Historisch Archief 1877-1940
Ko. 2469
DE AMSfERÜAMMËR, TrVÉKélAÖVÓÓR NEDERLAND
Fabrieksmerkjdoor K. VEOTER (Ie prijs)
EEN PRIJSVRAAG VOOR EEN
FABRIEKSMERK
Het is een verblijdend verschijnsel, dat
industrieelen hoe langer zoo meer gebruik gaan maken
van de technisch-aesthetische adviezen óf ook
den daadwerkelijken bijstand der kunstenaren,
die zich op het gebied der nijverheidskunst hebben
gespecialiseerd.
Zoo is er thans weder door de N.V. Vereenigde
Schelpkalkfabrieken te Leiden een prijsvraag uit
geschreven ter verkrijging van een fabricksmerk
in den vorm van een ontwerpteekening in zwart
en wit, waarnaar een stempel kan worden gesneden
in hout of in rubber, geschikt om te worden af
gedrukt op jutezakken of op grof papier, het
karakter dragend van een kenteeken, passend voor
het betreffende bedrijf.
Dat de ontwerpers dus rekening zouden moeten
houden met een zeer eenvoudig, sterk sprekend,
in flink contrast van zwart en wit geconcipieerd
geheel, ligt voor de hand, doch merkwaardig
is weder dat een groot deel van de negentig in
zenders volgens het jury-rapport zich te weinig
rekenschap heeft gegeven van de eischen die aan
een stempel op jute-stof moeten worden gesteld."
Niet alleen waren naar het schijnt vele
teekeningen wat haar opvatting betreft weinig in overeen
stemming met het materiaal en de practijk, maar
meermalen bleek zelfs eene practische toepassing
van het geboden ontwerp volkomen onmogelijk.
Zoo gold dus ook hier weder het aloude en door
alle tijden heen deugdelijk bevonden: eerst denken,
dan doen".
Tot hen, die zich hieraan wijselijk hielden
behooren voorzeker de drie prijswinnaars en het
moet gezegd worden: het speelsche, zeer eenvou
dige en duidelijke merkteeken van K- Vegter te
Den Haag, dat den eersten prijs werd waardig
gekeurd, verdiende dit dan ook ten volle.
Er is de schelp en er is de vlam, die haar verteert
en tot kalk brandt.
De hoofdvorm der blanke schelp herhaalt zich
in den omtrek van de vlam. In sterk rood (ver
miljoen) afgedrukt op het geel-grijze zakken-goed
zal dunkt mij dit stempel eene bijzonder gelukkige
werking hebben.
Het heeft ook vóór, en dit heeft het met den
tweeden prijs door S. E. Alexander te den Haag
gemeen, dat het een afgerond geheel is, in tegen
stelling met het ontwerp, aan hetwelk de derde
prijs werd toegekend, ingezonden door H. Jonas
te Maastricht, dat als het ware een basis vraagt
en meer voor annonce dan voor stempel geschikt
is.
Hoewel ik persoonlijk geen voorstander van prijs
vragen ben, verheugt het mij toch te bemerken, dat
de N.V. Ver. Schelpkalkfabrieken haar doel
heeft bereikt en zij kan dus tevreden zijn met het
resultaat.
Als men bedenkt hoe foei-leelijk de gangbare
fabrieksmerken gewoonlijk wel zijn, dan voelt men
de wenschelijkheid dat het wettelijk gedepo
neerd'-' zijn geen beletsel moge zijn voor velen
onder de industrieelen om tot herziening daarvan
te besluiten.
Goed voorbeeld doet goed volgen.
OlTO V A N T U S S E N B R O E K
Fabrieksmerk door C. E. ALEXANDER (2e prijs)
GDFD5KD
Kunstkring Voor Allen"
Seroen-Cornelis-concerten.
Het was in 1916.
Evert Cornelis dirigeerde opera's van de Coöpe
ratieve Vereeniging, De Nederlandsche Opera
(die slechts n seizoen, met drie
reportoirestukken haalde), waar ook de Magda Janssens der
Vlaamsche Opera, Mevrouw Berthe Seroen, bij
de vlucht uit Antwerpen in Nederland gekomen,
hoofdrollen zong. Uit het failliet dier onderneming
behielden wij het zoo belangrijk geworden kunste
naarspaar Seroen-Cornelis. Hun concerten, be
gonnen op aandrijven van een strooming hier te
lande tijdens den oorlog om de muziek, die tot nog
toe geheel Duitsch georiënteerd was, meer Fransch
te oriënteeren en ook het Nederlandsche publiek
en de musici in kennis te stellen van de
moderne muziek, die Debussy tot grootmeester
had en die hier vrijwel, buiten eenige orkest
werken, geheel onbekend was, hebben een werk
van muzikaal cultureele waarde volbracht en zij
beteekenen nog heden voor ons Amsterdamsche
muziekleven een kracht, die niet verloren mag
gaan.
Het behoorde dan ook tot een'der vele goede daden,
die het particuliere initiatief, belichaamd in den
Amsterdamschen Kunstkring Voor Allen", jegens
ons Amsterdamsen muziekleven heeft verricht,
om ook geregeld Seroen-Cornelis-concerten te doen
geven, om hun werk, dat we sinds het begonnen
werd steeds in dankbaarheid gedenken, bewaard te
laten blijven.
Ook dit jaar zullen drie Seroen-Cornelis-con
certen gegeven worden.
Het eerste had Zaterdagavond in de kleine zaal
Concertgebouw plaats, met medewerking van
den violist Francis Koene.
Aan de samenwerking tusschen Cornelis en
Koene dankten wij een prachtige uitvoering van
Paul Hindemith's vioolsonate (Op. 11, no. 2), een
werk, dat constructief minder geniaal is, (wij hoor
den het werk reeds door Schmuller), maar met
violisten-bloed blijkt gecomponeerd; wat dan ook
niet zijn werking op het publiek heeft gemist.
Minder gelukkig, vooral wat betreft de duidelijk
heid, werd de vioolsonate van Bach gespeeld.
Aan de samenwerking tusschen Seroen en Cor
nelis dankten wij door een meesterlijke vertolking,
zoowel door zangeres als door pianist, de herleving
van een onzer dierbaarste herinneringen aan de
prestaties van dit kunstenaars-tweetal: de Chan
sons de Bilitis van Claude Debussy. Deze moeilijke
liederen vergen van de zangeres een volslagen
lettre voor de zegging van den tekst, een gave, die
Seroen bezit en die tot haar grootste bekoringen be
hoort. Een treffend lied bleek ook Schafer's com
positie Zomernacht", op tekst van Keuls. Be
koorlijk klonken de liedjes van Dalayrec, Bruneau
en de bewerkingen der oud-Fransche origineelen
door Tiersot en Weckerlin.
Aan de samenwerking tusschen Seroen, Cornelis
en Koene dankten wij de muziek van een tweetal
oud-Italiaansche aria's van Cesti en Toreli. Het
handhaven van een oude zetting is steeds lof
waardig en is ook noodig voor den juisten indruk
Fabrieksmerk door H. JONAS (3e prijs)
eener muziek, ook al valt daardoor de indruk niet
geheel ten voordeele dier muziek uit, zooals de
feitelijk overbodige viool op vele plaatsen in de
beide gezongen en gespeelde Italiaansche aria's.
Wij zijn benieuwd naar de volgende concerten.
En ook naar de verdere resultaten van de goede
voornemens, die de Amsterdamsche Kunstkring
Voor Allen", volgens zijn aankondigingen, we
derom voor dit seizoen blijkt te hebben, te weten
o. m. een cyclus van 14 kwartet-avonden, die
een ontwikkelingsgeschiedenis van de
kwartetmuziek" zal geven en waartoe o. a. het
Capetkwartet, het Poulet-kwartet, de Bohemers, de
Budapesters, Pro Arte", het Amar-kwartet, het
Wendling kwartet en ook twee Hollandsche, het
Amsterdamsche en het Hollandsche kwartet, zijn
uitgenoodigd.
CONSTANT VAN WESSEM
DE KON.FABR.F.W.BRAAT-DELFT
VERZIN KT. VERLOODT, VER KOPERT
ONAFHANKELIJK VAN VORM EN AFMETING
TEGEN BILLIJKE PRIJZEN.
LOONSCHOOPEERAFDEELING.
NIEUWE UITGAVEN
Geïllustreerde Geschiedenis van 't Vaderland.
Leesboek voor de hoogere klassen der lagere school
en voor het voortgezet onderwijs, door M. DE
HAAS, geïllustreerd, door G. J. van Overbeek.
Ie en 2e deeltje. Zutphen, W. J. ThiemeetCie.
De schrijver heeft getracht een vaderlandsche
geschiedenis te schrijven waarin gewezen wordt
op de onmenschelijke instelling: den oorlog. Hij
is uitgegaan van de overweging: recht boven
macht" en wie den vrede wil, bereide zich voor tot
den vrede!" Natuurlijk kunnen de oorlogen, daar
ze van groote beteekenis zijn voor de ontwikke
lingsgeschiedenis der menschheid, niet -worden
weggelaten, doch", zegt de schrijver, onze jon
gens en meisjes moeten worden doordrongen van
de zegeningen van den vrede, in tegenstelling met
de verschrikkingen van den oorlog". Alle aan
dacht in deze boekjes is gewijd aan de cultureele
ontwikeling van de menschheid.