Historisch Archief 1877-1940
6
DE! AMSTERDAMMER* WEEKBLAD VQOR* NEDERLAND i
No. 2463
N.V. PAERELS
Meublleering-MIj.
AMSTERDAM
OOMPLETC
MEUBILEERING
BETIMMERINGEN
Rokin128 -Tel.44541
KiérpensionJONHEHOEK'
Voor vacantie - Doorloopend
Goede scholen Huisonderw^s.
J. KIEFT, Tafeibergweg, Laren N.-H.
Vraagt Uw leverancier uitsluitend
Delftsche Slaolie
Delftsch Plantenvet
EXTRA
? l .20 per heele. ? 0.75per halve
flesch (verpakking inbegrepen).
DELFIA
?0.£8 per tablet van
Vs K-G. netto.
LET OP HET
GEDEPONEERD HANDELSMERK
SUPERIOR
PATRIA BISCUITS
GROOTE VERSCHEIDENHEID VAN SOORTEN
VOOR lEDEREN SMAAK, VOOR IEDERE BEURS.
Doch slechts in n qualiteit DE BESTE!
a n a a n D n D n n n D D D D Q D n m m m m D D D D n
HOFLEVERANCIER
l&jQrt ovo* hoi tefiGGCe [and franco
NADERE INLICHTINGEN BIJ
C F 2SSnÖQ mOUTCTM CHOQRSTR.32
?l. DER WC J DEN HAAG UTRECHT
HET REIZEN IN ITALI
DE ITALIAAN ZINGT.
Een der wonderlijke indrukken, waardoor men
Italiëvoelt" als men er reist, is het zingen, overal
en onder het gewoonste volk. Het behoort tot het
geheel, zooals het landschap, de lucht, de zon bij
het geheel behooren, dat Italiëuitmaakt.
Böse Leute haben keine Lieder."
Het is een afgezaagd gezegde, maar voor den
Italiaan is het nogmaals waar.
De Italiaan bezit een muzikaliteit, die voor hem
uiting is van een goed humeur. Hij voelt zich
behagelijk en hij zingt. Hij zingt langs de wegen,
op zijn wagen, aan de ramen der huizen, in de
herbergen. Hij brult niet, hij schreeuwt niet, hij
zingt, echt, en spuwt daarna op den grond
vieze gewoonte.
Ergens in een winkel zit een koopman achter
zijn toonbank. Hij verkoopt briefkaarten, souve
nirs en de prullen, die de vreemdelingen verlangen.
Er is momenteel geen volk" in zijn winkel, en
de man heeft zijn guitaar te voorschijn gehaald en
fantaseert op een danswijsje, dat hij wellicht
ergens van een strijkje heeft afgeluisterd. Hij fluit
de melodie tusschen de tanden, op de manier,
die de Duitschers floten" noimzn (in tegenstel
ling met pfeifen"). Hij improviseertopzijnguitaar
een eigen begeleiding er bij, maar zoo boeiend,
zóó levend van accent en rhytme, dat zij telkens
gevarieerd, de melodie nieuw en vol beweging
maakt. Ik heb, zeldzaam geboeid, een geheelen tijd
terzijde staan luisteren en als ik onwillekeurig
bravo" roep, glimlacht de Italiaan en gaat met
een ander wijsje door.
Zóó is de muzikaliteit van den Italiaan, impro
viseerend in een volmaakt natuurlijke opwelling,
zooals zijn geheele wezen improviseerend
enphantastisch is, niet systematisch of organiseerend. Een
Italiaan, die leeraar in de philosophie aan een
lyceum is (in de hoogste klassen van het gymnasium
onderwijst men in Italiëphilosophie) zeide mij, dat
de Italiaan ook geestelijk niet tot orde, tot systeem
geneigd is. Hij is geestelijk lui. Hij léft, als de
natuur zelf, die hij rondom zich ziet en hij heeft
daarom geen geestelijke behoeften, geen echten
drang tot weten of tot zelf-ontwikkeling, hoewel
hij naar aanleg zeer schrander is. Men kan er
trouwens over twisten of de drang naar weten den
mensch zooveel gelukkiger J heef t gemaakt, en
menig philosoof uit het Noorden, die in Itali
kwam (Nietszche!) heeft den Italianen hun wel
behagen in de natuur en hun leven in de zon be
nijd en met afgunst toegezien hoe de Italianen, als
kinderen, met niets, met een liedje, een vuurwerkje,
(de Italianen zijn dol op vuurwerk, dat zij op
sommige plaatsen, b.v. langs de Levante, vaak
iederen avond afsteken) of een kerkelijke feeste
lijkheid vol klatergoud, kinderen met aangebonden
bordpar teren engelen-vleugels en reusachtige,
rondgedragen vergulde beelden, volmaakt gelukkig
kunnen zijn.
Een merkwaardige uiting van dit ingeboren
improvisatie-talent, dat talent, dat de Italianen
van ouds tot de beroemde commedia
dell'arte"spelers, tot de meesters van het geïmproviseerd
tooneelspel in de 16e, 17e en 18e eeuw maakte,
beleefde ik op een avond in een visschersplaatsje
aan de Middellandsche Zee.
Op een pier, die in zee uitloopt liggen twee
visschersjongens op hun rug en zingen. De eene
is ongeveer veertien jaar oud, de ander twaalf. De
jongste begeleidt afwisselend op een occarino, een
mond-harmonica. Zij zingen, maar het is een
travesti van stemmen. De jongste, die de hoogste
stem heeft stelt het jonge meisje voor, de andere
een heer,die de liefdesverklaring doet. Zij zingen, al
improviseerend, ieder hun partij, en het wordt een
volmaakte parodie, geestig en kunstvol als in een
opéra-comique." De jongens hebben zelf dolle
pret, als de hooge stem zoo nu en dan doorslaat,
en ik ook amuseer me in dier mate, dat ik hun bij
het eind ieder sigaretten presenteer.
De Italiaan zingt met een ongeschoolde stem,
maar met die natuurlijkheid, die de Noordelingen
zich eerst na veel studie kunnen verwerven. Het
lied zit hem als het ware in de keel geboren. Het
heef: dadelijk +irnbre, resoneert duidelijk voluit,
staat" dadelijk, en heeft de charme, die academisch
zingen zich nooit kan verwerven. Het kunstwerk
van zijn gezang, de opera,is geheel zijn eigendom,
en de Noordelingen kunnen misschien geleerdere
muziek componeeren, bloeiender melodiën hebben
ze nooit kunnen vinden. Het is jammer dat men
zich in het Noorden niet meer interesseert voor het
volmaakste tijdperk van het Italiaansche lied,
de 18e eeuw, toen ook Italiëzoozeer de donceur de
vivre" kende, die Talleyrand het eigendom der
jaren vóór de Fransche Revolutie noemt, en veel
te veel de Italiaansche muziek toetst aan haar
doorwerktheid in plaats van aan haar bloeiende
melodische ingeving. Zei Mozart niet reeds: ,,Het
contrapunt is het postpaard, maar de melodie is
een edele renner?"
Het /i igen behoort bij het Italiaansche land zoo
als de muzikaliteit bij het Italiaansche volk.
Van de Napulitanen geld het al van oudsher dat
zij meer met hun ooren, dan met hun andere zin
tuigen leefden. De vrouwen staan op de kade en
begroeten de binnenvarende visschers met gezang,
dat door hen van hun booten af beantwoord wordt.
(volmaakt als in cie opera !)
In Venetiëb.v. is het zingen op de kanalen een
der betooveringen van de stad. Des nachts, in de
stilte der kanalen met hun groene water, dat zacht
jes rond de stoepen der huizen klotst, begint opeens
uit een verwijderde, door lampions verlichte gondel
een gezang op te stijgen van mannen- en vrouwen
stemmen, die een serenade voordragen. Het is een
gezang van louter natuur-stemmen, melancholiek
vaak, maar steeds vaneen fascineerende bekoring.
De gondel ligt stil, en voor de andere gondels, die
er langs varen, lijkt het wel het zingende eiland
der sirenen.
Men kan in Venetiëop het water soms ook
groote serenades hooren, gezongen door 150
personen, met orkestbegeleiding, die opera-frag
menten uitvoeren, van Verdi meestal. De indruk
van het groote, in kroonvorm verlichte schip, dat
langzaam het Canal Grande afdrijft, omstuwd door
een donkeren overvloed van kleinere gondels ejn
beschenen door Benga;l;ch vuurwerk, is waai lijk
grandioos. Doch de kleine serenades, ergens vcrweg
op 't water, in een stilliggende boot zijn voor mij
stemmingvoller, herinneren mij meer aan het
verleden, dat nog altijd in deze wonderlijke
stad rondwaart, alsof de tijd heeft stilgestaan,
een rijk en feestelijk verleden, waarvan
alle gebouwen, meest louter paleizen, nog
spreken en dat men zich zonder veel phantasie
weer kan voor den geest roepen, niet zijn menigte.'
gemaskerden van het in Venetiëeeuwigdurend
XV11 Ie eeuwsche carnaval, steeds levend in een
passie voor de opera en voor de komedie' en verznt
op grandiose waterfeesten en muzikale
gondelvaarten.
CONSTANT v A N \V E s s r M
N0dorl* Munt
Hollmndm ham te tO oonta