Historisch Archief 1877-1940
DE AMSTERDAMMER, WEEKBLAD VOOR NEDERLAND
19
DIERSTUDIE : DE SLAAPVERWEKKENDE TETSEVLIEG
Teekening voor de Amsterdammer" door H. Verstijnen
DE MAN VAN DE LANGE REDEVOERINGEN
DE KUNSTZIJDE-INDUSTRIE
HIER TE LANDE
Er heeft zich ter beurze den laatsten tijd ruime
belangstelling voor aandeelen in kunstzijde
fabrieken voorgedaan en zulks is begrijpelijk,
wanneer men let op de schitterende resultaten,
die de oudste fabriek op dit gebied hier te lande
tot dusverre heeft verkregen. Opgericht in 1911
met een aanvankelijk geplaatst kapitaal van
?200.000, verhoogde de te Arnhem gevestigde
Ned. Kunstzijdefabriek haar kapitaal geleidelijk
tot / 400.000, later tot ? 600.000. Hierover werden
van 1914?1918 de volgende dividenden uitge
keerd: 6, 8, 12, 25 en 92.5 pCt.; van deze laatste
uitkeering werd 42.5 pCt. in contanten en 50 pCt.
in nieuwe aandeelen betaald, zoodat het kapitaal
tot ?900.000 steeg. Door verdere plaatsing van
?100.000 werd het vervolgens op ? 1.000.000
gebracht. Inmiddels werd een 6 pCt. leening,
groot ? 1.500.000, uitgegeven, terwijl het kapitaal
gaandeweg verder werd verhoogd, eerst tot
?2.500.000, toen tot ?5.000.000 en in 1922 tot
? 7.500.000. Over de jaren 1919?1923 werd achter
eenvolgens aan dividend uitgekeerd: 30, 15, 12,
12 en 20 pCt. Hierbij valt op te merken, dat de in
1922 ondershands uitgegeven: ?2.500.000 aan
deelen .slechts de helft van het dividend ontvangen,
dat op de andere aandeelen wordt gedeclareerd.
De belangrijke kapitaalsuitbreidingen der laatste
jaren staan in verband met den aanbouw eener
tweede fabriek der vennootschap te Ede. Door deze
uitbreiding is het productievermogen der vennoot
schap buitengewoon toegenomen en is zij tot een
der grootste ondernemingen ter wereld in hare
branche geworden. De vennootschap beschikt
thans over reserves
van ?3.650.000, be
nevens een dividend
reserve van ?625.000.
De fabriek te Arn
hem, welke ruim
? 2.000.000 heeft ge
kost, staat voor
slechts ? 1.?op de
balans, terwijl ook
op de boekwaarde
der nieuwe fabriek
te Ede reeds ruime
afschrijvingen heb
ben plaats gehad,
waardoor hare boek
waarde tot c.a. ? 5.5
millioen werd terug
gebracht.
De vennootschap
heeft ook belang bij
buitenlandsche on
dernemingen, o.a.
bij een fabriek in
Frankrijk, waarbij
zij haar belang in
het afgeloopen jaar
nog heeft verhoogd,
daar hare producten
in sommige landen
aan hoogere invoer
rechten zijn onder
worpen dan die van
producenten van
andere nationaliteit.
In totaal staat het
belang der vennoot
schap bij andere
ondernemingen voor
ruim ?2.600.000 te
boek, zoodat deze
deelnamen, die ver
moedelijk wel voor
het grootste deel op
het buitenland be
trekking zullen heb
ben, groote beteeke
nis voor de yennoot
schap verkrijgen.
De groote vraag
naar het product
der fabriek heeft de
vennootschap overi
gens aanleiding ge
geven plannen in
overweging te nemen
de fabriek te Arnhem
nog uit te breiden.
Dit is ongetwijfeld een duidelijke aanwijzing, dat zij
over de resultaten tevreden kan zijn, hetgeen trou
wens duidelijk in het licht wordt gesteld door de
omstandigheid dat zij zelfs in een malaise-tijd als de
tegenwoordige, in staat is een dividend van 20 pCt.
op een kapitaal van ? 7.500.000 uit te keeren. Hierbij
dient voorts in het oog te worden gehouden, dat zij
alleen uit de winst over 1923 ? 2.684.000 heeft gere
serveerd, terwijl voor diverse afschrijvingen nog
? 850.000 werd aangewend. Men ziet dus, dat het
bestuur der vennootschap wel alles doet, om de
financieele positie zoo sterk mogelijk te houden en
dat daarnaast toch nog zulke hooge dividenden
kunnen worden uitgekeerd, pleit stellig voor de
groote winstcapaciteit van het bedrijf.
De schitterende uitkomsten van de Nederland
sche Kunstzijdefabriek hebben ook groote verwach
tingen opgewekt voor de te Breda gevestigde N.V.
Hollandsche Kunstzijde-Industrie. Deze werd
op het eind van 1919 opgericht, doch had aanvan
kelijk met vrij veel tegenspoed te kampen. Zij
heeft thans een kapitaal van ?.3.000.000, terwijl
de fabriek met machinerieën en toebehooren te
boek staan voor ruim ? 3.5 millioen. Tot dusverre
werd alleen over het boekjaar 1923 een dividend
van 6 pCt. over ? 2.000.000 aandeelen uitgekeerd.
De vennootschap heeft hare technische mede
werking verleend aan den bouw en de inrichting
van de fabriek der S.A. La Soie de Valenciennes",
die dit jaar vermoedelijk in bedrijf komt. Wat het
Hollandsche bedrijf overigens betreft, zoo wordt
verwacht, dat dit jaar de dubbele hoeveelheid
kunstzijde van het vorige jaar zal worden ver
vaardigd, zoodat weder gunstige financieele resul
taten en opnieuw een bevredigende
dividenduitkeering worden tegemoet gezien. Hierbij hebbe
men echter te bedenken, dat eenige maanden gele
den ? 1.000.000 nieuwe aandeelen werden uitgege
ven, welke eveneens ten volle in het dividend over
het boekjaar 1924 deelen. Waar de productie
echter zoozeer toeneemt en de prijzen voor het
product zich goed houden, schijnt er wel goede
grond te bestaan voor de onderstelling, dat de dit
jaar te behalen netto-winst zal in staat stellen tol
een uitkeering op het verhoogde kapitaal.
Met deze beide ondernemingen is ons land aldus
E. J. VAN SCHAICK
MAKELAAR
Korte Jansstraat 25kls - Utrecht
WONINGBUREAU
ASSURANTIES
TELEFOON 125
'n het bezit gekomen van een industrie, welke tot
niet zoo lang geleden alleen in het buitenland
gevestigd was. Wanneer men in aanmerking neemt,
dat alleen de fabriek te Ede plaats biedt voor
eenige duizenden arbeiders en arbeidsters, dan kan
men zich een voorstelling maken van de beteekenis,
welke deze industrie voor ons land reeds verkregen
heeft en welke mogelijkheden daarvoor nog kunnen
zijn weggelegd. Te meer rust op de autoriteiten de
plicht er voor zorg te dragen dat aan de ontwikkeling
dezer belangrijke industrie geen hinderpalen worden
in den weg gelegd en daarom trekt het de aandacht,
dat in de jaarverslagen der Nederl. Kunstzijdefabriek
steeds de klacht wordt vernomen, dat het de Re
geering nog niet gelukt is ons land overal de posi
tie van meestbegunstigde natie te doen innemen,
waardoor de Nederlandsche fabrieken somtijds
hoogere invoerrechten moeten betalen dan die van
andere landen.
Moge deze klacht spoedig verstommen, opdat
het vertrouwen, dat Nederlandsche chemici,
technici en kapitalisten in deze industrie gesteld
hebben, niet beschaamd worde.
PAUL SABEL
PAST STALEN RAM EN TOE
VAN DE
KON.FABR.F.W.BRAAT-DELFT
SPECIALITEIT: VERZINKTE STALEN RAMEN.
Herleving
Voor wat vergetelheid, wat wrange lust
Heb ik mijzelf verraen, de rust gekust.
Te moedeloos, te zwak, een angstig mensch,
Was zorgeloos bestaan te lang mijn wensch.
Ik heb gegeten en, bescheiden, ook gefeest,
Ik ben een zelf-voldaan, een rustig mensch geweest.
Ik ben geworden een, die lief en leed,
Als een goedaard'ge ziel, het liefst vermeed.
Vergetelheid en burgelijke lust
Hebben mijn ziel zoo lang in slaap gesust.
Nu breekt de extase weer dit lichaam uit:
Ik hoor het zingen van een diep geluid.
Geef, leven, pijn, en nood, geef alles weer
Wat onbewust ik altijd nog begeer.
Geef bitterheid, al wat mijn onrust wekt,
Geef schaduw, die het durend licht bedekt.
Neem alles wat gij wilt, maar geef aan mij
De ontroering, dat ik weer mij zelve zij.
Geen prijs zoo hoog, 'k betaal al wat gij vraagt
Voor vrijheid van de ziel, voor 't lied, dat klaagt;
Voor 't lied, dat klaagt, maar vrij is, vrij, vrij, vrij!
Ik ben voor U, geeft gij Uw strijd aan mij . .
JAN J. ZELDEN T HUIS