1P. 8464 Zaterdag 6 September A°. 1984 DE AMSTERDAMMER WEEKBLAD VOOR NEDERLAND Onder Hoofdredactie van G. W. K E R N K A M P Redacteuren: H. BRUGMANS, HERMAN HEYERMANS, TOP NAEFF en G. NOLST TRENIT Secretaris der Redactie: C. F. VAN DAM UITGEVERS: VAN HOLKEMA & WARENDORF HAZEPEPER ZONDER HAAS Het staat nog te bezien, of de Nederlandsche actualisten iets anders in hun mars voeren dan groote woorden; indien zij daarin echter ook iets meer substantieels geladen hebben, zou het ver standig geweest zijn, afs zij, bij het eerste rondventen van hun waar, de beste artikelen voor den dag hadden gehaald. Wat zij nu vertoonen, zal de klanten, aan wie zij hun negotie komen aanbieden, doen" vragen: heb je niks anders, koopman? De koopman heeft zich overigens wel moeite gegeven om zijn prullen netjes in te pakken. Het eerste nummer van De Vader lander, weekblad voor nationaal-staatkundigen en -economischen opbouw, orgaan van het Verbond van Actualisten", ziet er keurig uit. Ook missen de oranje-omslag en de sierlijk gedrukte opdracht aan H. M. de Koningin, met het Nederlandsche wapen ej boven en het facsimile van de handtcekening van den heer Snijders, secreta ris van den Centralen Raad van bovengenoemd Verbond, er onder, hun uitwerking niet: zij brengen den lezer in de vereischte feeste lijke stemming om de toasten van de redactie aan te hooren. Maar den morgen na de fuif denkt hij: wat hebben ze ook eigen lijk weer verteld? Wat willen de actualisten? wat is hun streven"? Ons streven rust op een godsdienstigen grondslag", vernemen wij al in de inleiding. De heeren hebben misschien later begrepen, dat een rustend" streven niet bepaald de belofte van groote activiteit inhoudt. Zij laten den godsdienstigen grondslag dan ook maar verder rusten. Die kwam klaarblijkelijk maar in het rijm te pas". Menschen van allerlei godsdienstige richting zijn hun welkom; ook menschen, die hun richting in het godsdienstige nog niet hebben gevonden, zullen vermoedelijk niet geweerd worden, als zij maar anti-rood zijn. Rood en anti-rood: van een andere antithese willen de heeren niet weten. Zij roepen tot samenwerking op: iedereen, die zich ergert over de rooden" en hen aansprakelijk stelt voor de misère, waarin wij verkeeren; iedereen, die moppert over de zware belastingen en de hooge loonen van de werklieden en het groot aantal, dikwijls tot niets nuttige ambtenaren, die, ondanks al hun geschreeuw over de bezuiniging, in de lagere rangen toch nog altijd te veel verdienen; iedereen, die genoeg heeft van het parlementarisme en naar de regeering van de sterke hand verlangt; iedereen, ja vooral iedereen, die ontwapening als landverraad beschouwt en, mét den militairen medewerker van De Vaderlander", het geroep om ontwapening voor een leuze houdt, die de massa enkelen onverantwoordelijke!! leiders nabrult", en in het ethische pacifisme slechts een uiting ziet van zielige slapheid, een ontbindingsverschijnsel van een deca dente beschaving, het valsche idealisme van weekelingen, voor wie een echt vaderlander zich schaamt". Met andere woorden: het Verbond der Actualisten wil alle con servatieven vereenigen, onverschillig tot welke partij zij tot dus verre behoorden of op welke partij zij bij de verkiezingen plachten te stemmen; al die partijen hebben zich immers laten ringelooren door de roode elementen erin, met uitzondering misschien van de Christelijk-Historische of de Gereformeerde Staatspartij, maar al zou het gelukken deze vrij te maken of vrij te houden van roode smetten", tot haar kunnen alleen menschen van een bepaalde gods dienstige richting toetreden en het Verbond der Actualisten zet zijn poorten voor iedereen open. mits hij maar conservatief is. Nu is deze gedachte herhaaldelijk reeds geuit. Menigeen, die het Verbond der Actualisten een paskwil vindt, zou de vorming van een conservatieve partij, die uit aanhangers van verschillende gods dienstige gezindheden bestond, toejuichen. Mits de leiders van zulk een partij door hun persoonlijkheid vertrouwen wekten (bij de actu alisten zou het maar een crediet-benoeming zijn) en mits zij toon den te weten, wat zij wilden. Van de actualisten hoort men hoofdzakelijk, wat zij niet willen; als zij het verwijt gaan afweren, dat hun leuze anti-rood zuiver negatief zou zijn, komen zij met deze algemeenheden aandragen: wij willen vóór alles de belangen van ons vaderland en zijne kolo niën dienen, welvaart, orde en nationale zelfstandigheid verzeke ren ; wij willen den burger bevrijden van het juk, dat onzinnige wetten hem hebben opgelegd, en door een krachtig, verstandig financieel beheer den schuldenlast en den belastingdruk verminde ren ; wij willen vaderlanders zijn". Dit vinden de heeren iets positiefs", wat niet verwonderen kan bij menschen van zulk een geestesgesteldheid, dat zij meenen iets te hebben gezegd, als zij van de door hen voorgestane koloniale politiek verklaren: deze poli tiek verzekert, dat het Nederlandsche volk eenmaal met trots kan getuigen: daar is in Indiëwat groots verricht! Wij hebben niet gedespereerd ! Er zijn volkeren door ons en samen met ons tot welstand gebracht !" En dan volgt er nog een tirade over de uit gestoken hand van den Nederlander, die door den tropischen broeder zal worden gegrepen en over den door beiden plechtig gezworen eed: ik zal den hechten band tusschen Nederland en Indi handhaven ! Zulke soep wordt ons rijkelijk opgediend; maar de balletjes erin zijn zoo goed als vergeten; wij hebben er maar n kunnen op diepen : de heeren wenschen herstel van gezag" ; daarom moet aan het Parlement een deel der rechten, die het zich heeft toegeëigend, worden ontnomen; de machtssfeer van de volksvertegenwoordi ging moet zoover worden ingekrompen, dat de regeering, die de nooden van het oogenblik begrijpt, in staat wordt gesteld de werkelijke belangen van het volk naar behooren te behartigen, desnoods tegen de oogenblikkelijke wenschen en verlangens van de massa in". Hier heeft men tenminste eenig houvast aan; alleen maar: wat hier wordt verlangd (en ook onder hen, die democratisch voelen, zijn er, die de wenschelijkhcid erkennen om de machtssfeer van het Parlement in te krimpen en die van de Regeering, mits voortge komen uit het Parlement, uit te breiden) is geen doel, maar middel. Een middel waartoe? Om tot een regeering te geraken, die de werkelijke belangen van het volk behartigt, zeggen de actualisten. Ook de democraten kunnen dat antwoord geven; het hangt er maar van af, wat men onder de werkelijke belangen van het volk verstaat. De oratorie van de actualisten brengt ons daarbij niet verder. Kan men trouwens ook anders verwachten van een rus tend" streven? In n opzicht laten de heeren zich positief uit. Zij zuilen trachten hun doel te bereiken door wettige middelen. Van geweld moeten ze niets hebben. Het is waar, een tweetal jongelieden", die tot het Verbond der Actualisten behoorden, hebben zich door hun geestdrift laten meeslecpen" tot afkeurenswaardige handelingen (stinkbommen, dreigbrieven), maar het Verbond is daarvoor niet aansprakelijk. Dit zal alleen den ordelijken weg bewandelen; als elke andere doodgewone politieke partij zal het vergaderingen gaan houden, een weekblad uitgeven, candidaten stellen voor de vertegenwoor digende lichamen enz. Aanvankelijk was ons iets anders aangekondigd. De heer Verviers, die de vader van het actualisme is, wou het naar Italiaansch fascistisch model inrichten. Maar de heeren, die nu in het Verbond de lakens uitgeven, zijn er klaarblijkelijk anders over gaan denken: zij zullen daartoe hun redenen wel hebben. Geen geweld wij zullen het dus niet beleven, dat een stoet van Nederlandsche fas cisten, getooid in zwart hemd met oranjestrikje, en tot de tanden gewapend, met een vaandel, dat het opschrift draagt: Voor Oranje en de vrijheid !" optrekt naar het Binnenhof om de volksvertegen woordiging uiteen te jagen. Wij vinden het prachtig dat de actualisten, hoe verwoede tegen standers van ontwapening zij ook zijn, hun sabel aan den kapstok hebben gehangen. Het vaderland kan nu gerust wezen. Maar wat zal Mussolini zeggen, als hij in de Italiaansche fas cistische bladen uitvoerige uittreksels leest uit het eerste nummer van het weekblad der Nederlandsche fascisten? Zal aan de om heining zijner tanden niet ontsnappen wat, in het Nederlandse!! vertaald, luidt: hazepeper zonder haas? K E H N K A M P