeding) door de vrouw langer gehandhaafd worden dan door den man, daar verder de vrouw is de verhaalster van sproken en legenden (van welke eigenschap reeds door de Gebr. Grimm een ruim gebruik is gemaakt), daar zij ook degene is, cue op de goede vervulling der burendiensten staat. De onderwijzer is gemeenlijk een vreemde ling en het volk spreekt niet gaarne met een vreemdeling en meerdere in ontwikkeling over oude gebruiken. Het was niet buitengesloten, dat deze door meisjes, die ter plaatse geboren en getogen zijn, beter voor den dag zouden kunnen worden gebracht. Er waren hier dus allerlei mogelijkheden; even wel vielen allen weg, want men voelde er niet voor. De muur van konservatisme, waarmede zulke clubs omgeven zijn, is niet te breken met den eersten aanloop. Dit betreur ik minder voor de folklore dan voor het sociale werk, want er zoude zulk een opvoedende werking van zijn uitgegaan, als het antwoord op vele vragen had PARK-HOTEL BOTTER!) AM moeten luiden hier onbekend, men doet er hier niet aan" enz. De doelstelling is nu wel duidelijk uiteen gezet. De critiek en anticritiek der H.H. Meertens en Danner bracht mij een hoogst belangrijken correspondent. Mogen velen door het bovenstaande zich geroepen achten met het Ethnologisch Insti tuut in relatie te treden. Dit kan hun weer van dienst zijn, daar het in staat is voor bijna elk onderwerp, dat men wenscht te onderzoeken, de bekend geworden literatuur op te geven met aanwijzing in welke bibliotheek de publicaties te vinden zijn. Dit geldt natuurlijk niet alleen voor de Nederl. Volkskunde maar ook voor die van alle andere volkeren der aarde. Utrecht 24. K O H L B R U G G E PAST STALEN RAMEN TOE VAN DE KON.FABR.F.W.BRAAT-DELFT. SPECIALITEIT:VERZINKTE STALEN RAMEN.