DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND h V DE GROOTE MENSGHEN VAN ONZEN TIJD Teekening voor de Amsterdammer" door Joh. Braakensiek ONTWERP-SIEGESALLEE HET LAND DER PARADOXEN Het land der grootécontrasten en paradoxen op dezen titel mag Sovjet-Rusland ongetwijfeld aanspraak maken. Bij zijn geboorte was het bolsjewisme ongetwij feld een pacifistische beweging, die in het verzet der Russische boeren en arbeiders tegen de voort zetting van. den oorlog een krachtigen steun kreeg. Het Russische communisme heeft echter spoedig een militaristisch karakter gekregen, het heeft buitenlandsche en burgeroorlogen gevoerd en het heeft zoowel de vrije socialistische republiek van Georgië, als ook zijn binnenlandsche tegen standers door het meest drastische gebruik van de militaristisch-autocratische middelen van geweld onderdrukt, resp. vernietigd. Het is het land geworden, waarin het proletari aat, althans in theorie, overheerscht, doch het is tevens het land met den laagsten loonstandaard en het laagste levensniveau der arbeiders, het land waarin de stakende arbeiders veelal niet veel zach ter behandeld worden, dan b ij .v in de landen van de witte terreur, in het reactionnaire Hongarije en in het fascistische Italiëhet geval is. Een land, dat de kapitalisten uitgeroeid heeft ten einde de klassenverschillen te doen verdwijnen, waarin ech ter een soort nieuwe aristocratie en bourgeoisie ontstond in den vorm van rijk gewordene bureau craten en N.E.P.-lieden, die van den zoogenaamden economischen terugtocht van Lenin en van de in Rusland heerschende grootédesorganisa tie op economisch terrein ruimschoots voordeel wisten te trekken. Een land, dat een kruistocht heeft aangekondigd tegen de weelde en waarin niet temin het contrast tusschen de weelde der nieuwe rijken en van de in het troebele water visschende woeker-kapitalisten aan den eenen kant, en de ellende en ontberingen van de volksmassa aan den anderen kant, grooter is, dan in de meeste andere Europeesche landen. De actueelste paradox, dien ons het tegenwoor dige Rusland biedt, is echter de poging tot de hand having van een belangrijken graan-uitvoer uit een land, dat door een katastrophalen hongersnood bedreigd wordt. Men kan dit contrast slechts ver klaren indien men de voornaamste grondbeginselen waarop het tegenwoordige stelsel van de economi sche en financieele politiek der Sovjet-regeering gebaseerd is, goed in het oog houdt. Evenals verschillende andere regeeringen, die in de na-oorlogsche periode de financiering van hare uitgaven hoofdzakelijk op de biljettenpers ge baseerd hebben, heeft ook de Sovjet-regeering ter elfder ure begrepen, dat het aanhouden van dezen toestand van^'ontwrichting' !een volledigen chaos en een algemeene anarchie op alle gebieden ten ge volge zou hebben en ten slotte ook op politiek ter rein voor de regeerders een ernstig gevaar moest opleveren. Zij heeft dus van de oorspronkelijke communistische plannen, die op een vernietiging en definitieve uitschakeling van het geldstelsel en op het vervangen daarvan door een ruil-systeem aanstuurden, op een radicale wijze afstand gedaan en zij heeft alle mogelijke pogingen in het werk ge steld, om een nieuw stabiel geldstelsel te verkrijgen. Aan deze pogingen heeft het nieuwe goud-geld, de Tsjerwonetz, zijn ontstaan te danken en wel licht kan het ook als een paradox beschouwd wor den, dat dit nieuw betaalmiddel, evenals de rentenmark, ten opzichte van den Hollandschen gulden een agio aanwijst. Deze, tot op zekere hoogte kunstmatige stabili teit kon slechts door middel van verschillende dras tische beperkingen bereikt worden. Als een van de voornaamste voorwaarden der handhaving daar van werd door de Russische regeering, zoomede door de Russische financiers, de opheffing van het nadeelig saldo van de handelsbalans beschouwd, aangezien dit passief saldo tot een sterke vraag naar buitenlandsche betaalmiddelen leidde en bovendien, na de uitputting van de beschikbare goudvoorraden, voor de financiering van het eventueele importsurplus in hoofdzaak slechts de bil jettenpers in aanmerking had kunnen komen,. Van daar de hardnekkige pogingen van de Sovjet-re geering tot een drastische beperking van den invoer tot eenige onmisbare artikelen, welke in Rusland niet geproduceerd kunnen worden, zoome'de tot de opvoering van den export der Russi sche standaard-producten. In het afgeloopen jaar werd ook de graan-uitvoer op betrekkelijk groot schaal hervat en als gevolg van deze pogingen werd niet alleen het evenwicht van de handelsbalans hersteld, doch, blijkens de Russische handels statistieken, reeds in het eerste kwartaal van het loopende jaar een belangrijk export-surplus ver kregen. Wenscht men de beteekenis van den graanexport juist te beoordeelen, dan dient men in het oog te houden, dat terwijl de handhaving van de betrekkelijke stabiliteit der economische en financieele toestanden in Rusland volgens de onder de gezaghebbende Russische econcmistenheerschende meening o.m. van de handhaving van een gunstige handelsbalans afhangt, aan den anderen kant de waarde van den graanuitvoer in het eerste kwartaal van het loopende jaar ongeveer de helft van de totale goud-waarde van den Russischen export vormde en dat dus de kwestie van den graanuitvoer het centrale vraag stuk van het Russische export-probleem is. Door de crisis van den graanexport werd dus de Sovjet-regeering voor een hoogst ernstig dilemma ge steld. De voorstanders van de handhaving van den graan-export ont kennen niet de beteekenis van den misoogst ten opzichte van de binnen landsche voedselvoorziening, zij zijn echter van meening, dat de stopzet ting van den graan-uitvoer een ernstig gevaar zou opleveren voor de door middel van een zoo sterke inspan ning verkregen betrekkelijke stabili teit van het betaalmiddel en een nieuwe ontwrichting op financieel en monetair terrein zou ten slotte den hongersnood in de hand werken, aangezien de boeren dan opnieuw zouden weigeren om hun voorraden tegen een deprecieerend papiergeld te verkoopen. Men kan echter constateeren, dat deze redeneering geenszins de eenpa rige opinie van de officieele kringen weerspiegelt en dat de meeningen om trent de te voeren graan-politiek zelfs in deze kringen sterk uiteenloopen. De Volkscommissaris voor Financiën, de heer Sokolnikow, die ook in ons land niet onbekend is, heeft dezer dagen aan dit belangrij k probleem in het financieele blad Finansowaja Oazeta" (Nr. 181) belangwekkende beschouwingen gewijd, waarbij hij tot de conclusie kwam, dat men de kwestie, of de oogst van het loopende jaar voldoende is om een export toe te laten, eerst in het voorjaar van 1925 zal kunnen oplossen. Gedurende de eerstvolgende acht maanden zou echter volgens de opinie van den heer Sokolnikow een graan-uitvoer, uit het oogpunt der algemeene economischebelangen, niet in aanmerking komen. Hij is welis waar van meening, dat men voor een hongersnood niet bevreesd behoeft te zijn, aangezien de nieuwe oogst, tezamen met de beschikbare reserves, vol doende zal zijn om de binnenlandsche behoeften te dekken, maar hij dringt er op aan, dat alle be schikbare reserves tot de bestrijding van de be langrijke stijging van de graanprijzen gebruikt worden, die zich gedurende de laatste weken reeds in een onrustbarende mate deed gelden. Een sterke stijging van de graanprijzen zou of de prijzen der industrieële producten eveneens doen stijgen, of wel zij zou noodzakelijk maken, dat het ont staande tekort van de industrieële bedrijven, die, zooals men weet, grootendeels genationaliseerd zijn, door middel van de biljettenpers gedekt wordt. In verband met de stijgende graanprijzen en stij gende arbeidsloonen zouden echter aan den ande ren kant tevens de Staatsuitgaven in het algemeen sterk moeten toenemen en het deficit zou ook in dit geval door middel van de biljettenpers gedekt moeten worden. Aangezien zelfs onder de Sovjetheeren er grootémeeningsverschillen over heer senen, of de nieuwe oogst voldoende zal zijn voor de dekking der binnenlandsche behoeften en of er nog een surplus voor export-doeleinden beschikbaar zal zijn, lijkt het voorstel van Sokolnikow, om de oplossing van het exportvraagstuk yoorloopig uit te stellen, totdat de dekking der binnenlandsche behoeften verzekerd geacht kan worden, wel het verstandigste dat de Sovjet-regeering op het oogenblik doen kan. Het valt echter niet te ontkennen, dat ook een dergelijke oplossing uit een financieel oogpunt zekere bezwaren zou opleveren en juist daarom hebben wij geconstateerd dat de Sovjet-regeering in verband met de crisis van den graan-export voor een bijzonder ernstig dilemma gesteld werd. Dr. M. V A j D A ONZE MAGAZIJNEN DEN HAAQ EN AMSTERDAM ZIJN OOK ZATERDAGS TOT6UURGEOPEND