Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
No. 24 6
ONZE KOLONIËN: Z. W. CELEBES
Teekening voor de Amsterdammer" door J. G. Sinia
DE BJEOINEËSCHE WONINU
De Boegineesche woning ontvangt haar licht deels door de deuropening,
deels door enkele spaarzaam aangebrachte venstertjes of open gelaten
en van bamboetralies voorziene gedeelten der wand, zoodat het inwendige
altijd in schemerduister gehuld is.
Dit laatste heeft echter het voordcel, dat niet zoo onmiddellijk opvalt
de vreeselijke onreinheid, welke in zoo'n woning heerscht en die wel
ten toppunt stijgt in de soms door half vergane doeken afgeschoten hokjes,
welke tot slaapplaats van het gezin dienen. De rook uit den vuurhaard
een vierkant van balken, waarbinnen een laag zand moet zich door de
tallooze reten en spleten een uitweg zoeken en heeft alles met een zwarte
glimmend vette roetlaag bedekt; spinnewebbsn, bezwaard van het vuil,
slingeren lustig heen en weer, terwijl bijna voortdurend een regen
van kafjes naar omlaag dwarrelt van de op een soort zolder opge
taste padi. Natuurlijk krioelt het in zoo'n huis van ratten en
muizen, om van kakkerlakken en nog ellendiger gedierte maar
liever te zwijgen. Dat de hond als regel een vreeselijk verwaar
loosd en vies dier en het pluimvee zich tegen het vallen van
den avond ook een slaapplaats te midden en wat het laatste betreft
ook gedeeltelijk boven het gezin uitzoeken, draagt er ook niet toe bij
om het overnachten in een dergelijke woning tot de aangenaamheden
des levens te doen beschouwen. Nu is de Boeginees wel zoo practisch aan
gelegd, dat hij in de vloer van zijn huis zulke breede reten laat, dat tal van
ongerechtigheden daardoor naar omlaag kunnen vallen, maar het gevolg
hiervan is weer, dat zich onder de woning, de z.g. Awo böla (Awo =--=
onder, böla = huis) langzamerhand een walgelijk riekende mestvaalt
vormt of vormde, want sinds de kompenie" hier de macht in handen kreeg
is dit euvel voor een groot deel den kop ingedrukt.
Deze wel zeer primitieve bouw van den vloer heeft in de Boegineesche
landen aanleiding gegeven tot het ontstaan van den als Sappti" algemeen
bekend staanden sluipmoord, welke hierin bestaat, dat het slachtoffer des
nachts, wanneer hij rustig in zijn woning ligt te slapen, met een enkelen
forschen lansstoot door de reten van dien vloer, naar betere gewesten
geholpen wordt. J. O. SINIA
DAGBOEK VAN EEN AMSTER
DAMMER
boterham der gasthuis
dienstboden en de snoeren
van de electrische strijk
ijzers, die de Gemeente
verkoopt. En bovenal
gij hebt den moed gehad
voor de Vlootwetten te
stemmen. Gij hebt u toen
in eenige, niet sierlijke,
Christelijk historische kron
kels gelegd om uw on
vrouwelijk» stemmen recht
te praten om er het krijgs
haftige, het bloeddorstige
aan te ontnemen en gij ver
liet het strijdperk als een
andere Kenau, ruikend naar
kokende olie, teer en pek.
Daarom is het zulk een
hartverheffend nieuws, dat
gij thans te Genève zijt,
te midden van den atmos
feer, waarin de ontwape
ningsgedachte niet onwelig
tiert. Gij zult daar dezelfde
lucht inademen als de
groot-ontwapenaars.gij zult
hun argumenten hooren en
misschien de beteekenis van
de ontwapeningsgedachte
beter leeren waardeeren
dan in de, ongetwijfeld
boeiende, gesprekken, die
gij daarover in de Kamer
gehouden hebt met Ds.
Schokking en Ds. van der
Voort van Zijpe, beide
even krijgshaftige als
godsvruchtige mannen, die
helaas nog weinig geloovcn
in den geest der verbroe
dering, die over de wereld
strijkt.
Ga op het meer van
Genève spelevaren met
Macüonald, zet u op et n
bank neer met Herriot en
wandel onder de hoornen
met Cecil en ik maak me
sterk, dat gij terugkeert als
n bekeerde, voor wie....
gij weet wel.. .. en als gij
dan straks de eerste zult
zijn, die Ds. Schokking aan
het militaire verstand
brengt dat het christelijke
nooit bewapening kan be
vorderen en dat het his
torische wijst naar een
geest van verzoening, die
bezig is over de menschen
te komen, dan zullen we
het beleven, dat straks heel
de fractie met u stemt,
als Colijn met zijn Vloot
wetten komt.
Duik eens in het blauwe
water van het Lac Lénian.
En herinner u dat het geen
toeval kan zijn, dat gij
van voren Frieda, de vrede
lievende, heet.
Geloof me
Uw toegenegen,
D O R A PO M M K R A N S
Nor, KEN Het
RemSCIIOON brandtplein is
STADSPLEIN thans
gewor?*..*(*?«-.- den een stads
plein zoo schoon, dat het
GRANDS VINS DE CHAMPAGNE
POL ROGER & Cie.
Agent General: JABER 8ERLINBS, Haarlem
de trots van elke wereldstad zou kunnen zijn ! En
de buurtvereeniging is tevreden. Publieke Werken
is nu bezig met den Dam en over eenige maanden
zal Wethouder Jan ter Haar, staande op het
balkon van de Groote Club, het hervormde
Damplein ten doop houden. En ondertusschen zullen
de blikken der aanwezigen af dwalen naar de schut
ting, die de Massourische moerassen, waarin de
hoop van vele bouwlustige hotelcombinaties en
broekenmagazijnen smoorde, omgeeft.
Wat is de reden, dat het Rembrandtplein zoo
vertroeteld wordt, terwijl de Dam-omwonenden,
die evenzeer in de belastingen bijdragen als de
Rembrandtbuurtvereenigers, opgescheept blijven
met een plekje stadssschoon, dat geen wereldstad
ons zal benijden. Hebben de Dam-omwoners iets
uitgehaald, dat ze op het Stadhuis niet goed kunnen
zetten? Zijn ze ondeugend geweest? Of wat is er
gebeurd? En waarom laat de Raad zich telkens en
telkens met een mand vol kluitjes in het riet sturen,
dat straks welig zal groeien om de heipalen, die, als
zooveel scheve tanden in een ouden mond, in het
drab van het Damterrein opwaarts streven?
Als ik Dam-omwonende ware, richte ik een poli
tieke partij op en maakte met Weiss een accoord
om me in den Raad te brengen, naast Solkesz, den
gevierden Rembrandtpleiner. En als ook dat niet
hielp, zou ik me den muur van Oostmeyer herinne
ren, die studenten eenmaal omverhaalden, tot
schrik van het stakkerige gemeentebestuur, dat
maar niet kon besluiten den muur af te breken, en
eens onderzoeken of er niets met het puin van het
Paleis te beginnen ware. Misschien dat dit hielp.
B A R B A R O S S A
TABA SIGAREN
ZIJN TOCH DE BESTE
INHOUD: 1. Hazepeper zonder haas, door Prof.
Dr. G. W. Kernkamp 2. Tijdgenooten, door
Dr. W. G. C. Byvanck 3. Russische studenten
in Nederland, door Prof. Dr. N. van Wijk Het
uitblijven van een wettelijke regeling voor de
autobussen, teekening door Joh. Braakensiek
4. Het jubileum van de Amsterdamsche brand
weer, door J. C. E. Sand?5. Internationale Puzzle,
door Brand'aris?6. Hans von Secckt, door O.
Dombrowski 7. Uit de Natuur, door Dr. Jac. P.
Thijssc 8. Bijkomstigheden, door Annie
Salomons 9. Spookhuizen, door H. G. Cannegieter
11. Voor Vrouwen, red. Elis. M. Rogge 12.
Nieuwe Engelschc boeken, door Willem van Doorn
De postzegeltentoonstelling, door George van
Raemdonck 13. Schilderkunstkroniek, door
A. Plasschaert De lachende dame, teekeningen
door B. van Vlijmen 15. Boekbespreking, door
Prof. Dr. W. G. Byvanck en Herman Midden
dorp 17. Gemeenteraad, door Barbarossa,
met teekeningen door Jantje 19. Financiën,
door Paul Sabel Diersiudie, teekening door
H. Verstijnen 20. Bioscopy, door L. J. Jordaan
Charivaria, door Charivarius 21.
RuizeRijm, door Charivarius Uit het Kladschrift
van Jantje Pietje's Paedagogische overpein
zingen 22. Weensche ansichtkaarten, door
Andreas Latzko 23. Buitenlandsche humor, door
Charivarius 24. Dagboek van een Amsterdam
mer, door Barbarossa Onze Koloniën, teekening
door J. G. Sinia.
Bijvoegsel: Herriot en Macdonald naar de Ver
gadering van den Volkenbond, teekening door
Joh. Braakensiek.
Aan de WelEdelGestien^e Mejuffrouw
Frieda Katz, Genève
BRIEVEN Gij zijt wel geen man, maar te midden
AAN der vele vrouwen, die leden van Kamer
GROOTE of Raad zijn, zijt gij.... hoe zal ik dit
MANNEN nu zeggen zonder met de hoffelijkheid
in strijd te komen.... zijt gij.... neen,
niet de meest mannelijke, want gij zijt voor alles
een zeer vrouwelijke vrouw.... zijt gij de minst
vrouwelijke,... ook dit is niet juist zijt gij
eigenlijk de eenige, die den man er mee verzoent
dat ook vrouwen in onze openbare lichamen
zitting kunnen hebben. Want gij zegt nog wel eens
Iets algemeens, waarin een lijn zit en houdt u
niet op bij kleinigheden als de koek op de
ochtendyihul Compliit
10/15 P.K., 4 pi. 15/20 P.K. 6 pi., 20/30 P.K., 6 pi.
f3500.
f5200.
f6200.
J. LEONARD LANG, AMSTERDAM
DE
kost slechts
f 10.
per jaar.
f 3.
per kwartaal.
Typ. Amst. Boek- en Steendrukkerij. voorheen Ellerman, Harrn» A Co.