De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1924 11 oktober pagina 11

11 oktober 1924 – pagina 11

Dit is een ingescande tekst.

1 E,I\U/AmiVlC,I\, W C,C,f\DLit\LJ \\J\JK. iVC,UC,l\L,t\i*tU l l DE MODE IN GARICATUUR Teekening voor ,4e Amsterdammer" door Maddy Vegtel. WAT IK VOND IN 'T VERRE LAND Het was een van Hongarije's grootste rouwdagen, toen we dat bericht uit Holland hadden gekregen", zegt de jonge sympathieke pianiste, die toevallig heeft gehoord, dat ik hem goed gekend heb, daarginds in Holland. Strak en wit werd haar pittig gezichtje bij het terugdenken aan dien slag: dat Stefan Partos nooit meer spelen zou in zijn geboortestad . . dat zijn huis in de Sziv utca 1) niets anders meer te herbergen zou krijgen van dien kleinen, genialen bewoner, dan wat asch ??een weinigje asch en een tot zwijgen gedoemde Ouadagnini! Bij het stille licht dat zacht en devoot glijdt langs den doodenschrijn van Pértos, waarin de kelk, die zijn asch bevat, als een mat-glanzende bloemknop te slapen schijnt, spreekt iemand met teedere, niet immer vaste stem over den kleinen Stefan. Vóór hij Budapest verliet om op concerttournee te gaan door Turkije, Scandinavië, Holland telde hij nauwlijks veertien jaren. Daar komt op een keer een jeugdigen violist, die voor het eerst in 't publiek optreden moet, bij Pértos om raad. Het moeilijke vioolconcert zal hij spelen, dat Pértos reeds vroeger ten gehoore heeft ge bracht hij is wel wat bang voor de krachtproef en er hangt voor hem zooveel van af! Wil Pértos ? Natuurlijk, de kleine Stefan is dadelijk bereid: n en al vuur en belangstelling! Eerst bespreken ze samen de moeilijkheden, dan zet het tengere kind met de lange zwarte lokken zich aan den vleugel en begeleidt den ouderen knaap, luisterend met heel zijn ziel naar diens vioolspel. Als dan de vreem deling gehoord heeft, hoe PÏrtos denkt over zijn opvatting en techniek, is hij dankbaar voor den goeden raad, maar . . nu zou hij toch nog zoo hél graag eens hooren, hoe Pértos zelf het doet! En Stefan neemt zijn viool, de ander zal zijn plaats innemen aan het klavier . . Aan het einde is er even een stilte, maar als Pértos, met zijn viool nog in de hand, vragend naar den zwijgenden -jongen kijkt, springt deze eensklaps woest op, grijpt zijn eigen instrument en . . wil dat voor de knie aan stukken breken ! Sterke handen grijpen toe om den wanhopigen knaap tegen te houden, bleek en bevend ziet de kleine Stefan, die zoo van ganscher harte den vreemde van dienst wou zijn, welk een vernieti gend effect zijn hulp heeft gehad ! Nooit, nooit wil hij meer spelen !" roept de vreemde jongen in vertwijfeling, nooit meer zijn viool aanraken ! Het beste gaf hij, wat hij had, en het is knoeiwerk naast dat van Portos ! Weg dus met die viool weg er mee !" Radeloos pleit de kleine Stefan; wie mee toe hoorden, vallen hem bij, en eindelijk lukt het, de jonge violist tot de overtuiging te brengen, dat hij geen dwaasheid mag begaan, dat hij toch waarlijk den menschen al iets te geven heeft en heel het leven nog vóór hem ligt om te streven naar dat, wat hem in het spel van Partos zóó heeft getroffen ! . .Ginds op den vleugel, waaraan toen de kleine Stefan zat, staat nu de buste, naar hem gemodelleerd door een jonge Hongaarsche en het zachte licht vlijt de schaduwen juist zóó, dat de lijnen van het nobele voorhoofd geaccentueerd worden, de oogen, gesluierd in half-licht, iets levends krijgen en de mond een nauw merkbaar, wijs en teer glimlachje heeft. Sterk geuren de vele witte lelies op het klavier. . .Een standbeeld zal Pértos krijgen in zijn vaderstad en de Sziv utca moet in de toekomst den naam dragen van dat lievelingskind van Hongarije? Zóó willen het de bewoners van Budapest en het zal wel goed zijn. Maar in die stille kamer bij de doodenschrijn en de verstomde muziekinstrumenten hoor ik toch iets veel mooiers: daar wordt mij een getal genoemd van vele gouden cijfers heel die groote som is tot eer van den kleinen Stefan bijeen gebracht door zijn landgenooten en dat in deze moeilijke tijden ! Het Pértos-fonds is de grootste instelling van dien aard in Hongarije; n concert, gegeven bij de her denking van den sterfdag van Partos, legde den grondslag voor dit kapitaal. En, wie weet of het fonds niet kan worden uitgebreid tot het in staat is, steun te geven aan alle arme Hongaarsche jonge artisten, musici en beeldende kunstenaars beiden ! Niets dan goede gedachten hebben achter dat J) Sziv utca i i H irt"-straat hooge voorhoofd gewoond," getuigt de teedere stem, als ik weer naar het schoone beeld op den vleugel kijk! . . Ik weet het! En het doet mij zoo goed te hooren, dat deze fijne, nobele jongen bij machte is geweest tijdens zijn korte leven in de harten van duizenden de kiem te leggen, waar uit thans den lust tot een goeden daad is opge bloeid ! Budapest. jo DAEMEN VAN ALLES WAT DE BIJENKORF" WAGENSTRAAT 45?45a DEN HAAG ZALEN voor VER9ADERINGEN, EXPOSITIE'S, etc. CENTRUM DER STAD TEL. 14228 beeren, dat in Italiëwordt toegepast. De tomaten worden goed gewasschen, van de pitjes ontdaan, in de vleeschmachine fijn gemaakt. Op l K-G. tomaten die matig gezouten worden voegt men l gram salicyl, vult hiermede flesschen, waarin zooveel ruimte wordt overgelaten, dat er een vingerdik slaolie nog bovenop kan worden gegoten. Goed toekurken en staand bewaren. In Duitschland is de ramenas veel meer inheemsch dan hier te lande. Men ziet daar bijv. in bierhuizen bordjes ramenas schijven met zout staan, die gratis worden aangeboden, omdesc/zöne Durst maar te bevorderen. Een Duitsche huisvrouw raadt hare zusteren aan, meer ramenas in de huishouding te gebrui ken, niet alleen omdat dit de gezondheid bevordert maar ook vroolijk stemt! En wie zou dit niet wenschen in deze moeilijke tijden? Zij geeft daarbij eenige gebruiksaanwijzigingen: 1. Aan schijven gesneden, met zout bestrooid, op de boterham. 2. Fijn wrijven met de rasp, wat zout, peper en suiker er doorheen roeren en daarvan, met olie en azijn, een pittige saus maken voor andijvieof kropsalade. 3. Hoest de familie, dan fluks een ramenas uit gehold en met donker bruine suiker gevuld. Men plaatst deze dan in een glas, opdat hij goed rechtop blijft staan en vult suiker bij, indien die er in is getrokken. Van tijd tot tijd een lepeltje van die suiker, vooral op de nuchtere maag, doet wonderen bij een blaffend menschenkind. N E L L Y OVER BOEKEN EN TIJD SCHRIFTEN De Chineesche vrouwen beginnen hoe langer hoe meer naar ontwikkeling te streven, om zich te bekwamen voor verschillende beroepen. Ook van Staatswege wordt daaraan tegemoet gekomen en hulp verleend. Zoo studeeren op dit oogenblik 44 Chineesche vrouwen, op staatskosten, in de V.S. van Noord-Amerika, ten einde te kunnen voldoen aan de voortdurende vraag naar vrouwe lijke artsen. Een Chineesche doktores, Jawa?Kul, heeft, gesteund door subsidie van het Rijk, een groot ziekenhuis geopend, met het doel verpleeg sters te vormen, waaraan eveneens groote behoefte bestaat. Een Duitsch Ingenieur, dr. in de chemie, Ludwig Kaufmann in München, spreekt in de Neüeste Müncher Nachrichten" een troostwoord tot de overbelaste huisvrouwen die, naar Duitsch ge bruik, de wasch in huis behandelen. Er is nu volgens hem een middel uitgevonden, dat het goed van zelf schoonweekt. Dit middel, Burnus ge doopt, is samengesteld uit dezelfde bestanddeelen, die in de maag datgene tot oplossing brengen waardoor het goed, voornamelijk het lijfgoed, wordt vuil gemaakt. De eiwit en vetten bevatten de afscheiding die de huid uitwasemt waarbij dan nog stof, roet en huidschilfers zich voe gen wordt door dit middel, dat in plaats van soda dienst moet doen, opgelost. Burnus is een middel dat door dr. Böhm, ook een chemicus, werd verkregen uit de maagsappen van dieren. Leest men dus over dit toovermiddel Burnus, dan weet men de herkomst. Mevrouw Ada Otto, in de Beiersche sportwereld een bekende figuur, die met haar Otto-wagen reeds vele prijzen op automobielwedstrijden behaalde, zal, als de eerste Beiersche vliegenierster in de lucht proeven van bekwaamheid gaan geven. Huisvrouwen die niet zoo gelukkig zijn eenWecktoestel te bezitten en toch gaarne tomaten willen inmaken, moeten het volgend recept eens proEr ligt een mooi Kinderboek voor ons: De Waterkindertjes, Uitg. Maatsch. voor Goede en Goedkoope Lectuur Amsterdam, 't Is een sprookje naar Charles Kingsley verhaald door Martha van Vloten en versierd met gekleurde en zwarte teekeningen door B. Midderigh?Bokhorst. Een sprook je dus, een parabel, maar een van de beste soort. Niet alleen een fantastisch geval van 't onder water levend gedierte, doch tevens een verhaal dat te denken geeft waarin een moraal is vervat die bij voorlezen aanleiding kan geven tot diepere gedachtenwisseling tusschen moeder en kind. Tot de prettige lectuur dragen zeer zeker bij, de artistieke illustraties van mevr. Midderigh Bokhorst die vooral in het zwart-wit werk zeer geslaagd mogen heeten. Teekeningen vol expres sieve kracht, gevoel en distinctie. Het Kleuterboek. Uitg. Prometheus, Den Haag is meer een boek voor de heele kleintjes, 't Geeft Rijmpjes van Felix Timmermans en Prenten van Tom. Of de ietwat Vlaamsche versjes de kinderen in 't geheugen zullen blijven, dat zouden wij niet durven beweren. Doch de prenten zoo eenvoudig van lijn, van vlakke kleuren, van gedachte, geven den kinderen zeker vermaak en zijn door de gewone vormuitbeelding aanschouwelijk en leerzaam. Verder zijn er nog drie Handwerkboekjes. Uitg. Gebr. Kluitman Alkmaar. Dergelijke werkjes zijn voor haar die gaarne naald en draad hanteeren voor eigen kleeding of plezier hebben in 't maken van handwerken altijd van nut. Niet dat het boekje Kruissteek veel moderne patronen geef t. Zeker, ze zijn er in te vinden, maar naast tal van gewone conventioneele slechte voorbeelden van bloemcomposities en bladslingers. Aardig zijn daarentegen weer de volkskunstpatronen. Men kieze dus met oordeel. Hoe maak ik mijn hoed op? en Hoe maak ik onderkleed me? zijn beide boekjes, bewerkt door H. J. van Wessem, die de techniek van hoedenmaken en naaien duidelijk en aanschouwelijk verklarend demonstreeren. E. M. R. DRINK WEINIG MELK maar goede melk, van betrouwbaar GEZOND vee. HOFSTEDE OUD-BUSSEM. Kerkstraat 187. Tel. 49344.

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl