NÖ. 2474* AMS'IERpAMiyiER VOOR N^BERLAND TERUGKEER TOT DEN GOUDEN STANDAARD? DE GEMEENTE ZIEKENHUIZEN EN DE PAGE-KOPJES Kaapstad. De nieuwe regeering zal binnenkort het gewich tige vraagstuk moeten oplossen, of Zuid-Afrika al dan niet tot den gouden standaard zal terugkeeren. Zijn elders de meeningen hitromtrent reeds ver deeld, hier heeft het vraagstuk nog extra moeilijk heden, gelegen in de positie en belangen der goudindustrie zelve, welke belangen, naar booze tongen beweren, niet steeds parallel loopen met die van land en natie. De goudindustrie neemt in Zuid-Afrika een zeer bijzondere positie in. Zij timmert aan den weg en het is daarom niet te verwonderen dat haar daden en zelfs haar gedachten tot veel critiek aanleiding geven. Het bestek van dezen brief vergunt mij niet een nauwgezet beeld te geven van de verhouding van goudindustrie tot Zuid-Afrika's positie op de wereldmarkt. Ik moet mij dus beperken tot slechts enkele punten. Het agio van het Zuid-Afrikaansch pond ten opzichte van het Engelsche, is een direct ge volg van Zuid-Afrika's , gunstige" handelsbalans. Gunstig" in zooverre dat groote sommen gelds in Londen liggen, in betaling van overexport, die weer hoofdzakelijk is toe te schrijven aan gouduitvoer. Ik behoef er n iet op te wijzen dat deze gouduitvoer niet slechts verantwoordelijk is voor het uitvoer-oversehot (ongeveer p. st. 20.000.000 voor 1923), doch tevens voor een groot deer (ongeveer 30 pCt.) van den import. Totnogtoe heeft daarom het goud, al vloeiden de dividenden ook in belang rijke mate naar het moederland, grootendeels Zuid-Afrika gevoed. En al komen nieuwe industrieën concurreeren, voorloopig nog zal goud Zuid-Afrikas' hoofdvoedingsmiddel blijven. ZuidAfrika's goudproductie toch vertegenwoordigt tennaastenbij 50 pCt. der wereldgoudproductie, beheerscht de wereldmarkt, beheerscht in elk geval Zuid-Afrika's handelsbalans, die zij in zoogenaamd gunstigen zin beïnvloedt. Ik zeg: zoogenaamd, want de groote saldi in Londen zouden veel beter en voordeeliger aangelegd kunnen worden om Zuid-Afrika's bronnen en latente rijkdommen tot ontwikkeling te brengen. Want kapitaal is het juist dat hier noodig is. Al is ook op het oogenblik de algemeene belang stelling in goud en goudproductie verminderd, Zuid-Afrika moet, ik zou haast zeggen: noodge dwongen, de belangstelling erin houden. Het is het belang der goudproducenten den goudprijs hoog te houden, tevens te verhinderen dat het pond de goudpariteit bereikt. Hier timmert de goudproducent aan den weg en moet hij oppassen dat hij niet te veel bekijks heeft. Het jaar 1923 was een der meest productieve jaren voor de goudindustrie. De uitvoer bedroeg ongeveer p.st. 41.000.000, d.i. 50 % van den geheelen uitvoer van Zuid-Afrika. Doch niet slechts dat: het voornaamste punt was, dat de goudprijs, hoewel schommelend, gemiddeld 10 % agio ver toonde, d.w.z. dat een extra premie van ongeveer p.st. 4.000.000 in de zakken der producenten vloeide. Dat is waarlijk niet te onderschatten. Hoe hooger de goudprijs, des te grooter de marge die als zuivere winst te boeken is. Waardevermeerdering van het goud is dus in het belang der goudproductie en hier komen de producenten in conflict met een eventueele poging om den gouden standaard te herstellen. Hoe grooter het goudagio, des te voor deeliger kunnen de mijnen werken, zelfs de kleine. Want juist voor de kleine, voor de z.g. ,,Iowgrade mines" zou een verdwijning van het goud agio noodlottig zijn. Zij zouden niet meer rendabel kunnen werken en moeten sluiten. Dit is een ongezonde positie. Dat een zoo groote en belang rijke industrie in dier mate afhankelijk zou moeten zijn van een tijdelijke gelddepreciatie, van een ziekteverschijnsel, is ongezond; ja, is onmogelijk, als men maar de oogen opent, niet zich blind staart op het geld in den zak, doch een blik slaat op de algemeene productiviteit in de welvaart van het heele land. Op 30 Juni 1925 eindigt automatisch de periode der incónvertibility of Union gold-certificates", {de basis van Zuid-Afrika's ruilmiddel) of, zooals de ?wet zegt, indien reeds eerder de marktprijs van goud gedaald mocht zijn tot 77 sh. 10-|, d.w.z. zoodra het gnud verdwenen is. Wij kunnen deze laatste mogelijkheid gerust buiten bespreking laten, hoewel de goudprijs al door de geruchten omtrent een eventueelen terugkeer tot den gouden standaard een geVoeligen schok heeft gekregen. Voor SOJuni 1925 moet dus beslist worden of het groote experiment van terugkeer tot den gouden standaard aangedurfd zal kunnen worden. De nieuwe regeering zit zeker niet stil. Een commissie Teekening voor de Amsterdammer" door Jordaan ,,KOP"-ZOR van onderzoek zal worden ingesteld. Deze zal hebben te onderzoeken of de toch al niet zoo florissante toestand van het land een dergelijk experiment toelaat of misschien bevordert. De goudproducenten schreeuwen luid. Maar zijn hun objecties gerechtvaardigd? Ik durf zeggen: neen. Zeker, zij zullen de goudpremie moeten missen, kleinere mijnen, die nu kunstmatig gevoed worden, zullen waarschijnlijk moeten sluiten, dividenden zullen allicht lager worden. De kansen op loonsverhooging voor blanke arbeiders zullen voorloopig verkeken zijn (zij schijnen dit nu reeds in te zien, daar onlangs het bericht werd ver spreid dat de mijnarbeiders een actie tot loons verhooging van 20% willen laten varen); misschien zelfs zal tot. loonsverlaging moeten worden over gegaan (hetgeen niet zulk een bezwaar is, aangezien de zwarte slecht betaalde unskilled labour" een hoogbetaalden witten,,skilied labour" heeft mogelijk gemaakt). Doch dit alles is slechts tijdelijk en is gespecialiseerd in het goudbedrijf. M.i. zullen de algemeene voordeelen van een terugkeer tot den gouden standaard voor het land veel gewichtiger zijn. Op den duur zal de goudindustrie inzien dat een gezond wereldafzetgebied van haar product voor deeliger is dan een ongezonde prcmiepolitiek. Laat men zich deze vraag stellen: Waagt ge de goudindustrie er eerder aan de demonctisatie van goud tegemoet te gaan of offert ge liever uw goudpremie op? Het antwoord moet in laatstgenoemden zin uitvallen. Gaat Zuid-Afrika vooraan, dan zal kapitaal, dat hier zoo broodnoodig is, hierheen vloeien, evenals het dit deed en nog doet naar Amerika. Waarom ir et? Niet slechts goud, maar ook wol, mais en katoen zullen kapitaal kunnen trekken. Dat een plotselinge overgang schade zal doen, velen be weren het en velen willen daarom afwachten tot het moederland het voorbeeld geeft. Zeker, de exporteurs vooral zullen den overgang voelen. Paviljoen Vondelpark" Tel. 24190-27595 Oroote en kleine Zalen voor D^jeuners, Diners, Soupers, Bals en Recepties J ZOMERDIJK BUSSINK maar zij zullen ruimschoots gecompenseerd worden door de groeiende wereldbelangstelling in de inheemsche productie. Verschillende concerns hebben zich voor verlies reeds trachten te vrijwaren door een reservefonds aan te leggen tegen eventueele depreciaties van hun saldi in Londen. Op deze wijze zal een schokkende overgang vermeden kunnen worden. Voorloopig zal men dus met groote belangstel ling het finantiëel beleid dezer regeering gadeslaan, vooral nu zij binnenkort voor een zoo gewichtige beslissing zal worden gezet. Here isyour chance, South-Africa !" Mr. P A u L C A T z V4NNELLC5VARINAS GOUDZEGEL 5O cis. per Pakje.