Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
No. 2463
BIJKOMSTIGHEDEN
cxxxx
Voor F.
Een regenachtige ochtend aan de ontbijttafel
van een vol zomerpension. Koek, kaas, jam.
ledere gast zijn vingerdoekje in een papieren
envelopje. Een lucht, alsof het kleed met dichte
ramen is geborsteld.
Nou, ik ben benieuwd, of we binnenkort nog
iets van die Marsbewoners zullen hooren," zegt
een correcte dame gezellig, terwijl ze haar courant
dichtvouwt. Ze draagt een frissche, gladde blouse
en een kapsel, waar geen sprietje uitsteekt; ze
is op den vroegen ochtend al in een levendige stem
ming; ze stelt in alles belang, weet van alles wat;
ze kan wijs praten en ze kan lachen; ze heeft een
warm hart, is nooit zuur of nukkig; en ze zet haar
vriendelijke wezen nu al weer voor die onbekende
Marsbewoners open, alsof het goeie kennissen
waren, die ze op reis had ontmoet en die beloofd
hadden haar een ansicht te sturen.
Ik zit met mijn rug naar het licht, en hoor aldoor
hoe de regen langs de ruiten ritselt; ik voel, dat
ik er moe en slecht uitzie, en ik heb moeite het
courantenberichtje te begrijpen.
Professor Low die alle nachten luistert naar
signalen, die de aarde kunnen bereiken tijdens het
tijdperk dat Mars het dichtst bij de aarde is zegt
dat het buiten de grenzen der mogelijkheid is dat
de bewoners van Mars reeds hier onder ons zijn."
(Ik spezel: is hier een niet" uitgevallen; maar
alles is te vaag om er aan doof te denken).
Hij zegt Mars is een veel oudere planeet dan de
aarde en de geographische en atmospherische ge
steldheid is zoo verschillend dat zij geleid moet
hebben tot een generatie van een geheel afwijkend
type van personen. De bewoners van Mars kunnen
voor zooverjwij weten in gedachten vormen onzicht
baar voor het menschelijk oog bestaan. Zij zouden
mat een deel van het spectrum kunnen zien.
Wij weten niet of de bewoners van Mars niet
reeds op aarde zijn of dat zij ons niet houden zooals
wij'paarden en koeien houden.Onze oogen zijn alleen
geschikt voor hst zien van dingen van een zekere
dichtheid en van zekeren vorm. Doch een poging
om met Mars te spreken of om het bestaan van
redelijk leven te bepalen moet geregeld gedaan
worden, zelfs al mochten de resultaten hopeloos
lijken."
Ik tast naar een houvast, zooals je in een droom
naar den oever van het ontwaken grijpt, en telkens
met de hand er naast slaat. Of zij ons niet houden,
zooals wij paarden en koeien houden;" welk een
perspectief ! Een paard zal ook wel meenen in een
zinnelooze wereld te leven, als hij eiken ochtend in
plaats van gezellig in de wei rond te dartelen, in
het tuig wordt gespannen, een karretje voort moet
trekken, en telkens, als hij juist lekker op gang
begint te raken, moet stilstaan en wachten . .
Maar de boer, die hem bij de leidsels houdt, weet,
waartoe zijn inspanning dient. Als wij nu ook, als
blinde instrumenten, werden bestuurd door een
hooger bewerktuigd wezen, dat doel en bestemming
kende, en dat ons plaagde tot heil van een hoogere
samenleving . . Als die statige figuur aan de ont
bijttafel, van een anderen hoek beschouwd, eens
niets anders was, dan een gezonde, vette, glanzende
koe. En als ik eens geen belangrijker rol had dan die
van een onwillig varken, dat je aan de staart moet
trekken om het vooruit te krijgen ! Maar dan zaten
we hier ook niet zoo redeloos benard en verveeld
in een verregend pension. Dan had dit samenzijn
in anderen zin natuurlijk weer wel belang, b.v.,
dat we mutatis mutandis aan het herkauwen
waren óf dat we
vetgemest werden,
of . . of . .
Maar dan kwam
het er ook niet op
aan, of we niets van
het leven begrepen;
dan was het niet .is
leven, maar van die
hoogere wezens, in
wier dienst we ston
den, en dan was het
ook heel begrijpelijk,
als we tenslotte het
zoeken moe werden
en dachten : hoe kun
je zoeken, waar je
geen begin of geen
einde ziet . . Hoe
kun je anders dan
geresigneerd vertwij
felen, en dankbaar
zijn voor elk
oogenblik, dat zonder pijn
voorbij gaat . . .
Pijn, zouden ze
ons ook slaan en
aanzetten met on
zichtbare zweepen,
dieheeren vanMars?
Het duizelt me en
ik kijk bijna radeloos
mijn frissche en fleu
rige overbuurvrouw
aan, die, op ditzelfde
berichtje met zoo
veel levenslustige be
langstelling reageer
de. Ik weet, dat ik
niet in opstand ke
rnen mag; dat de
groote pottenbakker
de ne kruik van
waarde, en de andere
van onwaarde heeft
gebakken, precies
zooals het hem lust
te ; maar wat een
uiteenloopende exem
plaren heeft hij dan
toch geschapen, als
in n wereld, op
denzelfden tijd, een
professor Low
rondloopen kan, die zich wezens kan voorstellen, in
gedachten vormen onzichtbaar voor het mensche
lijk oog;" die met een deel van het spectrum
kunnen zien;" een juffrouw, die zich gelijkertijd
verheugt op de koffiepudding, de heropening van
de giro en een eventueel contact met een andere
planeet; en een ander, die zich niet verheugt.
Ik denk aan mijn boekenkast thuis, vol onge
lezen boeken; ik denk aan mijn correspondentie,
waar ik nooit heelemaal doorheen kom; aan de
studie, die ik al mér dan een jaar aan de Gids heb
beloofd; aan de bloemen van ons plein, die ik niet
eens allemaal ken; aan de schilderijenverzamelingen
in mijn eigen stad, die ik zoo zelden heb gezien en
zoo vluchtig; aan mijn allernaasten kring, met wie
ik altijd nog te weinig meeleef, te weinig contact
heb, en dan aan het land, dat er omheen is, mijn
land, met veel lieve, oude stadjes, die ik nog nooit
heb bezocht; en dan aan Europa, Europa, onover
zienbaar, onbegrijpelijk, met al zijn rassen en cul
turen en geschiedenissen en zijn talen, waarvan je
er maar een enkele een beetje verstaat; en dan nog
AUGUSTUS 1924
Teekening voor de Amsteraamrrer" door L. J. Jordaan
MARS-VERDUISTERING !
veel verder de wereld, de ronde bol, met
menschen óók aan den anderen kant, met negers en
roodhuiden en wilde" volksstammen, met
oerbosschen, en de streken, waar altijd ijs is.
En dan den k ik, dat ik nog n iet eens de geschiede
nis ken van mijn eigen Und, van mijn eigen stad,
van mijn eigen familie. En ik bedenk, dat ik niet
eens ken den wil van mijn eigen hart.
En ik zou wel willen bidden: lieve Heer, het
is toch al veel te veel, wat u aan het menschelijke
vernuft ter ontdekking hebt overgeleverd. Het is
toch al zoo doodelijk vermoeiend, dat onze kinde
ren 's avonds in bed naar een concert in Londen
liggen te luisteren, en dat zelfs midden op de zee
het contact met het landnietmeerwordt verbroken.
Maar laat het nu tenminste bij de aarde blijven.
Hij is al veel te groot en veel te gecompliceerd voor
ons beperkt verstand. Van alles vatten we een
schijntje, van niets begrijpen we het eigenlijke
Houd u het heelal voor u alleen, en vermeerder
onze eigenwijze verwarring niet."
ANNIE SALOMONS
EEN VERZORGD INTÉRIEUR IS EEN DAGELIJKS
TERUGKOMEND GENOT. STELT U VOOR UW
INRICHTING IN VERBINDING MET DE MEUBEL
FABRIEK L. O. V. TE OOSTERBEEK, OMDAT ZIJ U
DESKUNDIG VOORLICHT. IË| El 0 El 0 EI E
Het feit, dat er dagelijks meer
WHITE
l
VRACHTWAGENS EN OMNIBUSSEN
op den weg verschijnen, spreekt voor zich zelf.
De prijzen zijn concurreerend.
ALLBENVERTEOENWOORDIOINO VOOR NEDERLAND:
N.V. Gebrs. NEFKENS' Automobiel Maatschappij
ALLEEN: AMSTERDAM, Jacob Obrechtstraat 26, Tel. 22507.
UTRECHT, Nachtegaalstraat 55, Tel. 3061.
? Geen filialen, ook niet in andere plaatsen. ?
REG.BREESTRAAT 35
157.
KORTING
OP ALLE
TRICOT*
ONDERGOEDEREN
NAAR MAAT
Fr. SINEMUS
20 Leidschestraat 22 - Amsterdam
Spoors
Mosterd
DE AMSTERDAMMER
Weekblad voor Nederland
kost slechts f 10.?per jaar