De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1924 13 september pagina 5

13 september 1924 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

No. 2465 DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND roepen: dan zal hij die arbitrage weigert, de aan valler zijn." Immers op het terrein der arbitrage hebben de beide staatslieden elkander ontmoet. Zij verwach ten er bergen van. Men zou schier zeggen, dat Londen en Parijs bereid schijnen, voor alle moge lijke geschilpunten verplichte scheidsrechter! ijke uitspraak te erkennen. En dan zouden de andere landen wel volgen. Zeg dan tenminste militaire hulp toe tegen het land dat zich aan een arbitrage onttrekken zou", vraagt Frankrijk. En hier zit logica in. Er is geen gevaar meer voor vage geval len of voor provocatie; de enkele weigering van aan een arbitrage deel te nemen, en dan ten oorlog te gaan, is een licht vast te stellen feit. Doch Engeland's tegenzin tegen militaire ver bintenissen is onverbrekelijk. MacDonald weigerde weer. Hij is bereid, economische sanctie's te geven, boycott, blokkade tegen den weigerachtige. Maar militaire, neen ! Er ontbreekt hierin misschien iets van grootsche politiek. Merkwaardig is, hoe luttel F.ngeland vaak <le preventieve macht van zijn woord begrijpt. In 1914 heeft het de gelegenheid voorbij laten .gaan, door openlijk positie te nemen den oorlog te voorkomen. In 1923 had 't met enkele woorden den Ruhrstrijd kunnen ondervangen. En thans zou het ongetwijfeld, door zekere toezeggingen, de rust in de verhoudingen van tal van landen kunnen te weeg brengen. Maar het wil niet. Het ziet een nog grooter kracht in zijn onbeslistheid, zijn onuitgesprokenheid. Het wil de weegschaal niet uit handen geven. En het wil geen belofte geven van gewapende macht. Intusschen brengt deze houding veel zorg teweeg. Arbitrage en economische boycott, wat helpen zij t).v. landen als Polen en Roemeniëtegen den Soviet, die zich niet bij arbitrage aansluit, en om tooycott niet maalt? Niet in theorie beeldde Skrynski de blootgesteldheid van Polen uit. SPANJE'S KOLONIALE TOEKOMST Teekening voor de Amsterdammer" door L. J. Jordaan CHATEAUX EN .... ESPAGNE WAT AAN WAARBORGEN ZAL ENGELAND BEREID ZIJN TE GEVEN? Gesteld al, dat Duitschland wilde toetreden, het andere gevaar blijft toch altijd dreigen. Zal het mogelijk zijn, deze leemten in Genève te over bruggen? De groote Assemblee ziet zich voor die taak gesteld. Een uiterst moeilijke, vol tegenstel lingen en lastige gevallen. Londen wil wel recht spraak, maar een recht met moréle macht. Het continent! roept daarentegen: dat het recht sterk ?en machtig moet worden gemaakt. Frankrijk is evenwel er blijkbaar op uit, reëele politiek te voeren. Het wil tevreden zijn met wat het krijgen kan. Het wil ook niet de theoretische mogelijkheden van onveiligheid op den voorgrond schuiven. Mits het zich maar gedekt ziet tegen de praktische, voor de hand liggende mogelijkheden. Dit wordt duidelijk de lijn van Herriot, en zijn aanvuurder Briand. Dank zij deze tendentie zal er eventueel iets te bereiken zijn. En dit is het voordeel ervan, dat Engeland zich duidelijk heeft uitgesproken. Frankrijk ziet dan verder zijn heil in het algemeene feit van de entente. Niet kunnen rekenen op beloften van Engeland, zal het zicht vast hechten aan Engeland's vriendschap, en eigen belang. Ook dat is een waarborg. En als men Herriot zal verwijten, niet sterker waarborgen mee thuis te brengen, zal zijn antwoord zijn : ,,de sterk ste waarborg is dat ik arm in arm met Ramsay MacDonald weggewandeld ben". Bovendien wil Herriot 't liefst incasseeren, wat hij op het oogenblik krijgen kan. MacDonald geeft ten minste nog het maximum bereikbare. Hij, idealist, staat wat in een positie als eenmaal Wilson. Wanneer zijn land hém laat vallen, doet 't zijn idealisme niet langer gestand. De val van MacDonald zal een geweldigen tegenslag brengen. En toch is die misschien dichterbij, dan men denkt. Dan laat zich misschien een scheiding aanzien: toenemend isolement van Engeland; en continentale aaneensluiting onder leiding van Frankrijk. In zoo'n bestel zouden Holland en de Rijken van het Noorden weder een tusschenstrook vormen, maar met de algeméie toenadering der staten was het dan ook tevens weer gedaan ! Dit neemt niet weg, dat zelfs mét MacDonald Engeland moeilijk en stroef blijven zal. Zelfs schijnt het op het stuk der internationale recht spraak de bevoegdheid van het Hof voor gevallen J. S. MEUWSEH, Hotl. A'DAM-R'DAM-ÜEN HAAQ DE BESTE HOEDEN IN HOLLAND van zeebuitrecht uit te willen sluiten. Dit wil zeggen: in den zeeoorlog zou Engeland tegenover de neutralen geheel souverein blijven. En daar de economische boycott ook wel nimmer tegen het Empire werken kan. blijft zijn positie exceptioneel gunstig. MacDonald is ook geen vage droomer ! Maar hij wil zoo ver gaan als bereikbaar is, en men moet hopen, dat de sleutel der wijzen te Genève in onderlinge samenwerking opgedolven worden zal. Zou die ook aan Duitschland de poort openen? Zonder die intrede blijft het gevoel van internatio naal vertrouwen en veiligheid altijd een groot gat houden. B R A N D A R i s EEN INNIGE WENSCH OM DE ENGELSCH FRANSCH ENTENTE VOL TE HOUDEN VERSCHENEN: De Stille Getuige DOOR TOP NAEFF ZESDE DRUK Ingenaaid / 3.50 Gebonden / 4.50 Want dit boek is vol van bizondere en schoone gevoeligheid. W. G. VAN NOUHUYS in Groot Nederland. Uitgave van Van Holkema en Warendorf, Amsterdam.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl