DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND PSYCHOTECHNIEK Onder de psychotechniek, ook het Duitsche Taylorstelsel genaamd, verstaat jnen hetonderzoeken van de arbeiders op de geschiktheid voor een bepaalde soort werk. Voornamelijk in den laatsten tijd heeft men voor het psychotechnische onder zoeken van arbeiders tal van werkwijzen en hulpmiddelen uitgedacht. De idee van het voor onderzoek der arbeiders op hunne individueele geschiktheid voor een bepaalden arbeid is voort gekomen uit het streven om de belangstelling der arbeiders in het door hen te verrichten werk zoo groot mogelijk te maken. Immers, aldus rede neert men, indien de arbeiders hun werk met animo uitvoeren, dan zal dit aan de kwaliteit hunner prestatiesten goede komen,omdatde onder vinding nu eenmaal geleerd heeft, dat iemand, die zijn werk met plezier doet, superieur is aan den gene die alleen Werkt omdat hij hiermede zijn dagelijksch brood moet verdienen. In den loop der laatste vijftig jaren heeft men op allerlei wijzen getracht den arbeiders belang stelling voor hun werk bij te brengen. Steeds echter is dit geprobeerd door het loon afhankelijk te stellen van de prestaties. Hierdoor zouden de werknemers zich als het ware hun eigen baas voelen, wat de kwaliteit van het geleverde werk ten goede moest komen. Helaas zijn de resultaten van dit streven in welken vorm ook, als stukloon, tariefwerk, het door Taylor uitgedachte gediffe rentieerde stukloon, e.d. steeds geweest, dat de arbeiders er een middel in zagen,door de Werk gevers speciaal ten eigen voordeele uitgedacht. Dientengevolge weigerden de arbeiders zich eraan te onderwerpen en openkele speciale uitzonderingen na hebben alle pogingen in deze richting schip breuk geleden. Daarna heeft men geprobeerd den arbeiders een aandeel te geven in het bedrijf of in de winst van het bedrijf, copartnership en arbeidsdividend, doch ook deze hulpmiddelen vermochten de achter docht der werklieden niet te overwinnen. Het eenige middel, dat voorloopig dus nog overblijft, is de psychotechnische onderzoeking van de arbei ders voor hunne tewerkstelling. Voert men deze op de juiste wijze uit, dan bestaat er, gezien de alreeds bereikte resultaten, inderdaad een zeer groote kans dat iedere arbeider tewerk gesteld wordt aan die soort arbeid waarvoor hij de meeste geschiktheid bezit, zoodat men hierop logisch doorredeneerend inderdaad mag verwachten dat al deze psychotechnisch onderzochte arbeiders hun werk met de grootste animo zullen uitvoeren. De bijnaam van het Duitsche Taylorstelsel heeft de psychotechniek hieraan te danken, dat zij feitelijk het eerst door verschillende Düitache onderzoekers uitgedacht is om de resultaten welke Taylor met zijn wetenschappelijke bedrijfsleiding niet vermocht te bereiken (doordat de arbeiders zich allerwegen verzetten tegen Taylor's hulp middel, het gedifferentieerde stukloon) langs een anderen weg te verwezenlijken. Terwijl Taylor bij zijn wetenschappelijke bedrijfsleidingde oplos sing van een zoo groot mogelijke capaciteit der arbeiders zocht in een volmaking van de gebezigde machines, werktuigen en werkmethoden en als secundaire aansporing voor de medewerking der arbeiders een hooger loon in uitzicht stelde, zoekt de psychotechniek door het zetten van the right man in the right place" zich al bij voorbaat te verzekeren van de medewerking der arbeiders. Het beginsel der psychotechnische onderzoe kingen is buitengewoon eenvoudig. Het wordt feitelijk door eiken bedrijfsleider reeds dagelijks toegepast. Immers, wanneer men een partijtje zware zakken moet laten versjouwen, dan zoekt men hiervoor bij voorkeur een paar flinke sterke kerels uit,die dooreen gespierden bouwden indruk maken van voor zulk zwaar werk geschikt te zijn. En is men op het gezicht alleen niet geheel zeker van zijn zaak, dan laat men de uitgezochte arbei ders eens even bij wijze van proef een flinken last optillen. Bovendien vindt de selectie, welke de psycho techniek uitvoert, tot op zekere hoogte alreeds automatisch plaats. Wanneer een man die aan duizelingen lijdt leidekker wil worden, dan zal reeds bij zijne eerste experimenten zijne volmaakte ongeschiktheid voor dit werk blijken en hij zal direct naar wat anders uitzien. Aan den anderen kant ontmoedigt zulk een probeeren van verschillende ambachten, vooral wanneer het eenige malen tot mislukking leidt, ae arbeiders ten zeerste. Bij voorafgaand psycho technisch onderzoek echter is de kans op misluk king vrijwel uitgesloten. De eerste psychotechnische onderzoekings methoden zijn uitgedacht door Stern voor wagenbestuurde,rs van electrische trams en treinen. Stern heeft zijn methode speciaal gebezigd om vrouwelijke candidaten voor het besturen der trams te onderzoeken. Hij gebruikte hiervoor een zeer vernuftig gecon strueerd toestel. De te onderzoeken candidaten werden geplaatst vooreen tafel waarop zich twee knoppen bevonden. Tegen over de candidaat stond een kast waarin op een strook papier tal van ver schillende aanwijzingen, punten, strepen en lijnen in diverse kleuren met een bepaalde snelheid passeerden. De proefper sonen kregen nu de op dracht om bij bepaalde dingen die zij op het papier zagen, b.v. de zwarte pun ten, strepen en lijnen op den linkschen knop te drukken en bij de roodge kleurde dingen op den rechtschen knop, terwijl bij zeer bijzondere verschij ningen als groene owarsstrepen bovendien nog op een voetcontact moest worden getrapt. Al deze handgrepen van de can didaten worden automa tisch geregistreerd op een rol papier, zoodat de on derzoeker na het einde van het experiment pre cies ziet hoe de proef is afgeloopen. Het is duidelijk, dat zulk een variabel papierbeeld inderdaad groote overeenkomst vertoont met de zeer verschillende dingen die een trambe stuurder van zijn plaats op den tramwagen ziet en dat eensnel reactievermo gen den candidaat in staat zal stellen om bij het be sturen van een tram ingeval van nood eveneens snel handelend op te treden. Nadat de proefpersonen goed geïnstrueerd zijn om trent het gebruik der knoppen en handels, Wordt het papier in beweging gesteld. Na afloop wordt behalve het geregistreerde resultaat ook de meening van de proefpersoon om trent den meer of minder gunstige n afloop van het experiment gevraagd. Deze laatste is vooral van belang omdat de ondervin ding geleerd heeft, dat het overgroote deel der onge schikten de proeven uiterst gemakkelijk vond en het idee heeft alles uitstekend te hebben volbracht. Soortgelijke psychotech nische onderzoekingsme thoden zijn uitgedacht door Moede en PiorkoWski voor chauffeurs, Reichenbach voor vliegers en ^^^^____^^_^_ marconisten, Dück voor ingenieurs, Lipmann en Levin voor typpgrafen, Münsterberg voor telefonisten en stuurlieden en Brahn voor treinbeambten. Uit dit overzicht, dat onvolledig is omdat er als het ware met den dag nieuwe methoden bijko men, blijkt dat men heden ten dage de psycho techniek in hoofdzaak voor speciale beroepen, waaraan bijzondere eisenen Worden gesteld, toe past, doch meer en meer komt men er toe om het onderzoek ook tot de gewone ambachten uit te breiden, al kan daarvoor natuurlijk met veel eenvoudiger werkwijzen volstaan worden. Het onderzoek of een candidaat aanleg heeft voor timmerman of metselaar kan op betrekkelijk eenvoudige wijze uitgevoerd worden. Het eenige nadeel van de psychotechniek, dat dus niet bevorderlijk is voor een snelle en algemeene toepassing, is, dat de onderzoekers ook over een groote dosis psychologische kennis moeten be schikken, terwijl zij tevens voldoende technisch ontwikkeld moeten zijn om eenige soort werk tot in alle consequenties te doorzien. Deze combinatie komt bij de hedendaagsche technische opleiding nog te weinig voor, zoodat de psychotechniek pas een groote vlucht zal kunnen nemen wanneer ONZE KOLONIËN : Z W. CELEBES Teekening voor de Amsterdammer" door J. G. Sinia HET BOEGINEESCHE HUIS Het Boegineesche huis staat op 4 tot 6 voet hooge palen, waarvan enkele doorloopen en daardoor eenige stevigte verleenen aan bamboe en atap, waarvan het overigens voornamelijk is opgetrokken. Van eenige ver siering is, met uitzondering van de nok van het dak, waarmede dit meestal wel het geval is, als regel geen sprake. Een enkele trap, die toegang geeft tot de woning, de uiteinden der houten gebinten in het dak mogen soms een zwakke poging tot verfraaiing vertoonen in den vorm van een een voudig blad- of vruchtmotief, doch in de meeste gevallen blijft deze beperkt tot de hier genoemde nok. Oogenschijnlijk lijkt het vreemd, dat een betrekkelijk zoo hoogstaand volk als het Boegineesche zoo weinig zorg besteedt aan de versiering van zijne woning, doch hiervoor is een verklaarbare reden te vinden. De tijd, dat men nog uitgestrekte bosschen met goed timmerhout aantrof in deze Boegineesche landen, is lang voorbij en de weinige bosschen, welke rnen er nog vindt worden gereserveerd als wijkpiaatsen voor de herten. (Zooals men waarschijnlijk weet, is de Boeginees verzot op de hertenjacht, welke jacht hier geschiedt op een wijze, eenig in onze Oost, n.l. te paard en gewapend met de z.g. striklans.) Alleen hoog in het gebergte vindt men nog betrekkelijk vele bosschen met zwaar hout, doch aan het vervoer van dit hout zijn zoovele bezwaren verbonden, dat men alleen het hoogst noodige vandaar betrekt. Zoo behelpt men zich voornamelijk met bamboe en atap, doch dit materiaal is weinig duurzaam en het gevolg daarvan is dan ook, dat de meeste Boegineesche huizen eigenlijk voortdurend in herstelling zijn of . . noodig hersteld moeten worden, want met dat repareeren wordt nogal eens getreuzeld. Maar nu is het ook te begrijpen, dat bij het gebruik van bouwstoffen, welke slechts een korte spanne tijds stand houden, de lust tot versieren niet bijster groot is. Alleen in het gebergte treft men wel eens huizen aan, welke in hoofdzaak van hout zijn opgetrokken en eenige meerdere versiering vertoonen. Maar ook dan nog zijn dat uitzonderingen. J. O. S i N i A er voldoende onderzoekers gekweekt zullen zijn. De gunstigste uitwerking op de nijverheid zal dan echter ook niet achterwege blijven. Schiedam. G. DE C L E R c Q VERSCHENEN: De Stille Getuige DOOR TOP NAEFF ZESDE DRUK Ingenaaid ? 3.50 Gebonden / 4.50 Want dit boek is vol van bizondere en schoone gevoeligheid. W. G. VAN NOUHUYS in Groot Nederland. Uitgave van Van Holkema en Warendorf, Amsterdam.