De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1924 13 september pagina 21

13 september 1924 – pagina 21

Dit is een ingescande tekst.

WO. 2465 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND 21 DE BÊTISE (?De eerste ministers van Frankrijk, Groot-Brittanniëen Belgiëontvingen van den Duitschen kanselier een brief, waarin hij meedeelt genoopt te zijn on verwijld een proclamatie te publiceeren, waarin plechtig alle verantwoordelijkheid van Duitschland voor den grooten oorlog wordt afgewezen.") Vergeef me, als ik zoo"maar met de deur het huis in plof: Dit, kanselier, wordt wat je noemt beslist een ruize-sof!" Het ging nu al zoo aardig, en arm Duitschland, droef en dof, Kwam weer wat in de gunst, en, ^, ging het jullie nog te slof, Je raakte zoetjes-aan weer vrij in eigen huis en hof. In Londen oogstte je zoowaar een heel klein beetje lof, Zoodat het theure Vaterland . zichzelf eens overtrof. Me dunkt, de zaak marcheerde, ja, je had tot juichen stof! Macdonald drukte je de hand, was dat soms óók geen bof? Doch nu, op dit moment, die kwestie . . ! heusch, ik ben geen prof., Maar 'k zweer je, dit is een bévue, echt ouderwetsch en of! Zoo'n plan 'k gebruik het nette woord, want 'k ben niet gaarne grof Dat kan alleen maar rijzen in de hersens van een Duitscher! CHARIVARIUS (Met_teekeningen voor de Amsterdammer" door den schrijver) ZEDELIJKHEID HALF MAAGDEN Union Bioscope. NS volk is groot in de ze delijkheid! 't Is'n nationale hebbelijkheid: ze hoort bij ons zooals de whiskey bij den Brit, 't bei-canto bij den Italiaan en de krop bij den Zwitser. Zijn niet onze wegbermen beroemd over de heele wereld, sinds ze gezuiverd zijn van de gevaarlijke, legendarische personen van beiderlei kunne?" Worden niet de armen en halzen onzer spoorweg-employees door den vreemdeling slechts met fluisterenden eerbied genoemd? Stellen onze politie-autoriteiten 't opsporen van dubbelzinnige prentjes 't be voogden van stille stranden en gemengde baden 't bemachtigen van 'n obsceen filmpje niet verre boven 't ordinaire moordenaars- en dievenvangen? Ja, ja we zijn groot in de zedelijkheid en 't'grootste aan ons is misschien nog de perkamenten ernst waarmee we 't zijn. Want wie vloekt eens hartig tegen dit eigenaardig soort van verwor ding wie lacht eens daverend om deze treurige hansworsterij wie schreit er om dit jammerlijk, hypocritisch gedoe . . ? Natuurlijk strekt de zedelijkheidsmanie zich ook uit over de bioscoop-censuur. 't Komt me voor, dat deze er zelfs geheel door wordt beheerscht. Toen er op de lustig in 't wild tierende cinemato grafie 'n gemeentelijke controle werd ingesteld kwam 't in geen der snuggere organiseerende koppen op om deze controle nu eens op breede basis te zetten om te profiteeren van de onge zochte gelegenheid door middel van dit ontzaglijk populaire bedrijf leiding en richting te geven aan 't volksvermaak?en hiermee aan den volkssmaak en 't geestelijk peil der massa. Nee 't spitste zich veeleer toe op 't kleine, branderige sexueele kwestietje: blootigheidjes wegmoffelen omhelzinkjes verdonkeremanen ??onkuischheidjes uit knippen. Geen enkele poging om de nieuwe volks kunst in goeie banen te leiden door 'n censuur op alles wat artistiek en moreel minderwaardig is . . moreel dan in wijder en ernstiger beteekenis opgevat. Integendeel films die half-gare sociale tendenties in de hoofden van jeugdige bioscoop bezoekers smokkelen, worden glimlachend toege laten films naar beroemde romans" die litte raire meesterwerken verknoeien en neerhalen worden met instemming begroet films, die stakkerdjes van kinderen, met en vooral zonder talent, exploiteeren worden met smelterige en dierbare gevoelens toegejuicht . . alleen op de Zedelijkheid met 'n kapitale Z wordt angstvallig gepast, 'n Voorbeeld? Ongeveer 'n jaar geleden ging hier in Amsterdam De Tragedie der liefde" met Emil Jannings als Ombrade, de apache. Welnu, uit een van de mooiste scènes werd op last van de dames en heeren, die voor uw en mijn zieleheil in de bioscoop waken, 'n stuk weggeknipt, waar Ombrade door hartstocht vervoerd z'n geliefde in 't been bijt. 'n Dergelijke stumperige opvatting van 't Caveant Consules !" daarge laten wie geeft dezen locaal-geachten anonymi 't recht, 't werk van 'n kunstenaar met de betee kenis van een Jannings te verminken? En schreit 't niet ten hemel, dat de schoone gelegenheid om de volksziel te vormen en te ver edelen, door 'n zoo nauw contact met de psyche der massa doodloopt in dergelijk zedelijkheidsgepeuter? Maar de heftigste aanklacht tegen 't vigeerende controle-systeem is wel de film Half-maagden", deze week met enorm succes vertoond aan per sonen boven den achttienjarigen leeftijd". Daar sta je nou toch werkelijk geslagen van ! Dezelfde censuur', die te prude en te teederbesnaard is om 'n daad van rauwe menschelijkheid aan te zien, staat zonder blikken of blozen 'n vertooning toe, die in opzet en uitvoering eenvoudig smerig is en letterlijk geen enkele fatsoenlijke reden van bestaan, geen enkele verontschuldiging kan aan voeren. Vroeger hadden we de aufklSrung" en waarschuwings-film, die met groot vertoon van moreele noblesse de liefhebbers bezig hielden met onderwerpen, waarover je in onze wereld van uiterlijk fatsoen slechts fluisterend spreekt, 't Was 'n weinig verheffend schouwspel menschen, die je met geen vier paarden naar 'n aufklarung" over Radio, of natuurgeneeswijze zou trekken te zien hollen naar de verfilming van Wedekind's Frü'nlingserwachen" omdat er sprake was van 'n prikkelend sexueel uitzonderingsgeval. Maar enfin er ii'as 'n soort van excuus 'n voor wendsel waaronder de naar alle kanten met ver bod, waarschuwingen en anathemas geïrriteerde sexualiteit haar ongezonde prikkels kon zoeken. Hier echter wordt met de meest schaamtelooze open hartigheid gespeculeerd op, wat de zedelijkheids-maniakken in hun heerlijk griezel-idioom zoo pakkend aanduiden als de lagere hartstochten". Lees de titel: Half-maagden" voor de fijnproevers om van te smullen Half-maagden" dat voorspelt wat ! Geen ordinaire levensdrang, geen liefdes-hartstocht daar waakt de censuur in dit gezegende land van gezuiverde dijkbermen en geamputeerde Ombrade-beenen wel voor. Nee iets veel fijners, 'n pervers gegoochel met allerlei gecamoufleerde en smuigerige viezigheidjes over jonge meisjes, die met alle liefdezaken bekend zijn, hierover schaamteloos durven spreken, maar toch ondanks alles haar maagdelijk heid weten te bewaren", zooals 't programma likkebaardend zegt. Voorts belooft de aankondiging nog allerlei pleziertjes als 't Parijsche leven in alle details" plastische standen van schoone vrouwen en?.. En per slot van rekening is de film-zelf op den koop MAUP toe nog 'n teleurstelling voor ge zegde fijnproevers, evenals dat andere wan-product La gargonne" blijkbaar door dezelfde hand samengesteld. Want van al de voorgespiegelde heerlijkheden krijg je maar 'n poover beetje te zien niets meer dan in iedere gewone society-film. Voor de rest presen teert 't werk 'n verzameling keurig MAXIME;..gekleede ledepoppen, die 't ge- " achte publiek om beurten béte lachend, verliefd, wanhopig; en wezenloos aanstaren een i en ander smakelijk gelardeerd door 'n dialoog van 'n inderdaad eer biedwaardige en onvergelijkelijke zinneloosheid. En toch is deze film voor de lekkerbekken die door de aankondiging zijn opgewarmd, vol van heele en halve dubbel zinnigheden en bedekte erotische broeierigheidjes, die 't heele geval onbeschrijfelijk vies en ongezond maken, 't Walgelijk perverse snuit van de hoofdrol Germaine Fontane, de decadente Julien, de blaséMaxime . . alles in dit werk is minder waardig, bedorven en gammel, 't Eenige wat gezond en zedelijk aandoet zijn de drie poedel naakte meiskes, die in II even voorbij flitsen te snel waarschijnlijk om door de ijverige controle te worden achterhaald en smadelijk uitgeknipt. En dat alles wordt openlijk den volke vertoond, onder 't vaderlijk toezicht van autoriteiten, wier gemoedsrust verstoord wordt door 'n paar bloote armen 'n gemengd bad en de noodlottige personen van beiderlei kunne" in 't gras! Ja, ja we zijn groot in de Zedelijkheid ! J O~R D A A"N liiiiiiiiiiiiiiiiiimiiiiiiinminimiiiiiiiiiiiiiiiiii PRACTISCHE JONGENSKLEEDING TRUIEN grofgebreidvan sterke zuivere A u s t r. wol selecte dessins 6-16 jaar. 6 j. 4.70 KINDERTRUIEN rijke verscheidenheid van kleur combinaties, uiterst soliede zuivere wol. 3 tot 12 jaar. 3 jaar, 2.75 TRUIPAKJES Zelfde kwaliteit, Iraaie tinten. 3 lot 12 jaar 3 jaar 450 =A'DAM -~ KON1NGSPLE1N = |iiiiiimiiiiiiiiiiiiimiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiM

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl