Historisch Archief 1877-1940
No. 2466
f
f
f
l
6'
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
COOK'S
BEGROOTINGSflEIZEN
BOUWT IN HET
niet in gezelschap, toch alle
onderdeeleri volgens wensen van den
passagier vooruit geregeld
WAARBORGEN EEN
IDEALE REIS
MARECHALNIEL N§2
ILKiniKI fBRKft K HK6TIE
TEL. INT. :?No. 6538
VRAAGT INLICHTINGEN
VIJGEMDAM 10 - AMSTERDAM
FABB, VAH otft PUTT i ot VLAM
SUPERIOR
PATRIA BISCUITS
Naamlooze Vennootschap
Uurwerk, Goud- en Zllverhandel
v/h Gebr. BREEN
NIEUWENDIJK 172
ROZENGRACHT 53
HAARLEMMERSTRAAT 64
Groote sorteering in Trouw-,
Verlovings- en Zegelringen. Zilveren
Couverts en diverse Schepwerk
tegen scherp concureerende prijzen.
Uurwerken met Westmintter en divirie gongelagen
RUIME KEUZE HORLOGES
1ste Klas reparatie-inrichting voor
Goud, Zilver en Uurwerken.
Cliche's
Van Leer
AMSTERDAM
-A. via K i j wielen.
r>E BTCSTE
J. DE JONG & ZONEN - A'DAM
GROOTE VERSCHEIDENHEID VAN SOORTEN^ E]
VOOR IEDEREN SMAAK, VOOR IEDERE BEURS. 0
Doch slechts in n qualiteit DE BESTE! ?
DE 25 MODELKAMER/
VAN
---ZUN
/TEEI)/TEE>EZI01Tl(iEN
DJWES!
Laat uw wasch behandelen
door de wasscherij
nki",TiUnfnb.n-24. Til. 23125
zoowel droog toegeslagen als
opgemaakt.
Vraagt prijsopgave.
Aanbevelend B.NEIDIG&Co.
FIAT
gehtel Complut
10/t5 P.K., 4 pi. 15/20 P.K. 6 pi.. 20/30 P.K., 6 pi.
f 350Ü.?f 5200 .?f 6200 .
J. LEONARD LANG, AMSTERDAM
l
BIJKOMSTIGHEDEN
CXLlll.
Als iemand zestig jaar wordt, neemt even de
wereld een andere houding tegenover hem aan.
Aan den eengn kant schijnt men te meenen, dat
men dan het recht heeft hem te brutaliseeren. Ik
kan het tenminste niet anders beschouwen, wan
neer de redactie van een courant ter eere van deze
feestelijke aangelegenheid een rondvraag stuurt
aan Jan en Alleman, (in casu aan mij), waarin een
karakteristiek van den jubilaris wordt gevraagd,
in tien a vijftien regels.
Een karakteristiek ! Van Van Deyssel !! Door
mij !!! In tien a vijftien regels ! ! ! !
Maar aan den anderen kant komt er op zoo'n
dag een stroom van deemoedige dankbaarheid los,
die zich jarenlang heeft opgehoopt en dan naar
buiten moet; we geven er ons meer dan anders
rekenschap van, wat voor ons, ieder persoonlijk, de
persoonlijkheid en het werk van den zestigjarige ?
hebben beteekend; het voorrecht van zoo'n feest is
juist te mogen bewonderen en vereeren zonder
restrictie, zonder bezinning, zoo maar vol uit ons
hart, omdat we blij zijn met alles, wat we al van
hem hebben en vol verwachting, voor alles wat
hij ons nog geven zal.
En welk een figuur is de jonge Thym" om te
vieren en te verheerlijken, hij, de heraut van het
nieuwe leven in onze literatuur, de eerste, die onze
jeugd tot moed en opstandigheid wekte; de eerste,
die ons bedwelmde met het meesleepende rhythme
van zijn sprekende stem", die uit de stille blad
zijden tot ons scheen door te juichen. Hoe hebben
we in de jaren van onze bewustwording altijd Van
Deyssel's eersten bundel naast ons gehad, die ons
telkens weer opzweepte tot extatische liefde voor
de schoonheid, en tot een zeer artistiek tempe
rament" of anders gezegd: verzet tegen alles, wat
normaal, geregeld en vredig was, zooals onze huise
lijke kring en onze plichten voor de school.
Ik heb een kapelaan gekend, die, vóórdat hij
ging preeken, altijd een brok van Van Deyssel's
verzamelde opstellen las, om zijn geloofsovertui
ging aan de menschen te kunnen meedeelen op den
bezielden stroom van dit meesieepende rhythme,
en ik, die nooit proza" onthouden kan, die mijn
eigen betoogen altijd van papiertjes moet oplezen,
ken van hem bladzijden achter elkaar woordelijk
van buiten, omdat het inderdaad gedichten in
proza" zijn, waar geen syllabe weggelaten of
bijgedaan zou kunnen worden, maar die in onver
anderlijke schoonheid staan, voor alle tijden.
Er bestaat voor een krachtige, revolutionaire
beweging misschien geen ongunstiger tijd dan een
kwart eeuw, nadat ze heeft overwonnen; hoeveel ze
wegmaaien, kapot-beuken, omverslingeren moest,
is de jongere generatie vergeten; ze begrijpt niet
meer de kracht van dit driftige willen"; ze vraagt
om voldragen kunstwerken"; ze treurt er over,
dat alles, wat de mannen van '80 voortbrachten
zoo kort van adem was; dat ze nooit tot het dra
ma" wisten te stijgen, dat ze . .dat ze . .
Probeer eens voor een publiek, met dergelijke
eigenwijzelingen doorspekt, voor te lezen: Ik
houd van proza", of: Wilt ge groote vreugde, o,
luistert naar mij"; of Kunst is passie . ." Nau
welijks hebt ge de eerste zinnen uitgesproken, of er
komt in de zaal die zeer eigenaardige spanning
van stilte, die iedere spreker herkent; die, bij
ongelijk werk, weer verslapt, fladdert, en later mis
schien weer aantrekt, maar die onder het proza van
Van Deyssel tot een beangstigende intensiteit kan
groeien. Dit is geen werk voor n generatie; dit
overrompelt ieder open en sterk hart.
En zijn er in een tijd, dat iedereen over de groote
kunst theoretiseert en bijna niemand meer aan de
groote kunst toekomt, veel uitspraken gedaan,
die zoo kernig het credo van den kunstenaar in een
concreet beeld weergeven, als deze twee
aphorismen uit Frank Rozelaar:
'f Indien gij alleen weet dat uw inktkoker daar
staat, of dat gij een genotrijk perendrupsje op de
tong hebt, zeg dan niet, dat God u is verschenen of
dat het heelal een reaaldialectiek is. Ja, al meent ge
nog zoo zeker te weten dat God u is verschenen,
spreek dan toch liever over den inktkoker en het
perendrupsje, want dan zult ge de proef op de som
eerst verkrijgen. Indien namelijk hij u werkelijk is
verschenen, zullen de inktkoker en het perendrups
je goddelijk worden onder uw handen".
Men nadert niet de schoonheid of heiligheid
door zijne gemalin toe te voegen: lieve, laat ons
nederknielen en den Heer aanbidden. Men nadert
de schoonheid of heiligheid door den toon waarop,
door de houding en gelaatsuitdrukking waarmee
men aan zijn vrouw vraagt, waar onze pantoffels
staan".
Van Deyssel is een gróót man en als zoodanig
anders dan een der onzen. Zijn verschijning op een
bijeenkomst van dames en heeren", al zijn het
dan letterkundige dames en heeren" valt uit de
lijn; hij is meer dan levensgroot, en heeft voor een
gewoon sterveling al het verwarrende en
betooveaende van het boven-normale.
Een karakteristiek van dezen wonderlijk
gecompliceerden geest? Van dezen vreemden, soms
vevbijsterenden en dan weer verrukkelijken bloei?'
Ach, wat is het veilig niets anders te hoeven doen
dan bewonderend op te zien en te zeggen: voor het
begrepene en het nog niet begrepene, voor alles,
wat ge gegeven hebt, onze bescheiden dankbaar
heid.
A N N i E SALOMO\s
Levensverzekering Maatschappij
H IA RiLiEiU"
W i l M o 11 « i» l <- i il il
DE VOORDEELIGSTE TARIEVEN