Historisch Archief 1877-1940
22
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
No. 2464
HET JUBILEUM DER BRANDWEER
Teekening voor de Amsterdammer" door L. J. Jordaan
*
EINDELIJK EENS EEN ZWARE BINNENBRAND, WAAR-IE GEEN RAAD MEE WEET!
WEENER PRENTKAARTEN
door ANDREAS LATZKO
I. AÏDA
Vooraf zij vastgesteld, dat de taak van den kro
niekschrijver zich ertoe bepaalt, de voorvallen te
registreeren; goed-of afkeuringen uit te deelen,
naar schoolmeesterstrant.is niet zijn recht. Het zou
ook dwaasheid zijn, de gelaatstrekken eener
stad prijzend of lakend te kenschetsen; het oordeel
zou alleen licht brengen omtrent de eigenaardig
heden van den aanschouwer. Dezelfde gebeurtenis
kan bij den een geestdrift, bij den ander veront
waardiging wekken, zooals de monster-opvoering
van Aïda" op het Weener sportterrein bij de
Hohe Warte juist weer eens heeft aangetoond.
Dit sportterrein, juister gezegd: deze sport-arena,
werd enkele maanden geleden ten koste van zeven
milliarden kronen door buitenlandsche onder
nemers gebouwd ten dienste van het eerste optreden
van den bokskoning Carpentier te Weenen. Het
heette toen, dat die buitenlandsche altruïsten het
voornemen hadden opgevat, aan de miskende en
ten onrechte in den ban geraakte bokssport in
Weenen burgerrecht te verschaffen. Er zou een
eind gemaakt worden aan het bekrompen voor
oordeel, dat een edele kunst, die overal elders ter
wereld geestdrift en hooge toegangsprijzen ont
ketent, slechts als ruwheid smaadt. In dezen
strijd tusschen de apostelen der bokskunst en het
Weener publiek bleek echter, verrassend genoeg,
het Weener vooroordeel sterker zelfs dan de vuisten
van' Carpentier; het op twintigduizend toeschou
wers berekende Stadion bleef op tweeduizend
plaatsen na ledig en de ondernemers verlieten
met deels stukgeslagen, deels lange neuzen de
stad, die harerzijds krachtens het kontract in het
bezit van de ontzaglijke arena kwam.
Het bezit van zulk een arena schept bovenal de
verplichting om haar in stand te houden; men zocht
dus naar de een of andere sensationeele voorstel
ling, die interessant genoeg zou zijn, om eiken
avond twintigduizend Weeners naar de Hohe
Warte te lokken. En zoo werd de gedachte geboren
om Verdi's Aïda" in de open arena, door massieve
decors, met de beste Italiaansche zangers en zange
ressen, en met Pietro Mascagni als dirigent op te
voeren. Musici van beroep, vooral Wagnerianen,
mogen den neus ophalen, de keuze van opera of
dirigent niet first rate" vinden, de stad
Weenen kreeg wederom gelijk, want wat Carpen
tier niet gelukte, volbrachten Verdi en Mascagni
spelenderwijs: de ontzaglijke arena is bij elke voor
stelling geheel gevuld en de steeds nog geliefde
komponist van het steeds nog smeltende Inter
mezzo" oogst lauwerkransen die op de afmetingen
van de toeschouwersruimte berekend zijn. Een
achtenswaardig getuigenis voor de muziekliefde
en de talenkennis van Weeners, die zich noch op
zijn Fransch laten voorboksen, maar zich graag
op zijn Italiaansch wat laten voorzingen.
Maar....
Het toeval wilde want opzet was het zeker
niet , dat generale repetitie en eerste opvoering,
die beide plaats vonden in tegenwoordigheid van
de allerhoogste waardigheidsbekleeders, met den
president van de republiek in de eere-loge, juist
vielen op de allerlaatste Juti-avonden, dat dus
juist bij de tienjaarlijksche herdenking van het
begin van hun oorlog een Italiaansche maestro
/Vraagt onze specialiteit
PRISMAKIJKER
leenverkoop voor Ned. <£ Koloniën
8 x vergr. ?40.
JOS. HARTOG. Opticien
Rotterdam, Hoofdsteeg 17. Tel. 3343
Utrecht, Nobelstraat 28. Tel. 1063
een Italiaansche opera in de Italiaansche taal
aan de Weeners aanbood! Ter vriendelijke her
innering aan de eenzijdige verscheuring van het
Drievoudig Verbond, voor tien jaren, luisterden
twintigduizend Weeners, met hun minister van
onderwijs en hun bondspresident aan het hoofd,
geestdriftig naar het welluidend Italiaansch idioom
en het machtige tooneel werd bezaaid met
kranslinten in dezelfde kleuren, die thans aan Triest,
Fiume en ook hoog op den Brenncn wapperen !
Natuurlijk zijn er velen die dit onwaardig"
vinden en weer anderen die integendeel er met
geestdrift op wijzen, dat de Weeners zich, als eenige
uitzondering, erop kunnen beroemen dat zij de
kunst volkomen vrij van politieke hartstochten
genieten. Getrouw aan de in den aanvang aan
vaarde verplichting, zal hier aan geen van beide
partijen gelijk gegeven en den Weener noch een
berisping, noch een loftuiging toegekend worden.
Slechts om aan de waarheid eerc te bewijzen moet
vastgesteld worden, dat de residentiestad Weenen,
sedert zij precies 50 pCt. van de totale
ostenrijksche bevolking herbergt, wel gedwongen is haar
vredesbedrijf aan de vreemdelingen-industrie aan
te passen en dus gaarne alles ziet wat sensatie
beteekent en bezoekers lokt. Elke voorstelling
in elke taal is welkom als zij geld naar Weenen
brengt, maar iedereen kan zich ook thuis zijn neus
laten inslaan en men behoeft niet naar Weenen te
komen om daarbij toeschouwer te zijn. Zoo laten
wij anderen gaarne dit genoegen en behouden
slechts voor ons de bokspaleizen die zij ons bouwen.
De aanwending daarvan voor opera-voorstellingen
zal geen rechtvaardige in ons debet schrijven.
H E N N Y P O K T E N
Een nieuwe film, die den titel ,,Prater" zal
dragen en in Weenen opgenomen zal worden,
heeft den Weeners de aanwezigheid van Heiiny
Porten in hun midden verschaft. Het is eigenlijk
niet meer modern zich te verwonderen, dat bij
de aankomst der verafgoode diva het
tramverkeer in de nabijheid van het station een tijd lang
gestaakt moest worden en dat de politie groote
moeite had om de vurige volksmassa's in toom
te houden. Hoewel een politiemacht verschenen
was, gelijk vroeger slechts bij de officieele aankomst
van een bevriend potentaat opgecotnmandeerd
werd, werd een aantal menschen meer of minder
zwaar gewond, sommigen door het gedrang, andere
door auto's en twee vrouwen werden zelfs door h
uurkoetsierspaarden gebeten. Dat de lieeren zakken
rollers zoo snood waren de plechtige gelegenheid
te bezigen tot bizonder stoutmoedige grepen, moet
ten diepste betreurd worden! Terwijl gemeen
schappelijke geestdrift der menigte tot vertrou
wende eenheid samenklank, misbruikten deze
verworpelingen hunne behendigheid om, van het
aanschouwen der Goddelijke afziend, een in de
annalen der Weener politie nog nimmer geboek
staafd aantal portefeuilles, horloges en zelfs
paarlsnoeren te bemachtigen.
Wat overigens nog gebeurde of in weerwil van
de meest dringende noodzakelijkheid niet kon
gebeuren, aangezien Hcnny Porten arriveerde
en straten en pleinen door hare vereerders vrijge
houden moesten worden, kan hier niet uitvoerig
vermeld, veelmin beschreven worden. Genoeg:
tienduizenden drongen, ranselden en verwondden
elkaar en het verkeer der millioencnstad stond stil.
Dit schijnt toereikend om een beschouwing over
ICORNl
VAN6LU/6
DER
.MEUBEL5,
lóTOFFENl
1BEHANG
GEMEELE WOON
INRICHTING
DEN HAAG
NQDRDEINDE